No. 127.
Negen en tachtigste Jaargang.
1887
ZONDAG
Groot© Veemarkten
Maandagsche Veemarkt
Aan de kiezers!
Op de Huwelijksreis.
23 OCTOB E SI.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
FEUILLETON.
Prijs der gewone Advertentiën:
dit faar invallen op 9 en S3 Novem
ber 1889 en dat op ZONDAK 6 Novem
ber 1889 geen vee op de markt zai
worden toegelaten vóór des middags
119 aren.
Eene novelle
ALKIAARSCHE COUMAT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door
het geheele rijk f 1,
De 3 nummers f 0,08.
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HEEM». COS-
TER ZOON.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK-
MAAR brengen ter algemeene kennis dat de
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, A. MACLAINE PONT,
18 Oct. 1887. De Secretaris
NUHOUT YAN DER VEEN.
DE GEWONE
wordt bij gelegenheid der groote veemarkt op 6 No
vember 1887 gehouden op de Credenipte
Nieuteestootnabij de Manaalkade
en op den Mionine/steefj/.
Zult gij air. I. A. Levy den candidaat der liberale partij
afvaardigen naar de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
of zult gij den raad der conservatieve kiesvereenigingen,
waarbij zich catliolieken en anti-revolutionairen aansloten,
volgen, en een mandaat geven aan Jhr. C. Hartsen
Vermoedelijk is het de laatste maaldat ons oude kies
district waarin sedert jaren de liberale partij hare man
nen zag zegevieren geroepen wordt om eene keuze te doen.
Daarna zullen de banden, die ons vereenigen worden
losgemaakten onder de gewijzigde grondwetzullen de
kiezers, die zoolang vereenigd streden voor vooruitgangen
'recht, onder drie verschillende districten worden verdeeld.
Voor 't laatst gaan wij denzelfden weg. Zullen wij dan
dien laatsten keer onze beginselen ontrouw worden, en de
vlag uit de handen laten glippen die wij zoolang hoog
hielden Dit mag niet van ons worden verwacht.
Ook zullen onze politieke tegenstanders wel geen oogen-
blik de hoop koesterendat wij hun de zege zullen ver
schaffen door lauwheid, door wegblijven van de stembus,
door verdeeldheid.
Wij kunnen gerust zijn dat onze kiezers, door trouwe
plichtsbetrachting, zullen zorgen dat de laatste bladzijde
TAN
EEDOR VON ZOBELTITZ.
14)
Onwillekeurig vouwde Deckern de handen. „Je neemt
mij eenen steen van het hart met deze troostrijke mede-
deeling", verklaarde hij rondborstig en eenvoudig.
„Waarachtig, Egon alleen het bewustzijn, dat die
ellendige historie van gisteren zonder ernstige gevolgen
is gebleven voor dat arme kind zou reeds voldoende
in staat zijn om mij weder op de been te helpen
't Waren niet zoozeer die vervl.... pünen in mijnen dikken
kop, die mij beletten heden nacht een oog toe te doen
dan wel de angstige twijfel en de onzekerheid omtrent den
toestand van Carla. Nu verder o, ik heb je nog
zeer veel te vragen, beste vriend, en wel vooreerst Is
Scboddyn nog in dit huis?"
Werktuigelijk balde zich Egons vuist bij deze vraag.
„Die schurk, die laaghartige, gewetonlooze schutk
stiet hij opgewonden uit. „Neen, die kerel is weg en
tot zijn geluk, want ware hij gebleven, ik zou hem met
deze vuist den valscbeD kop ingeslagen hebben
„Foei, Plettow, foeiEen fatsoenlijk man maakt zijne
handen niet onnoodig vuil aan iets wat laag en gemeen
is en met slijk bezoedeld 1 Maar vertel dan toch, goede
vriend, vertel toch begrijp je dan niet, dat ik van
verlangen brand, om den verderen afloop der zaak te ver
nemen Scboddyn heeft dus het hazenpad gekozen, hè?"
„Hij heeft in den afgeloopen nacht Capri verlaten.
Eerst gisteren avond kwam het vermoeden dat spoe
dig tot zekerheid rijpte bij mij op, dat ik mij in
dien vent bedrogen had dat hij in één woord een
ellendige kwajongen is. Toen de visschers jelui beiden
freule Carla en jou in hunne boot aan land
brachten was de eerstedie met veel drukte en om
haal van woorden, aan Carla zijne hulp aanbood, Schod-
van de geschiedenis van dit district niet behoeft te wor
den beschreven met eene conservatieve zegepraal.
Nieuwe dagen komen. De uitbreiding van het kiesrecht
zal niet alleen velen roepen tot de uitoefening van een
recht, waarvan zij tot heden waren uitgesloten, maar ook
den wetgever dwingen de oogen te vestigen op behoeften
en nooden die in onze maatschappij óf zijn ontstaan, óf
zich iu dringender vormen dan vroeger voordoen.
Het jaar 1887 zal in de toekomst gelijk met het jaar
1848 worden genoemdals een dier datums in de ge
schiedenis van een volk welke een tijdvak onherroepelijk
afsluiten.
Tweeërlei richtingen zullen tegenover elkander staan. De
liberale partij in alle hare schakeeringen die bij alle ver
schil over meer en minder rekening houdt met den voor
uitgang, voor welke de moderne maatschappijzooals zij
geworden is door de steeds zich ontwikkelende weten
schap met haren harden strijd om liet bestaanhare
moeielijke levensvoorwaarden, maar ook met, hare triomphen
van industrie hare ontdekkingen en hare bevrijdende kracht
uit de banden eener verouderde overleveringeen feit is
dat zij aanneemtwaarin zij berusteen arbeidsveld
waarop zeer veel te verrichten is, maar waarop ze gaarne
werkt, met vertrouwen den oogst verwachtende van de
toekomst.
Daar tegenover staat de partij van hen die terug willen
naar het verleden; met de conservatieven tot de beginselen,
die vóór 1848 den Nederlandschen Staat regeerdenmet
de anti-revolutionairen naar de beginselen der Dordtsche
Synodemet de catholieken naar de dagendat de moe
derkerk heerschte over den staat.
In deze partij hebben alleen de kerkelijken eene toekomst,
omdat zij een gezag erkennen buiten den staat, dat zij
meenen te kunnen gebruiken om de maatschappij terug te
duwen op verlaten banen.
Maar de conservatieve partij is zonder macht, zij verte
genwoordigt meer een staatsvormdan een beginsel dat,
onafhankelijk van den staatsvorm eigene levenskracht heeft.
De nieuwe grondwet is het doodvonnis der reeds lang
verzwakte conservatieve partij. Voor haar is geen plaats
meer in de gewijzigde staatsregelingdie wij tegemoet gaan.
De roldie zij heeft vervuldzal door anderen worden
overgenomen iedere partij zal hare rechterzijde hebben,
maar geen van dezen zal staan op het standpunt der oude
conservatieve partij.
Zij brengt haren afscheidsgroet; bij deze verkiezingen
zingt zij haar zwanenzang.
Maar zij wil met eere sterven. Daarom stelde zij voor
dit district de candidatuur van Jhr. C. Hartseneen
waaTdig vertegenwoordiger van een ouden naam.
Anti-revolutionairen en catholieken, die zich daarbij
aansluitenbewijzen te willen medewerken tot eene plechtige
uitvaart.
Maar niet omdat zijde kerkelijke partijen met
den conservatief eensdenkend zijn of hij met hen.
Indien niet deze keuze een t ij d e 1 ij k karakter hadde
dyn. Plotseling sloeg het meisje als voelde zij in hare
onmacht instinctmatig de nabijheid van het kwade,
hare moois oogen op. Ik zag den ontstelden en toch
eenigzins vreeeaehtigen blikdien zij op den graaf
sloeg en hoorde hoe zij met sidderende etem duidelijk
uitbracht„Gij niet graaf Sehoddyn bedrieger
valschaard Raak mij niet aan ga weg weg ver
uit mijne nabijheid en zoo bleek als de dood
maar met van spijt en woede verwrongen trekken
droop de berei langzaam af. 's Nachts werd ik uit
mijnen zooals je denken kunt, niet al te vasten slaap
gewekt door eenen der hotelbediendendie mij een
briefje bracht. Hij had het onmiddelijk moeten be
zorgen nog voor de morgen aanbrakaldus luidde
zijn last. Het was van Sehoddyn's hand en toch
niet van zijne handwant het schrift geleek zoo
bedriegelijk veel op mijn eigen dat ik zelfs een oogen-
blik twijfelde of ik het niet zelf geschreven kon hebben.
„Ik verlaat Capri", schreef hij kortaf „mijn spel heb
ik verloren en den inzet op den hoop toe. Indien gij
u verwonderen mochtdat ik u in uw eigen schrift
schrijf, wend u dan slechts om do noodige opheldering
tot de oude baronnesse von Doning. Ve.- langt gij re
kenschap van mij over mijn doen en laten dan ben ik
tot uwen dienstzoodra wij elkander vroeg of laat
toevallig weer eens ontmoeten. Maar neem u dan voor
mij in acht - is haat u omdat gij mijn spel doorzien
en verijdeld hebt, ja, ik baat u zooals ik Jesko von
Alten krögel haatteomdat hij mij in den weg stond,
't Is u bekend hoe het afliep met dien snaak spiegel
u daaraan en wordt wijs. Vaarwel mijn bestetot
weerziens Het was echter onnoodig mij tot
mevrouw v. Doning te wenden zij zelf liet zieh van
morgen vroeg bij mij aanmelden, in tranen badende als
eene door leedverdriet en teleurstelling gebogen en
berouwvolle oude vrouw. Zonder aarzelen bekende zij
mijdat zij de onmiddellijke aanleiding tot Sehoddyn's
plotseling vertrek geweest was nog den avond te voren
had zij eene verschrikkelijke scène met hem beleefd en
daarbij had zij zich voor altijd losgemaakt van den band
van afhankelijkheid, waarin hij haar in een noodlottig
oogenbiik arglistig had verstrikt.
zouden de kerkdijken zeker in het krijt zijn getreden met
een man van hunne eigene kleur.
Dat wij daarin niet dwalen zal de eerste verkiezing
in de nieuw te vormen enkelvoudige distrieten bewijzen.
De liberale partij kan zich gelukkig achten met de can
didatuur wij vertrouwen weldra met de keuze van mr.
I. A. Levy.
Hij is een man, zooals iedere partij moet verlangen onder
hare hoofden te tellen, onmisbaar in tijdsomstandigheden
zooals de tegenwoordige, nu nieuwe behoeften op den voor
grond tredennieuwe mannen hunne stem doen hooren
nu er orde moet worden gebracht in eene menigte van
denkbeelden van wenschenvan volksmeeningen nu het
ware geschift moet worden van het valschehet kaf van
het koorn. Dan bestaat er behoefte aan een mandie
hard heeft gewerktdie zijn geest en zijn verstand aan
zich heeft onderworpendie de vragen van den dag heeft
bewerkt in de studeerkamer alvorens zich geroepen te
achten eene oplossing aan te bevelen in het leven.
Mr. I. A. Levy is een welsprekend man. In onzen tijd
van drukinkt en brochures is de welsprekendheid eene
kunstdie verloren gaateene natuurlijke gave die te
weinig ontwikkeld wordt. En toch kan het geschreven
woord nooit den redenaar vervangen; het levende woord
is rijker en machtiger dan het best overvvogene geschrift.
Mr. I. A. Levy bezit in zijne warme welsprekendheid, in
de gelukkige vereeniging van logischen gedachtengang
en schitterenden woordentooi, eene macht, die hij ten nutte
van het land wenscht te gebruiken, en die voor de liberale
partij belooft wat dr. Scliaepman geeft aan de catholieke.
Mr. Levy is een man van beginselen. Hij stond pal
voor het neutrale staatsonderwijshij ontwierp de Li
berale Unie; hij gaf, in eene breede reeks van geschriften,
verantwoording van zijne overtuigingen.
Wij weten wat wij aan hem hebben.
Door hem te kiezen versterken wij de liberale partij.
En welke onzekerheden de nieuwe verdeeling in enkelvou
dige kiesdistricten zal medebrengenwelke veranderingen
de samenstelling der liberale partij in de Kamer daardoor
zal ondergaan, het zal steeds gelden voor een daad van
vaderlandsliefde en van politiek beleid aan de talenten
van Mr. I. A. Levy den toegang verschaft te hebben tot
's lands hooge, raadzaal.
Sedert vele jaren vaardigde ons district twee liberale
afgevaardigden af, soms na bitteren strijd, veelal na nauw
betwiste verkiezing.
De band tusschen het district en zijne afgevaardigden,
was als die tusschen bloedverwanten in één gezin.
Geschillen losten zich op door onderlinge waardeering,
Niet alleen de liberale partij verloor in mr. J. L. de
Bruyn Kops een waardig vertegenwoordiger. Het vaderland
verloor in hem een edel en nuttig burger.
De plaats door zijnen dood ledig gelaten moet worden
vervuld op waardige wijze.
En tevens op eene wijzedie strookt met het goed
recht en de belangen der liberale partij.
„Van den aanvang zijner kennismaking met de familie
von Doning was het Sehoddyn's streven voortdurend
geweestom Carla voor zieh te winnen. Zijne plannen
waren fijn overlegd en getuigden van duiveische door
traptheid. Vooreerst moest ik uit den zadel gelicht
worden en dat bracht hij door middel van twee brieven,
voorzien met mijne, door hem meesterlijk nagemaakte,
handteekeningen een geheel weefsel van leugen en
bedrog verwonderlijk snel tot stand. Je zult je misschien
nog wel herinneren wat ik je destijds op het terras
van het hotel Victoria te Sorrent vertelde ten op
zichte van de familiebetrekking der Doning's met de
Altenkrögels uit Baarburg. Het sprookje van dat tes
tament van den ouden heer was evenzeer een verzinsel
van Sehoddyn alleen was waar, dat de Doning's inder
daad aanspraken deden gelden op de nalatenschap
van den laatsten uit het geslacht Altenkrögel. Daarop
bouwde Sehoddyn zijne plannen. Hij had uitgevischt,
dat mevrouw v. Doning, die zich met waren hartstocht
op faeursspecalatiën toelegdezieh sterk in geldelijke
verlegenheid bevond en dat eene verbetering harer finan-
tiën haar zeer te stade zoude komen. Dientengevolge
viel het hem niet erg moeielijk de oude dame te over
tuigen dat hare aanspraken op de nalatenschap der
familie Altenkrögel haar het volste recht gavenmet
Jesko, den eenigen erfgenaam der Baarburgers, te pro-
cedeeren. Daar het onderwerp van dit voorgenomen
rechtsgeding eene buitengewoon belangrijke som verte
genwoordigdetenminste in de verbeelding van Sehod
dyn aarzelde mevrouw von Doningin haar blind
vertrouwen op 's graven eerlijkheid geen oogen
biik, zieh schriftelijk en in behoorlijken vorm, te verbin
den om aan Sehoddyn, voor het geval, dat haar, met
zijne hulpeen deel van het betwiste vermogen zou
worden toegewezendezen hare dochter tot vrouw te
geveu. Eenmaal zoover ging de graaf ook regelrecht
op zijn doel af. Hij wist zeer goed dat een proces
met Jesko de zaak te zeer op da lange baan zou schui
ven en ten slotte misschien nog wel ongunstig voor
hem kon uitvallen en daarom koos bij een betereen
zekerder middelhij ruimde den eenigen man die
zijne plannen kon dwarsboomen eenvoudig uit den