No. 12. Vijf en tachtigste Jaargang. 1883.
FEUILLETON.
Gelijk voor de wet.
Hugo de Groot.
ZONDAG
28 JANUARI.
EERSTE BLAD.
Prijs der gewone Advertentiën
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
©fBciccl CBcbccltc.
Nationale Slilitie.
(Eene spaansche vertelling.)
VI.
In Sevilla.
UktlUIISllll
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door
het geheele Rijk f 1,
De 3 nummers O 06.
COURANT.
Van 15 regels ƒ0,75; iedere regel meer ƒ0,15.
Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter algemeene kennis:
dat de LOTING der in 1882 alhier voor de Militie inge
schrevenen zal geschieden op ZATERDAG, 17 FEBRUARI
aanstaandeten Raadhuize der gemeente Alkmaar.
Zij worden mitsdien opgeroepen om op dien dag, des voor
middags ten 9% ure, zich aldaar te bevinden, om te loten
en opgave te doen van de redenen van vrijstellingdie zij ter
zake van de Militie vermeenen te moeten inbrengen.
Indien zij vermeenen vrijstelling te kunnen erlangen wegens
broederdienst of op grond van te zijn eeniqe wettige zoon moe
ten zij op Donderdag1 Maart e.k., des namiddags ten 6 ure,
op het Raadhuis verschijnen, ieder vergezeld van twee bij den
Burgemeester bekende en ter goeder naam en faam staande
meerderjarige ingezetenendie het vereischte getuigenis kun
nen afleggen en het aldaar op te maken getuigschrift onder
teekenen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MAGLAINE PONT.
26 Jan. 1883. De Secretaris,
NUHOUT VAN DER VEEN.
De ingeschrevenen voor de NATIONALE MILITIE te
ALKMAAR in 1882, die vermeenen wegens eenigen zoon
of broederdienst recht op vrijstelling te hebbenworden ver
zocht ter gemeente secretarie de noodige opgaven te doen tot
bet in orde brengen der daartoe vereischte stukken.
Onderstaande personen worden verzocht zich ter gemeente
secretarie aan te melden:
Adriana Elisabeth Jansenlaatste woonplaats Wormerveer.
Cornells van Stam, 1. w Utrechtj Johannes Molenaar, 1. w;
's Gravenhage; Jan Uogetoorn1. w. de BeemsterPaulus
Marius van Driest, Eriedrich Kohier, Catharinavan Weenen,
Johan Heinrich August Wulfert.
VERGADERING van den RAAD der gemeente ALK
MAAR, op Woensdag 31 Januari, des namiddags te 12®,
ure. Namens den Voorzitter van den Raad,
De Secretaris,
NUHOUT VAN DER VEEN.
P O L I C I E.
Ter terugbekoming is aan het Commissariaat van Policie
het vol erende gevondene voorhandeneen zilveren ring met
dito plaatje een achterkrat van een wagen, een wit boezelaar,
een groote vilten manshoed een kinderportemonnaie met eenig
geld, een wollen vrouwenmuts, eeu paar huissleutels, een kin-
derwant, een commissiekaas, een geel zijden knipje, een para-
pluie, een gouden tonnetje van een horlogekoordje, een notitie
boekje, gemerkt ploeg n° 8 en H. van der Kwast.
Te bevragen bij den Burgemeester van Üudorp een zilveren
knipbeursje met geld en een portemonnaie met geld.
Ongeveer vier dagen later, zat, in een dier fabel
achtig rijke zalen van het Alcazar, voorzien met heer
lijk beschilderde gewelfde plafonds 'die op hare beurt
werden gesteund door kunstig gebeeldhouwde zuilen en
trotsche bogen boven deuren en vensters de koning
op zijnen troon omgeven door de grooten en edellie
den van zijn hof.
Een weinig ter zijde van den troon aan een klein
tafeltje zat Don Ruiz Eeria's konings geheimschrij
ver, terwijl aan de andere zijde onder de schaar van
edellieden en hooggeplaatste personen Don Juan de
Albuquerque, 's konings eerste gunsteling, gezeten was.
Op de trappen van den troon, links van den koning,
stond Sancho Zerburo in demoedige houdingen. zeer
eenvoudig gekleed.
Aller oogen waren vol verwondering op hem den
vreemdeling, gericht, waarover de koning zich in stilte
scheen te vermakenwant van tijd tot tijd vloog een
schalksche glimlach over zijn gelaat.
De plechtigheid van de begroeting des konings was
eindelijk afgeloopen toen de vorst zijnen secretaris een
teeken gaf en deze met een zilveren hamertje sloeg op
een kiokje van hetzelfde metaaldat voor hem op de
tafel stond.
Onmiddelijk verscheen de bevelhebber van de paleis
wacht.
„Voerl den Sennor Gubernatore en de Sennores Ventiqua-
iros binnen zeide de secretaris, „de koning beveelt
het."
vierentwintig.
i.
Den tienden April van dit jaar zal het drie eeuwen
geleden zijn, dat Hugo de Groot, de zoon des Burge
meesters van Delft Johan do Grootwerd geboren.
In zijn geboortestad ligt ook zijn lijk, en een Latijnsch
grafschrift meldt ons de verdiensten van dit „Wonder
van Europa", dat gedurende eeu groot deel van zijn
leven in ballingschap buiten zijn vaderland omzwierf
en in den vreemde den laatsten adem uitblies. Thans
wenscht men zijn nagedachtenis te eeren door de op
richting van een standbeeld, en onder de Nederlanders,
die voor zulk eeu eerbewijs in aanmerking mogen ko
men, verdient hij ongetwijfeld onder de eersten ge
noemd te worden.
Als kinderen hebben velen onzer op de school een
levensschets van dit „Delftsch orakel" gelezen en wij
verbaasden ons over den knaap, die op zijn achtste jaar
Latijnsche verzen maakte, niet minder dan de leergie
rige „Jan" uit ous schoolboek wion „de vader" op
zijn verzoek een en auder omtrent onzen beroemden
landgenoot verhaalde. Wy hoorden met ontzetting,
hoe hij nog geen twaalf jaar oud te Leiden student
werd, op zijn veertiende jaar aldaar in het openbaar
s ellingen over wiskunde, wijsbegeerte en rechtsge
leerdheid verdedigde en na Oldenbarneveld op een
reis naar Frankrijk vergezeld en aldaar den doctorstitel
verkregen te hebben op vijftienjarigen leeftijd zich te
's Gravenhage vestigde als advokaat. Toen hij achttien
jaar oud was, droegen de Staten van Holland hem het
schrijven van eene geschiedenis van den opstand op
en op zijn 24ste jaar was hij advokaat-fiskaal bij het
Hof' van Holland en Zeeland. Het is bekend hoe hij
bij de kerkelijke en staatkundige twisten van het begin
der 17de eeuw, vooral na zijn benoeming tot pensiona
ris van Rotterdam zich een warm aanhanger van Ar-
minius en een ijverig verdediger der Staten vau Holland
betoonde tegen de Algemeene Staten en Prins Maurits.
Wij kennen zijn gevangenneming, zijn veroordeeling
tot levenslange gevangenis en zijn ontsnapping uit
Loevestein in een boekenkist in 1621 en wij herin
neren ons de namen van Maria van Reigersbergen
Elsje van Houweningen en Daatselaar. Gedurende
zijne bijna tweejarige gevangenschap schreef hij onder
anderen zijn Inleydinge tot de Eollanlsche rechtsgeleertheit,
waardoor hij een weldaad bewees aan de reebtsbedee-
ling in zijn vaderland.
De Groot vluchtte naar Parijs en ontving er een
jaargeld van 3000 livres (omstreeks f 1400) waarvan
de uitbetaling echter veel te wenscben overliet. Er
schijnt uitzicht gegeven te zijn op geregelde uitkeering
en misschien verhoogingindien hij kon besluiten tot
de Roomsch-Katholieke godsdienst over te gaan. „Wees
gerust," schreef de Groot aan zijn vriend Vossius,
den Amsterdamschen Hoogleeraar„Wat mijn gods-
De kapitein boog en vertrok en bijna onmiddelijk
daarna traden de leden van den achtbaren raad der
vierentwintig, met Don Rodriguez Rojashun presi
dent en gouverneur van Sevilla aan hun hoofd met
zijne staf, het teeken zijner waardigheid in de band,
do troonzaal binnen.
De koning verhief zich van zijnen zetel en allen
bogen de knie.
„Don Rodriguez Rojas, gouverneur van Sevilla en
president van den raad der vierentwintigbegon de
koning op gestrengen toon „het is uwen vorst ter
oore gekomen dat gij het ambtdat gij uit zijne han
den hebt ontvangen, slecht bekleedt. In Sevilla's stra
ten wordt voortdurend en ongestraft geroofd geplun
derd en gemoord. De straatsfeenen schreeuwen het
uit. en de musschen tjilpen het van de daken, al
leen gij schijnt het niet te weten of niet te willen
weten want de roovers en de moordenaars de rust
verstoorders en gauwdieven zijn God vergeve 't hun
edelliedenzijn uws gelijken. Daarom zijn uwe oogen
blind voor het kwaad, door hen bedreven; de weeg
schaal van het recht weegt in uwe handen met valsch
gewicht
„Genade stotterde Don Rodriguez doodsbleek.
„Zwiig donderde de koning hem toe met eene ge
weldige stem en zijne oogen schoten vonken „zwijg
Don Rodriguez en leg uwe Bara neder aan den
voet van den troon en ga dan uit mijne oogen want
bij den Hemel ik wil u nooit wederzien
Met knikkende knieën schreed de ontslagen gouver
neur tot voor den troon knielde daar neder en legde
met bevende hand zijne staf op een der trappen neder.
Hij trachtte den voet van den koning te kussen, dien
deze evenwel met een toornig gebaar ijlings terugtrok,
en Don Rodriguez, geen genade meer hopende veriiet
achteruit loopend de zaal.
„Geef mij de staf, Don Juan," zeide de koning tot
zijnen gunsteling Albuquerque.
ambtsstaf.
dienstig geloof aangaatzal ik nooit iets doen dat
mijner onwaardig is. Indien ik er toe had kunnen
komen om tegen mijn overtuiging te belijden zou dat
verschrikkelijke vonnis nooit tegen mij zijn uitgesproken,
en zou ik na dat vonnis niet zulk een langdurige ge
vangenschap hebben moeten ondergaan Eindelijk hield
de uitbetaling van het jaargeld geheel op. Waarom?
Wat de Groot aan zijn vader sehrijft, is duidelijk genoeg
om ons de reden te doen vermoeden. „Indien ik"
schrijft hij— „met terzijdestelling van mijn vaderlands
liefde mij geheel aan Frankrijk kon geven zou ik voor
de toekomst alles te hopen hebben. Nu staat de liefde
voor mijn ondankbaar vaderland mijn voorspoed in
den weg."
Ma tien jaren in Frankrijk onder tegenwerking van
den gezant der Nederlandscbe Republiek met financi-
eele moeilijkheden geworsteld maar te gelijk door de
uitgave van zijn werk De jure belli ac pacis (over het
recht des oorlogs en des vredes) zich een Europeesche
vermaardheid verworven te hebben, beproefde de Groot
in het najaar van 1631 naar zijn vaderland terug te
keeren. Hij kwam te Rotterdam waar hij als pen
sionaris een zestal jaren met al zijn ijver en talenten
had gearbeid maar vond er wel veel welwillendheid
bij bijzondere personen maar geen verandering te
zijnen opzichte bij de Regeering. Heimelijk bracht hij
ook een bezoek aan Amsterdam waar Vondel hem
verwelkomde met de schoone verzen waarvan de aan
hef lu'dde
Wat saelge windt is 'tdie van 't Leliestrand
Den stroom op in 't ondanckbre Vaderland
Hervoert het Delfscbe wet-orakeldat
Gekofïert als een kostelijcke schat
Weleer de bange Maes afdrijven quatn
Totdat de Seine 't in haar armen nam
Aan verzen ontbrak het bij die gelegenheid niet.
Vondel herdacht „Huygh de Groots verlossing" in het
gedicht, waarvan wij niet kunnen nalaten de eerste
regels nog eens in herinnering te brengen. Het zijn
de bekende
Geweld van wallen dubble gracht
Ontruste honden, wacht bij wacht,
Beslage poorten ysre boomen
Geknars van siotwerek breede stroomen
En d' onvermurwde kasteleyn
Versekerden op Loevesteyu
Den Grooten Huygen buy ten duchten
Van in der eeuwigheyd t' ontvlugchten
Ten waer sijn schrandre gemalin
En druckgenoot en kruysheldin
Een eerlijcke uytkomst had gevonden
En hem van lang verdriet ontbonden.
Ook Hooft greep naar de lier, en zong den beroem
den landgenoot toe
O blaakende vernuft zoo puur
Als 't roekelooze starrevuur,
Wanneer hem wolk noch schaduw let!
Deze voldeed onmiddelijk aan het bevel.
„Don Sancho Zerburo," aldus wendde zich de koning
nu tot dezen „ontvang uit de hand van uwen koning
de ambtsstaf, het teeken uwer waardigheid als gouver
neur van Sevilla en president van den raad der vier
entwintig, oefen van nu af recht en gerechtigheid in
Sevilla zonder aanzien des persoonsvolgens de wetten
van uwen koning waarvoor iedereen in Sevilla voortaan
gelijk zal zijn
In eerbiedige houding nam Sancho Zerburo de staf
uit de handen van den koning aan.
„En gij, Sennoros Fentiquatros," ging de koning voort,
„gij zult zorg dragendat een ieder, wien het ook zij,
dien uw president van uwe rechtbank daagt, ook
daarvoor verschijnteen iederverstaat gij wie het
ook wezen mogeBij den Hemel Sennores neemt u
in achtdat gij stipt en eerlijk dienovereenkomstig
handelt
„En gij Don Sancho Zerburo zult onmiddelijk uw
ambt aanvaarden."
Op een teeken van den geheimschrijveropenden
hellebaardiers de groote vleugeldeuren der zaal en allen
vertrokken rugwaarts.
Yol verbazing vernam Sevilla de zonderlinge tijding,
dat de koning een eenvoudig landedelman, Don Sancho
Zerburotot gouverneur der stad eu tot president der
opperste rechtbank had benoemdmaar 't duurde niet
lang of het ondervond de vastheid van de hand die
het bestuurde.
Sancho's eerste werk als gouverneur was alle lijf
wachten met hunne onderbevelhebbersdie zich aan
omkoopiug hadden schuldig gemaakt, uit den dienst te
ontslaan. Daarna richtte hij eene geheel hervormde
lijfwacht op, waartoe hij bijna uitsluitend menschen uit
het gebergte koos, wier eerlijkheid en getrouwe plichts
betrachting hij kende. Aan deze lijfwacht droeg hij
den veiligheidsdienst op de Straten van Sevilla, en
in hare gelederen balais luitenant ook de afgewezen
minnaar Antonio H<jrmandez eene plaats gevonden.
