Buiteulatib.
Biuuenlaub
85 17 25 en 9 op elke honderd. De uitbreiding
van bet kiesrecht zal er dus zeer onbeduidend zijn. Of
er in Noord-Braband 17939 kiezers voor de Tweede
Kamer zijn zooals tegenwoordig, of 18310, zooals wordt
voorgesteld en of in Overijsel en Drente hun aantal
van 8789 op 9109 en van 3510 op 3769 gebracht wordt,
zal op de verkiezingen wel van geen overwegenden in
vloed wezen. Belangrijker zal het verschil in de overige
provinciën zijn. Ten platten lande zal het aantal kie
zers er toenemen met 14 tot 30 of gemiddeld met 22,
in de steden met 16 tot 49 of gemiddeld met 38, in
elke provincie met 18 tot 34, of gemiddeld met 28
op elke honderd. In Noord Holland bij voorbeeld zal
de vermeerdering in de steden bedragen 49 op het
platteland 23 op elke honderd; alzOo in de steden ver-
meedering met bijna de helft, op het platteland met. bijna
een vierde. In Zuid-Holland zal de vermeerdering in
de steden 41, op het platteland 20 op elke honderd be
dragen. Het geheele getal kiezers wordt in Noord-Holland
van 18732 op 25220, in Zuid-Holland van 23170 op
30095 gebracht. Ontegenzeggelijk is deze uitbreiding
van het kiesrecht van grooter beteekenis maar wie stelt
zich voor dat daardoor genezing zal worden verkregen
van „onzen zoozeer bedorven politieken toestand Wie
durft gelooven dat dien ten gevolge de „toestand van
matheid van malaise" zal ophouden waarover gettiaagd
wordten de verbetering zal worden te weeg gebracht
die zoo „dringend" noodig is Zullen andere mannen
worden gekozen als er wat meer kiezers naar de stem
bus zullen gaan Tot nog toe was het getal waaruit
men kiezen kon niet groot meermalen zelfs was er
gebrek aan candidaten somtijds zelfs één eandidaat
moeieüjk te vinden. Zal dat voortaan anders worden,
als het kiesrecht óp deze wijze wordt uitgebreid r Zul
len de personen die dan gekozen zullen worden minder
in gevoelen verschillen omtrent zoovele punten waar
omtrent thans zoo moeilijk een meerderheid te verkrij
gen is Waarop mag tocii die hoop gegrond zijn Zal
het partijverband, het besef van den plicht om zich aan
te sluiten en getrouw te blijven aan de uitstekendste
mannen der partijdat thans te zwak is bij de nieuwe
Kamer zooveel sterker zijn of moet men integendeel
vreezen dat het aantal „onafhankelijke „zelfstandige"
mannen zal toenemen? Waar is de groote leider, de
tweede Thorbecke die deze mannen zal aanvoeren?
Veel stellen zich de afgevaardigden uit de kiezers-
vereenigingen van de censusverlaging ook niet voor.
Het politieke bewustzijn bij de natie zal opgewekt wor
den. Wij kunnen niet inzien dat dit het gevolg kan
zijn van het toegankelijk, stellen van de stembus voor
een aantal personen die geenerlei bewijs bobben gegeven
op die bevoegdheid veel prijs te stellen. Maar de
stand der partijen in het Parlement kan wellicht ver
anderd worden Dat is mogelijk. De liberale partij
kan minderheid, de kerkelijke partij, zooals het verslag,
met één woord de anti-liberalen noemt, kan meerder
heid worden. Als dit liet gevolg moet zijn van een
overigens aanbevelenswaardige!! maatregel moet ook een
liberaal daarin berusten en mag het geen grond voor
hem zijn om zich tegen den maatregel te verklaren
maar vreemd klinkt het inderdaad ongehoord vreemd,
zoo vreemd dat men moeite heeft om zijn ooren te
geloovenwanneer liberale mannen die mogelijkheid
een voordeel van den maatregel noemen op dien grond
censusverlaging aanbevelen en verklaren dat men daar
toe behoort over te gaan niet ofschoon de verplaatsing
der meerderheid daarvan het gevolg zou kunnen zijn
maar omdat dit gevolg er van te wachten is. Voor
's hands weigeren wij daarom nog te gelooven dat de
liberalen in den lande den toestand zóó hopeloos, zóó
„bedorven" achten dat zij tot censusverlaging zouden
willen besluiten in de hoop dat de tegenpartij meerder
heid in de vertegenwoordiging zal worden en de leiding
van 's lands zaken op zich zal nemen.
DUTTSCHLAND. De Landdag is tegen den 14
bijeen geroepen.
„Het was niets, misschien een rat, die onder het
tuinhuis zijn nest beeft."
„Ik hoorde het duidelijkantwoordde zij huiverend.
„Indien iemand ons beluisterd heeftWilliam
maar vaarwel ik ben reeds te lang hier geweest, men
zal mij misschien missen vaarwel en laat mij niet in
Trevelyans handen vallen."
„Nooit, nooit!" riep hij, de hand bezwerend in de
hoogte heffonde.
„Ik dank u William
Hij trok haar zacht naar zich toe en drukte een kus
op haar voorhoofd.
„Al moest ik een tienvoudigen dood sterven ik ben
genoeg beloond. Vaarwel Houd moed en vertrouw
op God
„Vaarwel.Zij ijlde het paviljoen uit en liep door
het middelpad van den tuin recht op het huis af.
Hartwood bleef, met de armen over de borst ge
kruist nog lang nadat zij in de duisternis verdwenen
was onbewegelijk staan.
Een gevoel van trotsch zelfvertrouwen scheen hem
te bezielen hij richtte zich hoog op keek nog eens
om zich heen en verliet daarop den tuin door het
kleine poortje waardoor hij binnengekomen was.
Toen zijne schreden niet m?er hoorbaar waren, ver
hief zich achter het paviljoen eene donkere gestalte,
die tot dat oogenblik geheel ineengedoken zich achter
een boschje verborgen had gehouden. Het was Patrick.
De ier stiet een ruwen lach uit en wreef zich ver
genoegd de handen.
„Een goed nieuwtje voor mijnheer Trevelyaneen
nieuwtje dat onder broeders minstens tien pond waard
is Oho, Patrick mijn hartje wat zijt ge een geluks
kind. De preêkende huichelaar wil de stad in brand
steken en juffrouw Annie hoho, Patrick wat hebt
gij gehoord?" Hij grinnikte nog eens van genoegen,
sprong van vreugde eenige malen in de hoogte en ging
eveneens het huis binnen.
Wordt vervolgd.
Met Spanje wordt onderhandeld over de vraag, of
het op 15 December afloopende handelsverdrag vernieuwd
zal worden.
Den 1 werden te Berlijn II sociaal democraten vrij
gesproken van de hun ten laste gelegde beschuldiging
van oproerdoch de meesten hunner veroordeeld tot
verscheidene maanden gevangenisstraf wegens opruiing
en verzet tegen de openbare macht.
ENGELAND. De Kölnisehe Zeitung meldt, dat te
Londen van regeeringswege is opgericht een bureau
voor de verzameling van berichten omtreat dtn eur:-
peeschen landbonw. Het zal geven stelselmatige maan-
delijksche berichten omtrent den stand der gewassen
statistieke bescheiden omtrent den veestapel de op
brengst van vleesch en zuivel en de prijsveranderingeu;
het zal van tijd tot tijd onderzoekingen doen omtreut
verschijnselen of handelwijzen die voor den landbouw
van belang kunnen zijn en zich met de consulaten in
vele rijken iu verbinding stellen om inlichtingen te
verkrijgen. Dat blad wil nu aan het reeds lang be
sproken plan om erkende landhuishoudkundigen als
ambtenaren aan de consulaten van vreemde rijken te
Londen, Washington, Parijs, Weenen en Petersburg te
verbinden gevolg gegeven hebben.
Lagerhuis. Den 2 deelde de onder-minister van
buiteniandsche zaken mede dat twee russische inge
nieurs het gebied van Herat hadden willen betreden
doch dat de overheid van Afghanistan bun de noodige
vergunning geweigerd had.
Uit Khartoem wordt van den PO gemeld, dat de va!-
sche profeet met groot verlies teruggeslagen was en
dat de pakken onder zijne aanhangers heersehten. Mi
nister Gladstone zeide dat Soedan niet in den kring
der verantwoordelijkheid van de engelsehe regeering lag.
Vervolgens werd met 322 tegen 238 stemmen ver
worpen Gibson's amendement op het voorstel tot her
ziening van het reglement van orde om de sluiting
der beraadslaging noodig te verklaren met 2/3 der stem
men. De aanhangers van Parnell stemden met de
meerderheid.
Den 3 gaf de onderminister van buiteniandsche zaken
de geruststellende verklaring dat de buitengewone zen
ding, waarmede lord Dufférin in Egypte belast is, geene
verandering te weeg brengt in de diplomatieke betrek
kingen tusscnen Engeland en Turkije.
FRANKRIJK. De prefect van het departement der
Rhone Oustiy is den heer Flcquet als prefect der
Seine opgevolgd.
De algemeene omnibut-maatsehappij te Parijs gebruikt
140C0 paarden, dagelijks meer dan f 15000 aan voedsel
kostende, en 900 wagens, dagelijks te zamen 80000
mijlen afleggende of omstreeks tweemaal den omtrek
der geheele aarde. In 1881 werden 194 miljoen rei
zigers vervoerd. De gebouwen dezer maatschappij kost
ten indertijd 26, de paarden 7% de wagens en tuigen
5% miljoen het overige materieel f 800,000 en de
tramwegen bijna 7 miljoen.
In den nacht van den 2 op den 3 werden te Parijs
en te Marseille weder oproerige biljetten aangeplakt.
De op heeterdaad betrapte daders werden gevangen
genomen.
ITALIË. De belangstelling der kiezers bij de ver
kiezingen is op sommige plaatsen zeer gering geweest.
Te Rome kwamen van de 24S97 ingeschreven kiezers
slechts 10277 op. Aldaar werd echter tot lid der Kamer
!erkozen de schrijver van het scheidblad Ezio II, Coc-
capieller genaamd herhaaldelijk wegens laster veroor
deeld, die voor eenigen tijd gevangen werd gezet tenge
volge van een gevecht met revolvers in een wijnhuis
Na zijne verkiezing, die hij hoofdzakelijk te danken had
aan de ontmaskering van eenige baatzieke volksmenners in
genoemd blad, werd hij dadelijk op vrije voeten gesteld. De
menigte bracht hem met gejuich naar zijne woning
alwaar hij zich bij herhaling op het balkon moest vertoonen.
Deze verkiezing wordt zeer druk behandeld in de bladen.
De Riforma zegt bij voorbeeld Rome zag eens een
paard tot consul verheven en het was er niet veront
waardigd over doch nu is het erger. De verheffing
van een paard tot consul was het werk van een dolle
man deze verkiezing is een gril der bevolking. Zij is
zeker een voorbijgaande gril, maar toch een teeken des
tijds datals er niet op gelet wordtnog vele jam
merlijke dagen over Rome brengen kan. Een ander
blad zegter was een tijddat het een benijdens
waardig voorrecht was, te kunnen zeggen, ik ben ro-
meinsch burger: thans is deze persoon Rome's uitverkorene.
De ministerieele bladen keuren zijne verkiezing goed.
De Diritto zegtdat alleen de radicalen tien zetels
winnen.
Volgens de Opinione bewijzen de verkiezingen dat
het volk genegen isde regeering te ondersteunen
die de orde van het land waarborgt. Dat blad wenscht
vereeniging der liberale en monarchale krachten. De
rechterzijde is even sterk als na de verkiezingen van
1880. De Popoio Romano zegtdat de samenstelling
en de getalsterkte der partijen weinig verschillen van die
in de vroegere Kamermaar dat deze Kamer toch
een ander karakter draagt. Zij zal een eensgezinde
meerderheid aan eene degelijke regeering kunnen geven.
OOSTENRIJK-HONGARIJE. De berichten uit
Tyrol omtrent de overstroomingen zijn gunstiger het
water zakt. De regeering ham maatregelen om in de
eerste behoeften der noodlijdende bevolking te voorzien.
RUSLAND. Twee wegens staatkundige misdaden
ter dood veroordeelden ontvingen van den Keizer
genade. Die straf werd voor den een veranderd in
dwangarbeid in de mijnen voor onbepaalden tijd en
voor den ander voor den tijd van twaalf jaren.
SPANJE. Volgens bericht uit Manilla van den 30
rergingen er tijdens den laatsten storm 20 koopvaardij
schepen en kwamen er 100 zeelieden om.
Den 31 is de Massini-scbouwburg te Barcelona afge
brand niemand kwam daarbij om.
TURKIJE. De regeering denkt er over, ook een
turbscb commissaris naar Cairo te zenden nu de en
gelsehe gezantlord Duflerin daar heen gaat.
De nieuwe Bey van Tunis beeft verzuimd aan den
Sultan zijne erkenning te vragen. De Sultan weigert
thans, hem te erkennen.
Den 2 vertrok de engelsehe gezant lord üufferin
aan boord van de Antilope naar Egypte, na een onder
houd met den Sultan dat bevredigend genoemd wordt.
De Porte had haren gezant te Londen opgedragen te
trachten uitstel voor zijn vertrek te verkrijgen waarop
geen antwoord ontvangen was, toen het uur van vertrek
van den gezant bepaald was.
EGYPTE. De engelsehe advocaten Broadley en
Napier hebben thans de verdediging van nog 5 voor
name beschuldigden op zich genomen, waaronder Toul-
ba-paeha.
Allaiddin-pacha, gouverneur der egyptische kust der
Roode zee, is benoemd tot bevelhebber van de troepen,
die naar Soedan zullen gaan. Hij zal met die troepen
van Suakim daarheen vertrekken.
VEREENIGDE-STATEN. Uit de latere berichten
is gebleken, dat de brand in den Parkschouwburg waar
schijnlijk ontstaan is bij het ophangen van versieringen,
waarbij een gordijn tegen een gasvlam aan woei en in
brand geraakte. Onmiddellijk bereikten de vlammen
het tooneelwaar de schermen vuur vatten. Vijf mi
nuten later stond het geheele gebouw in brand en
binnen een half uur was dit gebouw waai van alleen
de buitenmuren bleven staan, vernield. Slechts één
beambte is omgekomen terwijl twee brandwonden be
kwamen. Was de brand uitgebroken tijdens het gebouw
geheel bezet was dan waren waarschijnlijk zeer vele
personen omgekomen daar de weinige uitgangen zeer
naauw waren. De engelsehe tooneelepeelster Langtry,
die zeer schoon is zal nu den 6 voor het eerst in de
groote opera optreden.
ZUID-AFRICA. Volgens de tot 10 October loopen-
de berichten namen de pokkeu in het boven gedeelte
van Kaapstad af. De Kaffers iu de Transvaal waren
oproerig. Zij weigerden de hutbelasting te voldoen.
De oud Koning Ketswayo wacht nog steeds zijn lot af.
De engelsehe regeering bereidt de opperhoofden in
Zoeloelaud op zijne terugkomst voor. Daar de meeste
opperhoofden voor hem gestemd zijn, vreest men geene
moeielijkheden.
Den 31 October is een friesch praamnchtp, gela
den met pulp, nabij Geertruidenberg op een zandbank
en in tweeën gevaren. Ten gevolge van het iaagwater
hebben de opvarenden zich kunnen redden en is ook
nog zooveel mogelijk van hunnen boedel geborgen.
De suikerfabriek op den huize Zwanenburg te
Houtrijk en Polanendie verleden jaar niet gewerkt
heeft is thans weder in vollen gang. Den 1 Novem
ber lagen niet minder dan -'2 schepen, geladen met
suikerbieten aan of bij den wal.
De commissaris des Konings in Groningen mr.
L. graaf v. Heiden Reinestein is in den nacht van
1-2 November op zijn buitenverblijf te Zuidlaren aan
eene beroerte overleden. Hij vervulde zijne hooge be
trekking sedert 9 Augustus 1867 en was ook president
curator der universiteit te Groningen.
Donderdag-avond waren nog 73 scheveningscbe
schuiten buitengaats waarvan niets gehoord is na den
storm.
Den 2 is door de sleepboot Hercules en met hulp
van engelsehe visschers te IJmuiden vol water binnen
gebracht het masteloos en door het volk verlaten zweed-
sche barkschip Morongo van Sundsvall met hout naar
Lorient.
In eene den 2 te Groningen gehouden provinci
ale vergadering der „UnieEene school met den bij
bel" beeft de heer H. Pierson medegedeeld, dat de
minister van binn. zaken hem uitzicht had gegeven op
een voorstel tot herziening van art. 65 lager onderwijs,
waarin bepaald wordt dat een examen in vreemde
talen eerst na het hoofdonderwijzers-examen kan worden
afgelegd.
Den 2 is eene houten stelling der spoorwegbrug
te Rhenen ingestortwaardoor verscheidene timmerlie
den gewond werden van wie 4 ernstig één de tim
mermansbaas zelf zoo dat hij aan de gevolgen over
leden is.
In de zitting van den gemeenteraad van Zaandam
werd den 2 gelezen een schrijven van den herberaad
der christ.-geref. gemeenteaanmerkingen makende
dat het stedelijk armhuis bestemd is voor kinderen van
overleden personen die niet door belijdenis tot eene
kerkelijke gemeente behoorden al waren zij door den
doop daarbij ingeschreven dat het bestuur van het ge
sticht gevoerd wordt door ongeloovige of moderne man
nen en dat het te kerk gaan der weezenal wenschen
zij of hunne familiën het, bij de christ.-geref. gemeente
belet wordt; en het wens'chelijk achtende, ook genoemde
gemeente tot het godsdienstonderwijs in het armhuis
toe te laten, als de verpleegden of hunne familiën het
verlangen. Op voorstel van den heer Korff werd met
11 tegen 2 stemmen besloten, dezen brief, wegens zijnen
beleedigenden toon niet om advies aan B. en W. te
zenden maar voor kennisgeving aan te nemen.
K. Laemers te Venloo, die wegens een vermoe
delijk frauduleus bankroet door Belgie werd uitgeleverd,
is den 2 door het gerechtshof te 's Hertogenbosch vrij
gesproken.
Meer dan 200 landbouwers uit onderscheidene
streken in de provincie Friesland hebben zich, blijkens
bekendmaking in de Leeuw. Courant, schriftelijk ver
bonden, na 1 November geene granen te zullen ver-
koopen dan onder uitdrukkelijk beding, dat de betaling
geschiede uiterlijk op den marktdag der plaats van
verkoop volgende op de week, in welke bet verkochte
is geleverd. De verbintenis geldt voor alle plaatsen
waar de verkoop is geschied.
Vervolg der binnenlanitche berichten in het ticeede blad
