No. 144.
Vijf en tachtigste Jaargang.
1883.
WOENSDAG
5 DECEMBER.
FEUILLETON.
28)Een staatsgeheim.
Prijs der gewone Advertentiën
ISnitenlaub
ALKAfAARSGHFj COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 8 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door
het geheele Eijk f 1,
De 3 nummers O 06.
Van 15 regels f 0,75; iedere regel meer f 0,15.
Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HEEMs. COS-
TEE ZOON.
ENGELAND. De transvaalsche afgevaardigden be
zochten de voornaamste wapenfabrieken te Birmingham
en hadden een onderhoud met vele fabrikanten die
hen kwamen bezoeken. President Krüger ontkende
dat de boeren hun gebied wilden uitbreiden of iniand-
scbe stammen buiten hunne grenzen aan zich onder
werpen. Hij bestreed de laatste rede van den heer
Forste? en zeide te hopen dat hij niet uit Engeland
verjaagd zou worden door leugens zooals vóór de in
lijving der Transvaal door Engeland in omloop gebracht
werden.
O'Donnell de moordenaar van den verklikker Carey,
is den 1 door de jury schuldig verklaard en ter
dood veroordeeld.
In den avond van den 30 is een overeenkomst ge
sloten tusschen den heer de Lesseps en het engelsche
reeders-genootschap. Da 12 artikelen waaruit zij be
staat bevatten hoofdzakelijk de volgende bepalingen.
Er zal dadelijk eene commissie van ingenieurs en ree-
ders voor de helft engelschen benoemd worden,
tot bet onderzoeken der vraag of het tegenwoordige
kanaal verbreed of wel een nieuw kanaal gegraven
moet worden. Zeven nieuwe engelsche directeurs zullen
terstond in den raad van beheer opgenomen worden.
Er zal te Londen eene raadgevende commissie worden
gevormd bestaande uit engelsche directeurs en een
bureau der Maatschappij gevestigd zijn waar de rech
ten betaald zullen kunnen worden. Het getal engelseh
sprekende ambtenaren in de transitodienat der maat
schappij zal aanmerkelijk worden vergroot. De surtaxe
wordt geheel afgeschaft met 1 Januari 1884. De loods-
rechten worden afgeschaft met 1 Juli 1884 en van 1
Januari 1885 worden de tolrechten met 25 centen
verminderd. Er zijn ook bijzondere schikkingen ge
maakt voor verdere vermindering der tolrechten naar
gelang de inkomsten toenemen. De Times acht deze
overeenkomst bevredigend vergeleken met die door
de engelsche regeering eenige maanden geleden aange
nomen. Zij doet echter opmerken dat deze overeen
komst nog geen eindschikking vormt maar sleehts
het begin is eener schikking.
De minister Dilke heeft in eene den 29 te Londen
gehouden vergadering gezegd dat in het volgende
zittingjaar waarschijnlijk drie gewichtige maatregelen
door de regeering voorgesteld zouden worden, namelijk
hervorming van het kiesrechthervorming van het ge-
meenteb8tuur van Londen en hervorming der gilden
in de City. Deze gilden werken zoo heilzaam, dat men
ze tot geheel Londen wil doen uitstrekken.
Ismaïl-pacha de vroegere Onder-koning van Egypte,
die thans te Londen woontheeft in een gesprek met
een verslaggever der Köln. Zeitung twijfel geopperd
aan de juistheid van het bericht, dat de valsche pro
feet 300000 man onder zijne bevelen heeften moch
ten zij er zijn dan moet men zich die manschappen
niet voorstellen als soldaten naar als ongewapend en
onverzorgd gespuis. De geheele vernieling van het
egyptische leger hield bij voo. een overdrijving vol
gens hem zouden wel 2000 man ontkomen zijn. Het
uitzenden van engelsche soldaten keurde hij nadrukke
lijk afomdat zij ongeschikt zijn voor de hun op te
dragen taak en niet bestand tegen bet klimaat.
Warden de secretaris der Londen and Eiver Plate
Bank is tot 12 jaren dwangarbeid veroordeeld we
gens het stelen van bij die bank in bewaring gegeven
effecten tot dekking van mislukte speculatiën.
Minister Hartington hield den 1 eene toespraak tot
zijne kiezers te Accrington in noordoostelijk Lancashire.
Hij wees met nadruk op de ongestoord goede verstand
houding tusschen Engeland en Frankrijk. Engeland had
met geen enkele europeesche mogendheid een afzonder
lijk verbond maar de betrekkingen met Duitscnland
waren in ieder opzicht hartelijk en vriendschappelijk.
Eerst voor weinige dagen had de duitsche regeering
aan de engelsche te kennen gegeven dat zij bereid
was gezamenlijk op te treden tot het beschermen der
belangen van engelsche en duitsohe onderdanen in
China mochten deze bedreigd worden bij een geschil
tusschen Frankrijk en Cbina.
Het transportschip Honkow gaat onmiddeljk met
900 infanteriekanonnen en andere krijgsbenoodigd
heden onder zeil, ter versterking der engelsche stations
in China.
De fransche gezant wordt gezegd aan den minister
van buitenlandsche zaken de verzekering te hebhen ge
geven dat het bezetten van Bae-Ninh en Sontay door
de fransche troepen volstrekt noodzakelijk was. De
regeeringdie den oorlog met China zoo mogelijk
wenscht te vermijden zou zich met minder niet tevre
den stellen. Hij schijnt niet gesproken te hebben over
het voorstel van een wapenstilstand na het bezetten
van genoemde plaatsen. Evenmin schijnt Engeland als
bemiddelaar tusschen Frankrijk en China te zijn opge
treden.
FBANKBIJK. De regeering heeft den burgerlijken
commissaris Harmand te Tonkin verguuning verleend,
om voor eenigen tijd met verlof naar Frankrijk terug
te keeren omdat zoowel het burgerlijk als het militair
beheer aldaar in één persoon den admiraal Courbet
vereenigd zijn.
Twee treinen zijn bij St. Méén in het departement
tsllle en Vilaine op de zijlijn naar Ploërmel tegen elkan
der gereden waardoor 18 personen gedood en 15 zwaar
gekwetst zijn.
Kamer. Bij de beraadslaging over de begrooting,
wees de minister van financiën o. a. op de gelukkige
uitkomst van de rente vermindering der 5°/c schuld
en deed o. a. uitkomen dat de toestand der fransebe
bank zeer gunstig was daar zij 2 miljarden in kas
had. Den 1 kwam het tot een stemming over het
voorstel der commissie, om de voor schuldaflossing uit
getrokken som te verhoogen waarmede de rege. ring
verklaard had niet te kunnen instemmen. Met 296
tegen 189 stemmen werd dat voorstel verworpen. Na
die verwerping trad de verslaggever der commissie, de
heer Eouvier, de zaal binnen Uit naam der commissie
kwam hij in een uitvoerige rede tegen het zoo even
genomen besluit op en verklaarde het te betreuren
niet in de gelegenheid geweest te zijD om de Kamer
in te lichten over het gewicht daarvan. Daardoor
werd het stelsel van den oud minister van financiën
Léon Say gehuldigd en door den schijn van een tekort
bet drijven in de hand gewerkt van hen, die de beurs
koersen wilden drukken.
De minister van financiën Tirard verdedigde het
door de regeering voorgestelde cijfer van schuldaflossing.
Haar doel wasom het tekort op de begrooting te
hersfelleD, zonder tot verhooging der belastingen de
toevlucht te nemen. Deze verklaring werd zeer toe
gejuicht. Eouvier verklaarde zich echter onvoldaan en
drong aan op eene nieuwe stemming over het door
de commissie voorgestelde cijfer. Hij stelde eene ver
hooging daarvan voor met 1 miljoen. Dit voorstel werd
op nieuw met 310 tegen 210 stemmen verworpen, zoo
dat het voorstel der regeering nogmaals werd goedge.
keurd. De begrootingen voor financiën en posterijen
werden vervolgens ongewijzigd goedgekeurd. De heer
Eenault bracht in deze zitting verslag uit over de kre
diet-aanvrage der regeering voor Tonkin, welk verslag in
eene buitengewone zitting der commissie vastgesteld was.
Als toelichting gaf hij een geschiedkundig overzicht van
het vraagstuk hij vroeg aan de regeering, of de laatst
gezonden versterkingen en de som door haar gevraagd,
toereikend zouden zijn om tot het beoogde doel te gera
ken. Hij erkende voorts, dat de regeering niets liever
wenschte dan licht te verspreiden over de aarzelingen,
welke voor bet oogenblik bij haar werden opgemerkt.
Ferry de minister van buitenlandsche zaken gaf in
zijn antwoord een toelichting van het chineescbe me
morandum en verklaarde verder, dat het krediet van 9
miljoen voor het oogenblik toereikend was. De regee
ring had maatregelen genomen voor het zenden van
nieuwe versterkingen mochten ze noodig zijn. Ten
slotte deelde hij mede dat het gele boek den 5 inge
diend zou worden. De behandeling der krediet-aan
vrage werd op den 7 bepaald.
OOSTENEIJK-HONGAEIJE. Graaf Khuen He-
dervary is benoemd tot ban of landvoogd van Kroatië.
Den 3 vertrekt bij reeds naar de hoofdstad Agram.
SPANJE. Op zijnen verjaardagden 28, ontving
de Koning een zeer vleiend telegram van gelukwen-
sehing van den Keizer van Duitsehland en van het
ulanenregiment te Straatsburg. De Kroonprins bood
bem drie prachtige vazen der koninklijke porseleinfa
briek te Berlijn ten geschenke aan. Den 6 vertrekt
laatstgenoemde eerst uit Madrid.
Het kosttte den trotschen man een ontzettenden strijd,
om een heftig antwoord te onderdrukken, maar de haat
tegen den minister die hem in de steek had gelaten,
was bijna nog krachtigerdan de verbittering tegen
Holm deze man was misschien slechts opgestookt, om
hem het hoofd te bieden.
„Ik heb alleen uwe houding willen kenschetsen
mijnbeer de secretaris Holm," antwoordde hij, „het kan
mij slechts aangenaam zijn wanneer de aan mij onder
geschikte ambtenaar zich herinnertwelke plichten
hem zijn titel oplegt. Tot deze plichten behoort vóór
alles opoffering van eigen belangen voor de staatsdienst.
Ik moet een ambtenaar naar zenden. Ik wilde u
bij die gelegenheid eene tractementsverhooging verlee-
nen, opdat gij in staat zoudt zijn, om uwe familie mede
te nemen ik meende u daarmede eene dienst te bewij
zen. Ik zal nu van uwe weigering nota nemen en in
stede van u naar in eene hoogere betrekking te
verplaatsen u slechts tijdelijk daarheen zenden."
„Ik verzoek u zeer beleefd, mijnheer de geheimraad,
om een ander ambtenaar met deze taak te belasten;
mijne particuliere omstandigheden nopen mij tot dit
verzoek."
Stolpen onderdrukte een heftig antwoord ofschoon
het in hem kookte.
„Gij zult mijne bevelen opvolgen zeide hij „of de
gevolgen van uwe weigering dragen. Gij kunt heengaan."
Holm boog en verliet het vertrek. Hij begaf zich naar
de kanselarij en verklaarde daar aan den chef, zijn onmid-
deliikeu superieur dat hij tegen den geheimraad van
Stolpen eene aanklacht indiende. Deze had hem gelast
tijdelijk naar te gaan ofschoon zjjne particuliere
omstandigheden het hem onmogelijk maaktenvoor het
oogenblik de residentie te verlaten. Hij had reden om
te veronderstellendat mijnheer de geheimraad daarbij
geleid werd door belangen, die buiten de dienst omgin
gen en hij zou, ingeval zijn aanklacht geen gehoor vond,
in hoogere instantie moeten gaan.
De chef der kanselarij begaf zich naar Stolpen om
hem de zaak medetedeelen en keerde terug met het
antwoord, dat Holm geschorst was, en de geheimraad
een disciplinair onderzoek tegen hem zou doen in
stellen.
Schorsing van dienst is voor den ambtenaar bijna
eene veroordeolingde helft van zijn inkomen wordt
bera tot het einde van het onderzoek onthouden hij
is tot werkeloosheid gedoemd hij heeft slechts afte-
wachten, welke st'af er over hem zal worden uitgespro
ken. Schorsing beteekent, dat er zulke ernstige be
schuldigingen tegen den ambtenaar bestaan dat men
hem onwaardig acht tot het voortzetten zijner ambte
lijke werkzaamheid en het bekleeden van zijn ambt
de eer van den ambtenaar wordt daardoor zwaar ge
troffen en tot zulk een maatregel wordt alleen over
gegaan wanneer bijna met zekerheid te verwachten
is dat het vonnis zal luiden ontslag nit de dienst
zoo niet erger.
De disciplinaire rechtbank is geen openbare zij
wordt niet uit onafhankelijke rechters samengesteld
het zijn ambtenaren die over een ondergeschikte oor-
deelen naar de inzichten van hun stand het hangt
veel van de keuze der rechters af, of het vonnis stren
ger of zachter uitvalt.
Holm had zich reeds voor veroordeeld kunnen hou
den wanneer Stolpen de rechters had moeten benoe
men zijn eenige hoop was dat in de plaats van den
geheimraad die zijn ontslag had gevraagd een ver
draagzaam billijk man tot chef van het departement
werd benoemd. Maar deze hoop zou hem spoedig be
nomen worden nog voordat hij zijne stukken aan een
ambtgenoot overgegeven, en de kanselarij verlaten had.
Stolpen zond een brief ter copiëering in de kanselarij,
die groot opzien verwekte het bevatte de herroe
ping van zijn verzoek om ontslag.
Dit besluit van den geheimraad kwam zoo onver
wacht verraste de ambtenaren zoozeer, dat het eene
verpletterende uitwerking had. Men had zich bijna reeds
van de despotische verdrukkingdie men tot heden
had moeten ondergaan bevrijd gevoeld had heimelijk
tegenover Holm deelneming aan den dag gelegd
nu ontweek men hem weder, alsof hij eene besmette
lijke ziekte bad. Er viel nauwelijks aan te twijfelen
of de vorst zou Stolpens verzoek inwilligen het was
aantenemen dat laatstgenoemde den stap had gedaan
in de overtuiging dat de regeering weder tot het
oude stelsel terugkeeren en breken zou met de libe
rale beginselen die men in den laatsten tijd gehuldigd
had men kon niet weten of misschien de vorst Stol
pen zelfs een wenk gegeven haddat men diens dien
sten niet wilde ontberen
De terugkeer tot het oude stelsel beloofde een be
stuur van de grootste strengheid en willekeur.
„Ik vermoedde bet," mompelde Holm, als van den
bliksem getroffen „dat geheime verdrag met
Hij hield eensklaps op. Onwillekeurig had hij een
geheim verraden hij bemerkte het eerst toen het te
laat was en hij zag dat aller oogen nieuwsgierig op
hem waren gericht.
„Verraadt mij nietstotterde hij verbleekend „het
woord is mij ontvallen. Het is een dienstgeheimgij
zult het bewaren."
Hij verliet de kanselarij waarin hij bijna een men-
schenleeftijd lang getrouw en ijverig zijn plicht had
vervuld, waarin hij grijs was geworden. Hij voelde
zijn geweten rein en toch durfde hij de oogen niet
opslaan. Vaak genoeg had hij waarschuwend tot zijn
zoon gezegd dat bij niet op het oordeel der menschen
moest vertrouwen. Wie hem vandaag opstookteom
een martelaar voor het volk te worden en hem eeuwi
gen roem voorspiegelde die zou hem morgen ontwij
ken wanneer men hem wegens oproerig gedrac ge-
