No. 71 Vijf en tachtigste Jaargang. 1883.
TWEEDE BLAD. ZONDAG 17 JUNI.
iSuitetd&ttb
üitmetilanh.
ALKMAABSCHE COURANT.
ENGELAND. De heer Jorissen, procureur generaal
in de transvaalscbe republiek, bracht den 14 een bezoek
aan het ministerie van buitenlandsche zaken om te
vernemen of de regeering al dan niet bereid was een
afgevaardigde der tiansvaalsche regeering te ontvangen
om te onderhandelen over eene herziening der be
staande overeenkomst. Een bepaald besluit schijnt te
dien aanzien nog niet genomen te zijn.
Lord Oarlingford, de bewaarder van het geheim zegel,
ontving den 13 afgevaardigden uit de handelaars in
buitenlandsch veedie op verzachting der thans van
kracht zijnde reglementen op den invoer van vee aan
drongen. Hij verklaarde geene belangrijke veranderin
gen in die reglementen te kunnen beloven en in het
bizonder niet in die op het slachten ter plaatse der
ontscheping. In ieder geval zou de regeering de tegen
woordige belemmeringen niet vermeerderen (sommigen
dringen aan op verplichte slachting van al het vee
bij aanvoer), noch den invoer geheel verbieden.
Den 14 werd uitspraak gedaan in de zaak der 6
dynamiet-samenzweerders beschuldigd van landverraad.
Twee hunner werden onschuldig verklaard en vrijgespro
ken; vier daarentegen tot levenslangen dwangarbeid ver
oordeeld.
De derde lezing van het wetsontwerp, houdende ver
gunning tot het huwelijk van een weduwnaar met de
zuster zijner vrouw is in het Hoogerhuis den 19 aan
de orde.
De Willem Barents is den 30 Mei na eene zeer
voorspoedige rsis te Vardo aangekomen. Van de Varna
was daar niets bekendmaar men meendedat er
geen reden tot ongerustheid bestond.
Den 6 Juni is de nieuwgebouwde „vredekerk" der
gemeente van gedoopte christenen te Sneek plechtig
in gebruik genomen.
De rechtbank te Arnhem heeft den 8 rechtsin
gang verleend tegen 6 fabriekarbeiders ter zake van
het oproer te Veenendaal.
Den 11 is voor de 4 p. ets. leening der gemeente
Utrecht, groot 4 ton ingeschreven voor f 338,400.
Aangenomen is alleen f 169,400 tot den koers van 98,
t. b. De inschrijving voor het ontbrekende blijft tot dien
koers nog 14 dagen opengesteld.
Te Maasbraeht (Limburg) werd den 11 het 40jarig
bestaan der zangvereeniging „de Eendracht1' gevierd.
Een 20tal muziek- en zangvereeuigingen uit Limburg
was daartoe samengekomen.
Te Kunrade (Limburg) zijn in den nacht van
1112 twee huizen verbrand. Alles was verzekerd.
Te Sliedrecht beeft den 12 hetzelfde tooneel
plaats gehad als daags te voren te Dordrecht. Ook
daar was het gerucht verspreid dat er een doctor uit
Dordrecht zou komen om de kinderen te revaecineeren,
waarvan zij opgezwollen armen bekomen en sommigen
sterven zouden. Ook te 's Gravendeel heeft dergelijk
praatje geloof gevonden en tot veel geloop van bezorgde
ouders en uit de school houden van kinderen aanlei
ding gegeven.
Op de kermis te Numansdorp is in den avond
van den 13, gedurende eene voorstelling, de tent van
de wed. Calp in elkander gestortten gevolge van het
wegnemen der stutten die de passage belemmerden.
De aanwezigen bekwamen geen letsel dan aan kleeding
en sieraden. Door het vallen van een lamp ontstond een
begin van brand die echter spoedig gebluscht werd.
Door het prov. bestuur van Noordholland is den
14 aanbesteed het herstellen en verbeteren van hoofden
op het noorderstrand en het voortzetten der voorziening
van den onderzeeschen oever langs het zuiderstrand van
Vlieland geraamd op 45,350. Minste inschrijver was
de heer C. Bos Az., te Dordrechtvoer f 40,440.
W. B. Melchers te Hilversum, gewezen onderdirec
teur der Noord- en ZuiHholiandsche Stoomtramweg
maatschappij is den 14 door het gerechtshof te Am
sterdam veroordeeld tot 6 maanden celstraf en eene
geldboete wegens oneerlijkheden in zijne administratie.
Aan den Helder is den 14 in hechtenis genomen
de sjouwer P. B., wiens aan typhus lijdende vrouw
den 12 's morgens levenloos in bed was gevonden, met
door de buurvrouwen die het lijk aflegden, opgemerkte
duidelijke sporen van verworging. De verdachte staat
als een woesteling bekend en verkeerde dikwijls in be
schonken toestand ook toen hij gearresteerd werd. Hij
had inmiddels den dood zijner „geliefde" echtgenoot in
eene der plaatselijke couranten bekend gemaakt.
Voor het bouwen eener openbare school voor
kosteloos onderwijs te Gouda, met inbegrip van sebool-
meubelen en gymnastieklocaa! was den 14 laagste in
schrijver de heer H. J. Nederhorst, voor f 50,729.
- De gemeenteraad van Kralingen heeft den 14
besloten eene 4% p. ets. geldleening aan te gaan van
100,000, af te lossen in 40 jaren.
De reeds in gebruik zijnde nieuwe r.c. kerk te
Steenwijk is den 14 ingewijd door den aartsbisschop
van Utrecht.
Den 15 is te Zwolle namens het ministerie van
oorlog, aanbesteed het bouwen van bureau en theorie
zalen enz. in de legerplaats bij Oldebroek waarvoor
minste inschrijver was de heer J. v. d. Braak, te Apel
doorn voor f 27,396.
Den 15 is een 2%jarig kind in de Bankastraat
te 's Gravenhage door een tramwagen overreden,
zoodat het onmiddelijk den geest gaf.
Prinses Hendrik heett den 15 een bezoek e-
bracht aan de tentoonstelling te Amsterdam.
- Den 16 bezochten 30 werklieden der sigarenfabriek
van de heeren Opstelten en Co. te Wageningen voor
rekening hunner patroons de tentoonstelling te Am
sterdam.
Te Dokkum is als lid der 2e Kamer herkozen
mr. W. A. Bergsmaliberaal, met 1138 stemmen,
tegen 1053 stemmen op mr. H. U. Huber candidaat
der antirevolutionairen.
Aan den Helder hebben van de 519 kiezers slechts
257, te Spaarndam alle kiezers hunne biljetten inge
leverd.
Ook in het district Middelburg is druk gestemd te
Groede 76 van de 68 (2 overleden2 ziek 4 op reis),
te Breskens alle 33 te Hoofdplaat 22 van de 28 (1
vertrokken 1 ziek 1 op reis) te Aardenburg 60 van
de 64 te Biervliet 46 van de 53.
De herkiezing met eene meerderheid van 281
stemmen van den heer v. Blom te Sneek is door de
liberalen aldaar in zijne tegenwoordigheid feestelijk
gevierd. Bij de vorige verkiezing toen de heer Buma
met 1966 stemmen benoemd werd, verkreeg de antire
volutionaire candidaat, de heer Oppedijk, 1904 stemmen,
thans slechts 1879 terwijl de heer v. Blom er 2160
bekwam.
De 2e. Kamer telt thans afgezien van den uit
slag der herstemming te Delft45 liberalen 19 anti
revolutionairen 17 catholieken en 4 conservatieven.
De gemeenteraad van Leeuwarderadeel heeft met
9 tegen 3 stemman verworpen het voorstel tot het over
brengen van den zetel van het bestuur uit Leeuwarden
naar een in de Schrans aan te koopen huis.
De Maatschappij tot Exploitatie van Staatspoor-
wegen keert over 1882 5|, de Ned. Indische Spoorweg
maatschappij over dat jaar 8S4 t. h. uit (over 1873 was
het 2*lt t. h.; de koers der aandeelen steeg sedert 1873
van 43 tot 152 t. h Van het winstcijfer van eerst
genoemde a 1,197,151,315, bekomt de Staat, inge
volge art. 45 der bestaande overeenkomst, f 463,318,05.
Het besluit van het bestuur der amsterdamsche
tentoonstelling om den toegangsprijs alleen des vrijdags
op 1 en alle andere dagen op 50 cents te brengen
is genomen om het organiseeren van goedkoope retour
treinen ten gerieve van bezoekers van elders niet te
bemoeilijken.
De Nederiandscb-Westfaalscbe Spoorwegmaat
schappij keert over 1882 uit 13,75 per aandeel van
f 250, de Deli-maatschappij te Amsterdam 65 t. b.,
de stoomvaartmaatschappij „Zeelard" 5% t. h., de Han-
delsvereeniging „Amsterdam die vooral door gevoe
lige verliezen te Samarang slechts 44,996,16 netto
winst maakte 1% t. h.
Bij den brand in het bótel Place Boyale te Nij
megen zijn niet meer dan een paar kamers onbruikbaar
geworden zoodat de exploitatie geen stoornis behoeft
te ondervinden.
Tot boofd der school te Etershem gemeente
Oosthuizen is benoemd de heer C. J. Kievitte 's Gra
venhage tot idem te Zunderdorp de heer H. C. Kroek.
Te Vlissingen is een 13jarige knaap die aan den
zeedijk de koeien hoeddeterwijl hij een bad nam
verdronken.
Het gerechtshof te 's Hertogenbosch heeft ver
klaard, dat er geene termen aanwezig zijn tot terecht
stelling van den burgemeester van Meersen die was
aangeklaagd wegens vervalschiug der registers van den
burgerlijken stand.
In de gemeente Schoterland is een bosch van
3£ bunder afgebrand.
Het bouwen eener nieuwe openbare school te
Grootschermer is gegund aan den laagsten inschrijver,
den heer J. Tesselaar te Alkmaar voor 15,551.
Aan de steigers aan de de-Euyterkade te Amster
dam liggen thans niet minder dan 4 prachtige jachten
van aanzienlijke engelschen.
Te Heenvliet is een 5-, te Puttershoek een 2jarig
knaapje in het water gevallen en verdronken.
Jr. mr. J. A. A. v. Panhuyscommissaris des
Konings in Groningeu president-curator der universi
teit te Groningen heeft aan heeren studenten eene
kostbare pendule met daarbij behoorende candelabres
geschonken ten behoeve der nieuwgebouwde studen
tensociëteit aan de Groote Markt.
In de laatste 4 weken zijn ongeveer 18000 lam
meren van Texel naar Leiden verscheept.
Electrisehe verlichting is aangebracht in de Ne-
derlandsche Gist- en Spiritusfabriek te Delft.
De firma Ant. Jurgens te Os heeft f 1000 aan de
algemeene armen aldaar geschonken, wegens den goeden
uitslag van een 2 jaren geduurd hebbend proces tegen
een engelsch boter-octrooi.
Door de afdeeling Amsterdam van den Volks
bond tegen het misbruik van sterken drank zijn op de
Weteringschans, aan de Stadhouderskade en aan het
einde der v. Baerlestraat 3 kiosken geplaatstwaarin
zuiver en smakeljjk bier verkocht wordt voor 5 ets. per
glas. Er wordt reeds druk gebruik van gemaakt.
Wegens het heerschen der pokken te Botterdam,
zullen de kermisreizigers van daar, Schiedam en Delfs-
haven niet op de in Juli invallende kermis te Leiden
worden toegelaten.
Tot uit0. Juni wordt aan de 50 a 60 arbeiders
en aan de weduwen der omgekomen werklieden van de
kruitfabriek te Muiden het volle weekloon uitbetaald.
Na dat tijdstip zullen de weduwen levenslang, al of
niet hertrouwd f 2 en voor ieder harer kinderen
f 1,25 per week ontvangen. De rente van het bijeen
gebrachte kapitaal is hiertoe niet geheel voldoende, maar
de familie Bredius past het ontbrekende bij.
Beroepen bij de ned. herv. gem. te Graft ds.
Habbema te Hippolitushoefop Wieringen.
Van 10 Juni tot en met 15 Juni zijn aan de bad
en zweminrichting alhier genomen 124 buitenbaden
waarvan 73 door onvermogenden en 7 binnenbaden
alzoo te zamen 131 baden.
77 Onderwijzers en onderwijzeressen hadden den
16 voldaan aan de uitnoodiging van den schoolopziener
in dit arrondissement den heer J. Nuhout van der
Veen tot het houden eener vergadering in het Café
Central, alhier.
Na eenige ondergeschikte punten werd o.a. door den
voorzitter-schoolopziener medegedeeld dat bij besluit
van den Minister van binnenlandsche zaken vrijdom
van briefport was verleend voor de wisseling van schrif
turen boeken en tijdschriften tusschen den arron-
dissements schoolopziener en de onderwijzers en tus
schen deze laatste en de arrondissements-bibliotheek,
waarbij spreker de hoop te kennen gaf, dat dit een
ruim gebruik dezer nuttige instelling zou bevorderen.
Daarop werd door den heer H. van den Berg
van Alkmaar, ingeleid: Staan de vruchten van het
openbaar onderwijs in verhouding tot hetgeen er aan
ten koste wordt gelegd
Spreker begon met te wijzen op de wanverhouding
die bestond op verreweg de meeste lagere scholen
tusschen het getal kinderendat jaarlijks nieuw werd
aangenomen en dathetwelk alle klassen doorliep. Bij
eigen ondervinding kon dat geschat worden op 'li, ter
wijl de overigen of in de lagere klassen bleven of
vroegtijdig de school reeds verlieten. Zich alvragende,
waarin de redenen dier slechte verhouding zouden kunnen
liggen, kwam spreker, na die te vergeefs te hebben
gezocht bij de hoofden der scholen de onderwijzers
schoollocalen enz., ten slotte op de kinderen zelve. Het
schromelijk gebrek aan de allergeringste ontwikkeling,
wanneer zij op 6jarigen leeftijd op de school worden
toegelaten hetgeen spreker door eenige geestige voor
beelden staafde in verband met de noodzakelijkheid
van opschuiving naar hoogere alassen ten gevolge der
telken jare nieuw bijkomende kinderen, en de bij iedere
klasse afwisselende onderwijzers, was naar sprekers oor
deel de grootste oorzaak. Hij achtte het verkieslijk
wanneer dezelfde kinderen in alle klassen denzelfden
onderwijzer konden behouden. Tegen een en ander
bestonden weder min of meer ernstige bezwaren. Een
afdoend middel ter verbetering echter zou zijn het in
het leven roepen van voorbereidend onderwijs, zoodat
het kind ten minste niet geheel en al onontbolsterd, zooals
spreker het kenschetsend uitdrukte, ter school kwam.
De vergadering bleek behoudens enkele onderdeelen
het geheel met sprekers meening eens te zijn zoodat
de voorzitter voorstelde om in de notulen aanteteeke-
nen dat de vergadering de wenschelijkheid uitsprak
tot oprichting op alle plaatsen van voorbereidende la
gere scholen zoogenaamde bewaarscholen, echter niet
in den ouden geest en regeling daarvan bij de wet
hetgeen bij acclamatie aangenomen werd.
Na de pauze zongen een achttal onderwijzers twee
liederen waarna het woord werd gegeven aan den heer
L. v. d. Vijsel van St. Pancras. Deze leidde in „het on
derwijs in de vaderlandsche geschiedenis op de lagere
school".
Na gewezen te hebben op het groote bezwaar dat
het onderwijs in vaderlandsche geschiedenis heeft met
het oog op kwestieswelke de gemoederen op ver
keerde wijze in beweging kunnen brengen (adres zake
Popping) en te hebben beweerd dat zulke zaken op
de lagere school niet te buis behooren sprak hij over
het onderwijs in de vaderlandsche geschiedenis, zooals
dit nog op vele scholen gegeven wordt en de wijze
welke hij de meest verkieselijke achtte. De jeugd móet
bekend gemaakt worden roet de staatsinstellingen zij
moet inzien hoe de verschillende machten in elkaar
grijpen en begrijpen dat elk Nederlander staatsburger
moet zijn. Niet alles, wat de geschiedenis geeftis
voor de school. De groote gebeurtenissen welke het
land deden gioot worden het tot verval brachten en
weder deden verrijzen uit zijn assche moeten den kin
deren duidelijk voor den geest worden gebracht.
De vergadering was het in hoofdzaak met den inlei
der eens en op voorste) van den schoolopziener werd
besloten in de notulen op te nemendat het onderwijs
in de geschiedenis dien kant op moet.
Nadat de schoolopziener zijn tevredenheid had betuigd
over de groote opkomstdaarbij de wensch uitende, dat
een volgend jaar nog meerderen aan de vergadering
mochten deelnemen dankte de heer Zeilmaker voor
het vertrouwen hetwelk de vergadering gedurende 12
jaar als penningmeester (een betrekking die door de
nieuwe regeling vervallen is) in hem had gestold. De
heer v. d. Berg richtte toen het woord tot den school
opziener en beval de belangen van alle onderwijzers in
het arrondissement in zijne welwillenheid aan.
De schoolopziener antwoordde dat hij de belangen
der onderwijzers steeds hoopte te behartigen en sloot
daarop de vergadering.
In eene den 17 gehouden vergadering van aan
deelhouders der Alkmaar Packet is met groote meer
derheid van stemmen besloten, die vennootschap met
1 Juli 1884 te ontbinden.
Den 16 werd op de gemeente-begraafplaats, in
tegenwoordigheid van een groot aantal belangstellen
den het stoffelijk overschot ter aarde besteld van den
heer P. van Leeuwen in levennotaris alhier.
