Jugczoii&cn £»tufckcu.
Een gedeiikteeken voor Elisabeth Wolff.
allerlei
tuwe 3°. wegens het groot verhang tusschen Doode-
waard en Amsterdam het groot aantal benoodigde
sluizen en het door een en ander beperkt doorvoerver-
mogen; 4\ omdat de voorgestelde verbetering ook ten
bate strekt van de scheepvaart tusschen Amsterdam en
Botterdam 5°. omdat het kanaal naar Doodewaard
afgezien van de kosten, 9 a 10 jaren zou vorderen,
en de afnemende B'jnhandel van Amsterdam zoolang
niet wachten kan. Wei is de vaart tot Doodewaard
8% uren korter door de Geldersche vallei dan over Gorin-
chetn ir.aar dit verschil wordt ongunstiger voor eerst-
genoemden weg als men het oponthoud door schutten
in aanmerking neemten is minder overwegend in
evenredigheid van het traject tot Manheim dat, het
oponthoud buiten rekening gelaten 90 a 100 uren
vordert. De zeer toenemende Bijnbandel van Antwer
pen richt zich over de Schelde en Dordrecht en heeft
dus evenmin eene directe verbinding met de rivier. De
vaart op de Beneden-Waal kan geen bezwaar geacht
worden daar Nederland, ingevolge de bepalingen der
Eijnvaart-acte toch tot verbetering van dit rivierge
deelte en van de Merwede verplicht is. Een rijnschip
van 400 tonnen heeft thans van Amsterdam tot Gorin
chem aan sluis-,brug-,jaag- eu havenge deu f 54,29 te
betalen na de verbetering zou ditna aftrek der
Bijks-tollen f 2,57% worden. De uitvoering van het
regeeringsplan zal in 4 jaren kunnen geschieden.
Den 7 is te S. Pancrai een persoon aangehouden,
die zich tot den burgemeester wendde om reisgeld, en
zich ter ondersteuning van zijn verzoek bediende van
eene door hem met den naam van den president der
rechtbank te Alkmaar vnlschelijk onderteekende aanbe
veling. Hij is reeds herhaaldelijk veroordeeld geweest
en onlangs uit de gevangenis te Utrecht ontslagen.
Den 9 werd te Nieuwediep eene vergadering ge
houden van eigenaars van perceelen en verdere belang
stellenden in de Keize straat, ter bespreking van mid
delen om die straat te rioleeren en te plaveien. Er
werd besloten voor dit doel offers te brengen en ver
volgens den bijs.and van den gemeenteraad in te roepen
Staande de vergadering werd reeds voor ruim 1200
geteekend.
Te Warffum is den 9 brand ontstaan in eene
bedstede in de won'ng van zekeren Timmer, vermoede
lilk doordat een vonkje vuur was blijven hechten aan
een hectgemaakten, onder de dekens gelegden keisteen,
ter verwarming van een in dat bed slapend 2jarig
meisje. Toen <te bewoners te huis kwamen stond de
kamer in lichte laaie vlam en werd het kind met moeite
uit het vuur gehaald echter in hopeioozen toestand.
Deu 9 zijn te 's Grevelduin-Capolle van 6 jonge
lieden van 12 tot 17 jaren die zich achter eikander
aan een stok met schaat.-enrijden vermaakten, door het
struikelen der tweede, deze en de 4 volgenden door
het ijs gezakt en verdronken.
Te Seheveningen zijn den 10 's avonds ongeveer
600 visschersuit ontevredenheid over maatregelen,
welke de reedtrs ten gevolge van verregaande fraude
gepleegd met haring en visch zich verplicht hadden
gezien ten aanzien van het loon te nemen samenge
schoold en hebben zij van de reeberssocieteit, het nieuwe
verkooplocaal en bij sommige reeders de glazen inge
worpen. De policie dreef hen met den blanken sabel
uiteen en bekwam spoedig versterking uit den Haag
eerst van 12 agenten daarna van de tijdelijk aldaar
gestationeerde maréchaussees. Wegens een gerucht,
dat de visschersvloot en de reederssoi ieteit in brand
gestoken zouden worden werd den ganschen nacht
gepatrouilleerd hetgeen den volgenden nacht weder
plaats had. In den namiddag van den 11 verzamelden
zich weder 4 0 lieden aan het strand en begroetten zij
eene patrouille inet steenen waarop zij uit elkander
gejaagd werden.
In den avond van den 10 zijn in eene woning
aan het Hoedenmakerspad te Amsterdam bij afwezig
heid der ouders 3 kinderen gestikt ten gevolge van
een dikke rook, ontstaan door dat de vlam e.neriamp
zich aan het behangsel had medegedeeld.
De gemeenteraad van 's Gravenhage heeft den
11, met 17 tegen 15 st., verworpen het door B. en W.
bestreden voorstel van den heer Stam en eenige ande
re leden, om de renten van he: aan de gemeente van
de voormalige wees- en momboirkamer ten deel geval
len kapitaal te bestemmen voor bet leggen van een
eerste: grondslag, ten behoeve van een fonds voor
weduwen van ambtenaren der gemeente.
In eene den 11 te Amsterdam gehouden verga
dering is besloten tot het oprichten eener vereenigi. g
tot bevordering van staatkundig leven onder de van
het stemrecht uitgesloten middenklasse. Kuini 150 van
de aanwezigen zijn als leden toegetreden
Eene codecte, den 11 te Haarlem door de leden
van den gemeenteraad ten behoeve der noodlijdenden
door den watersnood gehoudenheeft ruim f 6700
opgebracht.
Op het verzoek der Watersnoodcommissie hebben
de heeren Nijhoff en Gerke, artsen te Amsterdam, zich
bereid verklaard in de dringende behoefte aan genees
kundige hulp op de plaats des onheils te voorzien, en
zijn zij den 12 derwaarts vertrokken.
De permanente watersnood-commissie te Delft
heeft den eer, missaris des Konings in Noordbraban.t
10-0 toegezonden. Prinses Hendrik heeft eene groote
partij ham worst en spek gezonden.
De gemeenteraad van Deventer heeft besloten tot
aankoop voor f 21000 van eenige perceelen, waaronder
een voor weinige jaren nieuwgebouwd heerenhuis en
tuin aan de Walstraat-om genoemd huis tot onder
wijzerswoning te bestemmen en het verdere terrein tot
het bouwen van eene school met speelplaats.
De door of namens T. Hoogeboom, H., J. en P.
Morsch aan den Koning ingediende verzoekschriften
om kwijtschelding of vermindering van straf, hun op
gelegd wegens de mishandeling van C. Swager, zijn
van de band gewezen.
Te Uitgeest zijn eenige perceelen tuingrond te
zamen ongeveer 2% bunder groot, in publieke veiling
verkocht voor f 33,155.
Te Bergen op Zoom zijn niet minder dan 6 con
certen en tooneelvoorstellingen ten voordeele van armen
en noodlijdenden door den watersnood aangekondigd.
Aan het strand te Katwijk zal eene groote res
tauratie worden gebouwd, die nog vóór den zomer ge
reed moet zijn.
Het bericht van het vertrek van den ingenieur
Tutein Nolthenius naar Columbia wordt op zijn verzoek
tegengesproken.
Gedep. Staten van Noordbrabant hebben bij de
mededeeling van hun gevoelen omtrent het, door hoofd
ingelanden van het waterschap ter verbetering van den
w.iterstaatstoestand in het noordoostelijk gedeelte der
provincie genomen besluit tot het aanbieden van 2
miljoen als bijdrage in de kosten van heropening der
oude Maasandermaal de aandacht der regeering ge
vestigd op het hoogst dringende dat vooral spoedig
worde overgegaan tot sluiting der Heerenwaardensche
overlaten die hoofdzakelijk de oorzaken waren van de
waterrampen die Noordbrabant teisterden.
Te Aardswoud zijn op het drietal voor eene pre
dikantskeuze gebracht de heeren Horst te Barchem
v. Krieken te Sehellinkhout en Paré te Uitgeest.
De nieuwjaarscollecte in de Zijpe heeft f 463,05
opgebracht en is onder 355 armen verdeeld
De moor i te Amsterdam heeft plaats gehad in
het Bijnsche Hof door een 2-jarigen gunstig bekenden
kelner, op eene logeerkamer, terwijl de buisgenooteu
beneden aan het kaartspel zaten. Een 's nachts te
half een tehuiskomende reiziger vond zijne kamer van
binnen gesloten, en toen zij met een anderen sleutel
ge ipend en licht ontstoken was, werd het lijk der
dochter, eene 40jarige weduwe, gevonden.
Prins Erederik komt dagelijks te Amsterdam om
de hulp te erlangen van dr. Mezger in het Amstelhotel,
ter genezing van eene geringe ontwrichting van den
duim.
Bij herstemming is te Amsterdam tot lid der
Prov. Staten van Noordholland verkozen mr. J. C. de
Vries met 333 stemmen tegen 237 op den heer
J A. C. J. S Bergsma.
In vergaderingen te Dedemsvaart en Nieuw-Am-
steidam hebben de verveners de arbeidsloonen voor
1*81 vastgesteld De verlaging die door den achter
uitgang der turfprijzen noodzakelijk is geworden, bedraagt
van 15 tot 20 pc.
Te Oudorp zijn in 1880 geboren 32, ingekomen
77, overleden 25 en vertrokken 73 personen. Op 31
Dec. bedroeg de bevolking 712 zielen.
In de schoolspaarbank in de Wee re, gemeente
Hoogwoud werd in 1880 ingebracht 346,60%. Op
ultimo December was de bank aan de inbrengers schul
dig 1284,06%.
De gemeenteraad van Haarlem heeft tot opzich
ter over do gemeente-reiniging benoemd den waarne-
tnenden opzichter J. Verkoren.
's Bijks middelen, voor 1880 geraamd op f 98,326,084,
hebben opgeleverd f 102,'/15,980, tegen f 98,361,431
in 1879.
De kamer van ko >phandel te Delftaldaar reeds
lang maar te vergeefs pogingen aangewend hebbende
tot verlaging der gasprijzen, aangezien de groote winst,
daarop door de gemeente verkregen door de nering
doenden en nijveren als de grootste verbruikers opge
bracht wordt, heeft zich thans tot de kamers van koop
handel in andere plaatsen, waar gemeente-gasfabrieken
bestaan, gewend met bet voorstel om in deze gezamen
lijk te handelen en 2 barer leden tot eene bijeenkomst
aftevaardigen.
Ir. Mr. Beelaarts v. Blokland is door den vice-
minister van birrn. zaken in Engeland, den heer Court
ney, gemachtigd in de nieuwsbladen diens wensch ken
baar te maken, dat de nederlunders niet zullen ophou
den een beroep te doen op de betere gevoelens van
het engelsche volkten gunste van hunne stamver
wanten in de Transvaal. Het te Londen bestaande
comité is met het tiederlandsche in betrekking getreden.
Het eerstgenoemde verlangt, dat aan de Boeren de
rechten van oorlogvoerende partij zullen worden toege
kend en dat Engeland slechts defensief zal handelen,
zoolang het Parlement ten aanzien der Transvaal geene
beslissing heeft genomen.
Tot pre likant te Egmond aan Zee is beroepen
de heer J. Mouthaan candidaat tot de h. dienst.
Onze tijd is een tijd van gedenkteekens en stand
beelden beeft men dikwijls gezegd en men heeft bet
ilaarbij doen voorkomen, alsof het tegenwoordige ge
slacht door monumenten op te richten voor de groote
mannen uit vorige tijden zich trachtte te ontslaan van
de moeite om zelf iets groots voort te brengen. Dit
is, zoo al niet een onrechtvaardig, dan toch zeker een
eenzijdig oordeel. Het herdenken van onze doodeu en
het waardeeren van het goede dat zij ons achterlieten,
is eene daad van piëteit en het is zeer natuurlijk, dat wij er
behoefte aan hebben, die vereering in zichtbare teekenen
uit te drukken. Zij die dit waarlijk hebben gevoeld
wetendat het ons niet van het streven naar groot
heid en zielenadel ontslaatmaar integendeel ons daar
toe aanvuurt. Het dringt ons, om de levensge
schiedenis van hen, die wij vereeren, nauwkeuriger
te onderzoeken hunne deugden meer te waardeeren
nog meer eerbied te hebben voor de wijze waarop zij
hunne schitterende gaven gebruikten. Bovendien prik
kelt het ons, om ons zelvtn met hen te vergelijken,
het doet ons onze minderheid gevoelenmaar tevens
doet het ons trachten hen naderbij te komen. Di< is
wel het praktische nut van hetgeen men soms spottend
de manie van onzen tijd hoort noemen ik erken echter
gaarnedat het veredelend genotvan hen voor wie
men liefde en dankbaarheid gevoelt, zichtbaar te ver
eeren verre daarboven gaat.
Of Elisabeth Wolff in die mate aanspraak op onze
veneering heeftis eene vraag die nog niet aan het
tegenwoordige geslacht behoeft gesteld te worden. De
tijd waarin zij leefde is nog niet zoo ver van den onzen
verwijderdonze grootouders hebben hare werken ver
slonden onze ouders zijn gedeeltelijk door haar opge
voed wij zeiven hebben haar genoten meer dan eens.
Hare twee voornaamste romans verschenen in een nieuw
kleed onder ons: Sara Burgerhart werd onlangs op
nieuw uitgegeven en een weinig vroeger ook Willem
LeeveDd maar verkort samengedrongen en zoo
't heette, pasklaar gemaakt voor de beboetten van onzen
tijd. En bovendien schreven de eerste geleerden en
critici onzer dagen niet over de beide begaafde vrouwen
en trachtten zij niet als om strijd hare verdiensten te
verheffen? Lezen wij hoe Busken Huet het streelend
noemt voor onze nationale eigenliefdedat wij onder
de romans dio in de 18e eeuw Europa in beweging
brachten een paar kunnen aanwijzen als Willem Lee-
vend en Sara Burgerhart. „Alle andere geschriften
zoo schrijft hij, „die uit de school der nouvelle Heloïse
zijn voortgekomen onderscheiden zich door zeker waas
van droefgeestigheid zekfere somberheid van toon allen
zijn als overgoten met hetzelfde een/oonig gevoel. Bij
de jufvrouwen Wolff en Deken daarentegenhoewel
ook zij bijwijlen zeer ver met de algemeene gevoeligheid
medegaan is de speelman nooit geheel van het dak.
Ernstig, zedig, spitsvindig en beeldsprakig in het ana
lyseren der aandoeningen van het menschelijk hart,
schijnen zij niettemin levenslang geabonneerd te zijn
op de vrolijkheid." Nemen wij vervolgens het oordeel
van dr. van Vloten maar neon waarom niet ge
gaan tot de bron zelf? Nemen wij een van de romans
van Wolff en Deken en dat liefst de Willem Leevend,
niet de verkorte, maar de oude, de echte editie. Wij
laten ons niet afschrikken door de zes vrij lijvige deeien,
de omvang zal ons medevallen het papier is zwaar
de druk wiid de letter rond en groot. Alles te zamen
hebben zij iets eigenaardigs dat bij het boek behoort.
Op ons nieuwerwetsch glad papier met onze nette
fijne lettertjes, en zonder de tallooze taal-en drukfouten,
zou onze Willem Leevend lang zoo gezellig niet zijn.
Het ouderwetsehe uiterlijk past geheel bij den verou
derden briefvorm waarin het boek is geschreven. En
als wij eens met lezen beginnenwaar eindigen wij
Wij bewonderen de fijne menschenkennisde opge
wekte levenbeschouwing in het gebeeie boek wij ver
maken ons met de brieven van juff ouw Heftiggeb.
Bammel, die haar eigennaam zoo geheel met eere draagt,
wij stichten ons aan de vriendelijkemenschlievende
godsdienstbegrippen der eerwaard'ge juffrouw de Vrij.
De brieven van de dames Helder en die van Coosje
Veldenaar, vervullen ons, voor het meerendeel althans,
met die soort van half eerbiedige verbazing, waarmede
wij een kleed of een meubelstuk beschouwen, dat onze
grootmoeder heeft toebehoord. Inderdaad de denk
beelden de gevoelens zijn verouderd het verwondert
ons, dat de menschen menseben blijven en zoo kunnen
veranderen. Maar wat altijd frisch altijd jong blijft
dat is de geestige de ondeugende scherts van Daatje
Leevend, en de vroolijkheid die hare brieven en buiten
haar, voornamelijk die van Martha de Harde, geven
aan het boek. Haar vernuftnoch haar eigenaardig
heden zijn weer te gevenmen moet ze lezen om
ze te kunnen vatten en waardeeren. Het is een
genotom als men den ganschen roman meer dan
eens geiezen heeftde brieven van Daatje er uit te
zoeken en zich telkens op nieuw te verkwikken aan
hare onuitputtelijke levenslust en haar vaak zoo kluch
tige scherts. Dikwijls denkeu wij, en niet zonder een
zucht daarbij: welk een goed figuur zou zij in onzen tijd
gemaakt hebben waarin ontevredenheid en levensmoe
heid wel aan de orde van den dag schijnen te zijn.
Daatjes' spreuk „de wereld is voor mij noch een he
mel, noch een hel, en ik ben er zeer wel in gelogeerd,"
kon gerust als motto voor het geheele boek staan.
Neen niet voor haren tijd alleen ook voor ons heb
ben de dames Wolff en Deken geschreven. Laat ons
er trotsch op zijn dat ons volk twee zulke vrouwen
heeft voortgebracht en laat ons hare nagedachtenis ver
eeren niet alleen door een zichtbaar gedenkteeken
voor haar op te richten maar ook door ons te door
dringen met den geest, die haar bezielde.
M. W. MACLAINE PONT.
De Nijmeegsche politie is onhoffelijk genoeg geweest
om de hand te leggen op een lid van 't sehoone ge
slacht die in baar betrekking van schoonmaakster met
wel wat al te ruime hand opreddering hield.
Zij droeg steeds een paar omvangrijke zijzakken, en
ook de pijpen van zeker kleedingstuk waren van dien
aard dat er bijv. gelijk bij bare inhechtenisneming
bleek een kluitboter in geborgen kon worden
Uit bare woning een ware toko kwam zooveel te
voorschijn dat het met een kar naar 't politiebureel
vervoerd moest worden. Haar echtgenoot, bakkersknecht,
werd insgelijks aan verschillende diefstallen schuldig
gevonden. De jongelui waren pas getrouwd hadden
één kindje en verdienen rijkelijk genoeg ombij wat
juistere begrippen voor het mijn en dijn, eerlijk door
de werelu te komen.
Vrijdag heeft voor het eerst te Parijs een nieuw werk
tuig tot opruiming van sneeuw dienst gedaan. Het is
bestemd ^m de rails voor de tramwagens schoon te hou
den en heeft den vorm van een driehoek, walks zij dm
van eene dubbele rij kleine bezems voorzien zijn en het
welk naar mate van de laag sneeuw waar het moet
worden doorgejaagd meer of minder zwaar beladen
wordt. De top van den driehoek heeft den vorm van
een ploegijzer. Het gevaarte wordt door zes paarden
getrokken.
Niet onaardig is het, zegt de Midd. Ct., dat een vol
komen gelijksoortig toestel reeds in 1867 door de com
missie belast met bet beheer over den Middelburg
Vlissingschen straatweg werd ingevoerd, om dien weg
van sneeuw te bevrijden. Het wordt nog nu en dan
gebruikt en hangt aan den muur van de kerk te Oost-
Souburg waar ieder het kan bezichtigen.
