1887.
KLARA MILITSJ.
No. S7.
Negen en tachtigste Jaargang
VRIJDAG
13 MEI.
Verbinding Alkmaar-Hoorn,
een cisch des tijds.
Prijs der gewone Advertentiën
FEUILLETON.
Novelle van
I. S. TOERGÉNJEF.
7)
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Conrant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door
het geheele rijk f 1,
De 3 nummers f 0,06.
IAr. ix~\
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HEEMs. COS-
TEE ZOON.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
noodigen dringend eigenaren of bewoners van perceelen aan de
Langestraatdie voornemens mochten zijn, hunne perceelen van
gas of duinwater te voorzienuitde aansluiting aan gas- of
waterleiding zoo spoedig mogelijk te doen plaats hebben met
het oog op de vernieuwing der straat.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLAINE P0N1.
11 Mei 1887. De Secretaris,
NUHOUT VAN DER VEEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengennaar aanleiding van art. 11 van het reglement be
treffende de kamers van koophandel en fabrieken, vastgesteld bij
koninklijk besluit van 9 November 1851 (Staatsblad No. 142),
gewijzigd bij dat van 11 Augustus 1859 (Staatsblad No. 80)
en 12 Juli 1873 (Staatsblad No. 108), ter kennis van de be
langhebbenden
dat op Woensdag 1 Juni 1887, des morgens van 10—1 ure,
ten raadhuize der gemeente de verkiezing zal plaats hebben van
een lid voor de kamer van koophandel alhier, in vervanging van
den heer P. Kool J Cz., die als zoodanig zijn ontslag heeft ge
nomen. Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
11 Mei 1887. De Secretaris,
NUHOUT VAN DER VEEN.
JAN JONKEE, laatste woonplaats Akersloot, wordt
verzocht ter secretarie dezer gemeente zich aan te
melden.
Den 30 November van dit jaar zal het 25 jaren
geleden zijndat het „Comité voor den Noord-Hol-
landschenFrieschen Spoorweg" zijn eerste aanvrage om
voorloopige concessie voor een spoorwegverbinding van
Friesland met Noord-Holland den toenraaligen Minister
van Binnenlandsche Zaken toezond. In het volgende
jaar1863 werd dit plan nader omschreven en meer
bepaaldelijk concessie aangevraagd voor een spoorweg
van Leeuwarden naar Alkmaar, namelijk voor een spoor
weg uitgaande van het station van den staatsspoorweg
te Leeuwarden en langs Sneek loopende naar Stavoren,
met een stoomvaart van Stavoren op Enkhuizen en een
spoorweg van Enkhuizen over Hoorn naar Alkmaar.
De staatsspoorweg in Noord-Holland bestond nog
niet; de richting van dien spoorweg van Alkmaar tot
Amsterdam was nog niet bepaald. Daarom vroeg het
comité voor het geval dat de staatsspoorweg in Noord-
Holland van Alkmaar laDgs de Zaanstreken naar Am
sterdam mocht worden aangelegd en het IJ zou wor
den overbrugdtevens voorkeur voor de concessie
tot den aanleg van een spoorweg ten oosten van het
Noord-Hollandsch Kanaalvan Hoorn tot aan de
overbrugging van het IJ bij de Willemsluis.
De onderneming scheen aanvankelijk gelukkig te
zullen slagen. Onderhandelingen met de toen bestaande
(Uit het Eussisch.)
„Maar ik heb ze gezien", dacht Arétof bij zichzelf.
- Alleen in den laatsten tijd vervolgde Kupfer
merkte ik een groote verandering bij haar op zoo ver
velend als zij daar Btond, zoo stil, in een heel uur krseg
men er geen woord uit bij haar. Ik vroeg haar al eens
Heeft iemand je ook beleedigd, Katharina Semjonowna
Daar kende ik baar karakter wel voor een beleediging
kon zij niet verdragen Ze zweeg en daarmee basta
Zelfs het succes op het tooneel vroolijkte haar niet op;
het kon bonquetten regenen geen glimlach kwam
er voor den dagNaar den gouden inktkoker heeft zjj
één keer gezienmaar van ter zijde Zii klaagde
dat de tegenwoordige rolzooals zij die opvattehaar
niets aanstond. En het zingen verwierp zij geheel en
al. Ik ben er de schuld van vrind 1 ik heb haar
toeD oververteld, dat je in haar geen school vondt. Maar
met dat al waarom zij zich vergiftigd heeft is
onbegrijpelijk En hoé heeft zij zich vergiftigd
In welke rol had zij het meeste succes
Aratof wilde wel is waar te weten komen, in welke rol
zij de laatste maal was opgetreden doch hij vroeg
maar wat anders.
Naar ik mij herinner, in de „Groenja" van Ostrowski.
Maar ik zeg je nog eensniets van liefdesgeschie
denissen Bedenk alleen dit zij leefde bij haar moeder
in huisje weet het is zoo'n koopmanshuisin
iederen hoek een kastje met heiligenbeeldjes en een
lampje ervooreen hitte om te stikken het riekt er
„Algemeene Maatschappij van Handel en Nijverheid"
schenen tot een goed einde te zullen leiden, totdat die
maatschappij in financiëele moeielijkheden geraakte en
weldra bezweek. De bandelscrisis van 1866 en de oorlog
van 1870 belemmerde verder de pogingen van het
comitédat intusschen zich den tijd ten nutte had
gemaakt om de noodige opmetingen te laten doen, het
plan in kaart te brengen en een vertrouwbare begroo
ting van kosten te maken. De richting van den staats
spoorweg in Noord-Holland was inmiddels vastgesteld.
In de plaats van een overbrugging van het IJ was de
droogmaking van het IJ gekomen. De staatsspoorweg
zou van Amsterdam over Zaandam en Uitgeest naar
Alkmaar loopen. Het comité vroeg daarom in 1872
opnieuw concessie aan voor dezelfde spoorwegen, thans
zóó gewijzigd dat de lijnen van Hoorn zouden loopen
naar Alkmaar en over Purmerend naar Zaandam, om
aldaar aan te sluiten aan den staatsspoorweg.
Deze spoorwegen zijn bijna alle aangelegd evenwel
niet door de zorg van het comité van 1863 en 1872
maar door den Staat. Men spoort thans van Leeuwarden
over Sneek naar Stavorenvindt daar de boot naar
Enkhuizen en spoort verder van daar over Purmerend
en Zaandam naar Amsterdam.
Alleen de spoorweg van Hoorn naar Alkmaar ont
breekt.
De kortste verbinding tusschen Friesland en Noord-
Holland met een zee-traject van een enkel aar is tot
stand gekomen maar zij gaat buiten Alkmaar om.
Alkmaar is buitengesloten heeft van dien spoorweg
geen voordeel en zal moeite hebben om in den wedstrijd
met de gemeenten die door dezen spoorweg in gun
stiger toestand zijn gekomen, zijn tegenwoordigen rang
te bandhaven. Hoorn en Purmerend hebben veel ge
wonnen Alkmaar won niets.
Moet dat zoo blijven
Het gebrek aan middelen van gemeenschap tuBschen
het oostelijk en het westelijk deel van Noord-Holland
is inderdaad voorbeeldeloos. Niet alleen de spoorweg
ontbreektmaar evenmin bestaan er goede land- en
waterwegen. Eerst te Zaandam komen de beide spoor-
weglijnen in Noord-Holland tot elkander en tusschen
Alkmaar en Hoorn vindt men niets anders dan ge
brekkige rijwegen en een trekvaart die nog op twee
plaatsen is afgebroken. Naijver tusschen de besturen
van het oostelijk en het westelijk deel der provincie
heeft dien toestand doen ontstaan en meermalen opzet
telijk bestendigd. Toch men gevoelt hetmoet hij
voor de ontwikkeling van handel, nijverheid en verkeer
en bij gevolg voor de algemeene welvaart dezer pro
vincie van zeer nadeeligen invloed zijn. Wat het markt
bezoek bij een betere gemeenschap zon winnen ligt
voor de hand. De nijverheid was vroeger te Alkmaar
onbeduidend maar daarin is verandering gekomen, en
wij hopen hartelijk dat de industrie zich hier voor goed
heeft gevestigd zich hier thuis zal gevoelen en zich
meer en meer zal uitbreiden. Van marktbezoek en
winkelnering alleen kan onze stad op den dnur niet
zuur in de bezoekkamer, eenige stoelen aan de wanden>
bestoven venstersen komt er een gastdan zucht de
vrouw des huizes alsof er een vijand aankwam. Hoe
kan daar nu iets inkomen van hofmakerij en amonrsP
Gewoonlijk liet zij ze op zijn beat toe. Eene ferme
dienstmeid een gezonde tante in een katoenen
sarafau (19), met een figuur van belang, posteert zich
aan den ingang van de voorkamer en brult je aan
Waarnaartoe? Neen, ik begrijp bepaald niet,
waarom zij zich vergiftigd heeft. Het bewijst, dat het
leven haar verdroten heeftdas besloot Kupfer
philosophisch zijn betrachtingen.
Arétof zat met gebogen hoofd. Kan je me het
adres geven van dat huis in Kazanj zeide hij
eindelijk.
Jawel; maar wat heb je daaraan Of wil je daar
een brief heen schrijven
Misschien wel.
Nujij moet het weten. Alleen antwoordt de
onde je niet, want ze kan lezen noch schrijven. Of het
moest zijn dat haar zusterOhaar zuster is een
verstandige vrouwMaar ik ben toch verbaasd over
je, vriend! Vroeger zoo'n onverschillige kalmte... en
nu zoo'n belangstelling 1 Dat komt alles van dat een
zelvige leven
Aratof antwoordde niets op deze opmerking en ging
heennadat hij het kazansche adres gekregen had.
Toen hij naar Kupfer gingteekende zijn gezicht
onrust, ontsteltenis, verwachting... Na ging hij met
gelykmatigen stapmet neergeslagen oogen met den
hoed op het voorhoofd gedruktschier alle voorbij
gangers die hij tegenkwam volgden hem met nieuwsgie
riger blikken maar hij merkte geen voorbijgangers
heel anders als op den boulevard
„Ongelukkige Klaraonverstandige Klara klonk
het in zijn binnenste.
(19) lang kleed dat de boerinnen dragen, van voren met een
rjj knoopen vastgemaakt.
bestaan. Zal echter de hoop op een zich uitbreidende
en bloeiende industrie en tevenB op een meer omvat-
tenden handel met het grootere en rijkere oostelijk
deel der provincie worden verwezenlijkt dan moet
Alkmaar daarmede in betere verbinding staan.
Maar wij bezigen overbodige woorden. Van hetgeen
wij betoogen is ieder reeds sedert lang reeds sedert
jaren overtuigd. Nadat het uitzicht op den aanleg van
een spoorweg tusschen Hoorn en Alkmaar door den
staat was vervlogen heeft men ook te Alkmaar inge
zien dat men zelf do hand aan het werk moest slaan.
Hierover was men bet eens, dat er een stoomtramdienst
tusschen de beide steden moest worden geopend en
aan plannen daartoe heeft het niet ontbroken. In de
laatste vergadering van den gemeenteraad komen echter
twee mannen, aan wier ernstige begeerte om een tram
verbinding tusschen oostelijk en westelijk Noord-Holland
tot Btand te brengen zeker niemand zal twijfelen ons
mededeelen dat men van dat plan moet afzien. En
waarom Een tramweg moet worden aangelegd op
bestaande wegen men kan hier en daar voor een klein
gedeelte waar de bestaande weg onbruikbaar is een
lastige bocht moet vermeden, of voor een onvermijdelijke
bocht voor den tram meer ruimte noodig iseen stuk
grond aankoopen of doen onteigenen maar dat moet
zeldzame uitzondering blijven en mag geen regel worden.
Anders kan de stoomtram geen rekening maken. Van
aan te koopen of te onteigenen grond kan een beter, een
voordeeliger gebru'k worden gemaakt dan voor den
aanleg van een tramweg. Moet men den grond beta
len dan maakt men een spoorweg.
De heeren C. Bosman en Mr. A. F. de Lange komen
den gemeenteraad mededeelen, dat de bestaande wegen
ongeschikt zijn voor den aanleg van een tramweg. Zij
zijn te smal, te onregelmatig en liggen op te ongelijke
hoogte. Zij zijn daarenboven niet de kortste weg en
loopen niet door de meest bevolkte streken. Eén plan
scheen nog lang uitvoerbaar. Gedeeltelijk zou men van
den bestianden weg door Berkhout en van den Hui-
gendijk gebruik maken, maar tusschen Berkhout en
Rustenburg zou een nieuwe weg moeten worden aan
gelegd. Het geld voor dit plan was gevonden men
moest alleen nog de vergunning hebben van het ge
meentebestuur van Berkhout en het polderbestuur van
Heer Hugowaard om de bestaande wegen te mogen
gebruiken. Beide besturen weigerden de gevraagde
vergunning te verlsenen. De ondernemers vroegen de
voorlichting van mannen die wel door ieder als des
kundigen zullen worden aangemerktvan den eerst-
aanwezenden ingenieur der staatsspoorwegen te Hoorn en
en den ingenieur vau den Geldersohen lokaalspoorweg,
en beiden oordeelden de bestaande wegen ongeschikt.
Dat de oudernemers na deze voorlichting hunner eigene
raadslieden geen moeite hebben gedaan om de besturen
van Berkhout en den Heer Hugowaard van de ongegrond
heid hunner bezwaren te overtuigen is te begrijpen.
Maar wat nu dan
Moet de grond voor den weg betaald worden dan
X.
Den volgenden dag echter bracht Ardtof vrij rustig
door. Hij kon zioh zelfs aan zijn gewone bezigheden
overgeven. Alleen dithetzij hij met iets bezig was
betzij in zijn vrijen tijdonophoudelijk dacht hij aan
Klaraaan hetgeen Kupfer hem den vorigen avond
gezegd had. Het is waar, zijne gedachten waren even
eens van vreedzamen aard. Het scheen hem toedat
dat vreemde meisje hem uit een psychologisch oogpunt
interesseerdeals een soort raadselover welks op
lossing bem opgelegd was zijn hoofd te breken. Zij
is met een actrice in betrekking weggeloopen, dacht hij
bij zich zeiven, „zij heeft zich onder de bescherming der
vorstin gesteld, bij wie zij woonde, naar het schijnt
en niets van liefdesgeschiedenissen? Dat klonk niet
waarschijnlijk Kupfer zegttrots Maar ten eerste
weten wij (Aratof had moeten zeggenhebben wij in
de boeken gelezen „weten wij, dat trots samengaat
met een lichtzinnig gedrag; en ten tweede hoe heeft zij,
die trotsch was, een rendez-vons kunnen voorstellen
aan een man, die haar met minachting kon bejegenen
en bejegend had en dat nog al op een publieke
plaats op den boulevard Daar kwam Aiétof
de geheele scene op den boulevard voor den geest
en hij vroeg zich afOf hij Klara waarlijk met min
achting bejegend hadP
Neen, besloot hij Dat was een ander gevoel
van een kwalijk begrip van argwaan ten slotte „On
gelukkige Klara klonk het hem opnieuw in het hoofd,
Wel ongelukkig, besloot hij weder... Dat is het
geschiktste woord. Maar wanneer het zoo is ben
ik onrechtvaardig geweest. Zij heeft terecht gezegd
dat ik haar niet begreep. JammerZulk een
misschien merkwaardig wezen is zoo dicht langs mij
gegaanen ik heb er geen partij van getrokkenik
heb haar van mij gestooten Nu 't doet er niet
toe... Een geheel leven ligt nog vóór mij. Wie weet
of er nog niet zulke ontmoetingen voorkomen.