de Savornin Lohman in zijn geschrift „Wat wil de
antirevolutionaire party?" onder anderen „Over de
toepassing der goddelijke wet moge vaak verschil van
gevoelen bestaan wat recht is moge soms twijfelachtig
kunnen zijnen ter beslissing overgelaten moeten
worden aan eene meerderheidmaar dat er een
goddelijke wet isdie alle partijen onvoorwaardelijk
bindtdaarover bestaat bij den antirevolutionair geen
twijfel. Met de erkenning toch er is een godde
lijke weter bestaat rechtmaar wat die wet gebiedt
en wat recht ismoet door de meerderheid worden
uitgemaaktkomt men niet veel verder.
Van het program der antirevolutionaire partij bestaat
een zeer uitvoerige toelichting van Dr. Kuyper. Dit
op zich zelf bewijst al aanstondsdat met het bezit
van een program niet alles reeds gewonnen is. Toe
lichting blijkt noodig, en bij die toelichting kan ver
schil van opvatting zich voordoen. Dat dit inderdaad
het geval isleeren wij van den heer Lohman zeiven
die het noodig acht, het in zijn geschrift in een noot te
zeggen. Van het program is wel te onderscheiden
de toelichting van den ontwerper en zijn bekend werk
Ons Program welke toelichtinghoe uitnemend ook
veelalvolstrekt geene zedelijk bindende kracht heeft."
Internationale Koloniale
en Uitvoerhandel-Tentoonstelling;
te Amsterdam.
LV.
Duitse li land III.
Tweede zaal rechts.
Aan liet einde der zaal het fraaie buffet der He-
melinger Actiën Brauereite Hemelingen bij Bre
menen muren van gestapelde briquetten voorbij
gegaan zijndebevinden wij ons voor de groote
inzendingen van westfaalsclie steenkolen n. 1. van
de Zeche Consolidation te Schalke en bet Hibernia
und Shamrock Bergwerk Gesellschaft te Herne. De
laatste bestaat uit 2 zuilen, elk van 3 vierkante bonken
steenkool, en een grot daartusschen van cokesde
eerste uit een rotswerkwaarin 2 beelden van
mijnwerkersen een vlak waarop verschillende van
cannel-kolen gedraaidemarmergladde voorwerpen
zijn geplaatst. In de nabijheid vinden wij een fraaie
groote torenklok en verschillende kleinere klokken
en bellen van J. G. Grosse te Dresden, gekleurde
en ook met verheven figuren gegoten glasruiten van
E. Grosse te Wiesau, de koperen helmen, ampels,
kannen en bloemenmandjes van F. X. Kusterer te
Augsburghet model van een ladderwagen en be-
noodigdheden voor brandweer van J. G. Lieb te
Bieberach a. Risseene brandspuit op 4 wielen van
August Honig te Keulen en wat verder een dito
op 2 wielen van Louis Tidow te Hanover.
Giovanni Rett enJohann Odorico, beiden te Frank
fort stellen mozaïekwerken in marmer en cement
ten toon. De vloertegels van den laatste zijn beter
dan van den eersteterwijl ook zijne portretten op
goudgrond van de Madonna en Rafaël fraaier van
kleur zijn dan die van Dante en Göthe van gene.
Ch. Engels te Hamburg levert goede proeven van
hout-mozaïek. Schilfer Decker und Sohne te Heidel-
berg vestigen de aandacht op hunne portland-cement
door hun naambord te bevestigen aan een paar ve-
netiaansche masten de inzender van een fraaien
marmeren schoorsteenmantel2 colonetten en 2
vazen is daarentegen zoo bescheiden dat hij door
naam noch nummer doet blijken wie hij is.
Tal van nieuwsgierigen bevindt zich steeds voor
de collectie heiligenbeelden van steen en terra
cotta vervaardigd en meestal gekleurd en verguld,
van Franz Grassl te Munchenbovenal voor de,
in den doorgang naar de achterzaal, over de groote
en fraaie inzending van bindgaren en koord der
jaarlijks 1,600,000 k.g. leverende fabriek te Immen-
stadt, geplaatste groep, Maria met het lijk van haren
zoon op den schoot. Te midden dezer beelden zien
dat haar man gelijk had wanneer hij bang wasdat
het genot van dezen avond voor Laura een verterend
gift kon worden: het trotscheschitterende meisje
scheen geschapen voor een bestaan, waarmede zij,
dank zij een luim van het toeval voor een oogenblik
kennis zou maken om er dan weder afstand van te
doen en het te ontberen.
Ilolm was nog op het bureau bezig. „Vader zou
toch genoegen hebben gehad als hij u zoo eens zien
kon fluisterde mevrouw Holm als tot zich zelf, en
als het ware medegesleept door de schoonheid harer doch
ter. Op dit oogenblik werd aan den schel getrokken.
De knecht van mijnheer Flitzer kwam zeggen dat
het rijtuig voor was, om de freule aftehalen.
„Freule!" Laura's wangen werden als purper, en het
schitterde in hare oogen alsof de trots harer ziel in
opstand kwam tegen de blos van schaamte die haar
gelaat bedekte. Selma Flitzer werd steeds freule ge
noemd moest zij dan blozen nu de lakei haar evenzoo
noemdewas Selma meer dan zijomdat haar vader
rijk geworden was?
Haar moeder zag haar na en zuchtte diep toen de
elegante verschijning de eenvoudige woning verlaten
had. „Zoo jong j zoo schoon en zoo arm 1" mom
pelde zij en tranen van liefhebbende zorg kwamen haar
in de oogen.
De equipage bracht Laura naar het groote, sombere
gebouwwaarin niet alleen de kantoren van den
expediteur zich bevonden maar ook zijne woning. Voor
de eerste maal rustte zij in de zachte kussens van eene
equipage en keek zij door de kristallen ruiten op het
in de straten woelende volk neder. Het was haar,
alsof eene fee haar in eene andere wereld had ver
plaatst. Zij begreepdat men op arme lieden neder
kon zienals op een ander soort menschen zij voelde
zich nu ontrukt aan den kringwaarin zij tot nu toe
had geleefd.
wij ook het Christuskind met zijne ouders in een
koestalomgeven van de aanbiddende wiizen en
herders met hunne schaapjes allen afzonderlijk in
mos geplaatst bijzonder fraai voor kinderen.
Dat de duitschers niet buiten erwtenworst kunnen
vermoeden wijomdat wij die hier al weder zien
van O. Demmerlein Co. te Charlottenburgnabij
de fraaie vitrines met sierlijke uitstallingen van
vermicelli van G. A. Guilleaume Sohne te Rader-
berg en van droge en geconfijte vruchten van Biffar
te Deidesheim. Na de koorden, kwasten en het singel
band van Franz Ebel Nachfolger te Berlijn, de zuiver
gesneden houten letters en ornementen voor boekdruk
kers van Sachs Schumacher te Manheim en de
drijfriemen caoutchouk-artikelen en een duikerpak
van Hermann Reinhold te Berlijn genoemd te heb
ben blijven in deze zaal nog ter bezichtiging over
de artikelen van ijzer en andere metalen.
Wat laatstgenoemde betreft, verdienen de inzen
dingen van nikkel (ertsgezuiverd metaal en duit-
sche pasmunt) van Basse Selve te Altena en de
groote sorteering rijtuiglantarens, stijgbeugels, bit
ten ornementen voor tuigenhalsbanden duim-
hengsels en deurknoppen in koper an staal van
Theodor Schmöle Söhne te Iserlohn, en het geweven
koper- en ijzerdraad van Kissing Mollman al
daar gezien te worden onder de fabrikaten van
enkel ijzer of staal is de keuze moeilijker, maar
gelooven wij te moeten noemen de groote inzending-
van schoppen, spaden, ploegscharen enz. van staal van
A. frank Co. te Witten a. d. Rhoer, de kolossale
bijlen en messen van R. H. Yorster te Hagen,
de zilverglanzende dito schoppen en sabels van
Joh. Diedr. Post aldaar, de aambeelden, bankschroe
ven en hamers van H. P. Winterhoff Söhne te Haspe,
de uitgebreide collectie vijlen van Mummenhoff
btegemann te Bochumde slijp- en politoerwerk-
tuigenbenevens slijpsteenen en slijppoeders van
S. Oppenheim Co. te Hainholz de nummerhamers
met beweegbare nummers tot het merken van hout
van Andreas Sedlmayr te Munchenen eindelijk
de stalen „baleinen" en vorken voor parapluies en
parasols van Bremschey Co. te Ohligs.
Nevens de bezochte zaal strekt zich eene minder
breede maar meer lange, een soort van annexeuit,
die wij de
Achterzaal
tafereelen van den Kruisweg, in ovale k jour bewerkte
en met gekleurde steenen versierde vergulde lijst
jes voorts vinden wij van hem een spiegel met
gedreven zilveren lijst, een terrine, bouloirs, kofSe-
serviezen enz., alles fraai van bewerking. J. C.
Wich te Neurenberg pronkt met een zilveren mid
denstuk, zijnde een fontein, waarvan rotsen, tritons
en een schelp de motieven zijn Herman Lode te
Berlijn met zilveren en vergulde kransen en hoofd
tooisels van fijn bladwerk, Behnisch Co. aldaar en
D. Kott te Gmünd (Zwaben) met fraaie voorwerpen,
in sierlijk afwisselend mat en verguld drijfwerk
Paul Telge te Berlijn met gouden kettingen en
kruizen ceintuurhaken en groote knoopen in can-
üllewerk. Kleiner artikelen zijn de bijouteriën van
Karl Blum te Munchen en van Schich Frank te
Gmünd (Zwaben)die ook sieraden van ivoor en
bloedkraal hebben ingezonden, alsmede die met
similia-diamanten van Theod. Heinrich Werner te
Pforzheim en F. Schunfeld te Berlijn.
Wordt vervolgd.
Buitenlanb.
noemen, en hoofdzakelijk gewijd is aan kleeding en
voorts aan brandkasten goud- en zilverwerk wa
penen en ammunitie. De 4 aanwezige brandkasten
zijn van dezelfde firma, Pohlschröder Co. te
Dortmund, en fraai gevormde en gelakte meubelen,
behalve eene, die in den nacht van 24—25 Aug.
187b te Kerse ornement en glans verlorenmaar
ïaren inhoud ongeschonden bewaard heeft. De
wapenen zijn de geweren en revolvers van de veel
genoemde firma Gebr. Mauser Cie. te Oberndorf
a. d. Neckareen zeer groote kas volwaarvan
het ondergedeelte dient voor kruitvaten, kruitbussen,
kruitsoorten en patronen van de Pulver-Fabrik te
Rotweil a. N. Metalen patronen zien wij voorts in
alle soorten van de Maschinen Fabrik Lorenz te
Carlsruhedie er dagelijks 500,000 vervaardigt
en percussions, puntkogels en patronen van Georg
Egestorff te Linden in eene fraaie gothische zes"
hoekige vitrine, waarboven een arend staat op een
wereldbol, die omhoog getild wordt door eenige
draken.
Van goud- en zilverwerk is veel schoons te vin
den. Wilhelm Rentrop te Altena toont alleen voor
werpen voor kerkelijk gebruik in ouden stijlals
3 monstranzen, 2 ciboriën, 7 miskelken, 2 wierook
vaten en 4 kandelaarswaarvan sommige artikelen
verguld en met émail versierd zijn. J. C. Osthues te
Munster vervaardigt dezelfde zaken, waaronder groote
zilveren candelabres en op porcelein geschilderde
Een toeval had de dochter van den rijken man met
die van den armen in aanraking gebracht en Selma had
daarop Laura's vriendschap getocht. Er was voor
de verwende jonge dame eene eigenaardige bekoorlijk
heid in gelegen om aan een wezen den glans van
rijkdom te toonen dat dezen nog nooit had gezien en
onverholen bewondering aan den dag legde, maar haar
toch niet vleide en zich niet bij haar opdrong. Zij had
meestal slechts naturen van lager orde leeren kennen,
het maakte indruk op haar, dat eene dochter van een
arm ambtenaar bijna dezelfde terughouding toonde,
waarmede andere voorname jonge dames zich te
genover Selma ongenaakbaar maakten. "Wat haar in
deze beleedigende trots toescheen bewonderde zij in
Lauraen zonderling genoeg billijkte haar vader, die
anders zijne bekenden slechts naar hun vermogen schatte,
de keus van dezen omgang en zeidedat Laura iets
voornaams had in hare manierenwat Selma nog
ontbrak.
Laatstgenoemde bad reeds onderscheidene voorstel
lingen der beroemde kunstenares bijgewoond, en kon hare
ooren nauwelijks gelooven, toen Laura haar bij een gesprek
daarover had medegedeeld, dat zij nog nooit in de Ko
ninklijke Schouwburg was geweest. Dit moest Selma
te meer verrassen daar zij bemerkt had dat Laura
de klassieke treurspelen beter kende dan zij. Het
scheen de dochter van den rijken man dan ook onge
hoord toedat aan hare fijnbeschaafde vriendin een
genot nog geheel vreemd was dat voor haar nog slechts
bekoorlijkheid hadwanneer het sterk gekruid was. Zij
lietdaar hare familie ergens anders heenging twee
billetten koopen voor de voorstelling „Kabale und
Liebe" en Laura uitnoodigenom met haar mede te
gaan. Selma's verwachting was nauwelijks minder hoog
gespannen dan die harer vriendin zij verheugde er
zich om hare verbazing en verrukking te zien.
Wordt vervolgd.
BELGIE. Het Journal de Charleroi deelde dezer
dagen het reeds dadelijk zeer onwaarschijnlijke bericht
mede dat er sprake was van een tolverbond tusechen
Nederland en Belgie en dat prins Bismarck het ont
werp reeds goedgekeurd had. Het zou een eerste
schrede zijn tot een tolverbond van beide landen met
Duitschland. Het bericht is van alle zijden tegen ge
sproken geworden er wordt zelfs bijgevoegddat daar
over niet eens onderhandeld is.
DUITSCHLAND. Bij de verkiezingen voor den
landdag in het groothertogdom Baden wonnen de
nationaal liberalen 4 zetels waardoor de meerderheid
in dat lichaam verplaatst is. Er stonden toch tot
heden 31 nationaal-liberalen tegenover 32 leden der
andere partijen ultramontanen conservatieven en de-
mokraten. Er moeten nog een paar stemmingen plaats
hebbendoch deze kunnen in de verhouding der par-
tijen geene verandering brengen.
^Bij een ontploffing nabij Unna in Westfalen kwamen
15 mijnwerkers om en werden 3 gekwetst.
ENGELAND. Minister Gladstone kwam den 21
met zijn jacht Pembroke Castle op de Theems terug
en vertrok dadelijk met een bizonderen trein naar Londen.
FRANKRIJK. De conservatieve bladen behelzen
het volgende besluitgenomen door de algemeene ver
gadering der monarchaal-katholieke pers van de depar
tementen waar 150 bladen vertegenwoordigd waren
in de buitengewone zitting van den 16 De vergade
ring overwegendedat te midden van de groote
droefheid, welke Frankrijk getroffen heeft, de plichten
der koningsgezinden onveranderd blijvendat de
dood des Konings niets behoort te veranderen in de
samenstelling en regeling der vereeniging dat de
aard en het doel dier vereeniging duidelijk omschreven
zijn in den door haar aangenomen titel dat de
handhaving en verdediging der godsdienstige, burger
lijke en staatkundige vrijheden een plicht is voor bet
geweten en de eer van alle echte franschen dat de
tijd gekomen is om krachtiger dan ooit onder de gevaren
des vaderlands het beginsel van het erfelijk-traditioneele
monarchale recht, door den graaf van Parijs vertegen
woordigd, uit te spreken dat de aansluiting der mo
narchale en katholieke krachten bepaald gehandhaafd en
versterkt moet worden Besluitalle geestkracht
allen invloed aan te wenden om de bladen aan dé
monarchale zaak gewijd in stand te houden en be
paald den wensch uit te spreken dat1°. alle man
nen van plichtbesef en trouw wier medewerking nooit
aan de mouarchaal-departementale pers ontbrak met
hen het hunne doen om die pers in stand te houden
en uit te breiden 2°. bij den strijdwelke wordt
voorbereid de oude getrouwen en de vurige jongeren
mogen wedijveren in aanhankelijkheid en voortvarend
heid om de zege der monarchie te verhaasten.
Het tweede besluit ter uitvoering van de wet tot
hervorming der rechterlijke macht bevat het ontslag
van 197 voorzitters of raadsheeren van hoven 8
voorzitters van rechtbanken 12 onder-voorzitters
en rechters van de rechtbank der Seine. De conser
vatieve bladen zijn ten hoogste verontwaardigd over
deze zuivering onder het personeel der rechterlijke
macht.
Een dertigtal leden der uiterste linkerzijde kwamen
den 20 onder het voorzitterschap van Barodet bijeen.
Verschillende sprekers betoogden de noodzakelijkheid
tot het bijeenroepen der wetgevende machtom van
de regeering inlichtingen te verkrijgen over de aan
hangige vraagstukken. Er werd eene commissie be
noemd, om aan den president-minister een verzoek ter
verkrijging dier bijeenroeping op te stellen.
De onderhandelingen met China schijnen tot nog toe
tot geen gunstig einde geleid te hebben. Alleen weet
mendat generaal Bouet uit Tonkin naar Hongkong
en van daar naar Frankrijk zal terugkeeren, waarschijn
lijk ten gevolge van een verschil van gevoelen tusschen
de militaire en de burgerlijke overheid. Generaal Bouet
wenschte in strjjd met den burgerlijken commissaris,
Sontay onmiddelijk aantasten doch de minister van
marine wiens toestemming gevraagd was weigerde en
zond den generaal met eene zending naar Hongkong.
De schoolbataljons zijn door den prefect van het
departement der Seine geregeld. Daarbij worden in
gelijfd alle tot militaire oefening geschikte leerlingen
der gemeentescholen en op verlangen van de ouders
of de schoolbesturen ook de leerlingendie bizonder
of huis onderwijs ontvangen. De stad Parijs levert de
wapenen en de uniformen voor de onvermogenden
overigens zorgen de ouders voor de uniformen. Er
zullen 24 bataljons te Parijs zijn en voor de kosten is
eene som van f 250,000 voorloopig toegestaan.
Te Marseille is een siameesch gezantschap aange
komen.