No. 32. Acht en tachtigste Jaargang. 1886. Eenheid in het noodige. De Andere. ZONDAG 14 MAAKT. Prijs der gewone Advertentiën; Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. <S>ffiiiëcl ©cöeclte. NATIONALE MILITIE. De te Alkmaar wonende verlofgangers der mi litie worden uitgenoodigd hunne zakboekjes ter gemeente-secretarie vóór 20 Maart 1886 te bezor gen, om aan de betrokken korps-kommandanten te worden opgezonden Jacht- en %i«chacten. FEUILLETON. 8) tLKÜI \(KSi:ilK<;OI K AM. Deze Courant wordt Diasdag-, Donderdag-en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 8 maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1, De 3 nummers f 0 06. Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de Uitgevers HEKMs. C08- TEE ZOON. De BURGEMEESTER van ALKMAAR brengt ter kennis «n belanghebbendendat ter gemeente-secretarie gelegenheid bestaat tot bet aanvragen van jacht- en viscbacten voor het dienstjaar 1886,87. Alkmaar, De Burgemeester voornoemd, 12 Maart 1886. A. MAOEAINE PONT. De volgende personen worden verzocht zich ter gemeente secretarie aan te melden Maria Anna Kuuze, laatste woonplaats Amsterdam; Fre- drika Maria Elisabeth Roklfs, 1. w Amsterdam; Stijntje van Zoonen, wed J. Hoogendijk, 1. w. Haringcarspel; Nee.tje Kaat, 1. w. Zaandam; Johanna iiillegouda Nieuwkainp, geb. Sikkes 1. w. Amsterdam. Onder zeer ernstige omstandigheden z;jn de parle mentaire werkzaamheden hervat en van zeer veel be- teekenis voor de toekomst van het land kunnen in de eerstvolgende maanden die werkzaamheden zijn. Grond wetsherziening is al terstond zoo goed als aan de orde gesteld en grondwetsherziening onder de tegeuwoordige omstandigheden is, zooal niet van zeer bedenkelijken dan toch zeker van hoogst ernsiigen aard. De grond slagen van bet regeeriugsstelsel eener natie aan eene her ziening te onderwerpen, die tot belangrijke verandering aanleiding geeft is altijd zóó gewichtig dat èn regee ring èn vertegenwoordiging er steeds niet dan schoor voetende toe overgaan maar wanneer er vastheid van beleid bij de regeering en eentieid van zin bij de natie beerschen, dan kunnen althans de omstandigheden gun stig worden geacht oln grondwetsherziening ter haod te nemen. Wat echter van dien arbeid, thans bij ons ondernomen, het gevolg zal zijn is nog een raadsel en dat raadselachtige is zeer verontrustend, want het schip van staat wordt heen en weer gesliugerd op een woeste zee, niet geleid door de vaste hand van een stuurman dio weet waarheen hij den boeg moet wenden om in veilige haven binnen te loopen. Meer dan ooit toch heerscht er onzekerheid en on eenigheid op zeer onderscheiden gebied, zoodat de meest niteenloopende beginselen en z enswijzen zich doen gel den en invloed trachten uit te oefenen op den wetgever. BOOB W. HE1MBÜRG. Ik trad aan het venster en zocht naar alle denkbare grondeu die Charlotte's woorden zouden kunnen ver ontschuldigen en ik vond er slechts eene. Zij was te zeer bedorven te zeer verwend door mij door vader door grootmoeder, door de gebeele wereld Inderdaad wij waren er zelf de schuld van De hand op het hart, Tone, als de geheele wereld zoo aan je voeten hadt gelegen als met je schooDe zuster bet geval is, wanneer elk van je wenschen voorkomen was, wat zou er dan van jou geworden zijd Zoudt ge de vleugels zoo rustig hebben gehouden ais nup En zoudt gij in je oogen reeds zoo oud, zoo verstandig zijn als nu, eu zoo bestand tegen alles, wat de wereld aanbiedt P Het was my ook volstrekt niet gemakkelijk gevallenzoo „verstandig" te worden ik had toch evenveel levensvreugde als zij en wekte ook zoo gaarne in de schitterende balzaal behagen op maar daar klonk mij het woord in de ooren: „de andere." De mooie juffrouw Werthern en „de andere" heet ten wij. Ik boorde mij etns in het gesprek zoo noe men door een paar lippen naar wier lachen en bab belen ik zoo gaarne luisterdebijna te gaarne. „De andere" en op welk eenen toon En toen maakte eens eene jonge vrouw achter mij de opmerking dat de „andere" zich ook juist zoo kleedde als hare mooie zuster „hebt gij ooit iets meer ongelijks gezien als de dames Werthern?" Ik heb dien avond op mijn stil kamertje eeuwig lang voor den spiegel gestaan en mij zelf de gelofte gedaan, nooit weder taltoilet te maken en de „andere" heeft Achteruitgang in de meeste takken van beBtaan doet den ten roepen om bescherming, terwijl een ander slechts heil verwacht van handhaving van volkomen vrijheid en een derde een middenweg zou willen inslaan door bet een vrij te laten en het ander ta belasten. Dage lijks neemt bet aantal voorstanders eener inkomsten belasting toehoewel alle pogingen om haar in te voeren nog mislukten en zeer groot is nog de menigte, die liever te doen heeft met accijnzen, ook al drukken ze voornamelijk den minderen man. Algemeen stem recht is voor den een het groote geneesmiddel voor alle staatkundige kwalen terwijl andereu den onder gang aan Nederland voorspellen, indien het wordt in gevoerd zelfs indien bet kiesrecht belangrijk werd uitgebreid. De rustige en fatsoenlijke werklieden ver langen reglementeering van den arbeid, onderwijs voor hun kinderen van wege den staat algemeenen dieust- p icht en de sociaal-democraten zouden liefst tot on- middelijke verdeehng van alle aardsche goederen overgaan, om ook eens, hoe kort dan ook, te genieten van de zaligheden van een goed leven. Maar het ergste zijn nog: de schoolstrijd en de Kerkelijke twisten. De belangrijkheid der vraag of de neutrale school zal worden prijs gegeven is boveD allen twijfel verheven. De vrees, dat haar dagen geteld zijn is niet ongegrond al heeft ook de heer Pické m de Eerste Kamer een paar jaren geleden uitdrukkelijk verklaard, dat het Nederlandscbe Hoogerbuis nooit zal dulden dat de neutrale school wordt aangerand. Er is langzamerhand een andere wind gaan waaien en de kerkelijke partijen hebben bet zoover weten te brengen, dat men geneigd is tot concessies, 't Is waar, de neutrale school is in den laatstee tijd achteruit gegaan. Op vele plaatbeu laat het gehalte van het onderwijs en van het personeel veel te wenschen over en is bet schooltoezicht zoo goed als van nul en geener waarde. In de katholieke provincies ea op vele plaatseu waar de cbristelyk geretorineerdeu de groote meer derheid vormeu beteekent de openbare Bcbool wei nig of niets meermaar wordt zij geheel losgelaten, dan kan men zeker we eu dat over weinige jaren ge heel Nederland gebukt gaat onder de overheersching der gcestelykheid. In verband met dit alles is de kerke lijke strijd, die te Amsterdam is losgebarsten en op andere plaatsen wordt voortgezet vau groote beleekenis, want als de kerkeljjten beschikken over de macht van bet geld dan eiscbeu zij ook het gezag ia deu staat en evengoed als de katholieken verlangen, dat de Blaat oaderdanig zij aan de heilige moeder de Kerk zoo vorderen ook dr. Kuyper en de zijn n, dat de Staat zal worden geregeerd volgens de Calvinistische beginselen, dus een zuiver theocratische regeeriugsvorm. Men heeft thans gezien hoe ver de kerkelyken durven gaan en waar voor zj al niet terugdeinzen. Dit kan een ernstige les zijn, juist in tyds gekomen en wordt zij ter harre genomen dan mag Nederland dr. Kuyper dankbaar wezen voor zijn coup de forceAan den vooravond eener grond- haar woord gehouden. Het was alsof ik door dit woord eerst mij zelf had leeren kennen of had het slechts myn wantrouwen opgewekt? Ik zag, dat vader, groot moeder, Hans, zelfs het dienstpersoneel mij als de „andere" beschouwden. Lotje, Lotje en altijd eerst Lotjeen ik moest erkennendat ik zelf onbewust precies zoo tegenover haar had gedaan. Wat was ik droevig gestemd in die dagen, maar hoe schielijk overwon ik toch alles en schikte ik mij, overeenkomstig mijnen natuurlijken aanleg, in mijne positie ais huismoeder en goede altijd gereed staande raadgeefster en hoe noodig werd het spoedig Vaak bekroop mij wel het oude dwaze verlangen naar levens genot en naar geluk en dan liet ik huishouden en kousenmand in den steek en begroef myne betraande oogen in de kussens van mijn bed. Maar wanneer ik weder had uitgeweend, viel bet mij gemakkelijk, bet prinsesje voor het bal uit te dosscheu en weder met vaste band de teugels van het huishouden te vatten. En ik werd steeds kalmer en tevredener tot het ongeluk kwam vader dood Hans in treurige omstan digheden en wij onbemiddeld, geheel onbemiddeld, zoodra de boogb jaarde vrouw de oogen sloot. Hoe bang boe dor scheen mij de toekomst toe Zoo stond ik aan het venster op dien avond en keek op het kleine tuintje neer en op de bladerlooze acaciadie vaders trots was geweest. Die aanblik bad mij anders altijd treurig gestemd de boom bad mij steeds een gevangene tusschen de grauwe muren van bet achterhuis toegeschenen vandaag was er in mijne oogen op de gansche wereld geen schooner uitzicht en meende ik niet te kunnen scheiden vau den eenzamen boom waarop nu vreemde oogen uit dit venster zouden neerzien. Jazeer zwaar viel het scheiden en wij lieten toch nietB anders achter dan het doode verleden. Het bad dien morgen geijzeld en bet was gevoelig koud gedurende onzen rid door de sluimerende stad. Afscheid hadden wij van niemand genomen het uur wetsherziening is er nog tijd te waken dat de moge lijkheid voor een priesterheerschappij worde uitgesloten, maar worden de teekenen des tyds ligt geschat of hetzij opzettelijk, hetzij onverschillig voorbijgezien, dan nadert met rassche schreden de ure waarin slechts Rome en Dordrecht elkander het oppergezag in den staat zullen bestrijden omdat alle andere partijen en richtingen tot machteloosheid zullen worden gedoemd door bet gezag eu den invloed van twee kerkordeningen. Dank zij baar krachtige en uitmuntende organisatie heelt de katholieke kerk in de laatste jaren in ons land een bijna ongelooflijke uitbreiding verkregen en haar invloed gevestigd lot in de hoogste regeerings- kringen. 't Is een feit dat de katholieke partij op dit oogenblik de invloedrijkste is. Zij heeft gewerkt in stilte, zonder ophef, kalm, zonder rumoer, maar zij heeft zich overal krachtig genesteld en thans is zij in siaat openlijk op te treden en voor den dag te komen en waar zij zich vertoont gevoelt men terstond dat zij macht heeft De katholieke kerk heeft op Neerlands vrijzinnigen bodem eene goede gelegenheid gevonden om zich uit te breiden en zij heeft dat gedaan op een wijze die verbazing en bewondering wekt en de over tuiging tevens, dat zij indien zij nog ettelijke jaren zoo kan voortgaan, de macht in handen hebben zal, die haar niet weor zal kunnen worden betwistalthans uiet meer ontnomen. Zal het vrije Nederland voor goed overgeleverd wor den aan bet kerkelijk gezag, hetzij van Rome of van Dordrecht Het ant woord hierop zal grootendeels af hangen van den geest, die in de grondwet overheerec'nende zal zijn en de waarborgen, die zij zal opleveren voor de bandhuving der beginselen van vrijheid en gedjkbeid. Als de Staatsschool wordt losgelaten, dan kunnen we ook den atstand van onze politieke vrijheid gerust on- derteekeneu en alvast gaan overwegen of we ons wlleu nederbuigen voor den Paus van Rome of voor dien van Amsterdam. De Hemel beware Nederland, dat het zoo ver komeHet gevaar is ernstiger dan velen denkea maar het is nog niet te laat om bet af te wenden, indien maar alle mannen van ernstigen wil die de vrijheid iiethebben en de onderdrukking haten, beginnen, om nog eens den toectand des lands ernstig en onpartijdig te onder zoeken, opdat ze zich overtuigen ook van netgeeD men met ziet en dan zich vereenigen met alle kracht om datgene te handhaven wat steeds de roem van ons vaderland is ge weest: vrijheid voor allen, geen overheersching van eenig kerkelijk gezag. Er zal om dit te bereiken sirijd noodig zijn en opoffering, want men zal zien, dat de kerke lyken zich duchtig zullen laten gelden en hun tegen standers zullen als een gesloten pbalans, met opoffering van menig speciaal en particulier gevoelen, stand moeten houden om zich niet te laten verdringen uit ue bres, die reeds is geschoten Als slechts eenheid heerscht in het noodige kan nog voel kwaad worden afgewend, maar als ook de vrienden des huizes verdee d zyn, dan uaan we den ondergang te gemoet, want „een huis dat in zich zelf verdeeld is kan niet bestaan van vertrek was zorgvuldig geheim gehouden; zoo kwam het, dat wij, zonder dat iemand ons lastig viel, voor onze bagage zorgen en in een dames coupé derde klasse sluipen konden. Lotje, die haar laatste zakgeld voor het vervoer van Schnips bad gebruikt, ging als een offerlam op de harde bank zitten zij was zeer bteek maar weende vandaag niet. Ik maakte voor grootmoeder een gemakkelijk zi'je van kussens en sluimerrollen en schoof haar een bankje onder de voeten. Lotje ver roerde zich metzij zag strak naar buiten op de tal- looze buizen die de trein eerst voorbijging, met een groote bouquet van viooltjes in de banden, die gisteren avond voor haar afgegeven was met een visitekaartje met; een wapen er op. Toen de trein de laatste buizen voorbysuorde wierp zij de bloemen met eoae haastige beweging naar buiten, alsof zij geen enkele herinnering wilde bewaren aan hetgeen achter haar wegzonk. Toen haalde zij diep adem, zjcht een goed plekje om baar hoofd te steunen, trok den sluier voor het gelaat en zoo bleef zij zitten gedurende den ganscben langen tocht. Daar buiten echter was langzamerhand de streek steeds schooner geworden en had bet vlakke land reeds laDg voor heuveiaobtig terrein plaats gemaakt. Bevallig kenen de dorpjes uit het bonte herfstloof der bosschen, wolkenloos strekte zich de blauwe hemel uit: na een langen regentijd de eerste schooue dag. De Septem bermaand nam vriendelijk groetend afscheid. Wanneer het zoo licht wordt om ons heendan vat het hart weêr moed en waartoe ik mij sedert langen tijd niet in staat had gevoeld ik begon weder plaDnen te maken, illusie aan illusie te knoopeu, luchikasteelen te bouwen. Wie weet, welk geluk ous in het stadje te wachten staat! Het zit misschien reeds op den drempel der kleine woning en wacht slechts op onze komst om ons zijne rozen in deu schoot te werpen Lotje vindt misschien een prins, grootmama herleeft weder in de nieuwe om geving, in den omgang met oude bekendeD, en zou er niet eens op eenen goeden dag aan de kamerdeur worden geklopt en onze goede Hans terugkomen j

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1886 | | pagina 1