EuÜcnlaub.
in den patroon. Wat toch zal het zijn als de rader
of voogd klaagtdat de jongen niet genoeg leert of
de patroon beweert dat de leerling onachtzaam lui of
onwillig is Hoe zal het gaan, als de patroon weigert
het loon te verhoogenomdat de leerling zich niet
toelegt op zijn werk en niet vooruitgaat in bekwaam
heid en bedrevenheid F Hoeals de leerling wegloopt
of de patroon hem wegzendt F Maar dat mag niet
zal men zegen. Goed maar men zal toch, evenals in
alle andere zakenvan zijn verbintenis moeten ontsla
gen kunnen worden als de andere partij niet aan zijn
verplichtingen voldoet. En als nu de vader beweert
dat zijn zoon niets leert en op dien grond verzoekt,
dat de overeenkomst zal worden ontbonden F Of als de
patroon zegt, dat de leerling een onverschillige, luie
knaap isvan wien hij meer last dan dienst heeft
en hem daarom wenscht weg te zenden F Wie zal dat
geschil uitmaken en beslissen wie gelijk heeft F De
rechter F Een college van werkbazen en geoefende
knechts F Maar hoe kunnen zij weten en beoordeelen
wat in de werkplaats of de fabriek gebeurt F Zullen zij
de knechts of de arbeidersde opzichters of meester
knechts ondervragen tegenover hun patroon
Hier stuit men op groote moeilijkheden op bezwa
ren die niet zijn opgelost. Aan de gist- en spiritus
fabriek wordt eigenlijk geen contract gesloten en overi
gens gaat de zaak daar vrij gemakkelijk omdat geen
andere leerlingen worden aangenomen dan zoons van
de werklieden. Evenmin sluiten de heeren Stork een
contract; als de leerling of de werkman geen voldoenden
ijver en zorg aan het werk besteedtkrijgt hij eenvou
dig geen verhooging van loon. Alleen de Hollandsche
IJzeren-Spoorwegmaatschappij sluit contracten maar
eischt ook van den vader of voogd van den leerling
een borgtocht van vijftig gulden die verbeurd wordt
als de leerling de reglementen en voorschriften over
treedt of het contract verbreekt. Is de vader of voogd
onvermogenddan kan de borgtocht langzamerhand
van het loon worden ingehouden.
De staat kan in dit opzicht niet veel maar toch
iets doen, zegt de Werkmansbode, en de Werkmans
bode niet alleen de staat kan een wet maken waarbij
deze overeenkomsten worden geregeld. Ja, er kan een
wet worden gemaakt; maar zou dit veel baten F Men
zal toch de beoordeeling van de vlijt en de vorderingen
van den leerling en de daarmee gelijken tred houdende
aanspraak op verhooging van loon moeten overlaten
aan den patroon. De leerling zal bij gebleken onge
schiktheid voor het vak of wegens wangedrag kunnen
worden ontslagen maar de patroon zal die ongeschikt
heid de traagheid of onverschilligheid moeten beoor
deelen. Men wenschtdat de patroon den leerling
zal moeten ontslaan als de vader of voogd schriftelijk
verklaart dat hij voor een ander vak zal worden op
geleid en dat in dit geval geen ander hem gedurende
een tijdvak van negen maanden in hetzelfde vak als
leerling zal mogen opnemen op straffe zoowel van den
leerling als van den nieuwen patroon. Bij ontslag of
verbreking der overeenkomst zou schadeloosstelling
kunnen worden gevorderd. Ziedaar wat wel van zelf
spreektals men schriftelijke contracten van deze soort
voor langen tijd wil aangaan maar daar stuit men
juist op een moeilijk punt. Niet alleen zal het bepalen
van het bedrag dier schadeloosstelling alles behalve
gemakkelijk zijn, maar wil dit beding voor den patroon
iets beteekenen dan zal er evenals bij de Hollandsche
Spoorwegmaatschappij een borgstelling noodig zijn of
een gedeelte van het loon als waarborg voor den pa
troon moeten worden ingehouden.
Of wettelijke regeling wenschelijk is blijft alzoo ten
slotte nog zeer twijfelachtig. Eenvoudig en gemakkelijk
is de zaak niet. In elk geval verwachte men er niet te
veel van. Als de patroon den leerling liever vandaag
dan morgen ziet vertrekken of de leerling tegen zijn
tevorener kwam zelfs eene lichte blos op zijn ge
bruind gelaat. Hij kuchte nog eens en begon toen
plotseling
„Neem mij niet kwalijkmevrouwneem mij niet
kwalijk mijnheer von Osternau wanneer ik de juiste
woorden niet weet te vindenmaar ik kom ik
kom tot u tot de beschermers en bloedverwanten
van mijn dierbaar meisje neen neem mij niet kwa
lijk ik ben verkeerd begonnen ik moet u toch eerst
mededeelen dat ik de gelukkigste mensch op aarde
ben. Een uur geleden had ik het gelukmijne ge
liefde Bertha te ontmoeten neem mij niet kwalijk dat
ik niet zeg freule von Massenburgmaar zij is mijne
innig geliefde verloofde. Zij had eene wandeling naar
den Oster gemaaktwaar ik juist bezig wasden ar
beiders orders te geven. Zij stond mij toehaar een
eind weegs op de wandeling te vergezellenzij was
zoo goddelijk liet, dat ik moed kreeg, om haar mijne
gloeiende liefde te bekennen en zij o ik kan u niet
zeggen hoe gelukkig ik ben zij wees mij niet af, zij
hoorde mij aanik ben haar overgelukkige verloofde."
Mijnheer von Osternau was niet aangenaam verrast;
Liesje's treffend oordeel over Bertha, dat hij zoo scherp
afgekeurd had klonk bem nog in de ooren toen me
vrouw von Osternau reeds den gelukkigen man hartelijk
gelukwenschtebleef hij nog zwijgen. Hij had nog
menige bedenking tegen deze snelle verloving en hij
kwam er ook voor uittoen hij na eenig nadenken
zeide
„Ik kan u nog niet gelukwenschen mijnheer von
Wangenja ik mag u nog zelfs niet als de verloofde
van freule von Massenburg beschouwen. Uw vader is
mijn oude vriend ik zou aan mijn plicht jegens hem
te kort doen, wanneer ik u niet verzochtalvorens de
zen onherroepelijken stap te doen uw hart nog eens
ernstig te onderzoeken ik acht mij verplicht u te
vragen of gij weetdat Bertha von Massenburg op
slot Osternau gekomen is omdat zij te Berlijn het
voorwerp was van leelijke praatjes
Mijnheer von Wangen viel hem in de redenop
smeekenden toon zeggende
„Herhaal nietwat booze lastertongen zeggen ik
smeek u er om. Ik weet alles Mijn meisje heeft mij
verteld, hoe grootmoedig zij zich voor haren ongeluk
zin genoodzaakt wordt te blijven dan baten wetten of
contracten al heel weinig. Intusschen kunnen over
eenkomsten als de Werkmansbode bedoelt worden ge
sloten ook al is er vooralsnog geen speciale wet die
de zaak regelt. In de eerste plaats is noodigdat de
vader of voogd den aanleg en het gedrag van den leer
ling met groote nauwlettenheid gadeslaat en dat hij en
de patroon elkander kennen en vertrouwen. De voor
zichtigheid en beider belang brengen ten slotte mede
dat men zich niet te vast en niet voor te langen tijd
verbindt. Een proeftijd zal wel altijd wenschelijk zijn.
Al stellen wij ons alzoo van deze overeenkomsten min
der voor dan de Werkmansbode, toch achten wij het
een gelukkig verschijnseldat de aandacht gevestigd
wordt op de belangrijke vraaghoe zal ik behoorlijk
een ambacht leeren F en dat de ouders meer opmerk
zaam gemaakt worden op de toekomst hunner kinderen
zoodat zij niet alleen vragen wat kan mijn zoon ver
dienen F maar vooral wat kan hij leeren F
BELGIE. Den 13 is te St. Hadelin by Luik onder
de Vesperdienst de bliksem in de kerk geslagen, waar
door 2 meisjes van 13 jaren gedood en verscheidene
personen licht gekwetst werden. In het koor werd
groote schade aangericht.
Het Journal de Bruxelle3 vraagt aan de Indépendance
naar aanleiding van hare beweringdat de zestien
kamerleden voor Brussel hun ontslag moeten nemen na
den uitslag der herstemming voor den Senaat op den
15, waarbij de liberale partij de overwinning behaalde
hoe kan de bij die herstemming „door de bekende
middelen" verkregen liberale meerderheid van G00 stem
men de met eerlijke middelen door de onafhankelijken
op 10 Juni verkregen meerderheid van 1300 stemmen
te niet doen F Bovendien zouden de zestien wel doen,
met af te wachten wat de liberalen zullen doen. Zal
b. v. de heer Baradie door den uitslag der her
stemming te Doornik zedelijk getroffen wordtzijn
ontslag nemen als lid der Kamer F Te Gent zijn den
8 de conservative candidaten met 400 stemmen meer
derheid verkozen. Zullen de heer Bolin-Jacquemyns
en zijne ambtgenoten er over denkenzich terug te
trekken F Heeft de liberale afgevaardigde voor Ath
Descampszijn ontslag genomen F Hebben de liberale
vertegenwoordigers van Soignies en Verviers zich ge
haast zulks te doen, zoodra hunne kiezers conservativen
naar den Senaat zonden F De staatkundige goede trouw
moet toch dezelfde zijn te Doornik, Gent, Ath enz.
als te Brussel. Overigens als men met zulke ernstige
zaken schertsen mocht, zou het Journal de zestien on
afhankelijken aanraden, af te treden, ware het alleen
om te zienhoe de liberale vereeniging zich redden
zou om eene voor de kiezers aannemelijke lijst van
kandidaten samen te stellen waarmede de radicalen
met wie zij bij de verkiezingen voor den Senaat zooveel
gemakkelijker kan samenwerken, genoegen zou nemen.
DUITSCHLAND. De Nordd. Allg. Zeitung meldt
dat f 180,000,000 egyptische schuld in handen van
duitschers is waardoor Duitschland wil het zijne be
langen niet veronachtzamen, verplicht is een werkzaam
deel te nemen aan het regelen der egyptische zaken
ENGELAND. Op eene door 300 personen bijge
woonde vergadering van conservatieven hebben de
aanvoerders dier partij lord Salisbury en Northcote
ontraden de aanneming der motie van lord Wemyss.
Men was algemeen van meening, dat het hoogerhuis
ondersteund moest worden in zijn verzet tegen de
kieswet, wanneer de regeering zich niet vereenigde met
het amendement, volgens hetwelk die wet eerst in wer
king moet treden na het vaststellen der wet betreffende
eene nieuwe indeeling der kiesdistricten.
kigen vader heeft opgeofferddoor hare toestemming
te geven tot een huwelijk met doctor von Ernaudie
haar slechts bij naam bekend was en welke lasterlijke
geruchten zich aan het onverklaarbare verdwijnen van
mynheer von Ernau hebbon vastgeknoopt. Zy heeft
mij niets verzwegen ja zij heeft zelfs met edele open
hartigheid bekend dat zij tegen hare liefde voor mij
gestreden heeft, zoolang nog niet beslist was, of mijn
heer von Ernau nog leefde, zij was vast besloten hare
liefde aan haren plicht ten offer te brengen. Maar zij
is nu vrijgisteren heeft zij van mijnheer Albrecht
gehoord dat mijnheer von Ernau niet meer leeftnu
kon zij den aandrang van haar hart volgen zij heeft
nu alle recht zelf gelukkig te worden en mij gelukkig
te maken. Zij is mijne dierbare, innig geliefde verloofde."
„Neen, mijnheer von Wangen, ik kan eene verloving
in mijn huis niet toestaan zoolang uw vader en die
van Bertha hunne toestemming niet hebben gegeven."
„Mijn vader heeft die reeds gegeven antwoordde
mijnheer von Wangen ijverig. „Zonder zijne toestem
ming zou ik het niet gewaagd hebben om aan eene
jonge dame mijne liefde te verklaren en hare hand te
vragen. Heeds sinds acht dagen is het antwoord in
mijn bezit op een brief, waarin ik hem geschreven heb,
dat ik trachten zoumij de liefde mijner Bertha te
verwerven. Hij verheugde zich antwoordde hij dat
mijne keuze was gevallen op zulk een jong en schoon
meisje uit zulk eene goede familie. Op vermogen zag
hij nietwel was er hem echter aan gelegendat zijn
eenige zoon een huwelijk deed in zijn stand. Ik zou
mijne dierbare Bertha liefhebben, al was zij de dochter
van een daglooner, maar toch verheugt het mij dat zij
eene freule von Massenburg ister wille van mijnen
goeden vader."
„Maar Bertha's vader, mijnheer von Massenburg
heeft zijne toestemming nog niet gegeven 1"
„Daarom kom ik by u met een dringend verzoek. Ik
weet weldat het onbescheiden isdaar in den oogst
tijd alle krachten moeten worden ingespannen maar
ik vertrouw niettemin op uwe goedheid. Sta mij een
verlof toe van twee dagenopdat ik persoonlijk de
toestemming van mijnheer von Massenburg kan gaan
vragen. Dadelijk na tafel wilde ik naar Breslau en
dan met den avondtrein naar Berlijn reizen. In een
Hoogerhuis. Het voorstel van lord Wemyss
betreffende het alsnog in behandeling nemen der kies
wet is den 17 met 182 tegen 132 stemmen verworpen.
Lagerhuis. Minister Gladstone deelde den 17
mede dat de financiëele commissie voor de egyptische
zaken haren arbeid ten einde had gebracht. Hij hoopte,
dat de Conferentie zelve thans spoedig zou bijeenkomen,
en geloofde nietdat hare beraadslagingen veel tijd in
beslag zouden nemen. Hij verklaarde verder niet te
wetenof de gevolmachtigden vóór de eindregeling
inlichtingen bij hunne kabinetten moesten inwinnen
doch geloofde niet, dat de noodzakelijkheid daartoe zou
bestaan. Minister Hartington zeide dat een bataljon
van Malta naar Egypte zou gaan en dat nog een ander
in gereedheid werd gehouden.
Minister Eitzmaurice deelde mededat de Koning
van Abyssinië na het aftrekken der egyptische troepen,
Kassala zou bezetten, en dat ditzelfde voornemen bestond
ten opzichte van Amedib. Berbera was niet door de
engelsche overheid ingelijfd.
Diezelfde minister deelde mededat de nederland-
sche regeering toegetreden was tot de engelsche voor
stellen betreffende de bemanning der Nisero aan den
radjah van Tenom zal namelijk kennis worden gegeven,
dat, wanneer de schepelingen niet op een bepaalden
dag worden uitgeleverd Engeland en Nederland hem
en zijn volk voor de gevolgen verantwoordelijk stellen
en gemeenschappelijk straffen zouden. Geeft hij ge
volg aan den eisch om de gevangenen uit te
leverendan zullen zijne havens weder voor den
handel geopend en za 1 hem ook zekere som gelds
betaald worden. Maatregelen waren genomenom
aan deze overeenkomst zoo spoedig mogelijk uitvoering
te geven. In bijzonderheden kon nog niet getreden
worden. Wat de te betalen som betreft, dit hangt meer
van de nederlandsche dan van de engelsche regeering
af. Op eene vraag van den heer Brogden antwoordde
de minister, dat het antwoord van Nederland eerst he
den ontvangen waswaarvan onmiddellijk per tele
gram kennis was gegeven aan de betrokken plaatselijke
overheden. De regeering hoopte over eenige dagen
aan het Huis verdere mededeelingen te kunnen doen.
De heer Storey vroegof de regeering den radjah
van Tenom zou waarborgen dat zijne havens openge
steld blijven.
De minister verklaarde, dat het niet ter bevordering
van den goeden uitslag der onderhandelingen zou zijn,
om aangaande de overeenkomst in bijzonderheden te
treden. De schriftelijke stukken zullen den 21 over
gelegd worden. De heer Storey kondigde daarop aan
dat hij den 18 op zijne vraag zou terugkomen.
Minister Gladstone deelde den 18 mede, dat de
egyptische bijeenkomst waarschijnlijk den 22 zitting zal
houden. Minister Eitzmaurice zeidedat te Soeakim
eenige bedevaartgangers aangekomen warendie den
12 Khartoem verlaten hadden. Zij brachten het bericht
aan dat laatstgenoemde plaats in veiligheid verkeerde,
dat er overvloed van levensmiddelen was en slechts
weinig arabieren in de omstreken aangetroffen werden.
Volgens andere berichten doet generaal Gordon den
oproerlingen afbreuk door middel van met kanonnen
gewapende stoombooten.
EBANKR.IJK Na den afloop van het feest te Parijs
op den 14 is in de magazijnen der omnibus-maatschappij,
waar het voeder voor de paarden bewaard wordtbrand
ontstaan door eenige vuurpijlen van een op het plein
der natie afgestoken vuurwerk de daardoor veroor
zaakte schade wordt begroot op f 250,000.
Den 16 stierven van den ochtend tot den avond aan
cholera te Toulon 11, te Marseille 22, van den 16
des avonds tot den 17 des morgens te Toulon 14 en
te Marseille 21 van den 17 tot den 18 des morgens
dag hoop ik alles afgedaan te hebben. Ik beloof u
wanneer het eenigzins mogelijk is reeds morgen avond
weder van Berlijn te zullen vertrekken zoodat ik
overmorgen middag weder terug kan zijn."
Zulk een verzoek was niet aftewijzen mijnheer von
Osternau moest het wel inwilligen maar hij verbond aan
zijne vergunning toch de voorwaarde dat bij vóór het
vertrek van mijnheer von Wangen nog een ernstig
woord met Bertha alleen wilde spreken. Daarmede
nam de goedgeloovige man volkomen genoegenhij
was zoo zeker van zijn geluk, dat hij niets vreesde van
zulk een gesprek. En hij had gelijk want toen Bertha
een half uur later naast mijnheer von Osternau op de
sopha zat en deze haar ernstig afvroeg of ook zij haar
hart had onderzocht of zij hoopte gelukkig te worden
en een echtgenoot gelukkig te makendie in zijn ge-
heelen aard volkomen het tegendeel van mijnheer von
Ernau was die geen van de schitterende eigenschap
pen bezatwelk hem in staat stelden in de groote
wereld een rol te spelen die als eenvoudig landedel
man ver van de groote wereld en hare genoegens
op zijne goederen leven zou toen hij haar dringend op
het hart drukte toch vooral goed te overwegen of zij
wel geschikt was voor zulk een eenvoudig, aan wereldsche
genoegens zoo arm leven op een afgelegen riddergoed,
als eene mevrouw von Wangen zou moeten leiden
antwoordde Bertha met het lieve lachje, dat haar alleen
eigen was
„Van u, oom Fritshad ik zulk eene waarschuwing
waarlijk niet verwacht. Hebt gij niet altijd gezegd
dat het schoonste levensgeluk bestaat in een innig
huiselijk leven F Wilt gij u zelf ontrouw worden, terwijl
gij mij aanspoort om mijn eens gegeven woord te bre
ken F Ik zou gelukkig worden met een geliefden echt
genoot ook in de eenzaamheid en bovendien is het
hiermede niet eens zoo erg gesteld. Ook op het land
kan men 's zomers een vroolijk gezelschap om zich ver
eenigen en de vervelende wintermaanden kan men in
de stad doorbrengen. De schaduwzijden van het een
zame landleven leert alleen de arme kennen, die door
geldzorgen gekweld wordt en zich de genoegens van
het leven niet mag veroorlooven. Laat mij maar zelf
voor mijn geluk zorgen oompjeik zal het mij wel
grondvesten." fFordt vervolgd.