No. 42. Negentigste Jaargang. 1888
Buiten de grenzen.
AlmatiadFs nalatenschap,
ZOND AG
1 A P ft I L.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
FEUILLETON.
Prijs der gewone Advertentiën:
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door
het geheele rijk f 1,
De 3 nummers f 0,06.
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HEEM». COS-
TEE ZOON.
De verkiezingen hebben onze aandacht te zeer bezig
gehoudendan dat wij een woord zouden hebben
kunnen wijden aan hetgeen in de laatste weken buiten
onze grenzen is voorgevallen. Het was anders belangrijk
genoeg. De oudste der Europeesche vorstende
machtigste en de voorspoedigste tevensde negentig
jarige Duitsche Keizer is overleden. Welk een tijdvak
vertegenwoordigt deze monarch en welke groote ge
beurtenissen en belangrijke lotwisselingen hebben zijne
oogen aanschouwddie schier een eeuw lang het
tooneel der wereld gade sloegen.
Geboren op de trappen van den troon scheen hij
echter, als tweede zoon des Konings, niet bestemd om
ooit regeerend vorst te wordenen hij werd aan het
eind van zijn lang leven geroepen oun een hoogeren
titel te voeren dan één zijner voorvaderen en over
een machtiger rijk te heerschen dan één hunner had
gedroomd. Als negenjarige knaap moest hij voor de
overwinnende Eranschen vluchtendie geheel zijn
vaderland overstroomden van de westelijke tot de
oostelijke grens, waar Napoleon i aan Keizer Alexander
van Rusland de hand reikte, naar het scheen om het
gebied over Europa met elkander te deelen. Pruisen,
weinige jaren te voren onder Erederik den Groote
zoo machtig, werd geknakt en vernederd en machteloos
gemaaktzoodat het niet meer meetelde onder de
mogendheden. Maar zes jaren later verheft het Prui
sische volk zich weder met een geestdrift die de
overwinning meesleept, en herwint zijn onaf hankelijk-
heid en rang onder de volken. Van 1815 tot 1848
was de thans overleden Keizer getuige van de worste
lingen van het volkin de verschillende Duitsche
staten met de regeeringen en van den eiudeloozen
strijd tusschen de regeeringen onderling, inzonderheid
tusschen Pruisen en Oostenrijk om den voorrang in
den Duitschen Bond, Hij zag het streven der volks
mannen naar de eenheid van het algemeene Duitsche
vaderland en den bloedigen strijd in de straten van
Berlijn in Maart 1848. Hij zag den Pruisischen
Koning, zijn broeder, het hoofd ontblooten voor de
gesneuvelde opstandelingen en zich, met de Duitsche
kleuren getooid, aan het hoofd plaatsen der Duitsche
beweging. Hij zag het Duitsche parlement te Frankfort
vergaderen en den Koning van Pruisen de erfelijke
Duitsche keizerkroon aanbieden; hij zag die kroon van
de hand wijzen, en toen daarop het overschot van het
63)
Toen Eipperda met zijne jonge vrouw aan den arm
weder op straat was, klonk hem eene zachte, oangt ame
stem in de ooren.
„Koralen koralen Koop eene koialenke ting
signorageen tooi siert beter den bals eener scboone
vrouw dan de juweelen der zee. Zie hier, excellenza
bleekrcode voor eenen spotprijs; hier robynk.eurige, bier
witte, de zeldzaamste on kostbaarste, die aan Legarie's
kusten te vinden zijn. Wil de excellenza niet eenB kijken P
Een van de talrijke marskramerswaaraan Genua
nog heden zoo rijk is, een slanke jongeling met gebruind
gelaat, aan eenen gestikten lederen band eene koralenkist
over de schouders dragend, was Kipperda tot op korten
afstand genaderd.
„Ga maar rustig verder", vervolgde de jongeling
fluisterend „en doe geene verrassing blijken ik ben
Diaz Gonzales. Moeilijke keus niet waar, excellenza
Voel deze ketting eens, zoo licht alB eene veder, en toch
wat een glans welk een gloed Mijne zaken voerden
mij naar Genus, hertog, en zoo was het zeer natuurlijk,
dat ik hier naar u zocht, al was het maar om mij te
overtuigen, dat uwe vlucht volkomen gelukt is. Wees
op uwe hoede, hertog. Don José Pacheco is tot spaanseh
gezant bij de republiek benoemd en ik moet mij al zeer
zeer bedriegen als hij u niet herkend heefttoen gij
het hotel verliet."
„Die ketting staat mij wel aan, knaap, maar de prijs
is belachelijk overdreven", antwoordde Eipperda luid
en zacht voegde hij erbij „Wat heb ik van hem te
vreezen De republiek is onzijdig grondgebied, en indien
ik wilde, zon ik mij zonder vermomming en onder mijnen
waren naam in de stad kunnen vertoonen. Alleen de
Frankforter parlement zijn eenheidsplannen op repu-
blikeinschen voet trachtte door te zetten en het
Duitsche volk te wapen rieptrok hij zelf aan het
hoofd der Pruisische troepen tegen de vrijscharen op,
versloeg ze en dreef ze uiteen. Het herstel van den
ouden Duitschen Bond was de vrucht vau de geheele
beweging, waarbij ten slotte Pruisen niets had gewonnen,
en de Oostenrijkache staatkunde vierde haar triomf
De iPrins van Pruisen", eenmaal zoo weinig bij
het volk geziendat hij zich tijdelijk uit het land
moest verwijderen werd in 1858 regent en plaats
vervanger van zijn broeder den Koning, die niet meer
in staat was de regeering waar te nemen. Een jaar
later had Keizer Napoleon III het aanzien van
Oostenrijk door den Italiaanschen oorlog geknakt, en
begon men in Duitschland meer en meer in Pruisen
de macht te zien, waarvan voldoende weerstand tegen
Frauschen overmoed te verwachten was en waarbij het
overig Duitschland zich daarom behoorde aan te sluiten.
Kuim een jaar later, Januari 1861, volgde de Prins-
Eegent zijn broeder als Koning van Pruisen open
ruim anderhalf jaar daarnaSeptember 1862stond
de baron von Bismarck Schöuhausen als minister
president en tevens minister van Buiteulandsche Zaken
hem ter zijom hem niet meer te verlaten. Eeeds
waren de geschillen met het Huis der Afgevaardigden
over de legeriurichting en de begrooting van Oorlog
begonnen. De Pruisische regeering, door het Heerenhuis
gesteundverklaarde de belangen des lands te zullen
behartigen overeenkomstig haar eigene zienswijze en
leger en vloot te zullen versterken ook al verwierp
het Huis der Afgevaardigden de daartoe voorgestelde
begrootingen. Inderdaad zette zij haar plannen door,
en besteedde daarvoor de gelden die voor andere
takken van den staatsdienst wareu toegestaan. Onge
kende voorspoed bekroonde dit werk. In 1864 nam
Pruisenmet Oostenrijk verbondenna de Denen
verslagen te hebben Sleeswijk-Holstein in bezitde
Duitsche toleenheid kwam tot standen in 1866
verklaarde Pruisen den Duitschen Bond vervallen en
overwon tegelijk Oostenrijk Hannover en de Zuid-
Duitsche legers. Oostenrijk werd nu van Duitschland
losgemaaktPruisen met HannoverKeur-IIessen
Nassau, Frankfort en Sleeswijk-Holstein vergroot, de
Noord Duitsche Bond werd gevormd met Pruisen aan
het hoofd en met de Zuid-Duitsche staten werden
verdragen gesloten zoowel voor een aanvallenden oorlog
als tot onderlinge verdediging.
Pruisen stond eensklaps voor de oogen van het
verbaasde Europa als een machtige staatsterk door
zijn uitmuntend leger en door zijn nauwen band met
het overig Duitschland. En toen Frankrijk in 1870
hinderlijke gedachte van opzien te zullen wekken, weer
houdt mij daarvan Honderd bajocci is die ketting
waardmaar ook niets meer
Excellenza zal toch niet afdingen zoo'n rijk en
voornaam heer tegenover eenen armen koopman r1 Gij
hebt volkomen gelijk hertog. Door wettige middelen
kan don Pacheco u niet schaden wel door onwettige.
Ik bevond mij in de nabijheid van den „koning van
Frankrijk" toen gij met donna Mercedes de herberg
verliet en ik zag hoe don José u onmiddellijk volgde.
Den blik, dien hij u nawierp, heb ik opgevangen en deze
was voor mij welsprekender dan woorden. Volg mijnen
raad, hertog, en keer niet terug naar uw logies. Kies
u een ander nachtverblijf in den omtrek en reis van
daaruit verder. De beer von Krachwitz kan u de bagage
lancs omwegen toekenden. De koop is dus gesloten,
excellenza hier is de ketting
Eipperda wierp een geldstuk in de kast van den
marskramer en woelde daarna nog eenige oogenblikken
met zijne vingers schijnbaar aandachtig door de koralen.
„Ter wilie van mijne vrouw wil ik uwen raad ter
barte nemen Gonzales. U mijnen onbekendendier
baren vriend breDg ik mijnen hartelijken dank voor
de zelfopofferende hulp die gij mij bewezen hebt.
Misschien stellen de omstandigheden mij eens in de
gelegenheid u dezen dank docr daden te bewijzen."
De maskramtr zwaaide met zijnen hoed.
„God zij met u en uwe schoone, Excellenza 1"
De waarschuwende woorden van den Moor waren niet
zonder uitwerking gebleven zij hadden Eipperda achter
dochtig gemaakt. Weliswaar mocht hij zich persoonlijk
veilig achten op GeDueesch grondgebied, maar hij moest
het zichzelven bekennen, dat don José, van het hooge
standpunt uit, dat bij nu innam, hem gemakkelijk in
bittere ongelegenheid zou kunnen brengen. En dat
moest hij zien te voorkomen, al was het maar alleen om
Mecedes. Na een kort overleg met Krachwitz besloot hij
daarom, den eersten tijd een onderkomen te zoeken in een
of ander weinig bezocht oord in de nabijheid van Genua,
en later van daar de reis te vervolgen. Hij koesterde
meende dezen stouten mededinger te kunnen en te
moeten vernederen, werd de kroon op het werk gezet
door een zegevierenden oorlogwaaraan gansch
Duitschland deelnamen de Duitsche eenheid ge-
groudvest. Geen vaster band dan die in een geweldigen
oorlog tegen een gemeenschappelijken vijand met bloed
wordt bezegeldVersailleshet lustoord van den
grooten Franschen Koniug der vorige eeuwzag in
deze eeuw de gezamenlijke Duitsche Vorsten den
Pruisischen Koning tot Keizer van Duitschland ver
heffen.
De Keizer is dood leve de Keizer Zoo klinkt
het steeds, waar de erfopvolging der vorsten behoorlijk
is geregeld en zoo klonk het ook in Duitschland
toen Keizer Wilhelm stierf en zijn zoon hem opvolgde
als Keizer Frederik. Dat »leve de Keizer 1" heeft
hier echter een dubbele en zeer ernstige beteekenis
het klinkt als een uitroep van vreugde maar meer
nog als een angstige bede. Hoelang zal dat leven
nog duren En Bismarckde machtige en krachtige
Bismarck is hoogbejaard en Moltke is oud. Het
beproefde oude geslacht gaat voorbij en als ook de
tegenwoordige Keizer weidra zijn vader mocht volgen,
treedt een veel jongere Vorst in zijn plaats en zullen
anderejeugdiger raadslieden hem ter zijde staan.
Zullen die even behoedzaam zijn als de oudere die
het groote werk der Duitsche eenheid tot stand brachten
en wier groote en natuurlijke zorg daarna bestond in
hare bevestiging en beveiliging
Onder den tegenwoordigen Keizer wordt de Duitsche
staatkunde der laatste jaren onder Bismarck's leiding
ongewijzigd voortgezet. De bond met Oostenrijk en
Italië blijft bestaan; in de verhouding met Rusland,
Frankrijk en Engeland wordt geen verandering ge
bracht, Rusland ziet echter niet af van zijn toeleg
om den bestaanden toestand aan den Balkan te ver
storen. Het is er in geslaagd, den Sultan te bewegen
het bestuur van den Vorst van Bulgarije onwettig
te verklaren; daarbij is het echter, voorloopig althans,
gelukkig gebleven. Na dezen stapwaartoe hij na
lange aarzeling overging meent de Sultan vooreerst
weer genoeg gedaan te hebben om Ruslaud te bevredigen,
en sluit hij zich geheel aan bij Engeland, Oostenrijk
en Italiëdie van meening zijn dat het nu ook bij
woorden moet blijven en er volstrekt geen reden
bestaat om ze door daarmede overeenstemmende daden
te doen volgen.
Frankrijk ziet te gelijk met den voormaligen com
muneman Pyat den thans op pensioen gestelden
generaal Boulanger tot lid der Kamer der Afgevaar
digden verheven. Boulanger, met groote meerderheid
van stemmen gekozen verlaat dus het leger en kan
w. i—aaiMBgawwr—
het p an, zich in Holland met zijne familie te verzoenen,
na zijne bezittingen ia het zuiden te gelde te hebben
gemaakt.
Toen Krachwitz met zijne echtgenoote in het hdtel
terugkeerde, om Ripperda's onverwacht vertrek op eene
zoo min mogelijk opzien barende wijze voor te bereiden,
wachtte hem daar een bodedia hem een gesloten
briefje overhandigde.
„Van wien vroeg de jonker verwonderd terwijl
by hoofdschuddend de sierlijke letters op het adres
bekeek.
De overbrenger haalde de schouders op. „Ik weet bet
niet", antwoordde hij „een heer heefj mij betaald om
het in den „koning van Frankrijk" te brengen."
Krachwitz verbrak het zegel.
„Hooggeachte jonker", las hij met steigende verwon
dering, „ik weet niet of gij u mijner nog herinnert uit
den vrooijjken tijd van '18 en '19. Zoo niet roep u
dan de gezellige avonden voor den geest terug, die gij in
de achterkamer van het koffiehuis „de Leiie" doorge
bracht hebt. Misschien valt u dan mijn persoon weder
in. Het toeval heelt mij voor korten tijd met mevrouw,
uwe tante, de achtenswaardige Regina von Bea bu's-
son, te zemen gevoerd en daar ditzelfde toeval mij in
de vreemdeüngenlijst van den „koning van Frankrijk"
uwen naam deed ontdekkenzou ik gaarne de ge
legenheid waarnemenu eenige belangrijke mededee-
lingen omtrent genoemde dame te doen. Wanneer
ik wist om welken tijd gij u in het hótel ophieldt, zou
ik niets liever doen dan u mijne opwachting maken
daar ik evenwel vermoed dat gij alleen den nacht in
uw logies doorbrengt, stel ik u voor, dat wij ons van
avond om aeht uur in de „Palm van Sidon" Via Luri-
nese, vereenigen. Niet alleen, omdat mijne mededeelin-
gen, zooals ik uw schreef, van groot belang voor u zijn,
maar ook omdat ik u, na eene scheiding van zoo langen
tijd, weder eens de hand wensch te drukken, hoop ik,
dat gij mijn verzoek niet van de hand zult wijzen.
Tot wederzisns dus, mijn waarde jonker 1
Uw getrouwe Caeus Sohlieben."