iSitinenlanb.
STATEN-GENERAAL.
geweest zijn aan den dood van sultan Abdul-Aziz, geeft
thans nog eenige inlichtingen ter bevestiging zijner mee
ning. De vertrouwde van de moeder van dien Sultan heeft
verklaard, dat hij zelfmoord gepleegd heeft. Zij zelve heeft
van hem last ontvangen van zijne moeder een schaar
te vragen om, zooals gewoonlijk, zijne baard te knippen.
Die schaar werd door eene andere vrouw gebracht
omdat aan haar eene andere taak opgedragen werd.
Toen na verloop van een half uur de schaar niet terug
gezonden was, ontving zij bevel, te gaan zien, wat haar
zoon deed. Zij vond de deur van zijn vertrek gesloten
en geen antwoord krijgende op haar zacht geklop, ging
zij in een aangrenzend vertrek van waar zij den Sul
tan op een divan zag zitten met den koran in zijne
handen. Zij vertelde dit aan zijne moeder, die verbaasd
wasdat hij op dit uur den koran las. Zij was on
gerust en beval toegang tot zijn vertrek te eischen.
Hieraan werd voldaan zonder gunstig gevolg en toen
men, een herhaald steunend Allah, Allah, hoorende, den
Sultan uit het aangrenzend vertrek uitgestrekt op den
divan zag liggen en geroep om binnen gelaten te worden,
niet beantwoord werd, brak men de deur open en vond
men den Sultan badende in zijn bloed en stervende.
Daarop ontstond een tooneel van onbeschrijfelijke ver
warring tot dat een geneesheer kwam (wie is haar
onbekend). Alleen herinnert zij zich zijn zeggen dat
redding niet meer mogelijk waswant dat hij reeds
dood was. De vrouwdie deze verklaring aflegt, wordt
steeds gevangen gehoudenniettegenstaande haar man
haar reeds meermalen opeischte. Zij was bij den aan
vang van het geding tegen Midhat-pacha c.s. ten pa-
leize tot het geven van ophelderingen ontboden en is
toen voorzichtigheidshalve niet meer vrijgelaten.
De Sultan zond zonder raadplegen met zijne mi
nisters twee commissarissenAli-Mizami-pacha en Ali-
l'uad naar Egypteeerstgenoemde moet een onder
zoek instellen naar de oorzaken van het verzet der
militairen en aan laatstgenoemde is opgedragen zich
in diplomatieke betrekking te stellen met de ver
tegenwoordigers der buitenlandsche mogendheden en
den Khedive om hem te kunnen melden waarom de
Khedive tot nog toe verzuimde zijne suzereiniteit door
eene reis naar Konstantinopel te erkennen. Aan Mab-
moud-bey is opgedragen die beide commissarissen na
te gaan en bij te staan.
EGYPTE. De toestand is van bemoedigenden aard:
de officiereu geven het bewijs dat zij hunne verbinte
nis met Sjerif-pacha willen nakomen. Het 6de regi
ment vertrok den i naar Damiette en over een paar
dagen gaat kolonel Araby-bey met zijn regiment naar
Wady, tusschen Zagazig en Suez. Een besluit tot bij-
eenroeping van de Kamer der notabelen in December
zal den 3 verschijnen. Tusschen de engelsche en fran-
sche consuls bestaat, volkomen overeenstemmingzij
stellen het volste vertrouwen in Sjerif-pacha die dage
lijks bewijs geeft van zijn verlangen om innige ver
standhouding met hen aan te kweeken. Hoewel we
gens den uiteenloopenden aard der verschillende belangen
en de moeilijkhedenaan het vraagstuk verbonden, de
einduitslag bezwaarlijk te voorzien is kan de tegen
woordige toestand bevredigend genoemd worden.
ZUID-AFRICA. De Volksraad hield twee en een
halven dag geheime zitting over de overeenkomst met
Engeland.
CHINA. De chineezen beschouwen de verschijning
der komeet onlangs ook in Europa zichtbaar geweest,
als eene waarschuwingwaarin de Zoon des Hemels
aanleiding vindt, zoowel zijne ministers en ambtenaren
ga steek ik hem aan. Het zal dan misschien geen
half uur duren of de vlam komt aan de spaanders.
Intusschen ben ik klaar en uit het gebouw."
„Neen neen protesteerde Hempel verschrikt.
„Domkopwat gaat dat jou aan F De boel brandt
af en niemand merkt wat van den inbraak. Des te
zekerder voor ons. Wil jedat wij reeds den volgen
den morgen de speurhonden der politie op onze hielen
hebben F Zij zuilen er anders nog lang over peinzen
moeten hoe de brand aangekomen is."
Die uiteenzetting scheen den waard gerust te stellen.
„Nu goed," zeide hij schouderophalend, „maar wees
voorzichtig."
„Wees maar gerust, ik zal dat zaakje wel op
knappen. Ten overvloede kan jij die domme kerels,
zooals BrandtHeinicke en huns gelijken tegen Reimann
ophitsen. Die hebben daar, geloof ik, wel ooren naar
en wanneer zij Reimann in het Hermsdorffer bosch naar
de andere wereld sturen komt natuurlijk ook de brand
voor hunne rekening en wij hebben ons den rug gedekt."
„Ik ik zal zien antwoordde Hempelwien het
plan van zijn medgezel toch wel wat al te gewaagd
voorkwam.
„Wees maar gerust, oude jongen. Ik knap het
zaakje op en jij staat buiten op post. Wanneer er ge-
Vaar is, geef je mij het teeken. Hoe ben je toch
aoo bang van een beetje vuurwerk F jij ben nog wel
de waard van den „Rooden Haan en de kerel kon
een half onderdrukten lach niet bedwingen over zijn
ruwen grap
,,'t Is goedzeide Hempel terwijl hij Burmeis-
ter de hand reikte „wij zijn het eens. Eerst eerlijk
gedeeld en dan naar America. Laat ons nu naar
de anderen gaanonze lange afwezigheid zou hen
anders opvallen. Wij zullen in den loop van den dag
nog tijd genoeg vindenom nog alles eens tot in de
kleinste bizonderheden te bespreken."
De beide vrienden knikten elkaar nog eens als tee
ken van verstandhouding tos en begaven zich toen weder
naar de gelagkamer, waar zij weldra in een druk en
luid gesprek verdiept waren. Burmeister vooral lachte
en was zoo uitgelaten alsof Hempel hem de heuche-
lijkste berichten had medegedeeld. Niemand kon ver
moeden, welk duivelachtig plan de ziel van den jongen
schurk beroerde.
Wordt vervolgd.
als zijne onderdanen aan te sporen tot plichtsbetrach
ting. De chineesche staatscourant van 4 Juli bevat
een keizerlijk besluit, waarbij zij gewezen worden op
de plichten die zij te vervullen en na te komen heb
ben. Een hoofdambtenaar van het onderwijs vindt in
de verschijning dier vreemde ster aanleiding om ver
schillende ondergeschikten die hun plicht verzuimden,
voor te dragen voor ontslag of voor berisping. De
groot-secretaris wees in verband met die verschijning,
op tal van misbruiken in het beheer en de regeering
vaardigde na den ontvang van dat schrijven nog eene
kennisgeving tot het volk waarbij in bizonderheden
getreden werd omtrent de misbruiben die afgeschaft
moesten worden, bij voorbeeld: zuiverder rechtspleging,
betere inrichting der gevangenissen in de provinciën enz.
Van belasting, bestemd voor wettige openbare belan
gen mogen de met de met inning belaste ambtenaren
zich niets toeeigenenen. De officieren worden aange
spoord tot het handhaven met gestrengheid van de
krijgstucht.
Bij de Tweede Kamer is ingediend de lang verwachte
nieuwe overeenkomst, door het Rijk met de Hollandsche
Spoorwegmaatschappij gesloten. De lijn Amsterdam
Rotterdam kon namelijk van 1 Juni 1881 af door het
Rijk worden genaast tegen betaling der kosten van
aanleg en van verbeteringen enz., met goedkeuring der
regeering aangebracht.
De regeering acht de naasting niet in het belang
van den Staat, omdat de andere lijnen der Maatschappij
nog niet kunnen worden overgenomen (Haarlem-
CJitgeest in 1887, de Oosterspoorweg in 1896), Staats
exploitatie onraadzaam iszoolang die niet tot alle
spoorwegen kan worden uitgestrekt, en overdracht
aan de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoor
wegen geen financieel voordeel aanbiedt (nog geen 4
pet. van het benoodigd kapitaal van 21 miljoen). Zij
geeft de voorkeur aan exploitatie door de Hollandsche
Maatschappij„die met veel zorg en toewijding voor
het publiek geschiedt," en waarbij tevens de volgende
voordeelen zijn bedongen
1°. De Staat verkrijgt het recht om al de lijnen
der Maatschappij ten allen tijde krachtens eene wet te
naasten, tegen bij de overeenkomst bepaalde vergoeding;
2°. Voor de exploitatie der Staatslijnen betaalt de
Maatschappij een huur van 800 's jaars per mijl voor
ten deele voltooide lijnen en van f 1000 met vijf
jaarlij ksche stijgingen van f 200 voor geheel voltooide
lijnen, verder 100 's jaars meer, tenzij de bruto-ont-
vangsten niet naar evenredigheid zijn toegenomen
3°. De Maatschappij bekostigt alle werken van uit
breiding dubbel spoor en alle herstellingen en ver
nieuwingen behoudens eene enkele uitzondering
4°. De Maatschappij legt de verbindingslijn Velzen
IJmuiden aan en exploiteert die, even als de staats
spoorwegen ZaanstreekEnkhuizeu en Rotterdam of
SchiedamHoek van Holland en de andere aansluitende
staatslijnenwaarvan haar dat zal worden opgedragen;
5°. Zij is mede verplicht voor een stoombootdienst
EnkhuizenStavoren mede te werken en in de kosten
daarvan te dragen de som waarvoor het bij openbare
uitbesteding zal worden aangenomen, tot een maximum
van f 50,000.
Zij moet zorgen „dat de exploitatiewat snelheid
en veiligheid van vervoer, inrichting der wagens en der
stationsen alle overige onderdeelen van den dienst
betreftgeschiedt op gelijke wijze als op de beste
spoorwegen in Europaen dat zij zooveel mogelijk met
alle verbeteringen die elders worden ingevoerd ge
lijken tred houden."
„Omtrent de lijn YelzenIJmuiden worden in een
afzonderlijk hoofdstuk bepalingen gemaakto.a. dat
terstond dubbel spoor moet worden gelegd. De lijn
moet gereed en in exploitatie zijn binnen één jaar na
goedkeuring van al de plannen voor welker indiening
ook een jaar tijd wordt gelaten.
De minister van justitieovertuigd dat een vol
doend salaris van de beambten, belast met het toezicht
over den arbeid in de gevangenissen, door het geldelijk
belang van den Staat gevorderd wordtheeft in zijne
begrooting wegens dien arbeid voor 1882 de reeds ten
vorigen jare geraamde doch toen door de 2e. Kamer
gewraakte tractementsverhooging van 20 beambten te
Leiden, Alkmaar, Hoorn en Leeuwarden, lot een ge
zamenlijk bedrag van f 1983, andermaal voorgedragen.
Het bouwen van eene cellulaire gevangenis te
Groningen, waarvan de aanbesteding den 6 September
heeft plaats gehad, is opgedragen aan den heer L. Kalis
Kz. te Sliedrechtvoor f 534,400.
In eene den 28 te Leeuwarden gehouden verga
dering der vereeniging „Friesch Rundvee-stamboek" werd
door den heer Kuperusvan Marsum de vraag ter
sprake gebrachtof hetmet het oog op het in Ame
rica bestaande verlangen naar zwartbont vee in het
belang van het Stamboek was om daarin uitsluitend
zoodanig vee op te nemen of dat men een tweeledig
stamboek zou nahouden een voor zwartbont en
een voor ander vee. Het denkbeeld vond onder
steuning, omdat in America de toekomst ligt voor den
handel in friesch vee maar ook bestrijdingomdat
Duitschland vooral roodbont vee verlangten de maat
regel onbillijk zou zijn jegens de houders van niet zwart
bont vee die tot de instelling van het stamboek heb
ben medegewerkt.
Bij kon. besluiten van 30 Sept. zijn benoemd
bij den grooten staf tot generaal-majoor, bevelhebber
in de 2e militaire afdeeling de kolonel E. J. v. Bel,
commandant van het regiment grenadiers en jagers
tot burgemeester van Wieringerwaard de heer C. Dz.
Rezelmantot burgemeester van Petten de heer A.
Eriks Kz., secretaris dier gemeente.
Den 30 Sept. is te Zutfen aanbesteed het maken
eener haven met losplaats ten noorden van den spoor
weg het bouwen van kaaimuren en den onderbouw
eener draaibrugwaarvoor laagste inschrijver was de
heer G. L. v. d. Drift, te Katwijk aan Zee, a f 66S00.
Den 30 is door jr. mr. D. v. Akerlakenals
president van de financiëele commissie der herv. ge
meente te Hoorn op plechtige wijze de eerste steen
gelegd voor den herbouw der op 26 October 1878 af
gebrande Groote kerk.
Door het provinciaal bestuur van Gelderland is
den 1 October aanbesteed het bouwen van eene schut
sluis in het Apeldoornsche kanaal, onder de gemeente
Vaassen, waarvoor minste inschrijvers waren Gebroeders
Lensink te Arnhem voor f 75,472.
In den nacht van 30 Sept. 1 Oct. is inbraak
gepleegd in de r. c. kerk te Hillegom. Eenige gouden
en zilveren voorwerpen zijn ontvreemd en verschillende
bussen en eene geldkist geledigd.
De Koning en de Koningin met prinses Wilhel-
mina zijn den 1 uit den Haag naar het Loo terugge
keerd om daar tot het laatst van December te ver
blijven.
Den 1 October is een Rijks-telegraafkantoor te
S. Oedenrode geopend.
In den avond van 1 Oct. heeft in eene tapperij
aan de 8. Jansstraat te Haarlem eene hevige vechtpartij
plaats gehad tusschen een 30tal infanteristen huzaren
en burgerswaarbij een burger en een infanterist zoo
verwond zijn geraakt dat geneeskundige hulp moest
worden ingeroepen. Ook op de policie die tusschen
beiden kwam, werd mishandeling gepleegd. In de tap
perij werden verscheidene glazen vernield en bij een
broodbakker daarnaast3 glasruiten stuk geslagen.
In den nacht van 1 October is een 23jarig werk*
man in beschonken toestand te Haarlem in de Nieuwe-
gracht geloopen en verdronken.
De gemeenteraad van Nijmegen heeft den 1. op
voorstel van mr. G. J. Berkhofï, met 15 tegen 1 stem
besloten op den hoek van het raadhuis aan de Burg
straat een madonnabeeld gelijk daar in vroegere
eeuwen aanwezig was te plaatsen. Het zal vooraf in
de jezuietenkerk gewijd worden.
Den 2 zou de hardlooper Dibbels binnen 2| uren
van Amsterdam naar de Groote markt te Haarlem en
van daar na eenige minuten rust naar Amsterdam
ierugloopen. Binnen 60 minuten had hij de eerste
helft van zijne taak volbracht. Op zijnen terugtocht
werd hem te Halfweg een stok tusschen de beenen
geworpen en liep de menigte hem zoo in den weg
dat hij zich verplicht vond met een voorbijkomenden
wagen zijnen weg naar Amsterdam te vervolgen. Aan
de Willemspoort werd hij door het grauwdat zich
verbeeldde dat hij zijn woord niet had gehouden, mis
handeld en hem zelfs zijn gouden ketting ontstolen. De
policie deed wat zij kon om hem te beveiligen. „Het
voorgevallene zegt het Handelsblad is weer een
staaltje van den trap van beschaving, waarop zeker deel
van ons „volk" staat."
In den avond van den 2 is bij Kesper te Heyloo
eene schuur verbrand. Bij gemis van brandweer kon
niets gedaan worden tot beveiliging van naburige per-
ceelen die gelukkig behouden zijn gebleven.
In den nacht van 23 Oct. is te Halfweg Haar
lem en Amsterdam hevig getwist tusschen eenige pol
derwerkers, waarbij een hunner door een slag met een
uit den grond gerukten paal vreeselijk aan het voor
hoofd is verwond, zoo iat voor zijn leven gevreesd wordt.
De dader is naar het huis van arrest te Haarlem over
gebracht. Voorts is in denzelfden nacht een jeugdige
polderwerker in hechtenis genomen, die zich mede aan
het toebrengen van verwondingen had schuldig gemaakt.
In de herv. kerk te Veenendaal werden den 2
twee bankbiljetten van 1000 gecollecteerd één voor
de armen en één voor de kerk.
Te Bergen is den 3 grootendeels afgebrand het
huis tegenover de herberg, bewoond door mevr. de wed.
v. d. Berg, die met hare uit Indie overgekomen familie
afwezig was. Het broeien van het hooi schijut de aan
leiding te zijn.
De prins en prinses v. Wied zijn den 3 van den
Haag naar Neuwied vertrokken.
Te IJzendijke is een departement der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen opgericht met 33 leden.
Bij de verkiezing van leden van het kiescollege
der herv. gemeente te Leeuwarden zijn benoemd 8 can-
didaten der behoudende en 1 der liberale partij. Voor
de overige 11 vacatures moet herstemd worden tusschen
gelijk getal candidaten van beide partijen.
Voor het bouwen van een schouwburg te Gronin
gen is minste inschrijver de beer G. Schnitzervan
Oldenburg, thans te Groningen, a 104,280.
Voor den tweeden cursus der „vrije universiteit"
te Amsterdam zijn volgens den Heraut, 16 leerlingen
ingeschreven.
De minister van waterstaat heeft uithoofde van
het gevaar dat daardoor zou ontstaan geweigerd de
door de Rijnspoorwegmaatschappij gevraagde concessie
om een stoomtramweg te mogen leggen langs een ge
deelte van den straatwegtusschen het station en het
dorp Veenendaal.
De minister van waterstaat heeft aan de gemeente
Harlingen gratis afgestaan een stuk grond aan de
nieuwe Willemshavenom daarop een schoolgebouw
met flinke speelplaats te stichten.
De gemeenteraad van Heerlen heeft besloten voor
een aan te leggen stoomtramweg SittardHeerlenSim-
pelveld gedurende 10 jaren een rentewaarborg a 3
p. c. van f 30,000 te verleenen.
De kamer van koophandel te Leeuwarden heeft
besloten geen gevolg te geven aan de uitnoodiging der
kamers in Noordbrabant en Limburg om zich te doen
vertegenwoordigen op eene den 10 October te Utrecht
te houden vergadering ten einde te beraadslagen over
het indienen van een adres aan de regeering ter be
noeming eener staatscommissieom te onderzoeken
welke gevolgen de weder-invoering van het bescher
mend stelsel in de voornaamste Rijken van Europa voor
de nederlandsche nijverheid kan hebben.
Door onderwijzers en onderwijzeressen te Zwolle
en te Sneek is aan de gemeenteraden het verzoek ge-
