No. 2.
Eenentachtigste Jaargang.
1879.
Het algemeen stemrecht.
lil.
l
ZONDAG
12 J A N U A tt I.
en
ht.
n,
'J
I ANi
kelijt
I
<5>fficücl (Bcbesllc
Brand weer.
Inschrijving voor de Nationale Mililie,
E&lcKclijkaeftc Berichten.
Elinncnland.
Hc bewaarschool commissie te
fcigmond aan See
JugczmiDcu Stukken.
©es
C W. B.
u'w
iet'
1e-
'I
jne
n.
ico
'et
ersietj
s,
4 Ij
M
SC
C O
l X T.
Deze Courant wordt wekslijks uitgegeven en is verkrijgbaar op Zaterdag
avond te 7 uren. Prijs per kwartaal f O,OS. franco per post O,MO,
afzonderlijke nommers A Cents.
Brieven franco aan de Uitgevers HERM'. COSTER ZOON.
De Advertentiën kosten van 15 regels f 0,75, voor elke regel meer 15
Cents; groote letters naar plaatsruimte. Bij inzending tot Zaterdag namiddag
1 uur, wordt voor de plaatsing in bet eerstvolgend nommer ingestaan;
ingezonden berichten een dag vroeger.
Bij deze Courant behoort een bijbladbevattende
wekelijkse he berichten.
OOST-IN DISCa LEGER.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat ler secretarie dier ge
meente inlichtingen zijn te bekomen o utrent de gunstige bepa
lingen, waarop vrijwillige dienstneming bij het Oost-Indisch
leger is opengesteld.
Alkmaar De Burgemeester voornoemd
11 Januari 18/9. A. MACLAINE PONT.
PUBLICATIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter algeraeene kennis
Dat heden op de gemeente-secretarie ter visie is gelegd
het aan hen ingediende verzoek met de bijlagen, van Jacob
van Twisk slager te Alkmaar, om vergunning tot het oprigten
van eene varkensslagterij in het perceel aan ae Dubbele
buurt wijk B, No. 59 en dat op Zaturdag den '25 Januari
1879 's middags ten 12 uren, ten raadiiuize gelegenheid
wordt gegeven om tegen het oprigten van die slagterij be
zwaren intedienen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
AlkmaarA. MACLAINE PONT.
11 Jan 1879. De Secretaris,
NUHOUT VAN DER VEEN.
NATIONALE MILITIE.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR.
Gezien art. 26 der wet op de Nationale Militie dato
19 Augustus 1861 (Staatsblad n°. 72).
Brengen bij deze ter kennis van de belanghebbenden
Dat het register der in het jaar 1878 alhier voor de Na
tionale Militie ingeschreven personen benevens de alphabe-
t.ische naamlijst ter inzage zullen liggen ter secretarie
dezer gemeente, van 13 Januari tot 22 Januari, van des
voormiddags 9 tot des namiddags 2 ure, binnen welken tij 1
tegen gemelde registers bezwaren kunnen ingeleverd worden
bij den Heer Commissaris des Konings in deze Provincie.
Alsmede
Dat ten aanzien van het inleveren dezer bezwaren bij
art. 99 der wet zijn gemaakt de volgende bepalingen
//De bezwaren worden bij Gedeputeerde Staten ingediend
.door middel van een door de noodige bewijsstukken gestaafd
.verzoekschrift op ongezegeld papier, onderteekend door
.hem die ze inbrengt. Deze brengt het verzoekschrift in
//tegen bewijs van ontvang bij den Burgemeester zijner
.woonplaatsdie het terstond aan Gedeputeerde Staten
.opzendt,"
Burgemeester en W et houders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
11 Jan. 1879. De Secretaris
NUHOUT van der. VEEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
Gelet op de bepalingen van de verordening op het beheer
en behandelen der brandbluschmiddelen, vastgesteld 6 Maart
1872 (Gemeenteblad No. 101).
Roepen bij deze op
Alle te Alkmaar wonende manspersonen, tusschen 20 en
60 jaren, onverschillig of zij bij de brandweer ingelijfd,
daarvan vrijgesteld of buiten oproeping gebleven zijnof
meenen reden tot vrijstelling te hebben
om zieb in Januarij 1879 ter gemeente-secretarie voor de
dienst van het brandwezen te laten inschrijvenop Dings-
dagWoensdag en Donderdag van iedere week, des mor
gens van 10 tot 2 ure of 's avonds van 6 tot 7 ure.
Burgemeester en Wethouders herinneren dat:
1°. verzuim van aangifte indienststelling zonder loting ten ge
volge heeft
2°. bij de inschrijving tevens de redenen tot vrijstelling moeten
worden opgegeven.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
AlkmaarA. MACLAINE PONT.
17 Dec. 1878. De Secretaris
NUHOUT van der VEEN.
op Dingsdag en Vrijdag, 14 en 17 Januari,
des namiddags van 5 tot 7 ure.
P O L 1 C I
Ter terugbekoning is aan het Commissariaat van Policie
het navolgende voorhanden, als: een zak met kleedinqstukken,
drijvende gevonden in de Mient, een knipmes, een wit kin
derrokje, een gouden medaljon, een kinderschoen, een gouden oor
belletje, eenige sleuteltjeseen geruite kinder-omslagdoekeen
hengselmandwaarin kaaslaken, en een paternoster.
I/ijst, van brieven, waarvan de geadresseerden onbekend zijn,
verzonden geweest, gedurende de K helft der maand Dec. 1878.
G. de Groot, J. Roos, J. Heyner, Amsterdam; K. Wes-
terik 2 stuksDedemsvaart en LichtmisH. A. Seinnen
AlmeloH. van DuurenLeiden.
Van de Hulpkantoren:
BurgerbruqJaantje Rijper, Alkemade.
Oudkarspel: van Zanden, Warmenhuizen.
'1 -■ A. Borst, Leiderdorp.
Wij zijn geen voorstanders van het algemeen
stemrecht. Gaarne erkennen wij dat ons"tegen-
woordig kiesstelsel groote gebreken heeft, dat het
vermoeden van de geschiktheid om aan de verkie
zingen deel te nemen te uitsluitend is gezocht in
zekere maatschappelijke welgesteldheid, die zich
openbaart in het betalen van een zeker bedrag in
de belastingen dat het groote verschil tusschen
de som waarvoor men in de eene gemeente moet
zijn aangeslagen om als kiezer te worden toegelaten,
en die welke in de andere gemeente voldoende is
om een stembiljet te kunnen bekomen groote on
gelijkheid ten gevolge heeft Wanneer ons kiesrecht
van deze gebreken werd gezuiverd zou het aantal
kiezers naar onze meening tevens zonder bezwaar
met onbelangrijk uitgebreid kunnen worden maar
tusschen een dergelijke verbetering en uitbreiding
der kiesbevoegdheid en het algemeen temrecht is
het hemelsbreed verschil voor ieder duidelijk. Wij
ontkennen volstrekt nietdat ook na zoodanige
uitbreiding van het kiesrecht velen niet tot de stem
bus zouden worden toegelaten die althans even
geschikt zouden geacht moeten worden om hun stem
uit te brengen als menigeen onder de erkende kie
zers maar wij zijn vast overtuigd dat bij invoering
van het algemeen stemrecht het getal der kiezers
dat zonder oordeel des onderscheids zou stemmen f
het aantal der overigen verre zou overtreffen. Ieder
die deze overtuiging deelt zal nooit kunnen mede
werken om het lot van ons vaderland, de regeering
en het bestuur van den Staatvan onze provinciën
en onze gemeenten de maatschappelijke orde de
veiligheid het recht en daarmede de algemeene
welvaart en de geleidelijke ontwikkeling des volks
toe te vertrouwen aan de beslissing der groote me
nigte, waarvan de meerderheid niet in staat is zich
eenige rekenschap te geven van de stemmen die zij
uitbrengt en zich van den werkkringhet doel
en de macht van den Staat een geheel verkeerde
voorstelling maakt.
Maar het is ons doel niet, de redenen te bespreken
die voor en tegen het algemeen stemrecht plegen te
worden aangevoerd. Men heeft zich in den laatsten
tijd ten gunste van het algemeen stemrecht op de
ervaring beroepen en daarbij zegevierend gewezen
op het voorbeeld van Frankrijk. Laat ons voor dit
maal eens nagaan, wat dat beroep op de ervaring
ten voordeele van het algemeen stemrecht kan be
wijzen.
Zie toch op Frankrijk, roept men ons toe, waar
het algemeen stemrecht is ingevoerden merkt op,
hoe dat land zich in de laatste jaren heef't gehouden.
Herhaaldelijk spannen de vijanden der Republiek te
gen haar samen Nu eens sluiten de Orleanisten
met de Legitimisten een verbond, dan weer trachten
de Bonapartisten zich van het gezag meester te ma
ken, maar alle pogingen stuiten af op de kalme,
vastberaden houding der natie, 't Is te vergeefs
dat men de republikeinsche prefecten en onderprefec
ten door trouwe geestverwanten vervangt, liberale
vrederechters ontslaat, gemeenteraden ontbindt, de
pers aan banden legt, duizenden voor de rechtban-
Iten daagt, vereenigingen opheftde herbergen sluit,
en aan boekverkoopers en colporteurs den verkoop
van republikeinsche en liberale boeken en bladen
belet. Al die middelen om de verkiezingen te be-
heerschen al die, druk dat geheele schrikbewind om
de kiezers in de gewenschte richting te doen stem
men, hebben gefaald. De natie bleef rustig, stand
vastig, onverzettelijk, zich zelve bewust over hetgeen
zij wilde en niet wilde. Bij herhaling en reeds met
nadrukkelijker klem heeft zij haar wil geopenbaard
om de Republiek te handhaventotdat eindelijk de
tegenstanders volkomen zijn geslagen en vooreerst van
alle verzetvan elke nieuwe onderneming zullen moe
ten afzien. Welk een schoone triumf van het alge
meen stemrecht
„Is het mogelijk" vraagt men ons „meer
vastheid van denkbeelden,, meer volharding, meer
wilskrachtmeer logica te toonen dan het algemeen
stemrecht sedert vijf jaren in Frankrijk deed? Is
het mogelijk beter bewijs te geven van lankmoedig
heid, geduld, kalmte, zelfvertrouwen, ernstige be
geerte om binnen de wettelijke perken te blijven?''
In het antwoord op deze vraag, beweert men,
ligt de verooi-deeling of de vrijspraak van het alge
meen stemrecht.
Men moet het ons niet ten kwade duiden dat
wij met een zoo haastig oordeel niet kunnen instem
men De Fransche natie heeft zich in de laatste
vijf jaren inderdaad uitmuntend gedragen. Zij heeft
een mate van kalmte, van zelf beheersching en stand
vastigheid getoond die haar alle eer aandoet. Het
goed beleid en de gematigdheid vaD kiezers en ge
kozenen zijn boven onzen lof. Het algemeen stem
recht heeft uitstekend gewerkt. Maar evenmin als
één nachtegaal bewijst dat het zomer is kan dit
enkele feit als bewijs worden aangenomen van de
deugdelijkheid van het algemeen stemrecht. De ge
schiedenis van een vijftal jaren bij eene enkele natie
is niet voldoende voor een beroep op de ervaring,
vooral niet na hetgeen er in de voorafgaande jaren
gebeurd was. Dat de groote meerderheid van den
graaf van Chambord en zijn witte vlag niets wilde
weten, was bekend genoeg, en men behoeft er zich
dan ook niet over te verbazen dat het volk weer
stand heeft geboden aan de verleiding, waaraan het
van deze zijde bloot stond. Ernstiger was het ge
vaar dat van de zijde der Bonapartisten dreigde
die inderdaad geen middel onbeproefd hebben ge
laten om op de stemming invloed uit te oefenen
Schoone beloften misleiding bedrog verdachtma
king, vreesaanjagingbedreiging, alles hebben zij
aangewend, maar geen dier middelen heeft het volk
kunnen bewegen om zich op nieuw aan hunne lei
ding toe te vertrouwen. Op nieuw. Ziedaar
misschien een voldoende verklaring van het opmer
kelijk verschijnsel Of liggen de ellende en de druk
van het t«eede keizerrijk, de jammeren van den in
dollen overmoed begonnen oorlog, de vernedering
en verminking des landsligt de slag van Sédan
reeds zoo vele jaren achter ons, dat de weerzin des
volks tegen een nieuwe proef met het Bonapartisme
moet worden voorgesteld ais een bewijs van buiten
gewoon doorzicht en niet alledaagsche wijsheid
Die zoo even door het ijs is gezakt en er ter nau
wer nood het leven heeft afgebracht, waagt, terwyl
hij nog rilt van de koude en den doorgestanen angst,
den voet niet aanstonds weer op denzelfden brozen
vloer; en hij, die in eene onbekende vracht heeft gebe
ten, zal terwijl zijne ingewanden nog krimpen van de
pijnlijke gevolgen, niet tot een tweeden beet overgaan.
Wie staat ons borg, dat, wanneer na eenige jaren
het Bonapartismeonder gunstige goedgekozen om
standigheden wraak over Sédan zal roepen gelijk
Lodewijk Napoleon wraak riep over Waterloo het
algemeen stemrecht het niet zal steunen gelijk het
Napoleon III heeft gesteund? Heeft het algemeen
stemrecht dien man niet tot President van de Re
publiek gemaakt? Heeft het hem na den staats
greep van den tweeden December niet met over-
groote meerderheid in 't gelijk gesteld, en hem een
jaar later niet met nog verpletterender meerderheid
de keizerskroon op 't hoofd gezet? En dat alles
zouden wij terstond moeten vergeten omdat het
Iransche volk de ernstige les van de jaren 1870
en '71 en het schoone herstellingswerk van Thiers
niet reeds heeft vergeten Neen, zoo spoedig over
tuigt men ons niet. Men zie daarenboven eens uaar
Noord-Amerika, waar het algemeen stemrecht reeds
zoo lang heerscht en zijn vruchten alzoo duidelijker
blijken. Daar is misschien geen ander stelsel denk
baar geweestniet de meening van dezen of genen
wetgever, maar de loop der gebeurtenissen heeft het
er gebracht, 't Behoort tot de geschiedenis des volks.
Zijn echter de vruchten van het daar noodzakelijke
stelsel zoo uitlokkend, dat het ook elders waar het
niet volstrekt onmisbaar iszoo spoedig mogelijk
moet worden ingevoerd En is men over de wer
king van het algemeen stemrecht in Duitschland
ook zoo bijzonder tevreden
Prins Alexander is den 6 van den Haag naar Brussel ver
trokken om verder over Parijs de reis naar Cannes voort
te zetten.
De Koning en zijne gemalinaan welke laatste te Rheine,
namens de directie der exploitatie-maatschappij, een bouquet
was aangeboden, zijn den 10, te 3.22, te Oldenzaal aange
komen en in liet keurig getooide station opgewacht en begroet
door verschillende autoriteiten inzonderheid bij monde van
Z. M. commissaris in Overijsel den lieer Geertsema. De
muziek der oidenzaalsche en enschedesche schutterijen deed
zich hooren 15 meisjes strooiden bloemen en 2 jonge dames
boden bouquetten aan. De Koningin antwoordde in het
nederlandseli. Te Zutfen was de ontvangst mede bijzonder
hartelijk. Nabij bet, Loo was door de Holl Spoorwegmaat
schappij een fraai versierd station in rustieken stijl gebouwd,
waarin H.H. M.M. door het, gemeentebestuur van Apeldoorn
verwelkomd werden. Langs den weg naar en voor het paleis
waren de kon. scherpschutters van de Veluwe, de leerlingen
der Koningsschool en het, muziekcorps van het 8e reg. inf.
geplaatst. Het bassecour was fraai versierd en verlicht en
voor den ingang prijkte eene geïllumineerde eerepoort der
gemeente.
Staten-Generaal. De le. Kamer is den 9 weder bij
eengekomen.
Benoemingen. De Koning heeft prins Hendrik tot ad
miraal en veldmaarschalk benoemd.
Belastingen. De gemeenteraad van Baarn heeft besloten,
den hoofdeiijken omslag voortaan naar het belastbaar ver
mogen in plaats van naar de vermoedelijke vertering te
heffen.
Marine. Den 4 is van de scheepswerf der Kon. Eabriek
van stoom- en andere werktuigen te Amsterdam te water
gelaten de ten behoeve van het depk van marine gebouwde
stoomkanonneerhoot blfr.
Aan 's Lands werf te Amsterdam is den 7 het schroef-
stoomsehip 1" kt. de Rugter plechtig herdoopt in Koningin
Emma der Nederlandenen vervolgens de kiel gelegd van
liet, nieuw te bouwen schroefstoomschip 1» kl. de Rugter.
Spoorwegen. Ook door de heeren S. Brons te Kralin
gen I. Lecelt te Rotterdam en James Powell te Sheffield
is aanvraag gedaan voor het aanleggen en exploiteeren van
tramwegen te Dordrecht.
De heer Jansen te Hillegom heeft aan de gemeentebestu
ren van Haarlem en Leiden concessie gevraagd voor het,
aanleggen van een stoomtramweg langs de trekvaart tusschen
beide steden.
De Stichtsche Tramwegmaatschappij heeft een wedstrijd
uitgeschreven van stoomrijtuigen voor tramwegen; 1«. prijs
gouden medalje en bestelling der stoomrijtuigen2e. prijs
f 500 en vergulde medalje3e prijs 2 van 250 en zilve
ren medalje, 4e. prijs 4 van 125 en bronzen medalje.
Posterijen. Te Nieuwe Pekela wordt een postkantoor
gevestigd.
Scheepvaart. In 1868 zijn te IJmuiden, behalve tal
van vischsehepen en haringloggersaangekomen 1288 zeil
en stoomvaartnigenen van daar vertrokken 1278, tegen
1240 en 1260 in 1877.
Langs den nieuwen waterweg zijn te Rotterdam binnen
gekomen 2341 stoom- en 588 zeilschepen en uilgevaren
3182 stoom- en 746 zeilschepen.
Te Schiedam zijn in 1878 direct uit, zee ingeklaard 295
zeil- en 45 stoomschepen en uitgeklaard 313 zeil- en 73
stoomschepen. Te Middelburg zijn 47 zeeschepen binnen
gekomen.
Visscherij. Op last, van den minister van waterstaat
zijn den 4door de heeren Bottemanne et) Noordhoek Hegt,
in de Maas onder Blerick losgelaten 10000 jonge calif'or-
nische zalmen, afkomstig uit de kweekerij van den dieren
tuin te Amsterdam.
Aanbestedingen. Deri 7, door de Rijnspoorwegmaat
schappij1. liet. verlengen van de brug over den spoorweg
bij de station Arnhem, 2. het maken van de aardebaan en
de kunstwerken val) den tramweg tusschen den Haag en
Scbeveningen3. het, maken van gebouwenriolen en af
sluiting op de station van den tramweg te Sclieveningen
minste insehr. 1. I'erbruggen leWaddmxveen voor/42,3'ÏO.
2. G. Keg, te Rotterdam, voor 67,400, X.' H. E. de Baan,
te Scheveningen voor 30,856.
Den 8, te Arnhem, door het bestuur der tentoonstellings-
vereeDiging, het bouwen van 2 tentoonstellingslqcalenter
oppervlakte van 7000 vierk. ellen, met voorgebouw en over
dekte verbinding op de gedempte Jansgracht, minste insehr.
E. J. Wegers, voor f87,500.
Den 10aan het departement van koloniën t,en behoeve
der staatsspoorwegen op Java, de levering van 160 bakwa-
gens, 310 platte bakwagensen 114 gesloten goederenwagens
minste insehr. de Actiën-Gesellsehaft für Brückenoau und
Eisen-lndustrieformalig Harkotten, te Duisburg, voor
t 186,410.
Vervolg der wckelijksche berichten in het bijblad
Wij hebben in een vorig nummer dezer cojurant melding
gemankt van de afkeuring, in de buitengewone algemeene
vergadering der Holl. Maatschappij van Landbouw uitgespro
ken over het door den heer K. de Jong in de 2C Kamer
aancevoerdeter bestrijding der aangevraande gelden voor
de uitbreiding der hulpmiddelen van 's Rijks Landbouwschool
te Wageningen. Sedert heeft de heer de Jong, bij schrijven
aan den beer bn. v. Dedemin de Hoornsche Courantver
klaard, geen woord terug te nemen van hetgeen hij gezegd
heeft over het landbouw-onderwijs en de landbouwschool te
Wageningen. De heer C. J. M Jonqkinat Coninck, directeur
van genoemde inrichting, heeft in deze verklaring aanleiding
gevonden «Een Woord» te richten tot den heer de Jong,
waarin hij dezen die, in weerwil van het in de Kamer
door de heeren Oldenhuis GratamaSickesz en Schepel tot
wederlegging zijner meeningen aangevoerdestijf op zijn
stuk is blijven staan duchtig onder handen neemt, he.n
in de kwestie onkundig en tot een oordeel onbevoegd ver
klaart en de strekking der Rijks Landbouwschool en der
daarvoor verlangde uitbreiding van hulpmiddelen in 't licht
stélt en verdedigt. De schrijver verdient zeker gehoord te
worden door allen die in deze zooveel opspraak makende
kwestie belang stellen.
Te Wageningen, bij A. Ophorst35 c.
Door de heeren P. C. J. Faddegon 8p Co. te Amsterdam
is uitgegeven een kalender voor 1879 die behalve door
eene keurige chromolithograpbie uitmunt, de gelegenheid
tot adverteeren (Provinciaal verdeeld) aanbiedt. Deze nieuwe
wijze van publiciteit zal zeker het debiet van velen bevorderen.
betuigt haren hartelijken dank aan allen, die door eene
grootere of kleinere bijdrage hare pogingen gesteund hebben,
om alhier eene bewaarschool tot stand te brengen.
Zij deelt voorts mede, dat zij thans te beschikken heeft
over eene som van VIER DUIZEND gulden.
Daar deze som evenwel nog niet toereikende is, om met
den bouw een aanvang te maken neemt zij de vrijheid nu
een beroep te doen op allen die nog bereid mocliteu zijn
eene gave daarvoor at te zonderen, terwijl de lolerijcora-
missiedie zich in haar midden gevormd heeftter alge
meene kennis brengt, dat bij haar GULDENSLOTEN
verkrijgbaar zijn van eene tot dat doel te houden verloting.
Wij onthouden ons van alle wijdloopige aanbeveling,
omdat, ieder, die met onze visschersdorpen en met name met
Egmond aan Zee bekend is, weten kau, hoe groot de behoefte
hier is aan zulk eene inrichting.
Ieder dus, die genegen mocht zijn, ook op deze wijze
wel te doen, zende ons eene grootere of kleinere gave,
of ondersteune door het nemen van loten of het toezenden
van prijzen de bovengenoemde loterij.
Alle ondergeteekenden verklaren zich bereid tot nadere
inlichting;terwijl van het ontvangene in dit blad melding
zal worden gemaakt.
Namens de bewaarschool-commissie
Egmond aan Zee, J. VAN LUON, Voorzitter.
10 Jan. 1879. A. J. GANTVOORT, Secretaris.
H. VAN PEL,
W. TIJSMA, Commissie
E. CONIJN Jacz., t voor de loterij.
J. KUEMAN Jacz., J
De Uitgevers der Alkmaarsche Courant belasten zich mede
gaarne met den ontvangst en de opzending van hetgeen voor
novengemeld doel wordt afgezonderd.
Naar aanleiding van het artikel, door mij in het vorig
nummer dezer courant geplaatst over de vestiging van een
progymnasium of een gymnasium alhierzijn mij eene op
merking gemaakt en een paar vragen gedaanwaarvan de
mededeeling en wat de laatsten betreft de beantwoording
wellicht nuttig is.
1. Het wordt betwijfeld of de minister van binnenlandsche
zaken ongenegen zou zijnde voor een progymnasium te
Alkmaar bestemde subsidie toe te kennen, in geval de ge
meenteraad mocht besluiten tot oprichting van een gym
nasium; en wel omdat Z Exc. in de toelichting zijner
begrooting heeft gezegd: „Wenscht Alkmaar hare latijnsohe
school in een gymnasium te veranderenhet staat haar
vrij, maar de ondergeteekende zou zwarigheid maken haar
voor meer dan een progymnasium te subsidiëerendaar
zijns inziens eene meer uitgebreide inrichting op geen vol
doend bezoek van leerlingen zou kunnen rekenen."
„Mij dankt,, zegt de opmerker dat, is duidelijk en
brieekent: gij kunt een gymnasium oprichten, maar gij
krijgt slechts een subsidie voor een progymnasinm dat
isi 6000."
2. Hoe komt gij tot een bedrag van 21000 der jaarlijksche
kosten van een gymnasium, daar de minister van f 18000
a f 20000 spreekt
3. Hoe is het mogelijkdat gij het verschil der kosten van
een progymnasium en een gymnasium op meer dan de-
helft steltdaar het een 4 en het ander niet meer dan
6 klassen telt
Mijne raming der kosten van een gymnasium is ontleend
aan het ontwerp van curatoren der latijnsohe school. Voor
sommige docenten stellen zij een maximum en een minimum
van bezoldigingen zij voegen er bij. dat de bezoldigingen
zoo behooren te zijn, dat het gymnasium niet door hoogere
tractementen elders blootsta aan eene gedurise wisseling van
personeelen dat er kundige en geschikte docenten voor
verkregen kunnen worden. Volgens de hoogste cijfers nu
van curatoren werd het eindcijfer f 20600, volgens de laag
ste f 19600. In verband met mijn denkbeeld aangaande te
huren localen, meende ik alzoo f 21000 te moeten stellen.
Wat een progymnasium betrelt, meenen curatoren zich te
mogen vleien, dat het mogelijk zal zijn, het onderricht in
de nieuwe vreemde talen te doen geven door leeraren van
di Rijks hoogere burgerschoolvoor een gymnasium echter
stellen zij zelfstandige leeraren voor deze vakken voor,
hetgeen de kosten buiten verhouding tot de vermeerdering
der klassen doet stijgen. Met het oog op het aantal lesuren,
schijnt mij de aanstelling van één docent minder, dan cura
toren voor een gymnasium aanbevelen, wi-nschelyk't is
maar de vraag, of er steeds geschikte personen voor de
combinatie van verschillende leervakken te vinden zijn. Mocht
dit echter gelukkendan zou het cijfer van t 2Ü6ÜÜ met
f 1800 te vermindereu zijn; en is Mijne meening juist
dat de door curatoren geraamde algemeene onkosten eene
aanmerkelijke vermindering gedongen, dan zou het eindcijfer
tot p.m. f 18500, of met bijberekening van locaaikosten
tot t 19000 terug te brengen zijn. Aangenomen nu, dat
mijne meening omtrent 's ministers bedoeling onjuist ware
eningevolge de mij gemaakte opmerking, moest vervangen
worden door deze, dat, de minister t 6000 voor eene inrich
ting van hooger onderwijs te Alkmaar, 't zij progymnasium,
't zij gymnasium, beschikbaar stelt, dan zou laatstgenoemde
instelling de gemeente 's jaarlijks op minstens f 13000 te
staan komen, of, in aanmerking nemende wat thans de ia-
tijusche scaool kost, op eeue vermeerderde uitgaaf van 11000.