Bimictilatib.
Grondwetsherziening.
STATEN-GENEEAAL.
Tweede Kamer.
W ijziging van de artikelen 240, 242 e n 247 der
gemeentewet. Naar aanleiding van de bij het 2e af-
deelingsonderzoek gerezen bezwaren zijn de rapporteurs in
overleg getreden met de ministers van binnenl. zaken en finan
ciën. In eene eerste bijeenkomst op 10 April 1885 werd door
hen medegedeelddat zij zich niet sterk konden maken voor
het gevoelen der Kamer, vermits de afdeelingen b\j het gehou
den tweede onderzoek ver van voltallig waren. Er werden drie
vragen aan de regeering gesteld.
Of zij bedoelde, de nitkeering van 4/5 van het personeel,
over het belastingjaar 1884/5 in elke gemeente geheven, voor
goed vast te stellen, in dien zin, dat de gemeeutebestnren
daarop voor altijd kunnen blijven rekenen, zoolang slechts de
grenzen hunner gemeente onveranderd blijven, en of het niet
beter was, aan den voorgestelden maatregel een tijdelijk karak
ter te geven, door te bepalen, dat die uitkeering b. v. jaarlijks
met een gering percentage zal worden verminderdof wel dat
deze wet na een zeker tijdsverloop zal worden herzien
2°. Zou zij niet alsnog, terugkomende op haar voorstel, ra
kende de opcenten op de grondbelasting, a. de uitkeering aan
de gemeenten op gewijzigden grondslag willen regelen, b. v.
door de gemeentebesturen te laten beschikken over 4)5 van de
opbrengst van het personeel, hooldsom en opcenten, over 1884/85
in hunne gemeente geheven;,b. de gemeentebesturen laten beschik
ken over 1/3 deel van het gezamenlijk bedrag, door elk
hunner in de laatste vijf jaren gemiddeld getrokken uit de uit
keering van 4/5 personeelopcenten op grondbelasting en
personeel en hoofdelijke omslagen of andere plaatselijke directe
belastingen, met dien verstande, dat deze uitkeering in geen
geval voor eenig gemeentebestuur meer zou kunnen beloopen
dan het bedrag daaraan krachtens art. 240 N°. 1der ge
meentewet over 1884/85 uitgekeerd?
3». Kan niet aan de gemeentebesturen worden toegestaan om
een zeker gedeelte van de kosten van onderhoud van wegen
straten en riolen te verhalen op de ongebouwde en ge
bouwde eigendommen, in hunne gemeente gelegen, om op die
wijzewaar het noodig isook elders wonende grondeigenaars
in de gemeentelasten te doen deelen
Zou een voorschrift in dien geest niet tevens kunnen dienen
om aan het in sommige gemeenten geheven straatgeld een wet-
telijken grondslag boven bedenking te verzekeren, door aan de
gemeentebesturen vrijheid te geven, eene zoodanige belasting
te heffen naar de kadastrale huurwaarde, de ligging, de breedte
en de hoogte der gebouwen
Op de eerste vraag antwoordde de minister van binnenl. za
kendat de regeering geen bezwaar had, herziening der wet
na een zeker tijdsverloop, b, v. 10 jaren, voor te schrijven.
Het denkbeeld onder 2a kwam den minister van financiën
geheel onaannemelijk voor, terwijl die van binnenl zaken meende,
dat een amendement in dien zin niet onaannemelijk zou zijn
indien de Kamer dan tevens in de behoefte der schatkist hielp
voorzien door in de heffing van nieuwe opcenten op het per
soneel te bewilligen.
Voor de beoordeeling van vraag 24 werden meerdere ge
gevens noodig geacht.
Op de derde vraag verklaarde de minister van binnenl. za
ken niet bijzonder ingenomen te zijn met deze soort van be
lastingen zoogenaamde Zwecksteuer. Overigens meende hij
dat dit denkbeeld geheel op zich zelf stond en niet met de voor
gestelde regeling moest worden vereenigdmaar voor eene af
zonderlijke regeling voorbehouden.
Na ontvangst van twee staten, aanwijzende de uitkomsten
van het gewijzigde regeerings-ontwerp en de vermoedelijke uit
komsten van het onder 24 aangegeven denkbeeld, werd den 22
Mei eene nieuwe bijeenkomst gehouden met genoemde ministers.
De nieuw opgetreden min. van financiën verklaarde in te stem
men met het antwoord van den minister van binnenl. zaken
op de vragen 1, 2a en 3.
Wat het plan onder 24 betreft, daaromtrent wezen beiden op
de vermindering van uitgaven van bijna 14 ton, die dit plan voor
'srijks schatkist beloofde, doch tevens op het feit, dat een
groot aantal gemeenten daardoor in ongelegenheid zouden ge
raken terwijl van het gewijzigde regeerings-voorstel nauwelijks
eenige gemeenten bezwaren zouden ondervinden. Friesland en
Drenthe, Amsterdam en Rotterdam zouden ongedeerd blijven;
Noordbrabant, Gelderland en Limburg zouden het geducht
moeten ontgelden. In het verlies van Zuidholland tot een
bedrag van 295.143 zou 'sGravenhage alleen voor bijna de
helft deelen. Na over en weder het plan te hebben besproken
werd door de rapporteurs uitdrukkelijk gezegd, dat hun doel
niet was, om aan de regeering eenig plan op te dringen, maar
om, zoo mogelijk, door gemeen overleg tot eene gewenschte uit
komst te geraken en in elk geval de openbare beraadslaging
beter voor te bereiden. Nu vooralsnog het plan onder 24, zooals
het daar lagder regeering niet aannemelijk voorkwam moest
de commissie daarin berusten. De min. van binnenl. zaken
verklaardedat over een eventueel amendement in den geest
van 24 de'ministerraad zich zou moeten beraden. De regeering
kon echter vooralsnog geene termen vinden om dat plan tot
het hare te maken.
Zich voorbehoudende om zich alsnog te beraden omtrent eene
voor te stellen wijziging in het regeerings-voorstelhebben
rapporteurs gemeendniet langer het verslag te moeten ophou
den en achten zij de openbare beraadslaging over dit wetsont
werp genoegzaam voorbereid.
Maandag 1 Juni.
Ingekomen zijn wetsontwerpen tot bekrachtiging van den
verkoop van grond te Groningen en te Etten en Leur.
De beraadslaging wordt voortgezet over het voorstel van
den Voorzitter omtrent de behandeling der voorstellen tot
grondwetsherziening in de afdeelingen.
De heer Schaepman ondersteunt het voorstel van den
Voorzitter om eene commissie van rapporteurs te benoemen
voor al de ontwerpen. Hij deelt het formeel bezwaar van den
beer van der Loeffalsof de afdeelingen souverein zouden zijn,
niet. De afdeelingen zijn onderworpen aan de besluiten der
Kamer. En wat het materieele bezwaar betreft, dat geen lid
de geschiktheid zou bezitten om rapporteur te zijn over al de
ontwerpendit kan hij evenmin inzien. Het geldt hier geen
technische onderwerpengeen regeling der administratieve
rechtspraak of verdediging, maar alleen algemeene beginselen.
Hoe vaak geschiedt het nietdat in één ontwerp zeer ver
schillende onderwerpen worden behandeld en toch slechts één
commissie wordt benoemd. Benoemt men verschillende com-
missiëndan krijgt men zeer verschillende groepeeringenhet
voorstel-Rutgers bewijst het. Daarin worden godsdienst en
verdediging aan ééne commissie opgedragen. Men zal op die
wijze toch geen eenheid krijgen in de rapporten. Het voorstel-
Rutgers bewijstdat alleen het voorstel van den Voorzitter
aannemelijk, afdoend en practisch is. Hoe zal men anders in
de zomerdagen ook 15 rapporteurs bijeen kunnen houden
De heer B 1 u s s meentdat niet alleen de afdeelingen
souverein zijnmaar elk lid zelfs in elke afdeeling. Maar men
kan van zijn souvereine rechten wel iets afstaanter wille van
eene goede behandeling van zaken. Hij verwacht van de wel
willendheid der leden, dat zij zich naar de uitspraak der Kamer
zullen voegenhij is vóór eene commissie. Gaat men splitsen,
dan komt men tot zeer wonderlijke vereenigingen verondersteld
dat het voorstel-Rutgers werd aangenomendan valt de keuze
toch op denzelfden rapporteur. De taak moge voor eene com
missie moeielijk zijnhaar naam zal daardoor tot de geschie
denis behooren. Verdeelt men den arbeiddan is al de
glorie weg.
De heer R o 11 bestrijdt het voorstel der centrale sectie
het is onmogelijk, dat ééne commissie met de noodige kennis
van zaken in onderdeelen de ontwerpen kan onderzoeken. Het
gevolg zal anders zijn, dat de gewichtige vragen omtrent
Troonsopvolg., Stat. Gener., Administratieve Rechtspraak en
Justitie in vogelvlucht door de commissie worden beschouwd.
Die onderwerpen moeten door daarvoor geschikte personen
grondig worden bezien. De voorbereiding der grondwetsher
ziening leert het. In de Staatscommissie waren verschillende
afdeelingen in den Raad van State evenzoobovendien on
tegenzeggelijk zal de commissie van rapporteurs een grooten
invloed hebben op den gang van zaken. Onstaatkundig ware
het, den schijn te doen ontstaan, dat bij de benoeming dier
commissie de staatkunde had gegolden.
De heer C r e m e r s erkentdat het voorstel-Rutgers aan
leiding geeft tot eenige bedenkingmaar men zou de centrale
sectie kunnen belasten met dien voorsteller eene nadere splitsing
aan te nemen.
De Voorzitter zegtdatbij verwerping van zijn voor
stel de centrale sectie moet beramenhoe de verschillende
onderwerpen in drie commissiën moeten verdeeld worden. De
heer Rutgers zou daarbij natuurlijk worden gehoord.
De heer van der Loeff wijst op den krachtigen steun
dien zijne bestrijding gevonden heeft bij leden der Staatscommissie,
als de heeren Roëll en Cremers. Hij houdt voldat volgens
het reglement van orde de afdeelingen zelf moeten beslissen
omtrent de benoemingen van rapportenrs. De Kamer kan geen
besluit nemenbindende voor de afdeelingen. Hij komt op
tegen de opvatting van den heer Schaepmandat grondig
onderzoek niet te pas komt, waar het geldt algemeene begin
selen. Wil men de grondslagen vaststellendan moet men
kennis hebben van de onderdeelen.
De heer Rutgers wijst er opdat zijn voorstel geen
tegenvoorstel ismaar alleen een poging om aan een eventueel
verlangen der Kamer een practischen vorm te geven. Hij houdt
voldat de Kamer kan besluiten tot afwijking van het regle
ment van orde in een bijzonder geval.
Ten slotte werd het voorstel des voorzitters tot benoeming
eener commissie van rapporteurs verworpen met 50 tegen 27
stemmen, evenals het voorstel Rutgers tot benoeming van 3 com
missiën van rapporteursin overleg met de centrale sectie
omtrent de wijze van groepeering der onderwerpen en wel met
44 tegen 33 stemmen. Vervolgens werden na eenige beraad
slaging twee motiën door de voorstellers ingetrokken, eene van
den heer Cremers luidende
ȟe Kamer, aan de afdeelingen hare geheele vrijheid latende,
acht het echter wenschelijk het onderzoek der regeeringsvoor-
stellen tot wijziging der Grondwet aan drie of vier commissiën
van rapporteurs op te dragen".
en eene van den heer van der Kaay. «De Kamer, de
centrale sectie uitnoodigende voor de behandeling der verschil
lende wetsvoorstellen tot herziening der Grondweteene ver-
decling van die voorstellen in groepen te ontwerpen ter aan
beveling voor de afdeelingen bij de verkiezing van rapporteurs,
gaat over tot de orde van den dag."
Men meende, dat de zaak nu aan de afdeelingen moest
worden overgelaten.
Daarna werd de motie Cremers om het voorstel-Lohman
betreffende het kiesrecht vooralsnog niet in de afdeelingen
te onderzoeken bestreden door de heeren Schaepman en
Lohmanop welke bestrijding teruggekomen zal worden.
Sedert den 22 Mei 1.1. is te Breda vermist de
heer Karei van Vollenboven 18 jaren oud: de com
missaris van politie aldaar verzoekt namens zijne familie
betrekkingen zijne opsporing en bij ontdekking bericht.
In den nacht van den 28 op den 29 is bij een
hevig ouweder boven het oostelijk deel van het eiland
Texel een schaap in de weide door den bliksem ge
troffen en gedood.
De gemeenteraad van Beverwijk heeft den 29
besloten, een politieagent op kosten der gemeente naar
Amsterdam te zenden om aldaar in het gasthuis het
desinfecteeren te leeren en den onderwijzer Deegenaar,
die wegens ongunstigen gezondheidstoestand eervol ont
slag gevraagd had, te verzoeken, op dat verzoek terug
te komen.
In den morgen van den 29 was het eiland Wie-
ringen dat meest altijd van Texel zichtbaar isvan
den zeedijk aldaar zoo duidelijk waar te nemen dat
zoowel de dorpen als de alleen staande boerenwoningen
duidelijk gezien werden. Eene luchtspiegeling die zich
over het geheele eiland uitstrekte gaf als het ware
een tweede eiland te zien dat zich eenige ellen boven
den horizon vertoonde. Eene regenbui maakte een einde
aan dit schouwspel dat langer dan een uur duurde
en tal van toeschouwers naar den zeedijk had gelokt.
Den 29 hebben de aandeelhouders der 's Graven-
haagsche hypotheekbank voor Nederland op voorstel
van het bestuur besloten 50 pet. af te schrijven op de
oprichtingskosten ongeveer 25 pet. op de inventaris
en 3% pet. uit te keeren ais dividend.
Den 29 werd te Zwolle het grasgewas van eenige
gemeente-landerijen verpacht voor f 4235 tegen f 4963
in 1884.
Uit het den 29 uitgebrachte verslag omtrent
de Noord-brabantsch duitsche spoorwegmaatschappij
blijktdat de opbrengst van het personenverkeer van
f 206.127.47 in 1883 steeg tot 221.746.62J en van
het goederenvervoer van 229.718.71 in 1883 daalde
tot/199.235.64, terwijl de exploitatiekosten 319.755 84
bedroegen tegen 317.023.34 in 1883. Yan het overschot
der exploitatierekening, ten bedrage van 101.226.42|,
is f 12000 ingehouden ter verbetering van het vernieu
wingsfonds terwijl f 90000 zal dienen ter betaling
van den Mei-coupon. De rekening werd door do aan
deel- en obügatiehouders goedgekeurd.
Bij Kon. besluit van den 29 is benoemd tot
uotaris binnen het arr. Alkmaarter standplaats de
gemeente Wieringen de heer H. A. J, van der Speek
Obreen kandidaat-notaris te Zaandijk.
Bij de eindexamens aan het gymnasium te Haarlem
op den 29 en 30 Juni, den 1,2 en 3 Juli zijn door
den minister van binnenl. zaken als gecommitteerden
aangewezen de heeren dr. A. Kuenen dr. J. van
Leeuwen Jzn. en dr. P. van Geer, hoogleeraren aan
de rijks hoogeschool te Leiden.
Den 30 is te Enschede het bouwen van twee
scholen met onderwijzerswoningen aanbesteed laagste
inschrijver was de heer J. van Burk te Oosterhout
Vi-or f 57400.
m Den 30 is te Vlaardingen bij den heer Joost Pot,
reeder en scheepsbouwmeester, een hevige brand uitge
barsten in eene tot bergplaats van netten en andere
visscherijbenoodigdheden gebruikte houten loods. Be
halve deze loods met haren inhouddie geheel ver
brandde, bekwam het woonhuis aanzienlijke schade en
verbrandde een groote voorraad houtbenoodigd tot
het bouwen van een nieuw schip.
Den 30den tweeden dag der Amsterdamsche
wedloopen was de uitslag als volgt
I. Aanmoedigingsprijs. (Harddraverij.) Yoor nederl,
paarden geboren in 1880 of latertoebehoorende aan
Nederlanders en ingespannen voor twee- of vierwielige
rijtuigen. Afstand ongeveer 1600 el. Ingeschreven en
geloopen zeven paarden. Prijs Marie, 5 j. br. merrie,
van J. G, Matze in 3 min. 35sec. Premie La Vitesse,
4 j. zw. bl. merrie, van C. Oudijk in 3 min. 44'/, sec.
Derde aangekomen de Wisse 5 j. zw. merrie van
L. v. d. Klugt. II. Carrousel Plate. (Vlakke baan.)
Voor paardenbereden door leden van uitgenoodigde
Carousel-Societeiten. Afstand ongeveer 2400 el. In
geschreven en geloopen vier paarden. Prijs Sheyck
br. hengst, van F, H. van Gheel Gildemeester, in een
canter gewonnen Waxyvan D. J. A. van Veeren
van Veen tweede aankomende. III. Nationale Stakes.
(Vlakke baan.) Afstand ongeveer 1200 el. Vier deel
nemers. Prijs Bambin van luit. Metelerkamp tweede
aangekomen Dordrechtvan G. van Heck. IV. Inter
nationale prijs, (Harddraverij.) Handicap met verschil
lende afstanden. Minimum afstand 3600 el. Ingeschre
ven en geloopen 8 paarden. Prijs Gramotiey in 8 min.
49'/, sec., van P. Kolkman premie Biegoway in 8
min. 50'/, sec., van denzelfde. V. Militair eerste serie.
(Hurdle-Éace.) Afstand ongeveer 2400 el. Van de 7
ingeschreven paarden liepen slechts 2. Prijs Tom van
K. D. Puntpremie The Doevan van den Bosch.
VI. Militair 2e serie. (Hurdle-Race.) Afstand ongeveer
3300 el. Van de 6 ingeschreven paarden liepen slechts
2. Prijs Chronometer bereden door den eigenaar, den
heer Metelerkamp; premie Eeady, van luit. van Duuren.
Graaf Herbert von Bismarck, laatstelijk duitsch
gezant te 's Gravenhage, is den 30 van daar voor goed
over Amsterdam naar Berlijn vertrokken.
Den 30 werd te Amsterdam in de voortgezette
huishoudelijke vergadering der Unie van den 29 April
de volgende motie van den heer G, Ribbink aan het
oordeel der leden onderworpen.
Art. 76 der Grondwet te lezen als volgt:
„De leden der Tweede Kamer worden rechtstreeks
gekozen door de meerderjarige ingezetenen Nederlan
ders, in het volle genot der burgerlijke en burgerschaps
rechten die zich in de maand Januari van elk jaar
ter plaatse hunner inwoning in de kiezerslijsten hebben
ingeschreven.
„Bij de verkiezingen mag de invulling der kiesbil-
jetten op geene andere wijze geschieden dan door
de kiezers persoonlijk op de kiesbureaux in eene afge
sloten ruimte.
„De verkiezingsdag moet een rustdag zijn."
Na uitvoerige gedachten wisseÜDg staakten de stem
men over deze motie, zoodat in de volgende huishou
delijke vergadering, in het najaar te houden, hierover
beslist moet worden.
Den 31 des avonds ongeveer kwartier over tienen
is een van den wedstrijd van Haarlem terugkeerende
tweeriemsgiek in aanvaring gekomen met een der
havenstoombootjes op den Amstel te Amsterdam met
het noodlottig gevolg dat de stuurman der giek te
water geraakte en verdronk.
De op den 31 te Haarlem door den Nederland-
schen studentenroeibond in het Noorder-Sparen gehou
den en door tal van belangstellenden bijgewoonde wed
strijd had den volgenden uitslag
1°. Universiteits-wedstrijd, baan 3400 el, beginnende
bij Sparendam en eindigende bij de Zwemschool.
Prijs eere-diploma en oprichtersprijs (een kunstvoorwerp),
uitgeloofd door een eerelid van „Njord", behaald door
ploeg „Adi" van „Njord" uit Leiden in 15 min. 24
sec.. De giek Willem Barende van „Triton" uit Utrecht
had noodig 15 min. en 42 sec. en de giek Juste van
„Laga" uit Delft 15 min. en 54 sec. 2°. Vierriems
gieken, geroeid door Juniores. Hieraan namen dezelfde
Vereenigingen deel. De prijs 5 verguld zilveren me-
daljesuitgeloofd door „Triton", werd behaald door
ploeg „Debut" uit Leiden in 14 min. 44' sec. De
Willem Barends uit Utrecht deed de vaart in 14 min.
56 sec. en de Juste uit Delft in 15 min. 3°. Twee-
riems giekengeroeid door Seniores. Prijs 3 verguld
zilveren medaljesuitgeloofd door „Njord", behaald
door ploeg „p. p. c." uit Leiden in 16 min. 26 sec.
De giek Djim uit Delft besteedde hiervoor 17 min. 37
sec. 4°. Tweeriems gieken, geroeid door Juniores.
Prijs 3 verguld zilveren medaljes, uitgeloofd door „Laga",
behaald door ploeg „Sport" uit Leiden in 16 min. 53
sec. De gieken L. uit Utrecht en Djim uit Delft hadden
respectivelijk 17 min. 10 sec. en 18 min. 8 sec. noodig.
Voor de nummers 2,3 en 4 lag de boei van afvaart
bij de Zwemschool, van daar liep de baan rond de
boeijen van omvaart halfweg Spaarndara (by het tonne
tje) en eindigde aan de Zwemschool. Onder den
maaltijd, waaraan ook de Commissaris des Konings deel
nam werden de prijzen uitgereikt.
Den 1 is door het gemeentebestuur te Amsterdam
aanbesteed het rioleren der gedempte Oetgenssloot aan
den heer P. Verbruggen te Waddinxveen, voor/9860.
Voor de levering van aardappelen ten dienste
van de troepen in garnizoen te Helderover het
tijdvak yan 15 Juni tot 1 Nov. 1885was den 1
laagste inschrijver E. Th. de Haas aldaar voor f 189
per mud (68 P.).
Met ingang van den 1 zijn voor den duur van
de zomerdienst de telegraafkantoren op de stations der
spoorlijn Haarlem—Zandvoort dagelijks geopend van
6% vóór tot 11 uur na den middag.
Bij de op den 1 te 's Gravenhage gehouden
korpswedstrijden, uitgeschreven door den bond der
rustende schutterij in Zuid-Holland werden behaald
bij die voor schutterijen: le prijs gouden medaille,
door de schutterij te 's Gravenhage2e prijs zilveren
medaille, door de schutterij te Hoorn; 3e prijs zilveren
medaille door de schuttery te Gouda 4e prijs bronzen
medaille, door de schutterij te Vlaardingen, na loting
met het le bat. rustende schutterij van Zuid-Holland.
Bij den wedstrijd tusschen scherpschutterskorpsen en
