Üuiteulanb.
jjinncnlattb-
derd. De Staat bemoeit zieh niet met de leer en de
inwendige aangelegenheden der kerkgenootschappen
hij zorgt alleen dat deze zieh houden binnen de per
ken der wet, en elkander niet door hunne godsdienst-
oefeningen of plechtigheden hinderlijk zijn of aanstoot
geven. De leeraren mogen ongehinderd met hunne
kerkelijke opperhoofden correspondeeren belijders van
alle gezindheden zijn gelijkelijk benoembaar tot alle
Staatsbetrekkingen. Maar er bestaan nog financiëele
banden dc Staat bezoldigt de geestelijken. Is dit on
billijk De Staat heeft eenmaal de kerkelijke goederen
tot zich en daarvoor de verplichting op zich genomen
om de geestelijken tractement of subsidie te verleenen.
Er bestaat hier aan de zijde der Kerk een rechtdat,
mogen de sociaal-democraten er ook licht over denken,
geëerbiedigd moet worden. Iets anders is de vraag
of het niet raadzaam zou zijn de uitkeering aan de
geestelijken te veranderen in eene vaste inschrijving op
het Grootboek ten name der kerkgenootschappen
omdat bij de uitbreiding der bevolking het getal der
gemeenten en der geestelijken steeds toeneemt en de
uitgaven de renten der eenmaal genaaste goederen meer
en meer te boven gaan, Hierop is dan ook reeds meer
malen aangedrongenmaar het gemis aan organisatie
van sommige kerkgenootschappen, vergroot door de in
het talrijkste sedert jaren heerschende verwarring, mogen
wel als oorzaken beschouwd worden die bijdragen °om
de verwezenlijking van dit denkbeeld te bemoeilijken en
tegen te houden.
BELGIE. De bisschop van NamenGoosens is
tot aartsbisschop van Mechelen benoemd. Deze benoe
ming behaagt niet aan de uiterste richting der clericalen.
Het wetsontwerp op de schoolplicht is thans bij de
afdeelingen der Kamer in onderzoek. Yan de zes af-
deelingen besloten twee de aanneming voor te stellen
en wel een met 10 tegen 3 en een met 13 tegen 5
stemmen. De centrale afdeeling bestaat uit 5 liberalen
en 1 clericaal.
ENGELAIhD. De secretaris van de London and
San Francisco bank, James Davis, heeft zich met
600,000 uit de voeten gemaakt. Voor zijne aanhou
ding is f 6000 uitgeloofd.
Het voorloopig onderzoek naar het vermeende plan,
om het gebouw van het duitsche gezantschap te Lon
den in de lucbt te doen springen geeft aanleiding
tot het vermoeden dat men slechts te doen heelt met
eene poging tot geldafzettinguitgelokt door de hooge
belooningen na de aanslagen op het raadhuis en den
onderaardschen spoorweg voor de ontdekking der da
ders uitgeloofd. Wolff zou daarbij tot tusschenpersoon
gediend hebben.
Het te Zanzibar van Madagascar aangekomen engelsche
oorlogschip Drijad berichtdat een fransch oorlogschip
V ohemar, eene niet versterkte stad aan de noordoostkust,
den 8 gebombardeerd heeft, zonder daarvan vooraf ken
nis te geven. ijf engelsche onderdanen zouden daarbij
omgekomen en vele aan onzijdige personen behoorende
eigendommen vernield of geplunderd zijn.
De verkiezing van den conservatieven kandidaat te
York in plaats van het overleden liberale lid wordt
toegeschreven aan de onthouding van vele liberalen
aan de stemming.
FKANKRIJK. Maarschalk Serrano, de nieuwe
spaausche gezant te Parijs overhandigde den 24 zijne
geloofsbrieven aan den President der republiek. Hij
gaf daarbij de verzekering van de vriendschap
pelijke gevoelens welke Koning Alfonso en Spanje
jegens F rankrijk bezielen. De President aniwoordde
dat niemand oprechter dan hij het persoonlijk welzijn
van Koning Alfonso en de welvaart van Spanje wenschte.
De gemeenschappelijke oorsprong en de gelijkheid van
belangen maken Frankrijk en Spanje tot twee zuster
volken welke steeds eensgezind moeten blijven, zonder
eenige gedachte aan vergrooting der eene ten koste
van de andere. Alleen mogen zij met elkander wed
ijveren op het vredelievend gebied van voortbrenging
en ruil, en die wedijver kon slechts wederzijdsche ach
ting en hartelijke betrekkingen ten gevolge hebben.
De bl4 krachtens de wet tot hervorming der rech
terlijke macht ontslagen rechterlijke ambtenaren heb
ben aanspraak op pensioen of wachtgeldwaarvoor
jaarlijks f 750,000 noodig zijn. De minister van justi
tie heeft voor dit jaar de helft dier som aan de Kamer
aangevraagd.
Eene dynamiet ontploffing in een koffiehuis te Vienne
in het departement Isère richtte weinig schade aan
raad te komen. Er heerschte eene doodsche stilte in
de kanselarij men kon iedere ademhaling hooren
ieder zag Holm aan als iemand, die veroordeeld was,
en die nu tot zijn laatsten gang werd geroepenen
wien men misschien nooit weder zag.
Holm scheen te aarzelen of hij aan het bevel zou
gehoorzamen. In de particuliere vertrekken van den
geheimraad kon hij zich niet op getuigen beroepen.
Indien de geheimraad hem in hst verderf wilde storten,
behoefde deze hem slechts een trotsch woord, een ge
baar van insubordinatie toetedichten en Holm achtte
Stolpen daartoe in staat.
Er bestond echter geen voorwendsel, om aan het
bevel geen gevolg te geven, eene weigering was open
lijke ongehoorzaamheid geweest.
Holm volgde den lakei.
„Ik verzoek u in de nabijheid te blijven," fluisterde
hij dezen toe. „Mijnheer de geheimraad is mij niet wel
gezind. Hij is zeer heftig."
„Hij ziet er vandaag uitalsof hij ieder in het ge
zicht zou willen slaan," antwoordde de lakei. „Maar
het loopt met zijne heerlijkheid ten einde. Van alle
zijden komen rekeningen en er wordt er niet een betaald.
Eergisteren was er een man bij hem, die er als een
woekeraar uitzag. Hij steekt tot over de ooren in de
schulden."
Wordt vtrwltji.
doordat de luiken op het oogenblik der ontploffing ge
sloten waren. De ontploffing ontstond door het sprin
gen eener in linnen sewikkelde flesch die met dyna
miet en buskruit gevuld was.
De bekende Rochefort, die de houding der regeering
in den laatsten tijd streng afkeurtheeft onlangs in een
zijner artikelen geschreven dat hij slechts één uur minis
ter wenschte te zijn. De eerste tien minuten zou hij
gebruiken tot het terug roepen van het leger uit Ton
kin, de tweede tien om Tunis te verlaten en de veertig
overige om de vriendschap van Spanje te winnen.
Kamer. Den 23 werd met 281 tegen 191 stem
men aangenomen het door de regeering bestreden
amendement van het lid Roche om de jaarwedde der
aartsbisschoppen van Parijs en Algiers en die der bis
schoppen van Constantino en Oran te verlagen en te
doen vervallen de vergoeding voor reis- en verblijf-
koster tot een gezamenlijk bedrag van 85000. De
jaarwedde van den aartsbisschop van Parijs bedraagt
daardoor thans ƒ7500,—in plaats van f 22500,—. Een
amendement van dat zelfde lid om het geheele hoofd
stuk betreffende de beurzen voor seminaristen te schrap
pen werd mede met 285 tegen 206 stemmen aangeno
men nadat de regeering in eene vermindering met
100,000 bewilligd had. De over die amendementen ge
voerde beraadslaging was zeer levendigde andere
hoofdstukken der begrooting van eeredienst werden on
veranderd aangenomen, met verwerping van de amende
menten, op verschillende posten nog voorgesteld. Daarna
kwam de vraag aan de orde, of de Kamer overeenkomstig
haar vroeger genomen besluit, den 24 het wetsontwerp be
treffende de onvereenigbaarheid van verschillende ambten
met het lidmaatschap van de Kamer en den Senaat in
behandeling zou nemen. De regeering trachtte de be
handeling te verschuiven doch tot blijkbaar misnoegen
van den president minister werd met 303 tegen 169
stemmen besloten het vroegere besluit te handhaven
en den 24 te beslissen, of den 26 met de behandeling
der begrooting voortgegaan zou worden. Den 24 werd
het met geringe wijziging aangenomen. O. a. is verbo
den aan ieder lid van de Kamer of den Senaat om deze
hoedanigheid te vermelden in de prospectussen van
nijverbeidsondernemingen of maatschappijen tot wier
bestuur hij hoort.
De minister van oorlog generaal Campenon is de
kandidaat der republikeinsche linkerzijde voor een der
open gevallen zetels voor onafzetbaar Senaatslid.
OOSTENRIJK-HONGARIJE. In hooger beroep
is het doodvonnis tegen 2 moordenaars van graaf
Majlath den hongaarschen judex curiae, bevestigd
namelijk tegen Sponga en Pitely. Daarentegen is zijn
bediende Berecz vrijgesproken van de beschuldiging
als zou bij den moord beraamd hebben doch wege'ns
medeplichtigheid aan moord en diefstal veroordeeld tot
jaren tuchthuisstraf, de zwaarste straf na de doodstraf.
SPANJE. De ontvangst van den kroonprins van
Duitschland te Valencia, waar het hem overbrengende
eskader ten gevolge van storm 12 uren later aankwam
den gezegd was, schijnt zeer hartelijk te zijn geweest.
O. a. werd bij door veertien jonge dames namens de
bevolking der stad en der provincie in de duitsche taal
begroet. Het aantal aanwezigen wordt op 10000 begroot.
Yan de schepen in de haven en de batterijen aan de
kust werden saluutschoten gelost. Aan het in den
namiddag gegeven feestmaal werden door den kroon
prins en den burgemeester feestdronken uitgebracht
op de vriendschappelijke betrekkingen welke Spanje
en Duitschland vereenigen. Des avonds woonde hij
eene gala voorstelling in den schouwburg bij. Bij zijne
aankomst te Madrid stonden 11000 man troepen van
alle wapenen in de straten. In de voornaamste stra
ten en bij het paleis werd hij door de menigte zeer
toegejuicht; in de minder aanzienlijke gedeelten heerschte
meer nieuwsgierigheid dan geestdrift. De Koningin
omringd van de infantes en de hofdames heette liem'
aan het paleis met groote hartelijkheid welkom.
De ministerraad besloot den 21, dat de regeering zich
aan baar oorspronkelijk programma houden za! en ook aan
de voornaamste bepalingen daarvan, herstel van het al
gemeen stemrecht en herziening der grondwet. Deze
beslissing heeft zeer de aandacht getrokken om den
indruk dien zij op de aanhangers van Sagasta maken
zal daar die aanhangers de meerderheid in de Kamer
uitmaken en tegen die maatregelen gestemd zijn. De
liberale en democratische bladen keuren de vastbera
denheid der regeering goed.
BULGARIJE. Het ministerie heeft besloten den
kort geleden in het leven geroepen raad van State
weder op te heffen.
CHINA. De cholera maakt talrijke slachtoffers in
het noorden van het land. Te Shanghai stierven 12 a
15000 bewoners aan die ziekte in den tijd van 2
maanden.
Volgens een te Hongkong in omloop gebracht ge
rucht was tusschen China en de Zwarte Vlaggen een
geheim verdrag gesloten. Te Canton kwamen voort
durend nieuwe troepen aan en men hield het daar
voor zeker, dat het tusschen China en Frankrijk tot
een oorlog zou komen.
Eene chineesche legerafdeeling3000 man sterk
tastte den 17 Haïtzong aan. De fransche bezetting
ondersteund door het vuur eener kanonneerboot, bood
gedurende 7 uren tegenstand. Toen de chineesche
troepen den aftocht bliezen hadden de franschen 20
dooden en gekwetsten.
De North China Herald verzekert dat de Keizer
aan den Onder-Koning te Nanking geheime bevelen
heeft gezonden waarbij oorlog met Frankrijk ge
last wordtzoo de Franschen Bac-Ninh aanvallen.
Er zijn nauwkeurige voorschriften gegeven tot handha
ving der orde in de bij verdrag opengestelde havens.
EGYPTE. Den 24 werd de wetgevende raad in
tegenwoordigheid der ministers geopend. De Onder-
Koning betuigde aan de engelsche regeering zijnen
dank voor het aan admiraal Hewitt gegeven bevpl tot
versterking van het eskader in de Roode zee.
Den 2o werden de leden van den raad door den
Onder-Koning ten gehoore ontvangen. Hij sprak by
die gelegenheid eene bemoedigende rede uit.
De Onder-Koning gaf per telegram last tot het ont
ruimen der militaire posten aan den blauwen en den
witten Nijl; die van den blauwen Nijl zullen te Sennaar
en de overigen te Khartoum saamgetrokken worden.
Daardoor wordt het garnizoen van ieder dier plaatsen
op 4000 man gebracht. Zoo noodig moet Sennaar
ontruimd worden, om het garnizoen te Khartoum no<*
verder te kunnen versterken. Latere berichten melden,
dat Khartoum door een aanval der overwinnende troe-
pen van den Profeet bedreigd wordt.
De ministerraad besloot 2000 egyptische gendarmen
en 6000 Bedouïnen naar Souakim te zenden. Hier
over wordt onderhandeld met de opperhoofden der
Bedouïnen in Beneden- en Opper-Egypte. Deze troe
pen zullen onder bevel staan van Baker-pacha en moe
ten den weg van Soeakim naar Berber weder openen,
om den verbindingsweg open te houden voor den
terugtocht naar Egypte uit Khartoem en Sennaar. 600
gendarmen vertrokken onmiddellijk. De Onder-Koning
heeft Engelands goede diensten gevraagd met betrek
king tot Abyssinie: hij verklaarde zich bereid de grens
regeling met dat rijk te bevorderen, indien de Koning
zich rustig wilde houden.
EREEMGDE STATEN. De minister van buiten-
landsche zaken zond aan den bevelhebber van het ame-
rikaansche eskader in de aziatische zeeën per telegraaf
geheime bevelen tot bescherming der amerikaansche
belangen in geval van oorlog tusschen China en
Frankrijk.
De beurs en de markten te Nieuw-York waren den
26 gesloten ter gedachtenis aan het vertrek der laatste
engelsche troepen honderd jaren geleden.
ZUID-Aii RIKA. Uit Durban wordt gemeld, dat in
Zoeloeland groote ellende heerscht en de landbouw
volkomen stilstaat.
De president Krüger is juist op zijnen verjaardag
19 September, naar Europa vertrokken. Te Pretoria
werd die dag als een feestdag beschouwd. De winkels
waren gesloten terwijl te twaalf uur in het militaire
kamp een saluut afgevuurd en de gezondheid van den
President door de aanwezigen gedronken werd. Eenige
ambtenaren en andere heeren brachten in den loop
van dien dag hunne gelukwenschen aan Mevrouw Krü
ger over.
ZUID-AMERIKA. Bolivia heeft besloten, met Chili
over den vrede te onderhandelen.
Den 17 kwam ietswat op een bundel kleederen
geleekte Zutfen den IJsel afdrijven. De bekende
goochelaar Stot-Tai sprong over de leuning der brug
en slaagde er in een 14jarig meisje het leven te redden,
waarna hij in een koffiehuis van droge kleederen voor
zien werd. Een policie-agentdie het had aangezien
wilde zijnen naam weten en noodzaakte hem, bijgestaan
door een anderen agentzich naar het policiebureau
te begeven hoewel hij verklaarde met den trein naar
Apeldoorn te moeten vertrekken en een geldsom te
verbeuren, indien hij in gebreke bleef de aangekondigde
voorstelling te geven.
Den 18 werd een heer te Amsterdam overreden
door de woestheid van een koetsier, die, door de poiicie
verplicht van plaats te veranderen, onbesuisd den Dam
rondreed. Den 24 is de gekwetste aan de gevolgen
overleden.
Een 75jarig man te Tjummarum is in den avond
van den 20 door de duisternis misleid in het water
geraakt en verdronken.
Het vierjarig zoontje van A. de V., te Klooster-
veen, dat onlangs, door de ouders alleen tehuis
gelaten in brand is geraaktis den 20 aan de beko
men wonden overleden.
De gemeenteraad van den Helder heeft den 22
de begrooting voor 1884 vastgesteld tot een bedrag van
194,467,01, en daarbij de tractementen van den com
missaris van poiicie en van het hoofd der gemeente
school nr. 3, den heer Berk, elk met ƒ200 verhoogd.
Het voorstel tot bouw van eene brug over het Helder-
sche Kanaal nabij de Keizerstraat werd door den heer
Vos ingetrokken omdat het geene ondersteuning had
gevonden.
De gemeenteraad van Zaandam heeft den 22 be
sloten gedurende 20 jaren 2% t.h. 'sjaars te garan
deeren van de niet afgeloste schuld, hoogstens f 8000
bedragende voor de stichting eener bad- en zwem
inrichting. De aanhangige voorstellen omtrent de stich
ting van een ziekenhuis voor besmettelijke en niet besmet
telijke ziekten werden, met het oog op de groote kos
ten verworpen doch aan B, en W. is opgedragen
voorstellen in te dienen tot het stichten van een zie
kenhuis voor besmettelijke ziekten.
Te Heeten gemeente Raalte, is den 22 een zui
geling uit den kinderstoel in het vuur gevallen en na
eenige uren lijdens aan de gevolgen bezweken.
Het 50jarig bestaan der volksbibliotheek van het
Nutsdepartement Koog en Zaandijk werd den 22 in
eene feestelijke bijeenkomst van ruim 200 personen
herdacht.
De gemeenteraad van Delfshaven heeft den 23
besloten den hoofdeiijken omslag door eene inkomsten
belasting te vervangenmet behoud echter van de
plaatselijke directe belasting.
De Prov. Staten van Overijsel hebben de memo-
riepost voor eenen waterweg van Zwolle naar zee ge
bracht op f 100,000, en den 23 Ged. Staten gemach-
tigd het verzoek der Frieeche Maatschappij van Land
bouw om afdoende maatregelen tegen de longziekte
onder het vee te nemen, te ondersteunen.
In den avond van den 23 is de groote boerderij
van den heer J. Smits te Dubbeldam eene prooi der
vlammen geworden waarbij ook de geheele inboedel,
een kas met harddraversprijzen inbegrepen is verloren
gegaan en 29 stuks hoornvee eenige varkens, 4 werk
