Qtligrlci.
®ele#raftsctte Bettcbtcn.
Slabs-Berichten.
Mej. Brouwerhoofd der bewaarschool van de
gereformeerde gemeente te Grootebroek, heeft als aoo-
danig eervol ontslag gevraagd.
In het door het bestuur der Liberale Unie aan hare
leden enz. gericht schrijven waaraan reeds eenige
bijzonderheden ontleend werden, wordt betoogd, dat de
wensch naar onbekrompen uitbreiding der kiesbevoegd
heid er vooreerst ontegenzeggelijk toe leideD moet, dat
men reeds bij het voorloopig kiesreglement hen onder
de kiezers verlangt op te nemen die zonder eenigen
twijfel door hunne intellectueele ontwikkeling de in den
kiezer verlangde geschiktheid bezitten en voor wie
uiterlijke teekenen van zoodanige ontwikkeling zijn aan
te wijzen. Het zou niet te verdedigen zijn bij het ont
werpen eener kiearechtsregeling waarbij de banden
van art, 76 der grondwet niet meer klemmen zullen, deze
capaciteiten uit te sluiten. Het daartegen aangevoerde
hoofdbezwaardat aan de vaststelling eener lijst van
capaciteiten onoverkomelijke moeilijkheden verbonden
zgn, wordt zeer overdreven geacht. Bij ernstigen wil
en wanneer men nietuit zucht om het volmaakte te
bereiken, het bereikbare goede wil prijs geven, is eene
voldoende aanwijzing dezer categorie reeds dadelijk
stellig te verkrijgen. Het tweede puntdat uit
voerig behandeld wordtis dat onbekrompen uit
breiding van kiesbevoegdheid ook in den werkmansstand
op den voet van het regeeringsontwerp, aangevuld met
eene lijst der capaciteitenniet zal worden bereikt.
Verscheidene feiten worden ten bewijze daarvan aange
voerd. Men zal inderdaad bij aanneming van het re
geeringsontwerp zoo goed als algemeene uitsluiting
erlangenjuist van bendie in de laatste jaren de
meeste belangstelling toonden en op ordelijke wijze
daarvan deden blijken. De kiesbevoegdheid moet niet
alleen toegekend worden aan hen die voor het volle
bedrag der personeele belasting aangeslagen zijn, maar
ook aan hen die met remissies van 2/3 of 1/3 zijn
aangeslagen, bepaaldelijk in de gemeenten, welker kom
eene bevolking heelt van 3000 of meer. Verder zou
één regel gevolgd moeten worden bij de belasting
ambtenaren. Thans laat de een den aanslag, waar hij
geene betaling verwacht, achterwege de ander brengt
den aanslag op de kohieren op het gevaar af den
post oninbaar te moeten verklaren. Van daar dat Am
sterdam bij eene bevolking van ongeveer 372000 zielen
34000 aanslagen heeft met 4681 niet betalers en Bot
terdam half zoo groet, 21C00 aanslagen met 10007
niet betalers. Zij, die gedeelten van perceelen bewonen,
welke niet als afgezonderde gedeelten van een woonhuis
worden aangemerkt, zijn niet zelfstandig aangeslagen
ofschoon dat deelgeschat naar den maatstaf der wet
op het personeel voor belastbare huurwaarde zou in
aanmerking komen. Ook hierin zou moeten worden
voorzien. Het bestuur wenscht bovendien allerminst prijs
te geven het uitnemend juiste beginsel, dat de belasting,
waarvoor de aanslag de kiesbevoegdheid verzekert, ook
werkelijk moet zijn betaald. In de derde plaats wordt
bijzonder groot gewicht gehecht aan den in bet regee-
ringsvoorstel niet gestelden doch reeds zoo dikwijls
verdedigden eisch dat de kiezer persoonlijk zijn stem
biljet ten stembureele moet invullen.
Aan het slot dezer beschouwingen wordt het vol
gende gezegd
Het belang der ontwikkelde denkbeelden zalnaar
wij ons vleien diep worden gevoeld.
Het geldt bier de eerste oplossing van een vraagstuk,
naar welks afdoening reeds sints jaren is uitgezien.
Het geldt de aanwijzing der kiezers die eene volks
vertegenwoordiging zullen hebben bijeen te roepen, van
welke vele hervormingen worden verwacht.
Het geldt eene regeling die wel voorloopig heet
maar waarvan toch niemand den duur schatten kan.
Het geldt eene daad waardoor de gehechtheid van
ons volk aan zijne staatsinsteilingen bevestigd ea de
vreedzame ontwikkeling van ons politiek leven verzekerd
moet worden.
Van den ernst dezer opmerkingen overtuigd, achten
wij het regeeringsvoorstel over deze aangelegenheid
wegens zijne leemten en gebreken, onvoldoende en eene
regeling in den zin als door ons werd voorgedragen
in overeenstemming met de roeping der liberale partij,
die toch bij uitstek geroepen is, hervormingspartij te zijn.
Wij behoeven wel niet te verzekeren dat iedere
gedachte aan uitetel van eene principiëele hervorming
niet alleen verre van ons ligt, maar ons in ieder opzicht
zou tegenstaan.
Niettemin, moesten wij kiezen tusschen de onge
wijzigde aanneming van het door de regeering voorge
dragen kiesreglement en bet afwachten, voor de eerste
regeling, van eene definitieve kieswet op den grondslag
van een nieuw grond wet^irtikel wij zouden niet aarze
len toch aan het laatste de voorkeur te geven.
Men zij niet te angstvallig, om den gezeten werkman
de kiesbevoegdheid toe te vertrouwen. Wie vertrouwen
geeftzal vertrouwen wekken.
Onder de hoede der innige gehechtheid van liet
Nederlandsche volk aan zijn vorstenhuis, eene gehecht
heid waarin de liberalen waarlijk niet voor iemand
onderdoen, en bij den bezadigden zin van het overgroot
gedeelte onzer natiekan men veilig de grenzen der
staatkundige bevoegdheid reeds nu onbekrompen uit
zetten.
De Mcntags-Bevue, een der best bestuurde bladen van
Weenen is gewoonlijk zeer nauwkeurig ingelicht. Het
laatste nummer bevat belangwekkende bijzonderheden
over de betrekkingen tusschen Keizer Wilhelm en diens
omgeving, met name den kroonprins „onze Frits", en
prins Bismarck. De schrijver van het artikel is een
diplomaat die niet dan met groote omzichtigheid
schrijft. Maar men kan gemakkelijk tusschen de regels
lezen wat zijne bescheidenheid en voorzichtigheid hem
weerhouden duidelijk te zeggen.
Aldus Le phare du littoral, een te Nizza verschijnend
blad. Het vervolgt daarop
Onderscheidene Weener bladen bevatten dezer dagen
telegrammen uit Berlijn omtrent eene toenadering, die
zou hebben plaats gehad tasschen den kroonprins en
prins Bismarck, eene toenaderingdie het behoud van
den vrede ten doel zou hebben. Ik ben niet in staat
om dit bericht te bevestigen of tegen te spreken. Maar
het geeft mij aanleidingu eenige mededeelingen te
doen omtrent de verhoudingen tusschen de heerschende
kringen van Berlijn.
Ieder weetdat er aan het hof tegenwoordig twee
staalkundige partijen zijnde eeneaan het hoofd
waarvan de Keizer staat en zijn almachtige minister;
de andere, geleid door den kroonprins. Eene zeer
groote klove scheidt de zienswijzen dezer twee partijen.
Keizer Wilhelm deelt ten opzichte vau de binnen-
landsehe staatkunde geheel de denkbeelden van zijn
getrouwen en beproefden raadsman en kent dientenge
volge aan het parlementaire regeeringsstelsel en aan
de volkstem geen grooter gewicht toe dan deze. Voor
be den zijn betgeen men noemt de tradities van het
oude Pruissenzoowel als de prerogatieven van adel
en jonkers in dienst van den staat en het leger ge
heiligde zaken. Het gewicht, aan het volk gehecht,
strekt zich niet verder uit dan zoover betreft de betaling
van belastingen en vervulling van den militairen dienst
De macht van den staat beteekent de almacht en de
alwetendheid. Wie haar aan kritiek durft onderwerpen,
bemoeit zich met zaken die hem niet aangaan. De
kroonprins heeft ten opzichte van zijne onderdanen
geheel andere denkbeelden. Wie lust heeft zeteleeren
kennen beeft slechts de redevoering te lezen, door hem
in de loge d»r mafons te Straatsburg uigesproken. De
beginselen van vrijheid en gelijkheid voeren in de mee
ningen van den kroonprins den boventoon.
Wat de buitenlandscbe staatkunde aangaat, zijn de
denkbeelden der bovengenoemde personen niet minder
uiteenloopend. Ik mag niet in bijzonderheden treden
maar gij kunt als zeker aannemen, dat de keizerlijke
partij zeer goed weet dat de kroonprins beslist tegen
een tweeden oorlog met Frankrijk is. Hij weet hoe de
kroonprins bereid zou zijn da quaeBtie op te lossen.
Daarom beeft de partij die meent dat een nieuwe
oorlog onvermijdelijk is voor de hechtheid van bet
duitsche rijkdezen oorlog sinds lang voorbereid en
getracht op alle mogelijke wijzen de noodzakelijkheid er
van te betoogen. Maar deze partij is bij den Keizer
zelf op krachtig verzet gestuit.
De oude Keizer wil zijne grootsehe loopbaan in vrede
eindigen. Hij meende dat Frankrijk voor lange jaren,
wat zijn leger aangaatkrachteloos was gemaakt. Hij
hoopte dat men eindelijk begrijpen zou aan gene
zijde der 1 Vogezen dat bet jaar 1870 niet anders
was dan de boete voor eenen ouden misslag. Hij
liet geen gelegenheid voorbijgaanom het franscbe
gouvernement van zijn oprechte welwillendheid de ver
zekering te gevenen gaf er de bewijzen van zooveel
hij dat vermocht. Een soort van idealisme, dat den
hoogen leeftijd van den vorst als een stralenkrans om
ringt vervulde zijn gemoed en de franscbe ministeries,
die voortdurend te Berlijn de meest stellige verzeke
ringen van vredelievendheid hebben gegeven en de
leger hervormingen met bedachtzaam beleid langzamer
hand hebben uitgevoerd, werkten mede, om den Keizer
in zijne gevoelens te versterken.
Prins Bismarck is zeker de eerste persoonlijkheid van
den Staat in deze eeuw en een der grootste mannen
van alle tijden maar hij is in de eerste plaats de ge
trouwe dienaar en vriend van zijnen Keizer. Zeer
dikwijls mag hij hebben geaarzeld en somtijds mag hem
het rood van den toorn naar het gelaat zijn gestegen
maar ten slotte heeft bij zich altijd aan zijnen meester
onderworpen.
Meer dan eens werkte hij in het belang van den
vredewanneer hij er de voorkeur aan zou gegeven
hebben om de hand aan den degen te slaan niet
zooals de oorlogspartij eenvoudig uit lust tot den oor
log, maar omiiat hij inzag, dat het onvermijdelijk was en
ook omdat hij wist dat wanneer Keizer Wilhelm het
hoofd had nedergelegd de kroonprins machteloos zou
zijn om den vrede te bewaren.
Daar komt onverwachts generaal Boulanger. Men
had te Berlijn alle reden om van dezen minister bet
ernstigste te denken. Zijne militaire toebereidselen
openbaarden een groot bevattingsvermogen snelheid
van uitvoering een vasten wil. De geestdriftdie de
Franschen voor hem aan den dag legden, wees op bet
gevaar. Toen beproelde de oorlogspartij eene nieuwe
poging bij den Keizer; hem werd onmiddelijk het jongste
militaire ontwerp ter band gesteld ec langzamerhand
slaagde men in zaken van nog meer gewicht. Gij kunt
nu zeker zijn dat de negentigjarige en vredelievende
Keizer voortaan gewonnen is voor de oorlogspartij en
zich niet zal verzetten wanneer graaf Moltke zich bij
hem laat aandienen en zegt„Majesteit het moet
En prins Bismarck Het is mogelijk dat hij inder
daad den vrede heeft gewild en dien nog wilhet is
mogelijkdat eene toenadering heeft plaats gehad
tusschen hem en zijnen verklaarden tegenstander den
kroonprins, en dat deze beiden bondgenooten gewerden
zijn, om bunnen invloed ten gunste van den vrede aan
te wenden. Maar tegenover den Keizer is de kroon
prins in deze soort van zakenniet de gewenschte
bondgenoot. En prins Bismarck zelf, de trouwe dienaar
van zijnen meesterzal zich wanneer hij kiezen moet,
dadelijk plaatsen aan den kant van den Keizer.
Zoo is naar mijne overtuiging de beteekenisdie
men hechten moet aan het bericht omtrent het vreemden
verbond, tusschen Bismarck en den kroonprins. In
uwe journalistenwereldis de heerschende meening
dat ai die oorlogsgeruchten enkel en alleen ten doel
hebben, aan het voorstel van bet septennaat eene meer
derheid te verzekeren. Ik geef u echter de verzekering,
dat dit het geval niet is. De Keizer en graaf' Moltke
zyn hoogst ernstige lieden
Een vermakelijk voorbeeld van administratieve ge
strengheid in Duitschland deelt de Figaro mede. De
keizerin van Oostenrijk, die zeer trotsch i3 op de voort
brengselen barer boerderijen in de omstreken van
Scbönbrunn, verzond onlangs aan hare zuster, de gravin
van Trani, een ham van 22 pond. Op het adres stond:
„Aan de gravin van Trani, Baden. Van de keizerin
van Oostenrijk." Men had echter verzuimd er het in
Duitschland vereischte certificaat van herkomst aan toe
te voegen en de beambten van het duitsche douanen-
kantoor te Limbach bielden bet pakket aan en sohreven
aan den marktmeester te Weenen: „Wij hebben ont
vangen een pakket, geadresseerd aan de gravin van
Trani. Wees zoo goed ons te doen weten of de afzen
der (keizerin van Oostenrijk) te Weenen is gedomici
lieerd en of hij van beroep spekslager is. Het pakket
blijft geconsigneerd, in afwachting van den uitslag van
uw onderzoek."
Dinsdag 1 Maart.
's Gbavenhahe. Twesde Burner. Grondwetsherziening.
Het regeerings-artikei 6 (benoembaarheid tot rijksbe
trekkingen) is verworpen met 38 tegen 35 stemmen zoo
dat het oude artikel behouden is; art. 7 is aangenomen
met 59 tegen L4 stemmen, doch gewijzigd, zoodat de
afzonderlijke naturalisatiewet voor iederen vreemdeling
behouden blijft maar de wet de gevolgen zal regelen
voor echtgenoot en minderjarige kinderen van genatu-
raliseerden. Hoofdstuk I is daarop aangenomen met 47
tegen 33 stemmen. Na discussie is hoofdstuk II
(troonopvolging) aangenomen.
Bome. De pogingen om een kabinet uit de linker
zijde te vormen zijn mislukt zoodat waarschijnlijk Depretis
weder zal optreden.
Weenen. Het wordt bevestigd, dat in Bulgarije een
opstand ia uitgebrokenbet garnizoen van Silistria
verklaarde zich tegen het regentschap.
De volksvoorlezing van den 24 was buitengewoon
drnk bezocht en de bezoekers zullen zich dien avond
niet beklagen. De heer H. van den Berg hoofd der
openbare school voor onvermogenden, droeg voor Oude
Sienlje van Justus van Maurik en De admiraal en zijne
omgeving van A. tPerumeas Buning, welke beide stukken
zeer in den smaak vielen. Werden door de leerlingen
van de hoogste klassen dier school vóór de pauze eenige
losse liederen goed gezongen het zingen van Asscbe-
poestereen zeer uitvoerig zangstuk na de- pauze
slaagde vrij goed. De jonge zangers en zangeressen
deden bun best en toonden dat zij met vrucht de
lessen hunner onderwijzers gevolgd hadden. Dat een
dergelijk uitvoerig zangstuk vrij goed kon worden uit
gevoerd is wel een bewijs dat het onderwijzend per
soneel met lust en yver bezield is, om de kinderen zoo
ver te brengen. De aan het slot der vergadering aan
het onderwijzend personeel gebrachte dank was dan ook
wel verdiend.
Onlangs is alhier eene fabriek opgericht, die een
in deze gemeente nieuwe tak van nijverheid tot beoefe
ning brengt. De heeren dr. F. Graeff& Co. n.l. hebben,
verscholen in een der uiteinden der stad eene stoom
fabriek van zuivelbereidingsstofien gesticht, die zij het
ook op beseheiden schaal aangevangen, alle gegevens
bezit, om, onier zaakkundige leiding, zich uit te brei
den. Aan de zuivelbereiding is meer en meer in de
laatste jaren de wetenschap dienstbaar gemaakt. Niet
te verwonderen is het daarom dat ook aan de hulp
middelen die der bereiding van het zuivel ten dienste
moeten staanvoortdurend hooger eischen worden
gesteld, ten einde de natuurproducten derwijze te kun
nen bereiden en ze tot een graad van zoodanige vol
komenheid te brengendat aan de ta'looze klachten
over slechte kwaliteit en onvastheid in de vervaardiging
zoo mogelijk een einde wordt gemaakt. Het is daarom
vooral dat wij met vreugde deze nieuwe poging van
de heeren dr. Graeff Co., tot welke firma een ge
diplomeerd chemicus behoort, begroeten, ais een schrede
te meer op den weg van vooruitgang op het gebied
onzer zuivelbereiding die hoe sterk de concurrentie
zich ook doet gevoelen toch haren goeden naam nog
niet verloren heeft en met behulp van de vele mannen
van naam waarop ons land op landbouwgebied wijzen
kan ongetwijfeld dien geheel herwinnen ja wellicht
verhoogen zal.
De heer Q. Wit, onderwijzer aan de openbare
burgerschool alhier, staat No. 3 op de voordracht voor
hoofd der school te HeDgeloo.
Naar wij vernemen heeft de heer P. Kool Jz.,
zijn ontslag genomen ais lid van de kamer van koop
handel en fabrieken alhier.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN.
25 Eebr. Bartel, Z. van Jan Hoogland en Maria Petronella
van den Berg.
26 Jan, Z. van Gerrit Dik en Geertruida Boskamp.
27 Ernst Adrianus, Z. van Adrianus Einwachter en
Geertruida Krijt. Hendrika Judith, D. van Leen-
dert Adrianus Schot en Willcmina Nachtegaal.
Johanna Margaretha Anna, D. van Nicolaas Johannes
Out en Anna Berst.
28 - Christoflel Daniel, Z. van Christoffel Daniel Westpkal
en Johanna Petronella Hofmeester. ChristinaD.
van Willem Bern&rdus de Haas en Grietje de Boer.
OVERLEDEN. m
27 Eebr. PieterZ. van Taeke Sijperda en Trijntje Bouwma
21 j. en 7 m.
ARRON DISSEMEN TS-RECHTB AN K.
Correctioneele Terechtzitting van 1 Maart.
A. P., Wieringen, rebellie, 4 maanden gev.
KANTONGERECHT.
Zitting van den 25 Februari 1887.
D. S., Egmond Binnen, zetten van wildstrikken in de duinen
na vroegere veroordeelingf 20 boete of 4 dagen hecht.
P. v. D., Egmond binnen, zich met wildstrikken bevinden
in de duinen vrijgesproken.
J K en J K Grootschermer, visscken met verboden visch-
tuig'. iéder t 3 boete of 1 dag hecht., met verbeurdverklaring
en vernieling van het viscktuig.
J T Egmond Binnen, jagen zonder vergunning, vrijgesproken.
S Heemskerk, des nachts vervoeren van wild in gesloten
jachttijd, f 40 boete of 7 dagen hecht.
J de V., Castricum, in gesloten |achttyd aanwenden van
pogiDg om wild te bemachtigenzonder buitengewone mach
tiging consent
