van Zondag 21 Maart 1880.
Éi
Tsitasjssrs. s.
Vervolg der wekelijksche berichten.
Belgie.
Luxemburg.
Urout ItrillHiije eei Ierland.
yertrek'
Turktfe.
Italië.
lercenigde Stalen.
Itiiuienlttml.
van
Oen IS ging de Senaat uiteen na goedkeuring der lie-
grooting van baitenlandscbe zaken met 51 stemmen. Sleden
onthielden zich. Bij de beraadslaging werden alleen eenige
opmerkingen over de met het V atikaau gevoerde gedachten-
wisseling gemaakt. De begrooting van onderwijs werd
goedgekeurd met 32 tegen 25 stemmen zijnde de geheele
rechterzijde.
Bij de behandeling eener met Portugal gesloten overeen
komst betreffende de uitlevering van misdadigers werd
medegedeelddat de regeering, bij hare pogingen om zulke
verdragen te sluiten, met alle Staten die zulks met Belgie
gedaan haddenbezwaren ondervonden had bij Engeland
Oostenrijk Zweden en Noorwegen voortspruitende uit ver
schillende internationale oorzaken, doch dat er gegrond
vooruitzicht bestond, dat die moei'ijkheden uit den weg
geruimd zouden worden. Deze mededeeling werd met in
stemming ontvangen.
Den 10 werd door de hoofden der liberale partij, ten
huize van den markies Hariingtoneene bijeenkomst ge
houden. De vergadering besloot tot het uitvaardigen van
een manifestin den vorm van een adres van lord Harting-
ton aan zijne kiezers, waarin de besc uldiging van lord
Beaconsfield weerlegd wordtals zouden de liberalen trach
ten de koloniën van het moederland te vervreemden. De
beweging van de home rule-partij wordt schadelijk en on-
practfsch genoemd hoewel de overdreven voorstelling, daar
aan door de regeering in het Parlement gegeven, afge
keurd wordt. Die beweging moet niet met hartstochtelijke
overdrijvingenmaar met. eene vast beraden houding te
gen worden gegaan. Het stelsel der volksvertegenwoor
diging is nog gebrekkiger moeten ook hervormingen in
het plaatselijk bestuur en de wetten op het grondbezit ge
bracht worden. De liberalen wenschen handhaving van de
macht, en de veiligheid van den Staatdoch willen zich
niet met eene staatkunde van onrust en annexatie inlaten.
Er wordt herinnerd, dat de liberal-- partijtoen zjj aan het
bewind was, getracht had den billijken invloed van Enge
land in den raad van Europa ten minste met evenveel op
rechtheid en zeker met beteren uitslag te vermeerderen, dan
de tegenwoordige regeering. Zij had Belgie's onafhankelijk
heid tot stand gebracht en de gelukkige maatregelen yan
het ministerie Gladstone, om dat rijkmocht het bedreigd
wordente besehermenstaken sterk af bij den uitslag der
turksche staatkunde van Beaconsfield. De regeering heeft
geene eukele blijvende regeling dervraagstukkenvanbuite.nl.
staatkunde tot stand gebracht, en terwijl zij nu vraagt Enge
land's invloed te herstellen, die naar hare bevy, ring belemmerd
wordt, verzuimt zij geheel aan te toonen wat zij verder doen wil.
De heeren GladstoneGranvilleBright Harcourt, torster
en Adam woonden deze bijeenkomst bij. De in dit manifest
aangegeven denkbeelden worden door den heer G,adstonein
zijn adres aan de kiezers van Midlothian verder uitgewerkt.
Hij valt de regeering verder op heftiger wijze aan en ver
wijt haar vooral hare onverschilligheid omtrent de binnen-
landsche vraagstukken. De Times merkt op, dat lord Partington
zich veel te onbepaald uitlaat over de buitenl. staatkunde
en dat Gladstone's manifest even., in de plannen der liberale
partij ontvouwt. Beacons field's manifest, heeft allerlei gebre
ken,'maar doet ten minste duidelijk uitkomen, wat de regee
ring ten aanzien van Ierland en de buitenl. staatkunde wil.
En op deze twee punten is de algemeene aandacht juist het
meest £revesti£jci.
Den 12 verklaarde Gladstone in eene liberale bijeenkomst
te Londen o a., dat lord Derby, de vroegere minister van
buitenl. zaken in bet tegenwoordige ministerie, zich voor
goed bij de liberale partij had aangesloten.
Hoogerhuis. Lord Beaconsfield verklaarde den 15, dat de
demonstraliën in Ierland tegen het betalen der pacht afna
men, zoodat het onnoodig was, strengere wettelijke bepalingen
voor het beheer van Ierland te maken. Lord Strafheden
vroeg overlegging van den brief van Sjir AU aan den Sultan.
Lord Granville laakte de plotselinge ontbinding van bet
Parlement. Lord Beaconsfield verdedigde de regeering. llij
verklaarde, dat de ontbinding niet het, gevolg was van de wet
betreffende de londensche waterleidingen; maar omdat de re
geering zich verplicht achtte een beroep op het land te doen.
De brief van Sjir AU was een ondergeschoven stuk. Hij
verdedigde zijn manifest en zeide, dat elk woord daanan
gewikt en gewogen en oprecht gemeend was. Hij achtte
den toestand hachelijk. Wanneer Europa slagvaardige legers
heeft en elke dringend gevraagde uitgave voor grootere uit
rustingen wordt bewilligd was het geen tijd om m waak
zaamheid te verslappen. Hij verklaarde het woord overwicht
in liberalen zin te hebben opgevat. Er bestond een groot
onderscheid tusseben overwicht en oppermacht; liet eerste
was noodig tot. I andhaving van den wereldvrede. Hij weet
aan de staatkunde zijner voorgangers de mopielijkheden
thans in Azië en Europa ontstaan, welke bestreden moesten
worden. Na eene langdurige beraadslaging trok lord Strat
heden zijn voorstel in.
Lagerhuis. Den 11 werd een voorstel van den heer Glad
stone om de begrooting den 15 te behandelen, aangenomen,
nadat minister Northcote daarin had toegestemd. Een sup
pletoir crediet. van 1,125,00 p. st. 13,500,000) voor den
zoeloeoorlog werd aangenomen.
Genoemde minister deelde mede, dat, het tekort op de
begrooting van het, loopende jaar wordt geraamd op 3,310,000
p st De uitgaven voor het volgend dienstjaar worden ge
raamd op 81.486,000 p. st,., de inkomsten op 81,560.000
zoodat er een overschot iou zijn van 74,000 p. st., waarbij
eene som komt van 700.000 p. st,., voortspruitende uit de
wijziging der successierechtenzoodat een overschot van
774 000 p. st. verwacht wordt, Van het bedrag van 8 mil
joen' p. st. aan schatkistbiljetten is 6 miljoen door opzegbare
annuïteiten gedekt. De uitgaven stijgen dus tot 82 075.000
p st. en het overschot blijft 184,000 p. st Een lid betuigde
zijne verwondering, dat de minister over de kosten van den
afgbaanschen oorlug gezwegen had.
Den 15 deelde minister Northcote mede, dat het Iarje'
ment den 24 zou worden verdaagd en dat, daarop onmidde-
lijk de koninklijke proclamatie verschijnen zou tot ontbinding
van het Parlement,.
Den 16 antwoordde minister Stanhope op eene daartoe
gedane vraag, dat de toestemming van alle mogendheden
tot de internationale turkscb-grieksche grens commissie nog
niet ontvangen was de zaak werd nog overwogen en bi-
zonderbeden konden daarom niet worden medegedeeld.
IlUDliHnil.
De rijksbankwaartegen de nihilisten gedreigd hadden
een aanslag te zullen ondernemenwordt dag en naeht met
dubbele zorg bewaakt. Na 's avonds 6 uren kan niemand
in- of uitgaan zonder aan een onderzoek onderworpen te
zijn naar zijn persoon en de redenen van zijne komst ot zijn
De italiaansche gezant graaf Cortideelde den 10 aan
de Porte mede, dat, Montenegro de aangeboden ruiling
van grondgebied voor de districten P ava en Uusmje by
het berlijnsche verdrag haar toegekend, van de hand had
gewezen. Gelijktijdig overhandigde hij een nieuw voorstel
van Montenegrowaarop spoedig antwoord werd verlangd,
daar anders geene verdere voorstellen van ruiling aangeno-
DeZverreLningeTmet Rusland betreffende de onderhouds
kosten der in den laat,sten oorlog wederzijds gemaakte
krijgsgevangenen is afgeloopen. Turkije moet nog 470000
roebels in papier toebetg'eu.
Hongarije. Huis van Afgevaardigden. Den 5 hield de minis
ter van financiën graaf Szapary eene rede, waarin hy opkwam
tegen de bewering, dat de belastingen met bardheid geind wer
den. Hij toonde aan, dat de door de regeering voorgenomen ver
mindering in de legeruit.gaven reeds gedeeltelijk gelukt en
de fiuancieële toestand werkelijk verbeterd was. De regeering
meende, dat men moest voortcaan op den sedert 1875
ingeslagen weg tot. invoering van de grootst mogelijke zui
nigheid, zonder benadeeling der werkelijke behoeften en tot
verhooging der inkomsten, zonder de bevolking bovenmatig
te belasten. Ten slotte sprak hij den wensch uit, dat men
de gro-jte staatkundige vraagstukken voor nuttiger werkzaam
heden zou laten rusten. Den 6 werd na eene zeer toege
juichte rede van den president,-minister Tisza met groDte
meerderheid besloten, tot de tweede lezing der begrooting
o ertegaan de uiterste linkerzijde stemde alleen tegen Een
door den heer Simonyi «oorgesHd votum van wantrouwen
in de regeering werd met 222 tegen 174 st. verworpen.
Vóór de stemming verwijderden de ministers zich.
Den 10, sterfdag van Mazzinihechtten eenige lieden
kransen aan zijne buste op het kapitooi te Rome en werd
eene republikeinscke redevoering uitgesproken. De redenaar
werd gevangen genomen.
Volgens de Populo Romano hebben de verklaringen van
minister Cairoli in staatkundige kringen een zeer gunstig
onthaal gevonden.
Kamer. Den 12 interpelleerden de heer V isconti-P enosta en
andere afgevaardigden de regeering over de staatkunde van
Italië tegenover het, buitenland. Eerstgenoemde laakte de woe
lingen der „Italia irredenta", en zeide, dat men moet begin
nen een rustig huurman te zijn wil men zelf rustige buren
hen ben. Aau de vredelievende bedoelingen der regeering
werd niet door hem getwijfeld, doch hij verlangde van haar
een krachtiger houding. Andere sprekers lieten zich insgelijks
in vredelievenden ceest uit. Minister Cairoli antwoordde en
verklaarde weldra de stukken betreflende de uitvoering van
bet Berlijnsebe verdrag te zullen overleggen. De heer
Di Blasio wees op de noodzakelijkheid om de goede be
trekkingen met Frankrijk zorgvuldig te handhaven. Üe
heeren Ponghi en Dellarocca vroegen inlichting over de uil
voering van het Berlijnsche verdrag, met betrekking tot de
schuld van Turkije.
Den 16 verklaarde de minister-president Cairoli, dat
Italië eene eervolle rol vervuld had op het berlijnsche
congres. Het nam daar geene verbintenissen op zich, noch
knoopte voor het land hinderlijke bondgenootschappen aan. Hij
wenscüte het behoud des vredeseD laakte de utopistische
beschouwingen eener leugenachtige pers. T n slotte verklaarde
tuj, eene sterke pat ie te verlangen en daarom tegen vermin
dering der legeruitgaven te zijn. Den 17 voegde hij daar-
aan nog toe, dat hij zich verplicht achtte de opgewekte
vrees voor oorlogzuchtige bedoelingen van Oostenrijk te
doeg verdwijnen. Aan het, bestaan van vriendschappelijke
betrekkingen met dat rijk kon niet getwijfeld worden. De
regeering volgde geene vreesachtige staatkunde, maar eene
van eerlijkheid en van eerbied voor de verdragen.
$g»Hiije.
Den 9 heeft maarschalk Martinez Campos in den Senaat
zich een onverzoenlijk tegenstander genoemd van het, mi
nisterie van Canovas del Castillodie zijn koloniaal staats
beleid in eene uitvoerige rede verdedigde en betoogdedat
het gegrond was op de behoeften van den handel in het
moederland enz. De spanning tussehen deze twee staats
lieden heeft groot opzien gehaard en in staatkundige kringen
is hierover eene buitengewone beweging ontstaan. Den 12
heeft genoemde maarschalk op nieuw zijn verzet tegen de
koloniale staatkunde van het. ministerie toegelicht. Hij las
de vertrouwelijke mededeelingen voor, door hem in 1878
uit Havana aan het eerste ministerie Canovas gedaan, onder
opsomming van het dringend noodige der verlangde hervor
mingen, om met, vrucht de neigingen te bestrijden, welke
Cuba naar de Vereenigde Staten dreven, en waaruit een
oorlog van rassen zon ontstaan zijn. Deze rede, welke el-
vendig door de pers wordt besproken, maakte zoowel in den
Senaat als de kamer der afgevaardigden groot.en indruk.
Het beroep in cassatie van Oteroden moordenaar des
Rollings, is verworpen.
De bizondere commissie uit, het Huis van Vertegenwoor
digers benoemd tot onderzoek van het plan betreffende het
graven van het Panama-kanaalbesloot een rapport in te
zenden tot strekking hebbende om aan de beide takken
der wetgevende macht het nemen van gemeenschappelijke
besluiten voor te stellen, tot krachtige handhaving der leer
van Monroe en tot betoog der noodzakelijkheiddat de
Vereenigde Staten bet bestuur en bet toezicht hebben op
alle gemeenschapswegen der landengte. Elke poging eener
euro] eesclie mogendheid, welke ook, om een beschermheerschap
in den een of anderen onaf hankelijken americaanschen staat
te vestigen, zou door de Vereenigde Staten beschouwd wor
den als gevaarlijk voor hunne vrede en veiligheid De Presi
dent zou uitgenoodigd worden tot het nemen van maatre
gelen, om de afschaffing te verkrijgen van alle met boven
staande verklaringen strjjdige verdragen.
De heer de Lesseps verklaarde den 6 in een onderhoud
met den president, dat het doei volstrekt niet was, het Pa
namakanaal onder vreemd toezicht te stellen. De uitvoering
van dal plan zou in geen opzicht nadeelig kunnen zijn voor
de belangen der Vereenigde Staten. De President antwoordde,
dat hij met genoegen vernam, dat zijn plan geen staatkun
dig doel had.
Den S zond de President eene boodschap aan den Senaat,
waarin hij verklaartdat de staatkunde ten aanzieu van dat
kanaal móet bestaan in toezicht van America. Dit toezicht
kan noch aan eene europeesche mogendheid noch aan eenige
europeesche mogendheden te samen overgelaten worden.
CliiiiH.
De gezant te Petersburg, Tsung-Huodie met Rusland
hel verdrag over het afstaan van Kouldsja heeft gesloten, is
vaa zijn post ontzet en verwezen naar de recht bank opdat
bij streng gestraft zou worden, daar hij na belast te zijn
met eene" zending, zonder daartoe den Keizerlijken last te
hebben afgewacht,eigenmachtig naar de Keizerlijke hoofd
stad teruggekeerd was. Verder is eene commissie benoemd
om het gesloten verdrag en de daarop betrekking hebbende
memoriën, waarvan de ratificatie door de regeering geweigerd
is, naauwgezet te overwegen en van dat onderzoek den uit
slag mede te deelen,
Prins Albert van Pruisen is den 16 uit Voorburg naar
Duitschland teruggekeerd.
Staten Generaal 2' Kamer. De regeerinsr heelt een
gewijzigd wetsontwerp ingediend ter herziening der wet van
6 Maart 1818, houdende straffen tegen de overtreders van
algemeene verordeningen. Het doel daarvan isde door
den H. Raad ontkende bevoegdheid der Prov. Staten tot
bedreiging van straf tegen overtreding der door hen vast
gestelde waterschaps-reglementen builen twijfel te stellen
terwijl het ontwerp tevens strafbepalingen bevat tegen over
treding van de reglementen ter invordering van provinciale
belastingen. Ook is een ontwerp ingediend tot, verhooging
van hoofdstuk V der loopende staatsbegrooting met/45130,
voor de overneming der h. burgerschool met, driejarigen
cursus te Venlo, weïke die gemeente niet voor hare rekening
wenscht in stand te houden; voor de kosten van een phar-
maceutisch laboratorium te Groningen en voor academische
gebouwen te Utrecht; voorts een ontwerp tot wijziging der
wet op de militaire pensioenen van de landmacht, en een wets
ontwerp tot bescherming van voorden landbouw en de hout
teelt nuttige vogels, aau te wijzen bij aigemeenen maatregel van
inwendig bestnur, van welketeuzij op atgesloten erven
bet vangen, doodenvervoeren en te koop aanbieden, als
mede het verstoren en uithalen der nesten en het te koop
aanbieden der eieren ten allen tijde of gedurem.e de eerste
9 maanden van elk jaar zal verboden zijn.
Den 15 zijn met, alg. st. aangenomen de wetsontwerpen
tot gemeentelijke inieeling van de Wester-Scbelde en^ bet
Sloe; tot goedkeuring eener overeenkomst van den Staat
en prins Frederik met A. v. Haatten houdende ontbinding
der erfpacht van gronden en wateren van den Staat in het
Slaak tot, aanvulling der begrooting van het domeinfouds
voor 1880; tot kwijtschelding aan de erfgenamen van wijlen
den notaris en vendumeester Backer Overkeek te Djoejocarta
van eene den lande aankomende vordering van ƒ109,152,27;
en met 49 tegen 8 st. dat, tot, aanvulling en wijziging der
wetten die betrekking hebben op de Algemeene Rekenka
mer in N. Indie.
Den 16 is van het ontwerp, houdende intrekking van het
keiz. decreet van 2 Nov. 1810 nopens het bouwen op de
dijken en hunne glooiingen, en houdende voorziening in het.
onderwerp bij provinciale verordeningaangenomen het
eerste artikel met 63 tegen 9 en verworpen het tweede met
48 tegen 25 st., en daarna het dus gewijzigd ontwerp met
58 tegen 15 st. goedgekeurd.
Den 17 heeft de heer v. d. Hoeven gevraagd, of er onder
zoek is ingesteld naar een bericht, omtrent zonder verhoor
ophangen van krijgsgevangenen in Atchin. Na den brief
van genl. v. d. Heyden twijfelde hij niet aan diens onschuld,
maar liij wenschte dat uitgemaakt werd welk misdrijf is ge
pleegd een gruwel, Nederland onwaardig, of een laster,
zonder weerga. De minister van koloniën zag geen reden
tot onderzoek, daar uit de uitvoerig bijgehouden militaire
journaleD blijkt,, dat op 16 Eebr. niets is voorgevallen, en
liet bericht in de Arnh. Courant kenmerken drragt van on
waarheid. Na eenige discussie tot aandrang of bestrijding
van een in te stellen onderzoek, werd de motie v. d. Hoeven,
waarbij een ouderzoek wi-nseiielijk werd verklaard met 65
tegen 9 stemmen verworpen.
Den 13 is met, 44 tegen 27 stemmen verworpen art. 1 van
het voorstel vsn den heer v. Kerkwijk tot wijziging van art.
59 der gemeentewet (betreffende de benoeming van burge
meesters), en daardoor bet ontwerp vervallen, liet ontwerp
tot, afstand van grond aan den Sophiapolder te Wissekerke
en dat tot vaststelling van het slot der rekening van Suri
name over 1876 werden aangenomen met algemeene, dat
tot verhooging van hoofdstuk VI der staatsbegrooting voor
1880 met 'f 240,000, voor 2 lichtschepen, met 53 tegen 5 st.,
na verwerping met 50 tegen 9 st. van een amendement van
den heer de Casembrootom de verhooging tot de helft te
verminderen, ten einde het lichtschip voor Terschelling voor-
loopig uit te stellen.
Den 19 is met alg. st. aangenomen het wetsontwerp be
treffende de openbare middelen van vervoeren de Kamer
daarna op reces gescheiden.
Benoemingen enz. Aan den heer M. Boon is, op zijn
verzoekeervol ontslag verleend als ontvanger der directe
belastingen en accijnsen te Uitgeest c.a., behoudens aanspraak
op pensioen.
Tot burgemeester der gemeenten de Rijp en Graft is be
noemd de heer S. Appelsecretaris der gemeente de Rijp.
Bij kon. besluit van 15 dezer is de benoeming van den
burgemeester van Broek op LangedijkC Spaan, tot. secre
taris dier gemeente goedgekeurd.
De heer J. Leyds, eerstaanwezend ingenieur bij de Staats
spoorwegen thans te Rotterdamister vervanging van
wjjlen den heer v. Prehnbelast met de voltooiing der
spoorwegwerken te Amsterdam.
Spoorwegen. De minister van waterstaat heeft de spoor-
wegbesturen aanbevolen om eene proef te nemen met een
over of langs de wagens gespannen touw bestemd om de
reizigers in de gelegenheid te stellen om signalen te geven
in geval van onraad
Over de nederiandsche spoorwegen zijn in 1879 vervoerd
1,310,595 reizigers in de le, 3,774 958 in de 2*. en 13,069,482
in de 3». klasse, te zamen 18,759,506, waarvan in binnen-
verkeer 16,403,072,
De minister van waterstaat heeft afwijzend beschikt op
eene nadere aanvraag der heeren JMaarschalk en C. Bok
om concessie voor een stoomtram van Leiden naar Woerden.
Leger. De minister van oorlog heeft zijn departement
gereorganiseerdde chefs der diensten als hoofden der af-
deelingen afgeschaft, en hen vervangen door hoofdofficieren
van lageren rang, die als zijne adviseurs optreden Pe chefs
der diensten blijven echter hunne bureaux aan Let, dept. be
houden, en zijn bevoegd kennis te nemen van wat aan hunne
afdeeling wordt behandeld en den minister voorstellen te doen.
Scheepvaart. De gemeenteraad van Meppel heeft be
sloten de Meppelersluis te vergrooten en aan de Brouwers
gracht in de kom der gemeenteeene ruime ligplaats voor
stoom- en zeilschepen te doen maken, eeu eu ander begroot
op f 28,475.
Noorpzeekanaal. De regeering heeft op een nader
schrijven, van de directie der Amsterdamsche Kanaalmaat
schappij geantwoorddat zij geene termen vond om in haar
vroeger gedaan voorstel eenige wijziging te brengen.
Visscherij. Het bestuur der baagsche afdeeling van de
Maatschappij voor Nijverheid beeft zich geconstitueerd als
hoofdcommissie voor eene in 1881 te Scheseningen te houden
internationale tentoonstelling van visscherijgereedschappen.
Landbouw. De Vereeoiging tot ontwikkeling van den
Landbouw iu Hollands Noorderkwartier zal op Woensdag
24 Maart, 's m. 10 eene vergadering houden te Winkel,
waarin verschillende huishoudelijke zaken zullen worden be
handeld en bovendien verslag zal worden uitgebracht omtrent
den stand van zaken betreffende de proefneming op het ge
bied der zuivelbereiding.
Tuinbouw. Te Haarlem is den 19, in de groote zaal der
soeieteit Vereeniging, de 13'. tentoonstelling (ditmaal de
vijfjarige grootc) geopend van de Algemeene Vereeniging
voor Bloembollencultuur, voor het eerst vermeerderd met.
eene afdeeling van gereedschappen en hulpmiddelen van
bollencultuur en handel.
Nieuwe Ondernemingen. Te Rotterdam is den 4 met,
een volgeteekend kapitaul van f 10ÜU00 o| gericht de Uit-
gevers-maatschappij „Elzevier", ten doel hebbende het uit
geven van boekwerken en het aankoopen en exploiteeren
van fonds-artikelen.
De Amsterdamsche Omnibus-maatschappij heeft in
1879 vervoerd 6,494.915 personen, leverende eeue opbrengst
van f 675,421,04. De omnibussen vervoerden per rit ruim
7, de tramwagens ruim 11 personen Het aantal tramwagens
klom tot 60, dat der omnibussen verminderde door verkoop
tot '25; dat der paarden bedroeg op 31 Dec 353. tiet uit
te keeren dividend bedraagt 10 p. et.
Onderwijs. De gemeenteraad van Groningen heeft den
13 met 14 tegen 8 st. besloten tot den bouw van een nieuw
gymnasium geraamd op f 50000.
De gemeenteraad van Enkbuizen heeft., overeenkomstig
het advies der commissie van toezicht op het m. o., met 5
tegen 3 st. atwijzend beschikt, op het verzoek van een inge
zeten om de h. burgerschool voor jongens ook voor meis
jes toegankelijk te stellen.
De gemeenteraad van Amsterdam heelt den 17 aangeno
men de voordracht, van B. en W om hij het aquarium van
den dierentuin een gebouw op te richten voor zootomie
voor f 14090, en 1000 i toe t,e staan voor inrichting en
meubilair van dat gebouw en van de leerzalen van het
aquarium.
Kerkelijke Zaken. De leerlingen der moderne pre
dikanten Sibmacher Zijnen en Koch te Middelburg hebben
hunne belijdenis algel-ud in het. bijzijn van oud-ouderlingen,
daar de thans dienstdoende ouderlingen zoo zij beweerden
wegens gemoedsbezwaren gewe.igera hadden tegenwoordig
te zijn
Toon bel. Te Haarlem is men bedacht op het bouwen
van een nieuwen schouwburgdaar de bestaande niet meer
aan de behoeften voldoet,. De voorloopige commissie, waarbij
zich de aandeelhouders- eigenaars van den tegenwoordigen
schouwburg hebben aangesloten, beeft een terrein aan het
einde der Parklaan bij het Spaarne verkregen.
Aanbestedingen. Den 10 aan het ministerie van wtaer-
slaat, a. het uitvoeren van baggerwerk op het benedendeel
der Nieuwe Merwede, h. het verdiepen van een gedeelte der
lig-, los- en laadplaats buiten den voormaligeu afsluitdijk te
Amsterdam het verbroeden en verdiepen van het Noord
zeekanaal tussehen den straatweg te Veisen en het voorma
lige Wijkermeer, het verhoogen en verzwaren van den ooste-
lyken afsluitdijk en het ophoogen en effenen van terreinen
té Amsterdam, minste inschr. a. Folker Lz., te Sliedrecht
voor f 176,000: b. v. d. Bosch, te Schellingwoude, voor
f 162,200.
Den 11, door het prov. bestuur van Noordholland, het
aanleggen van werken tot verdediging van het strand be
noorden Petten, geraamd op f 77,00u, minste inschr. J. Ol
ie Bergen en H. Notlelman te Schoorl, voor ƒ68,848.
Den 16, te Amsterdam, door het bestuur der stadsbank
van leeninghet maken van eene hulpbank op een terrein
aan de Czaar Peterstraat, aan H. C. üorlas, voor f 20,887.
Den 17, aan het ministerie van waterstaat: a. het maken
van 7 steigers met plankier langs de noordzijde van het
stations-eiland te Amsterdam, b. het bouwen van eene dub
bele wachierswoning bij de brug over het Westerkauaal
aldaar, c. het makeu van steunpijlers en beveiligingswerken
voor de draaibrug over de Zaan te Zaandam, minste inschr.
a. Seret, te Sliedrecht, voor f 125400, h. Wit Jz. te Oter-
leekvoor 7581 c. Seretvoor f 29,300.
Den 18 door het prov. bestuur van Noordholland het
voortzetten der verdedigingswerken op liet Noorderstrand
van Vlieland, geraamd op f60000, minste inschr. L. Kalis Kz-,
te Sliedrecht, voor f 50700.
Inpoldering. De heer mr. J. K. Banck eigenaar van
Schierm inuikoog, heeft zich met vele grondbezitters aan de
zeekust van Groningen iu betrekking gesteldten einde
ter bevordering der aanslibbingdat eilandeven als met
Ameland is geschied door een dijk aan den vasten wal te
verbinden.
Noorder-Lekdijk. De Gedep. Staten van Noordholland
en Utrecht, hebben verworpen het voorstel van die van
Zuidhollandom door gemeenschappelijke regeling van den
toestand van den Noordcr-Lekdijk de veiligheid der achter
liggende landen te verzekeren. De ophooging, welke nu
aan bet college van den Lekdijk—Bovendams is opgelegd,
wordt door deskundigen en betrokken belanghebbenden ten
eenen male onvoldoende geacht.
's Konings paleis te Leeuwarden is afgestaan tot woning
van Zr. Ms. commissaris in Friesland. In 1587 werd het,
gebouw in eigendom overgedragen aan de Staten van die
provincieom tot verblijf te strekken van den Stadhouder
graaf lUllem Loden ijk v. Nassau.
Standbeeld. De gemeenteraad van den Haag heelt met
29 tegen 3 st. vergunning verleend tot het plaatsen van het
standbeeld van Spinoza op de gedempte Paviljoensgracht.
De gaspabriek te Eraneker wordt door de gemeente
overgenomen voor t 23 486,59, makende met de rente sedert
1 Jan. ongeveer 24000. Voor uitbreiding en verbetering
is 1 16000 benoodigd, zoodat eene geldleenmg van t 40000
zal worden aangegaan.
Waterleiding. De gemeenteraad van Delft heett alge
wezen het verzoek der heeren F. v. d. Esch en J. C. A. v.
Asperen te 's Gravenhage om concessie voor eene water
leidingen B. en W. op hun voorstel gemachtigdmet
het gemeentebestuur van den Haag in overleg te treden,
ter verkrijging van aansluiting aan de duinwaterleidingaldaar,
B en W. van Amsterdam hebben den gemeenteraad
voorgesteldtot onderhoud van de gemeenschap met, den
overkant van het IJ, eene ketting-veerboot m dienst, te stel
len waarvan de kosten zijn geraamd op 440UU;
Giften. Diakenen der ned. herv. gemeente te s Graven
hage hebben 10UO ontvangen door tusschenkomst van ds.
'^Een protestantsch begrafenisfonds te Arnhemdat zich
met begrafenissen belast en zijne winst aan nuttigei ot lief
dadige instellingen schenkt, heeft daartoe in 18/9 ƒ2876,35
^Whl.m'de heer Polcker, te Zoelen, heeft gelegateerd vrij
van rechten3 bunders land aan de herv kerk en 9 bun
ders aan de herv. diaconie aldaar; f 10000 aan de ned. herv.
diaconie en 2000 aan bet Kon Oudheidkundig Genootschap
te Amsterdam; wijlen mej. C. v. d. Linden te Oosterhout/1000
aan het gast- of ziekenhuis aldaar.
Prins Frederik heeft als prijzen voor de watersnoodlotenj
geschonken eene prachtige jardiniere en '2 vazen faience
artistique, met verguld brons gemonteerd een verguldbron-
zen sigarenbeker en een photografie-album met gedrein
verguld zilveren band De prinses v. Wied heett eenpaar
prachtig geschilderde porceleinen vazen geschonken. De ba
rones r. Zu.len v. Nyeveltechtgenoot van onzen gezant te
Parijsheeft van een aantal magazijnhouders en andere per
sonen een groot aantal fraaie prijzen hekomen en reeds 1250
10 Gesche'nken. De heer F.. Koster, directeur van 's Rijks
schilderijen verzameling op het, Paviljoen te Haarlem'«door
toenemende gezichtszwakte, gevolg van een ongeluk in En e-
land genoodzaakt, zijne betrekking neder te leggen en zal van
een K pensioen moeten leven. Hij heeft, geene andere
bezitting dan eene keurige collectie schilderijen, leeke^S™
en plaatwerken welke hij zal doen verkoopen. 55 Kunst
broeders en zusters, met, zijnen toestand bekend geword™>
hebben ieder een schilderstuk afgestaan, ten einde de op
brengst der te bonden verkooping te vergrooten.
Rampen. De boerderij 't Kloosterte Donkerb'°®k,0n
Smilde is den naeht van 14-15 afgebrand waaib^y de i
boedel en 23 koeien zijn verloren gegaan. De te bed liggende
beworers werden met levensgevaar gered. warJen
Het gebouw der schaatsbaan te Schrans, b9
den 14 's avonds, na afloop derdaann ^oor hrtNror
verzekerd.
;emoedsbezwareu gewe.igera nanoen it»ui»u»iui0
De leerlingen zijn echter in het lidmatenboek in
geschreven.
Kunst. De lieer Mengelberg te Utrecht heeft eene premie
van '2000 mark ontvangen voor zijn ont werp voor de bronzen
deuren van den dom te Keulen Ook aan den lieer Schwenzer
te W eenen is dergelijke premie ten deel gevallen. De uit
geloofde prijs van 5000 mark is niet toegekend Er waren
31 antwoorden ingekomen.
der Toonee.lgezelschap gegeven'voorstelling, met meubelen,
decoration en costumes afgebrand. Het gebouw was t
Tn den nacht van 16—17 is te Oudendijk liet Huis van
den timmerman F. Kooiman met het grootstei gedeeUe van
den inboedel in de asch gelegd Alles was y«zeker
Tn Limburg zijn te Itteren 13 huizen, waai van 2 on er
zekerd, cn te Herkenbosch 200 bund®rs zw «fir dffi van
Te Winschoten een 32,ange arlts dr. 6<zrI X
het door een apotheker geleverd en door vergiftkffig
trouwd geneesmiddel geproefd hadaan s"' e te hebben
overleden Er blijkt eene noodlottige vergissing te ueoocn
plaats gehad.
Te Uehelen zijn den 1
verbrand.
Uit Nuland en Lithoïen zijn 2 adressen
en het immer dreigende gevaar te redden. Vereeni_
Rechtszaken prHettubestuurhVann llitgevaard.gd
tal bepalingen in het ontwerp
dat het. plegen
18 honderden bunders heidegrond
484
even
samen met
waarin,
de
tweet
van een
van over
ging testen
tegen een
itederl. wetboek van strab^h'Heêlen"'buiten vervolging
spel en het houden_ van^ wanneer
ontucht
üe
laat, wat het laatste aangaat van
uit winst bei ag bevorderd wordt, het I
doos personen beneden den leei ij overeenk0mstig het
Vereeniging wenscht met alleenalle be-
testenwoordige wetboek en de haren medeplich-
schaafde natiën, de overspelige vrouw en b»«nj«e P
tige, maar ook het door een gehuwd man
spel strafbaar gesteld te zien, en desgelijks, oj
