EuÜcnlaub. in den patroon. Wat toch zal het zijn als de rader of voogd klaagtdat de jongen niet genoeg leert of de patroon beweert dat de leerling onachtzaam lui of onwillig is Hoe zal het gaan, als de patroon weigert het loon te verhoogenomdat de leerling zich niet toelegt op zijn werk en niet vooruitgaat in bekwaam heid en bedrevenheid F Hoeals de leerling wegloopt of de patroon hem wegzendt F Maar dat mag niet zal men zegen. Goed maar men zal toch, evenals in alle andere zakenvan zijn verbintenis moeten ontsla gen kunnen worden als de andere partij niet aan zijn verplichtingen voldoet. En als nu de vader beweert dat zijn zoon niets leert en op dien grond verzoekt, dat de overeenkomst zal worden ontbonden F Of als de patroon zegt, dat de leerling een onverschillige, luie knaap isvan wien hij meer last dan dienst heeft en hem daarom wenscht weg te zenden F Wie zal dat geschil uitmaken en beslissen wie gelijk heeft F De rechter F Een college van werkbazen en geoefende knechts F Maar hoe kunnen zij weten en beoordeelen wat in de werkplaats of de fabriek gebeurt F Zullen zij de knechts of de arbeidersde opzichters of meester knechts ondervragen tegenover hun patroon Hier stuit men op groote moeilijkheden op bezwa ren die niet zijn opgelost. Aan de gist- en spiritus fabriek wordt eigenlijk geen contract gesloten en overi gens gaat de zaak daar vrij gemakkelijk omdat geen andere leerlingen worden aangenomen dan zoons van de werklieden. Evenmin sluiten de heeren Stork een contract; als de leerling of de werkman geen voldoenden ijver en zorg aan het werk besteedtkrijgt hij eenvou dig geen verhooging van loon. Alleen de Hollandsche IJzeren-Spoorwegmaatschappij sluit contracten maar eischt ook van den vader of voogd van den leerling een borgtocht van vijftig gulden die verbeurd wordt als de leerling de reglementen en voorschriften over treedt of het contract verbreekt. Is de vader of voogd onvermogenddan kan de borgtocht langzamerhand van het loon worden ingehouden. De staat kan in dit opzicht niet veel maar toch iets doen, zegt de Werkmansbode, en de Werkmans bode niet alleen de staat kan een wet maken waarbij deze overeenkomsten worden geregeld. Ja, er kan een wet worden gemaakt; maar zou dit veel baten F Men zal toch de beoordeeling van de vlijt en de vorderingen van den leerling en de daarmee gelijken tred houdende aanspraak op verhooging van loon moeten overlaten aan den patroon. De leerling zal bij gebleken onge schiktheid voor het vak of wegens wangedrag kunnen worden ontslagen maar de patroon zal die ongeschikt heid de traagheid of onverschilligheid moeten beoor deelen. Men wenschtdat de patroon den leerling zal moeten ontslaan als de vader of voogd schriftelijk verklaart dat hij voor een ander vak zal worden op geleid en dat in dit geval geen ander hem gedurende een tijdvak van negen maanden in hetzelfde vak als leerling zal mogen opnemen op straffe zoowel van den leerling als van den nieuwen patroon. Bij ontslag of verbreking der overeenkomst zou schadeloosstelling kunnen worden gevorderd. Ziedaar wat wel van zelf spreektals men schriftelijke contracten van deze soort voor langen tijd wil aangaan maar daar stuit men juist op een moeilijk punt. Niet alleen zal het bepalen van het bedrag dier schadeloosstelling alles behalve gemakkelijk zijn, maar wil dit beding voor den patroon iets beteekenen dan zal er evenals bij de Hollandsche Spoorwegmaatschappij een borgstelling noodig zijn of een gedeelte van het loon als waarborg voor den pa troon moeten worden ingehouden. Of wettelijke regeling wenschelijk is blijft alzoo ten slotte nog zeer twijfelachtig. Eenvoudig en gemakkelijk is de zaak niet. In elk geval verwachte men er niet te veel van. Als de patroon den leerling liever vandaag dan morgen ziet vertrekken of de leerling tegen zijn tevorener kwam zelfs eene lichte blos op zijn ge bruind gelaat. Hij kuchte nog eens en begon toen plotseling „Neem mij niet kwalijkmevrouwneem mij niet kwalijk mijnheer von Osternau wanneer ik de juiste woorden niet weet te vindenmaar ik kom ik kom tot u tot de beschermers en bloedverwanten van mijn dierbaar meisje neen neem mij niet kwa lijk ik ben verkeerd begonnen ik moet u toch eerst mededeelen dat ik de gelukkigste mensch op aarde ben. Een uur geleden had ik het gelukmijne ge liefde Bertha te ontmoeten neem mij niet kwalijk dat ik niet zeg freule von Massenburgmaar zij is mijne innig geliefde verloofde. Zij had eene wandeling naar den Oster gemaaktwaar ik juist bezig wasden ar beiders orders te geven. Zij stond mij toehaar een eind weegs op de wandeling te vergezellenzij was zoo goddelijk liet, dat ik moed kreeg, om haar mijne gloeiende liefde te bekennen en zij o ik kan u niet zeggen hoe gelukkig ik ben zij wees mij niet af, zij hoorde mij aanik ben haar overgelukkige verloofde." Mijnheer von Osternau was niet aangenaam verrast; Liesje's treffend oordeel over Bertha, dat hij zoo scherp afgekeurd had klonk bem nog in de ooren toen me vrouw von Osternau reeds den gelukkigen man hartelijk gelukwenschtebleef hij nog zwijgen. Hij had nog menige bedenking tegen deze snelle verloving en hij kwam er ook voor uittoen hij na eenig nadenken zeide „Ik kan u nog niet gelukwenschen mijnheer von Wangenja ik mag u nog zelfs niet als de verloofde van freule von Massenburg beschouwen. Uw vader is mijn oude vriend ik zou aan mijn plicht jegens hem te kort doen, wanneer ik u niet verzochtalvorens de zen onherroepelijken stap te doen uw hart nog eens ernstig te onderzoeken ik acht mij verplicht u te vragen of gij weetdat Bertha von Massenburg op slot Osternau gekomen is omdat zij te Berlijn het voorwerp was van leelijke praatjes Mijnheer von Wangen viel hem in de redenop smeekenden toon zeggende „Herhaal nietwat booze lastertongen zeggen ik smeek u er om. Ik weet alles Mijn meisje heeft mij verteld, hoe grootmoedig zij zich voor haren ongeluk zin genoodzaakt wordt te blijven dan baten wetten of contracten al heel weinig. Intusschen kunnen over eenkomsten als de Werkmansbode bedoelt worden ge sloten ook al is er vooralsnog geen speciale wet die de zaak regelt. In de eerste plaats is noodigdat de vader of voogd den aanleg en het gedrag van den leer ling met groote nauwlettenheid gadeslaat en dat hij en de patroon elkander kennen en vertrouwen. De voor zichtigheid en beider belang brengen ten slotte mede dat men zich niet te vast en niet voor te langen tijd verbindt. Een proeftijd zal wel altijd wenschelijk zijn. Al stellen wij ons alzoo van deze overeenkomsten min der voor dan de Werkmansbode, toch achten wij het een gelukkig verschijnseldat de aandacht gevestigd wordt op de belangrijke vraaghoe zal ik behoorlijk een ambacht leeren F en dat de ouders meer opmerk zaam gemaakt worden op de toekomst hunner kinderen zoodat zij niet alleen vragen wat kan mijn zoon ver dienen F maar vooral wat kan hij leeren F BELGIE. Den 13 is te St. Hadelin by Luik onder de Vesperdienst de bliksem in de kerk geslagen, waar door 2 meisjes van 13 jaren gedood en verscheidene personen licht gekwetst werden. In het koor werd groote schade aangericht. Het Journal de Bruxelle3 vraagt aan de Indépendance naar aanleiding van hare beweringdat de zestien kamerleden voor Brussel hun ontslag moeten nemen na den uitslag der herstemming voor den Senaat op den 15, waarbij de liberale partij de overwinning behaalde hoe kan de bij die herstemming „door de bekende middelen" verkregen liberale meerderheid van G00 stem men de met eerlijke middelen door de onafhankelijken op 10 Juni verkregen meerderheid van 1300 stemmen te niet doen F Bovendien zouden de zestien wel doen, met af te wachten wat de liberalen zullen doen. Zal b. v. de heer Baradie door den uitslag der her stemming te Doornik zedelijk getroffen wordtzijn ontslag nemen als lid der Kamer F Te Gent zijn den 8 de conservative candidaten met 400 stemmen meer derheid verkozen. Zullen de heer Bolin-Jacquemyns en zijne ambtgenoten er over denkenzich terug te trekken F Heeft de liberale afgevaardigde voor Ath Descampszijn ontslag genomen F Hebben de liberale vertegenwoordigers van Soignies en Verviers zich ge haast zulks te doen, zoodra hunne kiezers conservativen naar den Senaat zonden F De staatkundige goede trouw moet toch dezelfde zijn te Doornik, Gent, Ath enz. als te Brussel. Overigens als men met zulke ernstige zaken schertsen mocht, zou het Journal de zestien on afhankelijken aanraden, af te treden, ware het alleen om te zienhoe de liberale vereeniging zich redden zou om eene voor de kiezers aannemelijke lijst van kandidaten samen te stellen waarmede de radicalen met wie zij bij de verkiezingen voor den Senaat zooveel gemakkelijker kan samenwerken, genoegen zou nemen. DUITSCHLAND. De Nordd. Allg. Zeitung meldt dat f 180,000,000 egyptische schuld in handen van duitschers is waardoor Duitschland wil het zijne be langen niet veronachtzamen, verplicht is een werkzaam deel te nemen aan het regelen der egyptische zaken ENGELAND. Op eene door 300 personen bijge woonde vergadering van conservatieven hebben de aanvoerders dier partij lord Salisbury en Northcote ontraden de aanneming der motie van lord Wemyss. Men was algemeen van meening, dat het hoogerhuis ondersteund moest worden in zijn verzet tegen de kieswet, wanneer de regeering zich niet vereenigde met het amendement, volgens hetwelk die wet eerst in wer king moet treden na het vaststellen der wet betreffende eene nieuwe indeeling der kiesdistricten. kigen vader heeft opgeofferddoor hare toestemming te geven tot een huwelijk met doctor von Ernaudie haar slechts bij naam bekend was en welke lasterlijke geruchten zich aan het onverklaarbare verdwijnen van mynheer von Ernau hebbon vastgeknoopt. Zy heeft mij niets verzwegen ja zij heeft zelfs met edele open hartigheid bekend dat zij tegen hare liefde voor mij gestreden heeft, zoolang nog niet beslist was, of mijn heer von Ernau nog leefde, zij was vast besloten hare liefde aan haren plicht ten offer te brengen. Maar zij is nu vrijgisteren heeft zij van mijnheer Albrecht gehoord dat mijnheer von Ernau niet meer leeftnu kon zij den aandrang van haar hart volgen zij heeft nu alle recht zelf gelukkig te worden en mij gelukkig te maken. Zij is mijne dierbare, innig geliefde verloofde." „Neen, mijnheer von Wangen, ik kan eene verloving in mijn huis niet toestaan zoolang uw vader en die van Bertha hunne toestemming niet hebben gegeven." „Mijn vader heeft die reeds gegeven antwoordde mijnheer von Wangen ijverig. „Zonder zijne toestem ming zou ik het niet gewaagd hebben om aan eene jonge dame mijne liefde te verklaren en hare hand te vragen. Heeds sinds acht dagen is het antwoord in mijn bezit op een brief, waarin ik hem geschreven heb, dat ik trachten zoumij de liefde mijner Bertha te verwerven. Hij verheugde zich antwoordde hij dat mijne keuze was gevallen op zulk een jong en schoon meisje uit zulk eene goede familie. Op vermogen zag hij nietwel was er hem echter aan gelegendat zijn eenige zoon een huwelijk deed in zijn stand. Ik zou mijne dierbare Bertha liefhebben, al was zij de dochter van een daglooner, maar toch verheugt het mij dat zij eene freule von Massenburg ister wille van mijnen goeden vader." „Maar Bertha's vader, mijnheer von Massenburg heeft zijne toestemming nog niet gegeven 1" „Daarom kom ik by u met een dringend verzoek. Ik weet weldat het onbescheiden isdaar in den oogst tijd alle krachten moeten worden ingespannen maar ik vertrouw niettemin op uwe goedheid. Sta mij een verlof toe van twee dagenopdat ik persoonlijk de toestemming van mijnheer von Massenburg kan gaan vragen. Dadelijk na tafel wilde ik naar Breslau en dan met den avondtrein naar Berlijn reizen. In een Hoogerhuis. Het voorstel van lord Wemyss betreffende het alsnog in behandeling nemen der kies wet is den 17 met 182 tegen 132 stemmen verworpen. Lagerhuis. Minister Gladstone deelde den 17 mede dat de financiëele commissie voor de egyptische zaken haren arbeid ten einde had gebracht. Hij hoopte, dat de Conferentie zelve thans spoedig zou bijeenkomen, en geloofde nietdat hare beraadslagingen veel tijd in beslag zouden nemen. Hij verklaarde verder niet te wetenof de gevolmachtigden vóór de eindregeling inlichtingen bij hunne kabinetten moesten inwinnen doch geloofde niet, dat de noodzakelijkheid daartoe zou bestaan. Minister Hartington zeide dat een bataljon van Malta naar Egypte zou gaan en dat nog een ander in gereedheid werd gehouden. Minister Eitzmaurice deelde mededat de Koning van Abyssinië na het aftrekken der egyptische troepen, Kassala zou bezetten, en dat ditzelfde voornemen bestond ten opzichte van Amedib. Berbera was niet door de engelsche overheid ingelijfd. Diezelfde minister deelde mededat de nederland- sche regeering toegetreden was tot de engelsche voor stellen betreffende de bemanning der Nisero aan den radjah van Tenom zal namelijk kennis worden gegeven, dat, wanneer de schepelingen niet op een bepaalden dag worden uitgeleverd Engeland en Nederland hem en zijn volk voor de gevolgen verantwoordelijk stellen en gemeenschappelijk straffen zouden. Geeft hij ge volg aan den eisch om de gevangenen uit te leverendan zullen zijne havens weder voor den handel geopend en za 1 hem ook zekere som gelds betaald worden. Maatregelen waren genomenom aan deze overeenkomst zoo spoedig mogelijk uitvoering te geven. In bijzonderheden kon nog niet getreden worden. Wat de te betalen som betreft, dit hangt meer van de nederlandsche dan van de engelsche regeering af. Op eene vraag van den heer Brogden antwoordde de minister, dat het antwoord van Nederland eerst he den ontvangen waswaarvan onmiddellijk per tele gram kennis was gegeven aan de betrokken plaatselijke overheden. De regeering hoopte over eenige dagen aan het Huis verdere mededeelingen te kunnen doen. De heer Storey vroegof de regeering den radjah van Tenom zou waarborgen dat zijne havens openge steld blijven. De minister verklaarde, dat het niet ter bevordering van den goeden uitslag der onderhandelingen zou zijn, om aangaande de overeenkomst in bijzonderheden te treden. De schriftelijke stukken zullen den 21 over gelegd worden. De heer Storey kondigde daarop aan dat hij den 18 op zijne vraag zou terugkomen. Minister Gladstone deelde den 18 mede, dat de egyptische bijeenkomst waarschijnlijk den 22 zitting zal houden. Minister Eitzmaurice zeidedat te Soeakim eenige bedevaartgangers aangekomen warendie den 12 Khartoem verlaten hadden. Zij brachten het bericht aan dat laatstgenoemde plaats in veiligheid verkeerde, dat er overvloed van levensmiddelen was en slechts weinig arabieren in de omstreken aangetroffen werden. Volgens andere berichten doet generaal Gordon den oproerlingen afbreuk door middel van met kanonnen gewapende stoombooten. EBANKR.IJK Na den afloop van het feest te Parijs op den 14 is in de magazijnen der omnibus-maatschappij, waar het voeder voor de paarden bewaard wordtbrand ontstaan door eenige vuurpijlen van een op het plein der natie afgestoken vuurwerk de daardoor veroor zaakte schade wordt begroot op f 250,000. Den 16 stierven van den ochtend tot den avond aan cholera te Toulon 11, te Marseille 22, van den 16 des avonds tot den 17 des morgens te Toulon 14 en te Marseille 21 van den 17 tot den 18 des morgens dag hoop ik alles afgedaan te hebben. Ik beloof u wanneer het eenigzins mogelijk is reeds morgen avond weder van Berlijn te zullen vertrekken zoodat ik overmorgen middag weder terug kan zijn." Zulk een verzoek was niet aftewijzen mijnheer von Osternau moest het wel inwilligen maar hij verbond aan zijne vergunning toch de voorwaarde dat bij vóór het vertrek van mijnheer von Wangen nog een ernstig woord met Bertha alleen wilde spreken. Daarmede nam de goedgeloovige man volkomen genoegenhij was zoo zeker van zijn geluk, dat hij niets vreesde van zulk een gesprek. En hij had gelijk want toen Bertha een half uur later naast mijnheer von Osternau op de sopha zat en deze haar ernstig afvroeg of ook zij haar hart had onderzocht of zij hoopte gelukkig te worden en een echtgenoot gelukkig te makendie in zijn ge- heelen aard volkomen het tegendeel van mijnheer von Ernau was die geen van de schitterende eigenschap pen bezatwelk hem in staat stelden in de groote wereld een rol te spelen die als eenvoudig landedel man ver van de groote wereld en hare genoegens op zijne goederen leven zou toen hij haar dringend op het hart drukte toch vooral goed te overwegen of zij wel geschikt was voor zulk een eenvoudig, aan wereldsche genoegens zoo arm leven op een afgelegen riddergoed, als eene mevrouw von Wangen zou moeten leiden antwoordde Bertha met het lieve lachje, dat haar alleen eigen was „Van u, oom Fritshad ik zulk eene waarschuwing waarlijk niet verwacht. Hebt gij niet altijd gezegd dat het schoonste levensgeluk bestaat in een innig huiselijk leven F Wilt gij u zelf ontrouw worden, terwijl gij mij aanspoort om mijn eens gegeven woord te bre ken F Ik zou gelukkig worden met een geliefden echt genoot ook in de eenzaamheid en bovendien is het hiermede niet eens zoo erg gesteld. Ook op het land kan men 's zomers een vroolijk gezelschap om zich ver eenigen en de vervelende wintermaanden kan men in de stad doorbrengen. De schaduwzijden van het een zame landleven leert alleen de arme kennen, die door geldzorgen gekweld wordt en zich de genoegens van het leven niet mag veroorlooven. Laat mij maar zelf voor mijn geluk zorgen oompjeik zal het mij wel grondvesten." fFordt vervolgd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1884 | | pagina 2