No. 117.
Zes
en tachtigste Jaargang.
1884.
EEN GELUKKIG MENSCHENLEYEN?
WOENSDAG
1 OCTOBER.
Prijs der gewone Advertentiën
©(Hctëel (Scheelte.
Buitenlanl).
ADOLF STRECKFUSS.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door
het geheele Eijk f 1,
De 3 nummers 0.06.
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HEEMs. COS-
TEE ZOON.
De personen WILLEM de GRAAEE, gekomen van Nieu-
weramstelen GRIETJE ZUITgekomen van Krommenie
worden verzocht ter secretarie dezer gemeente zich aan te
melden.
BELGIE. In de conservatieve bladen is thans op
genomen het van den 12 gedagteekend adres, aan den
Koning uit naam van de katholieke kringen en ver-
eenigingen in den lande gerichtals beklag over de
ongeregeldheden van den 7. Daarin wordt o. a. ge
zegd, dat de woeste daden, waarvan de katholieken het
slachtoffer zijn geweestde hoofdstad zouden onteeren,
het land bij den vreemdeling zouden vernederen, indien
de geheele bevolking aansprakelijk kon worden gesteld
voor de buitensporigheden van een klein getal perso
nen onwaardig om de grondwettelijke vrijheden te
genieten en onbekwaam om ze uit te oefenen.
Zij stellen er den burgemeester van Brussel die zich
zwak en kortzichtig toonde en de beteekenis van zijn
ambt niet besefte, zedelijk aansprakelijk voor. Dit door
verscheidene voorname personen onderteekend adres
heeft volgens de liberale Indépendance een tweeledig
doel, namelijk, om van den Koning de afzetting te ver
krijgen van den burgemeester van Brussel Buis en om op
hem aandrang uit te oefenen ten gunste van een reeds
aangekondigd wetsontwerp tot beperking van het ge
meentelijk gezag. Dat blad gelooftdat dit adres ge
streng zal worden veroordeeld door alle, zoo binnen als
buitenlandsche staatkundige geesten en strekken zal
tot vergrooting van de ingenomenheid met den burge
meester Buis.
In het den 27 te Brussel geopende congres der in
ternationale vereeniging voor letterkunde en kunst heeft
minister Beernaert beloofd, in de aanstaande zitting der
wetgevende macht een wetsontwerp te zullen indienen,
waarbij de rechten der schrijvers en die van den letter
kundigen eigendom op zeer vrijzinnigen voet geregeld
worden.
Aan het feestmaal dat den 27 des avonds ter eere
van den hoofdredacteur van het Handelsblad van Ant
werpen in die gemeente gegeven werd hield de minis
ter van binnenl. zaken eene rede waarin hij o.a. zeide:
„De herziening der schoolwet maakte een deel uit van
ons vei kiezings-programma. Die herziening is niet ge
schied zonder tandengeknars onzer tegenstanders. Deze
zouden echter niet durven beweren dat wij hunne
vrijheid hebben aangerand. Zij kunnen het onderwijs
inrichten naar hun goedvinden in de gemeenten waar
zij meester zijndoch zij zullen de gemeentenwaar
wij de meerderheid hebben niet meer beheerschen.
Wij zullen geen misbruik maken van onze macht. Wij
zullen de vrijheid te baat nemen, om onze denkbeelden
te verwezenlijken. De nieuwe schoolwet is daarvan het
eerste voorbeeld. Bij de Kamers wordt een ontwerp inge
diend dat ons vergunnen zalde provinciale en de
gemeentewet in waarlijk liberalen zin te herzien. Het
zal onzen tegenstanders niet gelukkende openbare
meening op een dwaalspoor te leiden. Hoewel de plaat
selijke belangen bij de gemeentelijke verkiezingen eene
groote rol spelen ben ik verzekerddat de krachtige
wind van 10 Juni en 8 Juli onze zeilen ook in de
toekomst zal doen zwellen."
Den 28 hield de liberale vereeniging te Brussel on
der voorzitterschap van den oud afgevaardigde Janson,
eene vergadering in de zaal van het Alhambra waar
dat oud lid opmerkte, hoe de gansche liberale partij het
er eens over was dat de schoolwet het punt zou zijn,
waarom bij de aanstaande gemeentelijke verkiezingen de
strijd moest worden gevoerd. Volgens hem stond niet
alleen die wet, maar de geheele staatkunde der liberale
partij op heb spel. Den 19 October zou de burgemees
ter Buis zich wreken over den smaad waarmede hij
door de clericalen overladen was. Een ander oud-ka
merlid de heer Goblet d'Alvielle betoogde datmet
het oog op de nieuwe schoolwet, de liberalen trachten
moesten den ontslagen onderwijzers te hulp te komen
en hen te besehermen opdat wanneer eenmaal de be
palingen der wet van 1884 als een hoop vuil wegge
veegd werden dat geheele onderwijzend personeel ter
hunner beschikking zou staan. Thans kwam het er op
aanbij de verkiezingen de gemeenteraden waar de
liberalen de meerderheid haddenliberaal te houden.
Verder weidde hij in vrij heftige bewoordingen uit
over de clericale partij enz. Gematigde lieden waren
volgens hem in die partij niet meer te vinden zij had
als staatkundige partij reeds zelfmoord gepleegd. "Wat
de liberalen betrof, zij zouden door dit alles wijzer
geworden zijn en in de afgelegenste uithoeken des lands
zou men beseffen dat het eenige middel, om met de
geestelijkheid af te rekenen, dit was, aan al hare voor
rechten een einde te maken. De clericalen hadden bij
de verkiezingen de leus aangeheven „de Staat buiten
de school" onze leuseindigde hij onder luide toe
juichingen zij voortaan„de Kerk buiten den Staat."
Vervolgens begaf men zieh as-- de Beurs, waar ter
eere van den burgemeester Buis eene manifestatie ge
houden werd. De zaal was propvol. Bij zijn binnen
treden werd hem eene warme hulde gebracht. De heeren
Crocq Janson en de Wael wenschten den burgemeester
gelukdat hij de vrijheden der gemeente beschermd
en de tusschenkomst der troepen belet had. De heer
Crocq vereerde hem onder toejuichingen der verzamelden
een eeresjerp en een buste van hem zeiven. De heer
Buis betuigde zijnen dank en zeidedat deze blijken
van goedkeuring bestemd waren voor den vertegen
woordiger van de gemeentelijke zelfstandigheid en het
onderwijs. Na de plechtigheid ging de menigte bedaard
uiteen er had niets buitengewoons plaats.
De directeur van het blad de National, die verbannen
werdis den 28 vertrokken.
EEANKEIJK. De meest gelezen dagbladen zijn
le Petit Journal (repnblikeinscb)met eene dagelijk-
sche oplaag van 600000La Lanterne (radikaal) van
100000, Le Soleil (Koningsgezind) van 100,000 en le
Pigaro (conservatief) van 80 a 90000 exemplaren.
In den ministerraad van den 27 deelde de president
minister mededat admiraal Courbet in zijne laatste
berichten gemeld haddat alle voorbereidende maat
regelen genomen waren en men binnen kort een han
delend optreden kon verwachten. Tevens deelde hij
mede de in de laatste dagen betreffende Egypte ge
wisselde stukken. De 14 October werd gehandhaafd
als dag van bijeenkomst der Kamers,
De door de commissie uit de Kamer onderzochte be
grooting voor 1885 zalin verband met de vermin
derde opbrengst der belastingen wat de uitgaven be
treft met ruim 27 miljoen guldens verminderd kunnen
wordenzoo het ministerie en de Kamer zich met
hare voorstellen vereenigen.
ITALIË. Den 26 overleden in het geheele rijk 205
personen aan cholerawaarvan 63 te Napels22 te
Genua en 6 te Spezziaden 27 230 personenwaar
van 74 te Napels 27 te Genua6 te Spezzia en 2 to
Venetië den 28 200 personenwaarvan 67 te Napels,
26 te Genua en 6 te Spezzia. Te Eome was den 28
één verdacht sterfgeval
Door de cholera-epidemie is f 20,000,000 minder aan
tolrechten ontvangen. Handel en nijverheid staan bijna
geheel stil en het verkeer is in alle richtingen gestremd.
Van den dag, toen de cholera te Napels uitbrak, tot
den 25, kwamen daar 10121 gevallen voorwaarvan
5370 met doodelijken afloop.
LUXEMBUEG. Te Luxemburg is het geschenk
tentoongesteld, dat bij algemeene inschrijving door tus
schenkomst van eenige dames aan de Koningin der Ne
derlanden zal worden aangeboden. Het bestaat uit ze
ven fruitschalen, waarvan de grootste eene hoogte heeft
van 60 duim en eene waarde van f 650 de overige
vormen drie paren van verschillende afmetingvoorts
uit twaalf beschilderde kleine schalen van f 67.50 elk.
Men ziet daarep 24 gezichten van Luxemburg en 5
van het kasteel Berg. De meesten dezer gezichten zijn
naar de natuur genomen en het geheel is een waar
kunstwerkgeleverd door gebr. Zens. Eindelijk be-
hooren er nog 72 borden bij, eveneens beschilderd, van
f 62.50 het stuk. Alles samen kost ongeveer f 7000.
MEXICO. Generaal Porflrio Diaz is met ingang van
1 December e. k. tot president uitgeroepen.
EUSLAND. De Keizer en de Keizerin zijn den
28 des avonds van hunne reis naar Warschau terug
gekomen.
SPANJE. Den 26 stierven aan cholera 10 den 27
7 en den 28 6 personen.
ALGEEIE. Zes verdachte gevallen en 5 sterfge
vallen aan cholera kwamen te Oran voor, alsmede twee
sterfgevallen aan boord van het uit Cochinchina geko-
DOOR
80)
Bertha haalde de schouders op, zonder een antwoord
te geven. Het rijtuig hield juist voor het huis stil en
de bediende snelde toeom het portier open te maken.
Hij deelde Wangen op diens vraag mede, dat een paar
uur geleden een heer van het station E. op Linau
was gekomen. Hij had eerst naar mijnheer en mevrouw
von Wangen gevraagd en toen hij hoorde, dat deze
met freule Clara naar Plagnitz, naar mijnheer von Er-
nau gereden waren en niemand behalve freule Von
Osternau thuis wasverlangde hij bij de freule te wor
den aangediendmaar deze had geweigerd den heer
te ontvangen en had diens kaartje teruggegeven. De
freule was sedert dien tijd niet van hare kamer geko
men de heer zat achter op de galerij op mijnheer en
mevrouw te wachten op zijn visitekaartje stondAl-
brecht von Osternau.
„Dus werkelijk Albrechtzeide Wangen misnoegd
tot zijne vrouw. „De duivel hale hem 1"
„Hij is nu eenmaal hier antwoordde Bertha scherp.
„Ik hoop, dat gij de achting niet uit het oog zult ver
liezen die gij een Osternau en een der weinige bloed*
verwanten die ik nog heb verschuldigd zijt
„Die bloedverwantschap is toch ook met de el uit
gemeten! Maar wees gerust, vrouwtje, nu bij eenmaal
hier is zal ik niet onbeleefd zijn. Ik moet wel bijten
in den zuren appel en dien onaangenamen man welkom
heeten in mijn huis hij zal niet lang blijven, hoop ik."
Wangen en Bertha gingen naar de galerij om hun
nen gast te begroetenClaartje echter snelde de trap
opom Elise op te zoeken en haar van het uitstapje
naar Plagnitz te vertellen.
Wangen had Albrecht in vier jaren niet gezien, hij
was er op voorbereidhem veranderd te vindentante
Sastrow had hem reeds vertelddat Albrecht een ge
heel ander mensch was gewordenmaar toch had hij
het onmogelijk geachtdat vier korte jaren zulk eene
verandering bij iemand konden aanbrengen, als hier bij
Albrechtdie hem nu uit de galerij tegemoettrad, het
geval was.
Albrecht von Osternau was bijna een oud man ge
worden geen spoor meer van de elegante houding
die nog altijd den vroegeren officier verried; zijn licbaam
was min of meer gebogenhij liep met wankelende
schreden en hield het hoofd voorover en de oogen op
den grond gerichtslechts zelden sloeg hij ze met een
matten blik op tot dengenemet wien hij sprak. Zijn
haar was aan het grijzenook de lange blonde snor
die vroeger in twee fraaie scherpe punten eindigde
maar nu slordig over zijn mond hing had ook reeds
vele grijze haren. De gebogen gestalte en de slappe
gelaatstrekken waren een beeld van lichamelijk en
geestelijk verval.
Een gevoel van medelijden overviel Wangen en be
woog hem den gast vriendelijkerzelfs hartelijker te
begroetendan anders het geval zou geweest zijn.
Wanneer hij aan zijn verblijf op slot Osternau terug
dacht, had hij nooit een onaangenaam gevoel van ijverzucht
kunnen onderdrukkenmaar nu hij Albrecht in dien
toestand wederzagvergat hij het geheel en kwam het
ook niet weder bij hem op toen Bertha haren neef
met overweldigende beminnelijkheid hare groote vreugde
te kennen gaf, dat zij hem op Linau ontvangen mocht.
Zjj stak hem niet slechts de hand maar zelfs haren
mond toe tot eene kns en toch ontwaakte bij Wangen
de oude ijverzucht niethet zou belachelijk geweest
zijn op zulk een vervallen mensch die niet meer dan
de schaduw van zich zelf wasijverzuchtig te worden.
Bertha was waarlijk betooverend lief. Albrecht moest
naast haar op den sopha gaan zitten zij verzekerde
hem herhaalde malen hoe innig verheugd zij was, dat
hij eindelijk eens aan zijne belofteom zijne bloedver
wanten op Linau een bezoek te brengenvoldeed en
nu hoopte zij ook maar, dat hij zeer, zeer lang zou
blijven. Daarop noodigde zij hem uithaar van Oster
nau te vertellen van het nieuw opgebouwde slot, hoe
alles was ingerichthoe hij daarin woondeof hij nog
veel met de oude bekenden, de buren uit den omtrek,
omgingalles boezemde haar belang in.
Door hare vroolijkheid en vriendelijkheid verdreef
Bertha den schaduw, die aanvankelijk over het gezel
schap scheen te liggenAlbrecht stemde onwillekeurig
mede in haren natuurlijken toon had hij zich bij de
eerste ontmoeting met Wangen al eenigzins verlegen
gevoeldlangzamerhand werd hij mededeelzamer; maar
toch straalde in alleswat hij zeideeene treurige
gemoedsstemming door.
Hij vertelde, dat hij slot Osternau schooner dan ooit
had doen opbouwen hij was naar Osternau gegaan, in
het vaste vertrouwendat hij in het nieuwe slotde
overlevering van zijn oud geslacht getrouw de buren
weder gastvrij zou kunnen ontvangen hij had dit te
meer gehoopt, daar hij vroeger met hen allen bevriend
was geweestmaar te vergeefs had hij getrachtdie
oude vriendschapsbanden in stand te honden. De be
zoeken, die hij in de nabuurschap had afgelegdwaren
niet beantwoord geworden, zijne uitnoodigingen afgesla
gen. Schandelijke geruchten waren over hem, over zijne
verhouding tot den overleden mijnheer von Osternau en
diens weduwe en doohter in den geheelen omtrek ver
breid geworden en hadden zelfs hunnen weg gevonden
naar Breslau en Berlijn zij waren doorgedrongen tot
den kring zijner vroegere kameraden zoodat hij ook
in hun gezelschap wanneer hij om zieh te verstrooien,
naar de stad ging zeer koel ontvangen werd. Te
vergeefs had hij moeite gedaande verbreiders dier
onbestemde geruchten schandelijke lasterpraatjes uit
le vorschen ten einde hen tot verantwoording te roe
pen maar bij al zijne nasporingen had hij slechts ont
wijkende antwoorden gekregen. Niemand beweerde iets