326ste 8 taats-L o ter ij.
ISitmetaiaub.
RAPPORTEN uitgebracht in de Vergade
ring van de Vereenigiug tot ontwikkeling van
den landbouw in Hollands Noorderkwartier, op
Woensdag 30 November.
Zaak-BOEKEL,
den minister ran bnitenl. raken den heer Elourens
hnne ingenomenheid te kennen gegeven met de spoedige
beslissingin de nationale vergadering verkregen.
SPANJE. De Koningin-regentes heeft de Cortes
geopend. Bij die gelegenheid stond haar bijna 2jarig
zoontje naast haar. In de voorgelezen troonrede werd
eene tweede bijeenkomst over Marokko aangekondigd.
De Sultan van Marokko had de regeering verzocht
dezelfde mogendheden die in 18S0 te Madrid bijeen
kwamen, tot eene nieuwe bijeenkomst uit te vaardigen,
om de marokkaansche zaken met onderling goedvinden
te regelen.
VEREENIGDE STATEN. In eene bijeenkomst van
demokratssche leden is de hoer Carlisle lot kaudidaat
voor voorzittter der Kamer benoemd.
Het Congres is den 5 geopend.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamee.
Bij de behandeling van het wetsontwerp tot het verleenen
van onderstand aan mindere geëmployeerdenvaste werklieden
en bedienden, op daggeld werkzaam bij inrichtingen aan 's rijks
zeemacht en op 's rijks werkvaartuigenniet vallende in de
termen van art. 2 der wet van 24 Juni 1854 (Stbl. No. 92)
op den 1wees de heer K e r d ij k op de aanleiding tot de
indiening daarvann.l. dat de minister zich wil ontslaan van
die hoog bejaarde werklieden, die niet meer met jeugdige
kracht kunnen werken en die hij toch niet geheel wil ontslaan.
De voorgestelde regeling kon echter zijne goedkeuring niet weg
dragen. Het ontwerp toch bedoelde eene eind-regeling, zoowel
voor de thans geëmployeerden als voor hen, die nog aan rijks
inrichtingen komen. Eerstgenoemde wil de minister uit rijks
middelen pensioneerenlaatstgenoemde uit eigen middelen. l)it
achtte hij onbillijk en ongemotiveerd, een meten met twee maten.
Hij wenschte, dat de Staat voor beiden dezelfde offers droeg. Dit
geschiedde niet en daarom had hij bezwaar tegen het ontwerp.
De beste regeling ware naar zijne meening die, waarbij door
den werkgever den Staat en den arbeider, beiden een
deel gedragen werd van de lasten. Onbillijk was het ook
te vergen, dat de werkman tot zijn 60 jaar in dezelfde werk
plaats moest verblijven. Hij wenschte, dat onafhankelijk van
het tijdstip van 't eindigen der dienstbetrekkingde werk
man eene uitkeering kreeg in evenredigheid tot het aan
tal dienstjaren. Op nog een onbillijkheid wilde hij wijzen,
namelijk dat deze wet ook toepasselijk zou zijn op de
mindere geëmployeerdendie op daggeld werken en niet
op hendie eene vaste aanstelling hebben. Naar verschil
lende richtingen waren dus onbillijkheden. Hij had er van
afgezien om te trachten door amendementen ze weg te nemen,
omdat dan tal van puntenonvoldoende voorbereidbeslist
moesten worden dat zeer ten nadeele der financiën zou komen,
daar de geldelijke uitkomsten moeielijk zouden zijn vast te stel
len. Daarom hoopte hij dat de regeering gevolg zou geven
aan het amendement der rapporteurs om aan het ontwerp zijn
voorloopig karakter terug te geven met het vooruitzicht op eene
meer afdoende regeling, opdat in elk geval de thans bejaarde
werklieden geholpen werden.
Nadat de minister van marine verklaard haddat
deze regeling juist een gevolg was van de moeielijkheid om eene
gedeeltelijke regeling te maken en dat hij de gegrondheid van
sommige bezwaren niet kon toegevenverzekerde hijdat aan
de rijks werven hooger loon werd genoten, dan bij particulieren,
zoodat de werklieden wel een deel van hun loon als bijdrage
voor hun pensioen konden storten. De heer H e 1 d t ontkende
dit laatste en j uichte eene voorloopige regeling toeom ook
door hem gewenschte veranderingen te kunnen aanbrengen.
Na de sluiting der algemeene beraadslaging kwam bij art. 1 in
behandeling het amendement der commissie van rapporteurs om
te lezen«totdat hierin nader zal worden voorzien wordt onder
steuning verleend aan hendie sedert in 1854 in dienst zijn
gekomen en thans 55 jaar zijn of eervol worden ontslagen, voor
zoover zij niet reeds op grond der pensioenwet recht op pen
sioen hebben."
Dit amendement werd aangenomen met 45 tegen 11 stemmen.
Den 2 werd na langdurige bespreking over de wijze van
betaling, namelijk of betaald zou worden per maand, per 3
maandenbij den aanvang of na den afloop van het kwartaal
met 30 tegen 26 stemmen een amendement van den heer
K e r d ij k aangenomen om de voorloopige regeling aan de
regeering over te laten, die na kalme overweging naar omstandig
heden kon handelen.
De considerans werd gewijzigd in verband met het tijdelijk
karakter, dat aan de wet is gegeven.
Den 5 is met de behandeling der staatsbegrooting voor 1888
een aanvang gemaakt.
Begrooting van oorlog voor 188 8. Bij het
tweede onderzoek dezer begrooting in de afdeelingen keurden
sommige leden het af, dat bij wijziging, zonder den Raad van
State gehoord te hebbeneene nieuwe post van f 350.000 op
de begrooting werd gebracht. Het vraagstuk der verandering
van het infanterie-geweer had bij afzonderlijk ontwerp moeten
worden beslist. Andere leden wezen hiertegenover op tal van
antecedentenzelfs waar het nog veel gewichtiger ontwerpen
betrof.
Sommige leden verheugden zich in aangebrachte verminderingen,
waarin andere juist een bewijs zagen, dat aanvankelijk onnoodige
uitgaven waren voorgesteldwat weinig vertrouwen schonk in
het streven naar zuinigheid. Bovendien waren sommige ver
lagingen geene werkelijke bezuinigingenmaar uitstel van
uitgaven.
In ééne afdeeling vroeg men, of niet te bezuinigen zou zijn
door inkrimping van uitgaven ten behoeve van het kampeeren
van troepen.
Inlichtingen werden gevraagd omtrent de onregelmatigheden
vóór de teraardebestelling van een te 's Gravenhage overleden
officier van gezondheid, naar aanleiding waarvan de drigeerende
officier van gezondheid schijnt gepensioneerd te zijn.
Vrij algemeen werd de wenschelijkheid toegestemd om de
infanterie van een beter geweer te voorzien; ook dat voorloopig
de voorkeur was gegeven aan verandering van een deel der
geweren boven de invoering van een nieuw geweer van kleiner
kaliber. Enkele bezwaren werden slechts ingebracht.
Men vreesde dat de diensttijd te kort zou blijken om de
troepen met het nieuwe wapen te oefenen; de voorraad patronen
te spoedig uitgeput zou zijn de rookwolken, door het snelvuur
teweeggebracht, de trefkans zouden verminderen. Voorts be
twijfelden enkelen, of het nieuwe geweer wel voldoende bij de
troep is beproefd. Hiertegenover werd verzekerddat de
behandeling van het nieuwe geweer gemakkelijk door de man
schappen te leeren was. De spoedige uitputting der munitie
kon worden voorkomen door vermeerdering van den beschik
baren voorraad in de magazijnen. De beproeving in het groot
moest nog plaats hebbenmaar de regeering moest worden
in staat gesteld omwanneer de keuze was gedaantot de
verandering over te gaan.
In eene afdeeling vroeg men, of de aanbouw der kazerne
voor de genie te Utrecht nog niet een jaar kon worden uitgesteld.
Den 16 November is in den Amsterdamschen
studenteubond een medisch dispuut opgericht, waaraan
de naam van „Moleschott" is gegeven naar prof. Mole-
sohott te Rome die daartoe vergunning gaf.
Den 29 is te Oostzaan de woning met stalling en
hooiberg van D. Bind Pz. afgebrand.
Den 30 is te Ursem eene boerderij met ruim 25
bunders uitmuntend weiland in het openbaar verkocht
voor f 48622, behalve de kosten.
Te Kibbelgaarn, gemeente Yeendam, stoeiden den
1 twee jongelui met een geladen geweer en een sabel.
Het geweer ging onverwachts af, met het gevolgdat
een van ben de volle lading in het hoofd kreeg en
dood nederviel.
Te Hillegersberg is den 1 overleden Pieter Rog
geveen, 102 jaren oud.
Den 1 hebben voor de arr.-rechtbank te Haarlem
terecht gestaan Clarenburg, Adrian, Zernitz en Cohen,
beklaagd van in den nacht van den 3 op den 4 Sep
tember te Zaandam een kermisreiziger zoodanig mis
handeld te hebben, dat hij bewusteloos naar het gasthuis
te Amsterdam moest worden vervoerd. Tegen de drie
eers'genoemde beklaagden werd voor ieder 3 maanden
gevangenisstraf geëischt en voor den vierden vrijspraak
gevraagd, daar zijne onschuld volkomen bleek. De eisch
van het openbaar ministerie om Clarenburg en Adrian
dadelijk gevangen te mogen nemen, werd door de recht
bank niet toegestaan,
Den 2 heeft voor de arr. rechtbank te Middelburg
terecht gestaan de vrouw uit Heinkenszand, die in den
nacht van den 14 op den 15 Juni aan haar 8jarig
zoontje met een scheermes den hals afsneed als be
schuldigd van opzettelijk en met voorbedachten rade
dat kind van het leven te hebben beroofd. Zij bekende
den moord te hebben gepleegd daar het kind steeds
e9n bron van twist was tusschen haar en haren echtge
noot en verklaarde thans voor het eerst, aanvankelijk voor
nemens te zijn geweestzich zelf van kant te maken.
Uit het getuigenverhoor bleek o. adat het kind
dikwijls ruw behandeld werd. Tegen haar werd le
venslange gevangenisstraf geëischt. De verdediger vroeg
vrijspraak, op grond dat het misdrijf niet bewezen was.
Den 2 is eene proef, om de ijsbaan der Amster-
damsche sportclub op het terrein achter het rijksmuseum
electrisch te verlichten, zeer goed geslaagd.
Bj de door de Nederl, Handelmaatschappij den
2 gehouden inschrijving op 100 aandeelen Deli-Maat-
Bchappij werden ingeleverd 53 biljetten, inhoudende bie
dingen op 316 aandeelen. Een deel der aandeelen werd
gegund tot den koers van 800 pet,; de overige werden
den 3 ter beurze geplaatst tegen 810 pet.
De te Amsterdam algemeen bekende Jacobu3 Mens,
broeder in de orde van den Nederl. Leeuwwiens
beenen onlangs afgezet werden tengevolge van beko
men brandwonden is in den nacht van den 2 op den
3 in het Binnengasthuis te Amsterdam overleden.
In den nacht van den 2 op den 3 is te Diepen
veen overleden de heer mr, A. J. Duymaer van Twist,
oud-gouverneur generaal van Nederl. Indieoud-lid
der le Kamer en oud-lid der 2e Kamerwaarvan hij
gedurende eenigen tijd voorzitter was.
Den 3 is te Amsterdam het tienjarig bestaan der
Vrije Gemeente herdacht,
De burgemeester van 's Gravenhage heeft afwijzend
beschikt op bet verzoek van verschillende koffiehuis
houders, om hunne lokaliteiten tot 's nachts 2 uren
open te mogen houden.
De heer Butenxlid der Tweede Kamer voor
Middelburg, heeft ook het stellig voornemen geuit,
zich niet weder verkiesbaar te stellen.
- De gemeenteraad van Hoogwoud heeft de jaarwedde
van de te benoemen onderwijzeres van f 700 tot ƒ475
verlaagd.
De Scheveningsche bouwvereeniging (Hotel Garni)
keert over het afgeloopen jaar 10 pet. per aandeel uit.
Den 29 wordt eene beslissing genomen over een voor
stel tot vergrooting van dat hotel en over eene dan te
sluiten geldleening.
Te Leeuwarden hebben zich 40 leerlingen van de
rijks hoogere burgerschool, 27 van het gymnasium en
8 van de burger- dag- en avondschool aangegeven, om
deel te nemen aan de vrijwillige oefeningen in den
wapenhandel, welke plaats zullen hebben onder de lei
ding van den len luitenant C. M, I. van den Heuvel
Rijnders.
In November werden tusschen Enkhuizen en
Lutjebroek met de paardentram HoornEnkhuizen
3774 reizigers vervoerd. Opbrengst f 422.97%.
De beer S. baron van Heemstra te Saesenheim is
in het hoofdkiesdistrict Leiden de kandidaat der anti
revolutionaire partij voor de Tweede Kamer geworden.
De IJsvereeniging „Groningen" te Groningen telt
1200 leden.
De bisschop van Haarlem heeft den heer J. M.
Tiebes op zijn verzoek eervol ontslag verleend als pastoor
te Spanbroek, met ingang van den 14 en benoemd tot
pastoor aldaar den heer G. Dennig; tot pastoor te De
Cocksdorp op Texel den heer W. van Rijn en tot
kapelaan te Uitgeest den heer C. C. A. van Dillen.
In de vorige week zijn de op het oefeningsterrein na
bij het station de Bildt te Utrecht door de genietroepen
genomen proeven met het vernielen van bruggen door
dynamiet uitstekend geslaagdzware ijzeren leggers
werden als bordpapier gescheurd en men was verbaasd
over de vernielende uitwerking eener betrekkelijk geringe
hoeveelheid dynamiet.
Kerkmeesteren van Midsland op Terschelling
hebben voor 1887 aan de pachters der landerijen van
de kerk 15 pet. vermindering van pacht toegestaan.
Ongeveer 150 personen uit Wieringen hebben
aan den minister van financiën verzocht de wierpacht
rondom Wieringen geheel op te heffen en de oester-
pacht te beperken tot die gronden die alleen voor
oesterspenen geschikt zijnte weten het Amsteldiep,
het Visschermansgaatjehet Zwin en een gedeelte van
de meer bij de Waterkaap, zich o a. daarop beroepende,
dat de deensche regeering voor de wierindustrie en de
oestervisscherij de zee geheel vrij laat en zelfs Engeland
in de iersche zee geene beperkingen heeft ingesteld.
Ingevolge aanschrijving van den minister van ma
rine worden op 's ryks werf te Helder, met ingang van
1 Januari 1888, ongeveer 280 werklieden waarvan de
meesteu nog slechts kort in dienst waren, ontslagen.
Daaronder behooren ook 30 werklieden die drie maan
den geleden van 's rijks werf te Amsterdam overgeplaatst
werdéncm in dien tijd naar een ander ambacht te
kunnen omzien.
Het grasgewas van den polder Heer Hugowaard
is in 1888 voor f 700 meer verpacht dan in 1887.
In den morgen van den 4 is te 6 uur brand ont
staan in eene zaagsel- en turfioods aan den Overtoom bij
de Kosterstraat onder Nieuwer-Amstel. Met moeite wer
den de bewoners nog tijdig genoeg gewekt door een
buurman, die de brand ontdekt had. Door de groote
hoeveelheid brandbare stoffen als zaagsel en turf, welke
in het huis aanwezig waren duurde het vrij lang, eer
men het vuur meester was. De kommandaut der vrij
willige brandweer te Nieuwer Amstel bekwam door een
val eene l'chte kneuzing aan de onderste ribben.
Bij kon. besluit van den 4 is aan den heer J. de
Boer met ingang van den 31 op verzoek eervol ontslag
verleend als burgemeester van Blokker.
- Den 4 des avonds is de boerderij van de wed,
Berkemeijerbewoond door H, Langereisstaande aan
de Dorainé'slaan te Haarlemmermeer, afgebrand. Het
vee werd gered.
Den 5, des morgens, is, terwijl de bewoners naar
de kerk waren ingebroken bij H, Kroon, in den pol
der E, nabij Oudesluis; gemeente Zijpe. De achterdeur,
waarvan het bovengedeelte van glas was, i3 ingeslagen
en zijn daarna de sluitingen losgemaakt, waarbij de dief
zich zeker heeft verwond. Bij de deur lag althans vrij wat
bloed. De kabinetten zijn daarna opengebroken en de voor
werpen van waardeals 2 gouden oorijzers, 1 granaten
ketting, 1 kerkboek met knip enz. medegenomen. De dief
stal moet met zeldzame brutaliteit zijn geschied, daar het
huis is gelegen aan den openbaren weg, met andere
huizen in de nabijheid.
2e klasse, le lijst, 5 Dec.
No. 15161 f 20000No. 5778 f 5000No. 7430
2000; No. 3554 1500; Nr. 15898 f 1000; Ns.
17836 en 19455 f 200 Ns. 3170, 5466, 8753, 14393,
18024 en 20683 100
De 12e aflevering van de Vragen van den Dag, be
vat Prof. Adolf MaijerBijdragen tot het vraagstuk
der bescherming vooral der landbouw-nijverheid De
Bantu-stammen in Zuid-Afrika J, Knoppers W. Kz,
Wat zullen wij stoken? Malediven; Vraagbus; Geschie
denis van de maand A. Binnenland. B. Buitenland
W. P. Andriessen De Islam.
door den Voorzitter, den heer S. d e J o n g b.
Rapport uit te brengen over de zank-Boekel is
eene taak die met zeer weinig woorden zou kunnen
geschieden. In de Maartvergadering toch van dit jaar,
beeft het bestuur den loop der zaak tot op dat oogenblik
medegedeeld en gaf' het daarbij te kennen, dat daarom
alleen nog geene beslissing kon worden genomen, omdat
het zoogenaamde proefjaar nog niet was verstreken
maar Boekei nog tweemaal kaas volgens zijn systeem
bereid moest markten en tegen de hoogste marktprijs
verkoopen. Men zal zich berinnoren dat het bestuur in het
proefjaar door eene commissie, bestaande uit de heeren J.
Zijp Kz. en W. Teengs, maandelijks twee kazen liet wegzet
ten, die na, gewaarmerkt te zijn, moesten dienen om door
het bestuur te worden onderzocht. Die commissie was
tevens belast, om, ook met het oog op andere gestelde
voorwaarden, te onderzoeken of door de Vereeniging,
met het wegrukken van het geheimzinnig waas, waar
mede Boekei zijne kaasbereiding omhulde, een verdien
stelijk werk werd verricht.
Het zal evenmin ontgaan zijn, dat bij de mededee-
lingen in de voorjaarsvergadering ook is gezegd dat
de belft van die gewaarmerkte kaasjes door bet bestuur
waren onderzocht, en dat dit onderzoek voor de methode
Boekei gunstig was uitgevallenom echter de leden
der vergadering in de gelegenheid te stellen zelf daar
over te oordeelen werden de andere kaasjes op die
vergadering doorgesneden en bet oordeel daarover was
ook niet ongunstigwel noemde de een het product
goedterwijl een ander het als uitstekend roemde en
verhief zich een derde stem, welke die kaas niet vet
genoeg vond maar verschil van smaak zal wel
altijd blijven bestaanafkeurende stemmen gingen er
uit den boezem der vergadering niet open wanneer
ik nu kwam niet de mededeelingna het eindi
gen van het proefjaar heeft het bestuur beslist, dat
Boekei in dat opzicht aan zijne verplichtingen heeft
voldaandat hem verzocht werd zoo spoedig mogelijk
zijne brochure te schrijven en die ter beoordeeling aan
te biedenj dat ook die brochure is goedgekeurd, Boekei
dus de uitgeloofde prijs van f 2000 heeft verdiend en
zijne methode van kaasbereiding tegenwoordig zoo goed
als publiek mag genoemd worden, dan zoude biermede
het rapport kunnen eindigen.
Het groote belang der zaakde groote opofferingen
daaraan verbonden, gebieden mij echter uitvoeriger mede-
deelingen te doen die kunnen getuigen dat hoewel
de eindbeslissing zoo en niet anders waser heel wat
strijd is gevoerd en heel wat woorden zijn gewisseld
eer het zoover was, en dat bet bestuur, met allen moge
lijken ernst omtrent de goede zaak bezielddoor ver
keerde inlichtingen toch bijna van den goeden weg was
geraakt.
Om de reden hiervan in beknopte bewoordingen
duidelijk te makenmoet ik eenige mededeelingen
doendie voor mij zelf minder aangenaam zijn want
als degene, die de zaak Boekei ter sprake heeft gebracht,
