No. 126*. Vijf en tachtigste Jaargang. 1883.
TWEEDE BLAD. WOENSDAG 2£ OCTOBER.
fiuitenUnb.
Btmmilaub.
AIKMAARSCHE COURANT.
BELGIE. Aile bladen van beteekenis wijden arti
kelen aan de ontvangst aan denjKoning en de Ko
ningin bereid door hetSnederlandsche volk en wijzen
op het belang dezer gebeurtenis. Het Journal de Bru-
xelles eindigt zijn artikel met de volgende zinsneden.
„Wenseben wij ons dan geluk met hetgeen plaats heeft.
Laten wij zonder de enge grenzen onzer twee lauden
te overschrijden het zedelijk vermogen van beider
landaard verhoogen en nogmaals het bewijs leveren
dat de| grootheid der volkeren niet (afhangt .van de
getalsterkte hunner legersnoch van de uitgestrekt
heid van hun grondgebied maar van de wilskracht
hunner vaderlandsliefde en hunner liefde voor de bur
gervrijheid, gepaard aan den eerbied voor hunne
eeuwenheugende overleveringen. Boezee voor Neder
land Deze laatste woorden zijn in het hollandsch
geschreven.
De gemeenteraad van Charneux bepaaldedat bij
het openen en het sluiten der raadsvergadering ge
meenschappelijk een gebed zou worden opgezegd. Dit
raadsbesluit is vernietigd op grond dat het in strijd
was met art. 15 der grondwetwaarbij bepaald is
dat niemand gedwongen kan worden op eenigerlei
wijze deel te nemen aan de handelingen of plechtig
heden van een kerkgenootschap.
DENEMARKEN. Het Folkething nam met 60 tegen
16 stemmen een voorstel der linkerzijde aan om alle
regeeringsvoorstellen bij de eerste lezing aan te houden
en naar eene commissie te verwijzen totdat het ministe
rie afgetreden zou zijn. De rechterzijde kwam hiertegen
in verzet.
DCTITSCHLAND. Protsen. Bij de verkiezing van
leden voor den gemeenteraad te Berlijn door de kiezers
van de tweede klasse zijn den 19 al de kandidaten der
liberalen gekozen. Ook de verkiezingen van de eerste
klasse vielen den 20 in liberalen geest uit.
ENGELAND. De Times verzet zich ten sterkste tegen
het terugroepen van de engelsche troepen uit Egypte,
Moet om de kosten het leger verminderd worden
dan moet het geschieden doch de engelsche vlag mag
niet verwijderd worden om de Arabi's die zich kun
nen opdoen in bedwang te houden en den handel te
doen herleven.
Den 17 werd te Leeds de aangekondigde bijeen
komst van afgevaardigden van liberale vereenigingen
ter bespreking der parlementahervorming gehouden.
2500 Afgevaardigden van 500 vereenigingenwaar
onder eenige dames en vele parlementsleden waren
tegenwoordig. Londen was vertegenwoordigd door al
gevaardigden van 27 liberale vereenigingen. Na ver
werping met groote meerderheid van stemmen van een
voorstel om de regeering uit te noodigen in het
aanstaande zittingjaar een wetsontwerp in te dienen ter
hervorming van het gemeentebestuur van Londen, vóór
de indiening van een ontwerp tot uitbreiding van het
stemrecht werd met algemeene stemmen eene motie
aangenomen waarbij de regeering uitgenoodigd werd
dadelijk na de opening der zitting een wetsontwerp in
te dienen tot uitbreiding van het stemrecht. Vervol
gens werd eene motie aangenomen, om gelijk kiesrecht
te verleenen aan do hoofden van huisgezinnen in en
buiten de steden en om ook stemrecht te verleenen
aan die vrouwen, welke daartoe bevoegd waren. Daarna
ging de vergadering tot den volgenden dag uiteen.
Ierland, De behandeling van het geding tegen O'
Donnellden moordenaar van den verklikker Carey,
is op nieuw uitgesteld tot November wegens de afwe
zigheid van nog eenige getuigen.
FRANKRIJK. Met algemeene stemmen is door
den ministerraad den wederrechtelijk op Madagascar
gevangen genomen zendeling Shaw eene schadeloos
stelling van f 30000 verleend voor de verliezen door
hem tijdens zijne gevangenhouding geleden.
De begrootingscommissie heeft voorgesteld ƒ16,000,000
in de begrooting te schrappen. De minister van finan
ciën heeft zich met dat voorstel vereenigd en de be
grooting geheel omgewerkt. De ministerraad heeft die
gewijzigde begrooting reeds goedgekeurd.
ITALIË. Den 22 viel in den omtrek van Brindisi
zooveel regen dat het kanaal van San Giongio buiten
zijne oevers trad twee spoorwegbruggen vernielde en
onder vier gemeenten belangrijke schade deed ontstaan.
De gemeenschap tusschen Bari en Brindisi werd daar
door tevens gestremd. 2 Personen verdronken en voor-
loopig kon het spoorwegverkeer aileen geschieden door
het overbrengen van personen en goedereu over een
afstand van 1300 ellen van den eenen trein naar den
anderen. Eenige dagen vroeger was het dorpje Dal-
leyno, dat bijna geheel uit houten huizen bestond, ge
heel verbrand.
OOSTENR1JK-HONGARIJE. De Neue Freie Presse
betoogt, dat de goede verstandhouding tusschen Neder
land en Belgie niet genoeg kan worden geprezen. Door
de minzaamheid waarmede de Nederlanders den Ko
ning en de Koningin van Belgie ontvingen geven zij
een voortreffelijk voorbeeld hoe men zich met het ge
beurde verzoent en de feiten der geschiedenis erkent.
Het Fremdenblatt ziet in dat bezoek eene belang
rijke gebeurtenis. Dat bezoek bezegelt den vrede en
de vriendschap tusschen twee volkeren die op gelijken
trap van beschaving staan en door gelijke vreedzame
belangen verbonden zijn. Wanneer Belgie en Neder
land tot beveiliging hunner grenzen zich nauwer bij
elkander aansluiten dan beantwoorden zij slechts aan
den wensch van Duitschland, dat levendig belang stelt
in de onschendbaarheid der belgische en nederlandsche
grenzen.
Te Weenen zal spoedig eene proef worden genomen
met electrische verlichting voor het zoeken van dooden
en gewonden op een slagveld50 studenten ia de
medicijnen 100 vrijwilligers der brandweer en 15 ge-
neesheeren zullen de gevallenen voorstellen, terwijl het
personeel der Weener vrijwilligers-ambulance tusschen
6 en 7 uren des avonds bij electrisch licht het voor
slagveld aangewezen terrein zal afzoeken. Na den slag
van Gravelotte waren 4 dagen noodig, om aan alle ge-
gewonden hulp te verleenen en velen hunner waren
zeker behouden gebleven zoo het mogelijk was ge
weest bij avond en des nachts het redden voort te
zetten.
SPANJE. Het nieuwe ministerie heeft het verzoek
van den gezant te Parijs, den heer Fernan Nunez, om
ontslag voorloopig niet ingewilligd maar hem een
verlof van twee maanden verleend. Herhaalde pogin
gen om den gezant op zijn verzoek te doen terugko
men mislukten nog steeds.
Op eene door voorstanders van het vrijhandelstelsel
gehouden vergadering werd besloten bij den minister
van koophandel, mede voorstander van dat stelsel, aan
te dringen op het indienen van ontwerp handelsver
dragen met Engeland en Portugal. Zij besloten zelfs
het ministerie te bestrijden zoo het dat stelsel niet
volgde.
ZWITSERLAND. De regeering heeft van de fransche
regeering opheldering verlangd omtrent versterkingen
die Frankrijk voornemens schijnt aan te leggen op den
Mont Vuacbe, in Savoye, nabij de grenzen van het
kanton Genève. Toen in 1815 de grenzen van dit
rijk geregeld werden en deze republiek onzijdig ver
klaard werd, is ook Savoye, toen aan Sardinië toege
wezen onzijdig verklaard en de zwitsersche regeering
betoogtdat Frankrijk in 1859 Savoye van Sardinië
overnemendeook de verplichtingen aanvaardde op
dat gewest gelegd. Wat de fransche regeering ant
woorden zalwordt nog onzeker geacht hoe duidelijk
hef recht ook aan Zwitserlands zijde schijnt te zijn
want de Parijsche bladen o. a. de Temps beweeren
dat er in 1815 geen last is gelegd op Sardinië maar
op Zwitserland. Sardinië liet aan Zwitserland in 1815
eenige savooische dorpen maar daarvoor nam Zwitser
land de verplichting op zich het onzjjdig verklaarde
deel van Savoye iu geval van oorlog te verdedigen,
gelijk het ziju eigen gebied verdedigen zou. Die rege
ling was dus geen voordeel voor Zwitserlandmaar
voor Sardinië. Frankrijk trad in 1859 in Sardinia's
rechten, maar van een recht kan iedereen altijd afstand
doenen Frankrijk is thans bereidde verdediging
dier landstreek zelf ter hand te nemen, waarvoor Zwit
serland dankbaar moest zijn.
Reeds eenige weken geleden is deze zaak door de
bladen te Genève besproken. Men dacht toen aan eene
vergissing van een fransch officier, die toevallig de
grenzen overschreed maar sedert bleek dat die offi
cier op hooger last handeldeen thans zijn de verster
kingen die op den Mont Vuache aangelegd zouden
moeten wordenreeds afgebakend. De zwitsersche
bladen herinneren aan een schrijven, door den Bonds
raad reeds in 1859 aan de mogendheden gericht. Daar
in wordt gewezen op de redenen die in 1815 tot de
onzijdigverklaring van Zwitserland leiddenhet belang
nl. van alle mogendheden dat in de jaren tusschen
1798 en 1813 duidelijker dan ooit gebleken was, toen
beurtelings Franschen Oostenrijkers, Russen en Duit-
schers de zwitsersche passen trachtten te bezetten om
elkander in de flank of in den rug te vallen. Nu
hadden wel de mogendheden en niet in de laatste plaats
Sardinië er belang bij dat Zwitserland verdedigbare
grenzen kreeg maar in de allereerste plaats dat rijk
zelf, dat aan de westzijde eene linie van meer dan 50
uren zonder eeDig strategisch puntzou moeten be
zetten indien het zijne verdediging niet tot hef aan
grenzend deel van Savoye mocht uitstrekken. Van daar
dat Savoye mede onzijdig verklaard werd omdat de
verdedigings-linie voor Zwitserland aan die zijde dan
beperkt werd tot eene lengte van 20 uren tusschen
den Col du Bonbomme en den Mont Vuache. Ten
slotte wordt dit in bijzonderheden aangetoondonder
opsomming van de puntendie een zwitsersch leger
in geval van oorlog zou moeten bezettenen ge
ëindigd met de verklaring dat eene der voornaamste
redenen van Savove's onzijdigverklaring in die zwitser
sche veiligheids- en verdedigingsbelangen gelegen is.
ZWEDEN, De zweedsche kerkvergadering, die om
de 5 jaren vergadert en waarin de partijen zeer scherp
tegenover elkander staan heeft eene herzien overzet
ting van het Nieuwe Testament aangenomen en met
29 tegen 27 stemmen beslistdat voortaan wanneer
een gescheiden man of vrouw een nieuw huwelijk ver
langt aan te gaan dat huwelijk alleen dan kerkelijk
ingezegend mag worden wanneer het vroegere huwe
lijk ontbonden werd wegens ontrouw en de onschuldig
bevondene op nieuw trouwen wil.
EGYPTE. Het gezondheidsbureau te Alexandrië is
zeer ontevreden over den engelschen consulairen agent
te Port-Saïd, die doorzette, dat twee uit Indië komende
personendie in quarantaine waren aan wal moch
ten komen.
ZUID-AMERIKA. Iglisias is als president van Peru
opgetreden. Onmiddelijk riep hij het congres bijeen
om de vredesvoorwaarden goed te keuren.
VEREENIGDE STATEN. De amerikaanscbe consul
te Bordeaux (Frankrijk) deelt in zijn verslag aan de
regeering mede dat in dat rijk voortdurend minder
wijn gemaakt wordt en dat de helft van de uit die
stad uitgevoerde wijnen alleen bestaat uit mengsels van
hongaarsche italiaansche en spaansche wijnen. Verder
merkt hij op dat de verkoop van vervalschte wijnen
in Frankrijk door de regeering verboden is doch dat
het vervalschen zelf nooit of nergens belet wordt. Aan
de grenskantoren wordt door bekwame deskundigen
tegen den invoer van vervalschte wijnen gewaaktdoch
de uitvoer van de schadelijkste mengsels wordt niet
alleen oogluikend toegestaanmaar zelfs bevorderd
omdat de regeering ze gaarne het land ziet verlaten.
Hij raadt de benoeming van scheikundigen aan ieder
grenskantoor aan.
De te Halifax gevangen genomen personen Bracker
en Holmes verklaarden zooals wij reeds in een tele-
legratn in ons vorig nummer mededeelden voor den
rechterdat zij zich dynamiet aangeschaft hadden
voor een geoorloofd gebruik in mijnen.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
De regeering heeft overgelegd een bundel stukken
betreffende den brand op de marinewerf te Amsterdam.
De justitie vond geen aanleiding om een nader onder
zoek in te stellen. De opruiming van de beschadigde
materialen moest op korten termijn geschiedende
gebruikelijke aankondigingen en aanwijzingen zijn echter
geschied. De gewone taxatie was echter onmogelijk
wegens de buitengewone wanorde op het terrein op
reddering daarvan zou ook veel tijd en geld gekost
hebben. Alle verkochte materialen waren voor marine-
gebruik ongeschikt, inzonderheid het ijzer.
De commissie van rapporteurs der 2e Kamer voor
het wetsvoorstel tot onteigening ten behoeve van een
locaalspoorweg WinterswijkZevenaar heeftom de
Kamer in de gelegenheid te stellen over het al of
niet behoud der seder 1815 in organieke en andere
wetten voorkomende plaatsnamen te beslissenals
amendement voorgesteld die in plaats te stellen van de
door den minister gebezigde.
De minister van koloniën heeft bij suppletoire in-
dische begrooting voor 1884 het verleden jaar terug
genomen voorstel herhaald tot overbrenging der fabriek
voor marine en stoomwezen te Soerabaya naar het ma
rine-etablissement aldaardaar gebleken isdat die
fabriek technisch wel voldoende ismaar bouwkun
dig niet meer geschikt is te achten noch te maken.
De kosten worden geraamd op f 335,000.
De minister van financiën heeft uit het ontwerp,
houdende nadere bepaling omtrent den suikeraccijns
teruggenomen art. 6 betreffende de accijnsheffing van
engelsche biscuits enz.
Bij kon. besluit van 9 Oct. is bepaald dat de
oude rechterlijke archieven, dagteekenende van vóór de
invoering der fransche wetgeving en thans nog bij de
gerechtshoven, rechtbanken, kantongerechten, gemeente
besturen of hypotheekbewaarders berustende, naar de be
waarplaatsen van archieven te 's Gravenhagein de
hoofdplaatsen der provinciën of te Roermonde ter be
slissing van den ministervóór Januari 1889 moeten
overgebracht worden.
Den 14 is bij de herv, gemeente te Leiden als
predikant bevestigd een geboren israëliet en wel door
een voormalig r. c. geestelijke.
Bij de harddraverij te S. Maarten, den 14, waar
aan 19 paarden deel namen zijn prijs en premie ge
wonnen door paarden van de heeren K. Kaan Dz.,
C. Brak en W. Schermerhorn en bij die op denzelf-
deu dag aan het Zand met 12 deelnemers de prijs
een regulateur, door „de Deugd", van den heer A. Stam
in't Veld, en de premie, 2 karaffen met glazen, door
„de Koning", van den heer C. J. de Wit.
Den 15 is te Nuenen (Noordbrabant) een in aan
bouw zijnde korenmolen ingestortwaardoor de werk-
mans Swinkels het leven verloor en 4 andere gevaarlijk
gekwetst werden.
Bij kon. besluit van 15 dezer is bepaald dat de
koperen pasmunt, geslagen krachtens de wetten van 28
Sept. 1816 en 26 Nov. 1847 buiten omloop worden
gesteld en gedurende November, December en Januari
bij de Rijks-betaalmeesters en ontvangers ingewisseld
kunnen worden.
In eene den 15 in het gebouw der pers op de
tentoonstelling te Amsterdamgehouden vergadering
van journalisten is in beginsel besloten tot de oprich
ting eener vereeniging van nederlandsche journalisten.
Yoor het verdiepen van het groot scheepsvaar-
water aan het beneden- en het boveneind van het
Scheur, voor de verbetering van den waterweg van
Rotterdam naar zee den 17 aan het ministerie van
waterstaat in 2 perceelen aanbesteed waren laagste
inschrijvers de heeren M. C. de Jong P. Mz. te Slie-
drechta f 69,900, en A. G. Huyskes te Hedela
f 68,200.
In den vroegen morgen van den 19 werd schip
per Schuiling met zijn schip geladen met aardappe
len te gevolge van harden wind in het Kalkwijksche-
diep te Yeendam losgedreven en in den weg geraakt
