No, 41. Acht en tachtigste Jaargang. ZONDAG De verwoestingen In België. A APRIL. Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. Prijs der gewone Advertentiën: Plaatsgebrek noodzaakt ons het feuilleton achterwege te laten. ALKMAARSCHE COUR ANT. Deao Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 8 maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,—. De 3 nummera f 0.08. ff' - KV Isa ,i BSlWlll Ar. ia v Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS- TER ZOON. Treurt ziin de berichten die in de laatste dagen uit België tot 'ons zijn gekomen. Ean landstreek ons gewoonlijk geschetst als even rijk aan natuurocioiQ as aan bloeiende nijverheid waar honderden rookonde schoorsteenen zich tusschen lachende heuvelen en be vallige dorpen verheffen, is een plaats van verwoesting en ellende geworden. - Nu kan men verschillend denken over bet schoone en zegenrijke van al die roo- kende schoorsteenen. Dat zij de bevalligheid van het landschap verhoogenkan bezwaarlijk worden be weerd dat er in een streek gewerkt en vlijtig gewerkt wordtis ongetwijfeld een verblijdend verschijnsel; maar daarom is de aard van den arbeiddie er gedreven wordt, geen onverschillige zaak. Mijnen en groo e fabrieken, waarin de arbeiders bij honderden worden geteld, hebben altijd deze schaduwzijde, dat de arbeid er voor de meesten eentonig en werktuigelijk wordt, de arbeider er gewoonlijk de vrije lucht geheel moet missen en vooral dat een industriëele crisis, een ai lissementeen groote omkeering op het gebied van voortbrenging en handel onmiddelijk op de ag oonen van duizenden een noodlottigen invloed kan hebben of hen geheel buiten werk kan stellen. Maar nutteloos is het, over deze zaken te philosopheeren. De aard van het land wijst van zelf de soort van den arbeid voor de bevolking aan. Gelijk een land van buiten gewone vruchtbaarheid een landbouwende ot vee ee en bevolking zal dragen, goede havens en grooto rivieren scheepvaart eD koophandel doen bloeienzoo brengt een steenkool houdende rotsachtige grond het bestaan van mijnen en fabrieken mede. Het is bekenddat het zuid-oostelijk deel van België, de provinciën Huik, Namen en Henegouwen daarvan rijkelijk zijn bedeeld. Onverwachts heeft zich in deze streek van steen kolenmijnen en fabrieken een werkstaking geopenbaard, die met groote verwoestingen is gepaard gegaan JN iet alleen om den arbeid te doen ophouden was het hier te doen er kwam een cpzet bij om te verwoesten en te vernielen om schade toe te brengen en leed te doen. Werkstaking op zich zelf is reeds een uiterst gevaarlijk middelom zijn doelverbooging van '°®D te bereiken. Het kan soms met goed gevo g wor en aaugewendmaar lijden en ontbering zijn er meestal onafscheidelijk van. Men moet den tijd doorkomen waarin niet gewerkt en bij gevolg geen loon wordt ontvangen, en alleen daar, waar de kassen bestemd om gedurende dien tijd de noodige uitkeeringen te doen, daartoe in staat zijn of voldoende hulp van elders toevloeit, is dit mogelijk. In elk geval zijn deze uit- keeringen of tegemoetkomingen belangrijk minder dan het gewone loon en moet men zich bij gevo g me bet volstrekt onontbeerlijke tevreden stellenterwy daarenboven de spaarpenningen worden opgeteerd en veel te gelde gemaakt wordt om in de dringendste beboetten te voorzien. Hoe bitter het middel echter isin de eerste plaats voor hen die het aanwenden hoe twee snijdend het zwaard dat zij tegen den werkgever op- heflen, het is enkele malen met zonder goed gevolg aangewend waar een geheele bevolking, buiten maehte om eenig ander wetk ter hand te nemen, geheel van enkele industriëelen afhankelijk was, en het loon tot beneden het volstrekt noodige was gedaald. Onwil of hebzucht vau den fabrikant is echter vol strekt niet altijd de oorzaak van het lage loon. inte gendeel gebeurt het niet zelden, dat verlaging van loon onvermijdelijkof althans verhoogmg onmogelijk is, wil men het werk kunnen voortzetten. Er kan zelfs tijdelijk met verlies gewerkt worden om de zaak niet geheel te doen verloopon en inmiddels gunstiger tijden te kunnen afwachtenmaar dat in zulke tijden het loon wel zoo laag mogelijk gesteld en de werktijd somtijds daarenboven ingekrompen dient te worden, spreekt van zelf. Nu hebben wij dezer dagen onder anderen van mijnen in Belgie gehoord, waarvan de eigenaars gedurende de laatste aeht jaren met meer dan één percent van hun kapitaal hebben ontvangen. Onder zulke omstandigheden kan wel het loon met anders dan zeer laag zijn en moet een werkstaking voor hen die haar ondernemen noodlottige gevolgen hebben. In België heeft zich in de laatste jaren het ongelukkig verschijnsel voorgedaan van een kortstondigen buiten gewonen bloei ten gevolge van zeer buitengewone om- stand igheden. Dö Franscb-Duitsch© oorlog had de werkplaatsen in de beide vijandelijke landen gesloten de nijverheid geknakt, den handel verlamd. België ontving wat zijn buren moesten ontberen. Daar kwam men koopen wat Erankrijk en Duitschland niet meer konden leveren. Er waren geen fabrieken, geen handen genoeg om aan alle aanvragen te kunnen voldoen. Nieuwe fabrieken werden opgericht en van de beste werktuigen volgens de nieuwste uitvindingen voorzien om zoovee! mogelijk te kunnen voortbrengen. Er heerachte een tijd lang groote bloeier hearschte helaasgroote weelde in de mijn- en fabnekstreken. Reizigers uit die jaren getuigen er van dat liet geld er werd weggeworpendat mijnwerkers en fabriekar beiders in de kleinste kroegen champagne dronken. Die gelukkige, neen ongelukkige tijd duurde natuurlijk slechts kort. Erankrijk en Duitschland herstelden zich spoedigen weldra trokken de klanten voor een groot deel van de Belgische fabrieken weer terug naar hun oude leveranciers. De loonen daalden weder daalden eindelijk lager dan vóór den oorlog en de fabrikanten vonden zoo weinig aftrek voor hunne in de magazijnen opgestapelde warendat zij slechts vier van de zea dagen konden laten werken en sommigen zullen moeten eindigen met de fabriek te sluiten. Wanneer wij nu lezen dat de mijnwerkers meestal wekelijks niet meer dan vier dagen werken en van 2 tot 3 francs per dag verdienen dan moeten wij erkennen dat dit weekloon van 4 tot 6 gulden een treurig verschil oplevert met dat van de dagen van weelde en dat deze overgang den arbeider bitter hard moet vallen. Uit de dagen van den overvloed is natuurlijk niets gespaard. Ziedaar bet ongeluk van den werkman, wiens loon aan groote afwisseling onderhevig iawiens in komsten rijzen en dalen met den tak van nijverheid waarbij hy werkzaam is. Die rijzing en daling moest hem den voorzorgsmaatregelden duren plicht leeren om in de goede dagen te sparen voor de slechtedie vroeger of later maar eenmaal zeker zullen volgen doch daarvan gebeurt niets. Het booge loon wordt verbrasten het eenige gevolg van de gunstige jaren is dat de arbeider verwildert en verdierlijktonwilli ger om te werken luier en ongeschikter wordt voor zijn arbeid. De bange tijd komt, en nu uit zich de on tevredenheid de woedende teleurs'elling, de yerbiutering over den geweldigen ommekeer niet alleen in een werk staking die onmogelijk tot een gunstigeu uitslag kan leidenmaar daarenboven in blinde vernielzuchtin duiveischen lust om ook anderen verlies en schade te berokkenen, in de eeiste plaats den fabrikant, die onder dezelfde treurige omstandigheden zucht als de arbeider. Zoo zijn in België winkels geplunderdwoningen en lusthuizen verbrand en fabrieken verwoest. Arbeiders die werken wilden, zijn door de onwiiligen tnet geweld teruggehoudenen de mogelijkheid om opnieuw aan het werk te kannen gaan bestaat niet meer want de werkplaats zelve de fabriek, ligt in puin de groote en kostbare werktuigen zijn vernield. Tal van dooden zijn gevallen velen misschien voor hun geheele leven verminktof in hun gezondheid en kracht geknakt. En welk een lange sleep van jammer en ellende, van armoede on gebrek moet van deze handelingen der duisternis het gevolg zijn Ja de Regeering zal doen wat zij kan aan spoorwegen kan werk gegeven wor den er moet geholpen worden; ook duizenden on- Bchuidigen zijn de slachtoffers van deze verwoesting er zal gezorgd worden dat niet geheele streken door gebrek geteisterd worden maar lotsverbetering za. dit oproer zeker niet ten gevolge hebben. Hebben de fabrikanten in deze streken gedaan wat in hun vermogen was om noodlottige gebeurtenissen te voorkomen Misschien zullen naar aanleiding van het gebeurde ook omtrent de verhouding tusschen di recteuren fabrikanten en werklieden in deze mijn- en fabriekdistricten inlichtingen tot ons komen. De fa brikant die honderden werklieden aan zijne onderne ming verbindt, moge wel bedenken, dat die al'en ook van haar meerderen of minderen bloei afhankelijk zijn en bij haar mislukking tijdelijk althac s broodeloos zui len zijn. Zonder zijne tusschenkomst zal er van spa ren en voorzorgsmaatregelen tegen de kwade dagen die ook hij niet kan voorkomen geen sprake zijn. Schiet er dan wel iets anders over dan zelf de leiding op zich te nemen en die voorzorgsmaatregelen met strenge hand in te voeren en aan allen die aan zijn onderneming verbonden zijn op te leggen Wat moet de fabrikant die besef heeft gehad dat hij eenigermate aansprakelijk was voor die honderden arbeiders zich verontrust gevoeld hebbentoen hij ben in de jaren van hooge loonen in de kroegen champagne zag drin ken Maar is ook de Btaat niet verplichtdoor rege ling van den kinderarbeid en beteugeling van onge- schikten en overmatigen arbeid van jeugdige personen te voorkomen dat geheel een opkomend geslacht op groeit in onkunde onzedelijkheid verdierlijking en verwildering In den avond van den 29 is te Ilpendam eene broodbakkerij afgebrand. Den 30 ia te Eerbeek gemeente Brummen, eene papierfabriek verbrand. De gemeenteraad van Haarlem heeft den 31, als biidrage tot de feestelijkheden bij gelegenheid van de algemeene vergadering van leden der maatschappij van nijverheid in Juli a.s., f 300 toegestaan voor verlich ting enz. in den Hout en besloten ten aanzien van de verzoekschriften, om de kermis af te schaffen daarop eerst te antwoorden na de kermis van 1886. Gedep. Staten van Noordbrabant hebben den 31 aanbesteed het maken van den weg van Eersel naar de belgische grens, lang 8072$ el, geraamd op 67035. Laagste inschrijver was de heer Ant. van Lsempt te Turnhout voor f 65580. Den 1 zijn van de geldleening, groot 1.000.000, in 1867 ten laste van het Paleis voor Volksvlijt ge slotenuitgeloot de volgende 16 seriën: 211, 566,804, 824, 852, 1120, 1242, 1410, 1797, 1817, 1963, 2023, 2327, 2714, 2829 en 3568. De Amsterdamsche omnibusmaatschappij heeft 'in het le kwartaal 2.056.227 reizigers vervoerd tegen 2.197.309 in gelijk tijdvak van 1885. De dames van den Brink te Velp bij Arnhem hebben aan het Nederl. museum te Amsterdam eene piano van het jaar 1808 ten geschenke gegeven. Het kohier van den hoofdelijken omslag te Pur- merend is voor 1886 vastgesteld op f 15957.5/. Te Brielle zijn de mazelen epidemisch verklaard. Te Sijbekarspel moet voor lid van den gemeen teraad herstemming plaats hebben tusschen de heeren C. Mantel aldaar en 0. Glas te Benningbroekin plaats van den heer S. Laan, overleden. Te Twisk zijn slecb.ls 4 boerderijen verbrand; van de 5e verbrandde alleen de boet. Voor het bouwen der openbare school te Egmond- binnen waren 7 inschrijvingen ingekomen. De laagste, aan wien het werk gegund is was G. Ruigewaard te Egmond aan Zee voor ƒ2113; de hoogste bedroeg 2600. n— Te Enschedé hebben de werklieden in de stoom- ververij van de firma Stroink Co. en de wevers in de fabriek van den beer Schoiten, ten getale van 300 man het werk gestaakt. Vier en twintig huzaren zijn van Zutfen per extra trein daarheen vervoerd. Zaterdag 3 April. Londen. De regeeriug beval aan harea gezant te Atheneom de laatste waarschuwing tegen Grieken- lands oorlogsplannen te doen. De Turken trekken zich bij de Grieksche grenzen samen wanneer daarop een grieksch ultimatum volgt, dan zal de engelsch- oostenrijksch-italiaanache-vloot terstond handelend op treden^ Het gezelschaponder directie van den heer Pohlini dat den 2 met veel succes eene vooretelling gaf in het lccaal Dib'gentiaalhier, zal heden, den 4, twee voorstellingen geven waarvan de eene, voor kin deren des voormiddags en de andere 's avonds plaats vindt. Het gezelschap vormt een goed geheel en de uitvoering van Vrijdag zal ongetwijfeld op het bezoek der te verwachten voorBtelingen van goeden invloed zijn. Op de voordracht voor onderwijzeres aan de openbare le tusschenschool alhier zijn geplaatst de on derwijzeressen A, A. Buys te West-Knollendam, ge meente Wormerveer, M. Cloeck te Bergen en J. de Vries te Kolhorn gemeente Barsingerborn. In de vergadering van den gemeenteraad van Woensdag, 7 April, 's namiddags 12'U uur, zullen de volgende punten behandeld worden: Beëediging van den heer A. Conijn Az. als taadslid Van de commissie van financiën Rapport op de rekening der Kamer van Koophan del en fabrieken over 1885. Idem op de rekening van de commissie van toezicht op het stedelijk mu ziekkorps over 1885. Idem op het verzoek van regen ten van het burgerweeshuis om machtiging tot het doen van af- en overschrijvingen in hunne begrooting voor 1885. Idem op een dergelijk verzoek van het burgerlijk armbestuur en op een suppletoir begrooting voor 1885. Van Burgemeester en Wethouders. Kohier der plaatselijke directe belasting dienst 1886. Rapport op het verzoek van J. Balvers om vergunning tot het stellen van een houten hek aan de Geest. Voorstel tot onbewoonbaarverklaring van eenige woonhuizen met rapport der commissie van onderzoek. Benoeming van eene onderwijzeres aan de le tusschenschool. Idem van helpsters aan de openbare school voor onvermogenden. Idem van eene commissie voor de audiëntie bij Z. M. den Kom°S- Idem van een stembureau voor de verkiezing van ee lid der Provinciale Staten. Idem van eene commissie y°—dlandenvergelijkend examen voor hoofd der school te Koedijk den 3 alhier gehouden namen 34 van de 43 sollicitanten deel. Het werk bestond uit het „lge.de, NederUnd,ch.e..l. Uw rijke teel bljt> de erkdie «ij „reen,gd dragen Waarin het nageslacht der vaadren geest aanschouwt! Al praalt die bondskist thans niet op een zegewagen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1886 | | pagina 1