So. 62. Negentigste Jaargang.
ZONDAG
20 MEI.
De werkgeversbond.
Aliisaiiadi's nalatenschap.
Prijs der gewone Advertentiën:
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
FEUILLETON.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door
het geheele rijk f 1,
De 3 nummers f 0,06.
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERM'. COS>
TEE ZOON.
»In het zweet uws aanschijns zult gij uw brood
eten." Ziedaar de stalen wet sinds eeuwen aan de
inenschheid gestelddie allengs het aardrijk dichter
en dichter heeft bevolkt. Voor enkelen moge die wet
niet of slechts in geringe mate gelden voor de over-
groote meerderheid in alle klassen der maatschappij is
zij onverbiddelijk Alleen de soort van arbeid is ver
schillendmaar zonder arbeidzonder arbeid met
rjver en overleg is het bestaande betrekkelijke wel-
vaait het geluk van den mensch ondenkbaar. Zich
aan die noodzakelijkheid te onttrekken is onmogelijk;
hij die zijn taak met lust aanvaardtbespeurt daaren
boven weldradat de arbeid zelf ook zijn lichtzijde
heeft, genoegen verschaft, zijn geest wakker houdt
en opgewekt, en hem een bron wordt van tevreden
heid. Maar er komen dagen waarin niemand werken
kan dagen van gebrek aan werk van ziekte en van
ouderdom. Daarvoor moet vooruit gezorgd worden
of tegen gebrek blijft geen ander middel over dan
een beroep op de liefdadigheid van anderenwaar
niet op te bouwen is en die wordeu de behoeftigen
te talrijkook inderdaad onmachtig wordt om in
algemeen gebrek te voorzien. Daarotn dient er zelf
te worden gezorgd Voor hen die van een vast en
dikwijls nauwelijks toereikend loon moeten leven is
die zorg uiterst zwaar. Toch getuigen de talrijke
ziekenbussenziekenfondsen enz., de Rijkspostspaar
banken en zoovele daarnaast bloeiende particuliere
spaarbanken van het plichtgevoel van den werkman
om ook te zorgen voor de dagen waarin niet verdiend
kan worden.
Dat dit plichtgevoel bij velen niet genoeg ontwik
keld iszal ieder moeten erkennen maar tevens zal
bij moeten toestemmen dat het ook met den besten
wil voor den werkman hoogst moeilijkvoor velen
onder hen bepaald onmogelijk iszich ook eenig
inkomen voor deu ouden dag te verzekeren wanneer
hem dit niet gemakkelijk wordt gemaakt door het
openstellen van een goede gelegenheid om daarvoor
reeds zeer vroeg en verder geregeld bij te dragen en
door eenige tegemoetkoming bij de opofferingen die
hij zich daartoe moet getroosten. Aan sommige fa
brieken bestaan reeds lang pensioenfondsen voor de
arbeiders; maar een algemeene, voor allen openstaande
gelegenheid bestaat in ons land eerst sinds eenige
Jaren nadat het Werkliedenfonds der Nederlandsche
PensioenvereenigiDg voor werklieden werd opgericht.
82)
Het eerste jaar van mijn verblijf onder de roovers
was nog niet verstreken en reeds had ik zulk een over
wicht gekregen cp de rooverbende waaraan zeven vol
ken hun aaodeel geleverd hadden dat ik na een
voordeelig gevecht met eenen Malthezer kruiser door
de kerels met algemeene stemmen tot hunneu aanvoerder
werd benoemd. Nu volgde eene onafgebroken reeks van
bloedige avonturen; aanvankelijk beproefde ik, en soms
met gunstig gevolg, de wilde roof- en moordzucht mijner
lieden zoo veel mogelijk te betengelen langzamer
hand evenwel geraakte ook ik vertrouwd met de gruwelijke
tooneeleu die de eene week na de andere voor mijne
oogen werden afgespeeld ook ik werd in den loop der
tijden door den invloed mijner verdierlijkte omgeving,
een echte zeeroover.
De zuid- en westkust van SpaDje waren het voor
naamste veld onzer werkzaamheden en daar was de
„Gier", zoo werd ik, naar den naam van mijn schip,
genoemd het meest gevreesd. Zoo dikwijls de ge
legenheid gunstig was wist ik onder allerlei vermom
mingen Cadiz binnen te sluipen om Guiendolin te be
zoeken en tegenover mijne onschuldige dochterdie
geheel onwetend was omtrent het bloedige handwerk
van haren vader, greep mjj dikwijls zulk een bitter
berouw aan, gevoelde ik zulk eene naamlooze smart over
mijn ellendig bestaan, dat ik vaak aan zelfmoord dacht.
In Prebruari van het tweede jaar werd de „Gier"
door eenige tegen haar uitgeruste spaansche oorlogs
schepen in den grond geboord en een deel der beman
ning waaronder ook ik, gevankelijk naar Cadiz opge
bracht en vandaar naar Puerto gevoerd. Terwijl mijne
lieden hun leven aan de galg eindigdenwist ik den
Van die gelegenheid is tot nog toe echter weinig
gebruik gemaakt. De slechte tijden werkten daartoe
mee maar zelfs in gunstiger jaren zou de niet on
belangrijke bijdrage, die van deu werkman van ge
middelden en meer gevorderden leeftijd wordt gevor
derd om zich op 60 of 65jarigen leeftijd eenig
inkomen te verzekeren ook al is dit nog zoo be
scheiden, voor de meesten een nauwelijks te overwinnen
beletselvoor velen een onoverkomelijke hinderpaal
zijn. Voor hen zijn de premiëu te hoog en kunnen
zij onmogelijk lager gesteld wordeu. Alleen voor hem
die reeds op ]eugdigen leeftijd toetreedt wordt de
zaak bereikbaar, maar hoevelen zijn er die op twintig-
jarigen leeftijd aan den ouden dag beginnen te deuken
en daarvoor uit eigen vrije beweging een premie voor
een pensioenfonds afzonderen Zonder krachtige mede
werking van de werkgevers gaat het nietis van den
aanvang reeds gezegd en de ondervinding heeft die
voorspelling bewaarheid.
Gelukkig is voor die medewerking onlangs een
deugdelijke grondslag gelegd. De burgemeester van
Amsterdam ging voor, en bij hem sloten zich binnen
en buiten Amsterdam een aantal groote fabrikanten
en werkgevers aan. Zoo kwam den 20sten April 1.1.
de Nederlandsche Werkgeversbond tot stand, die
slechts op algemeene aansluiting wacht om een zegen
te kunnen worden voor het land. Zie hier het doel
van deze Vereenigmg.
De leden van den bond willen hun werklieden een
pensioen verzekeren voor deu ouden dag door gebruik
te maken van het bestaande Nederlandsche Werklie
denfonds of, ouder goedkeuring van het hoofdbestuur,
van andere soliede maatschappijen van pensioenverze
kering, en wel op de volgende wijze. In de eerste
plaats verbinden zij zich om geen nieuwe werklieden
in dienst te nemen beneden de 21 jaren, zonder dat
zij reeds verzekerd zijn of zich terstond laten verze
keren voor een wekelijksch pensioen op zestigjarigeu
leeftijd. Het bedrag van dit pensioen behoeft niet
op alle plaatsen even hoog te zijn. Hoe hooger het
ishoe grooter ook de premie moet zijn die wekelijks
wordt betaald. In de groote steden zijn de loonen
hooger en kan dus ook de wekelijksche bijdrage iets
hooger zyu dan in de kleine steden en op het platte
land maar ook het leven is er duurder en daarom
moet ook het pensioen later iets hooger zijn. De
afdeelingen van den bond zullen daarom naar gelang
van de verschillende plaatselijke toestanden de hoe
grootheid van het werkmanspensioen bepaienmaar
nergens zal het lager mogen z.jn dan ƒ3,'s weeks
op 60jarigenf 4,50 op 65jarigen en f 6,op
70jarigen leeftijd. Voor een wekelijksch pensioen van
f 3,op 60jarigen leeftijd bedraagt bij het Neder-
dans te ontspringen door met den schurkachtigen com
mandant van Puerto, markies Villagios, gemeene zaak
te maken in een misdadig plan dat wij beraamd had
den. Daar ik de hoop koester, dat deze zorgvuldig ge
maakte aanteekeningen eens in goede handen zullen
komen en ik dus bij gelegenheid deze zaak uitvoeriger
wil behandelenzal ik hier slechts kortelijk aanstip,
pendat het mij ten gevolge mijner vriendschap
met markies Villagis zelf, mogelijk werdmij vrij
en zonder gevaar in Puerto te bewegen. Dewijl
niemand wistwelke persoon zich verborgen gehouden
had achter den schrikverwekkenden naam van den
„Gier", nam ik mijnen eigenlijken naam weder aan. Lord
Cowes, die zoo langen tijd, afgestorven van de wereld,
leelde, verscheen weder
Het vurige verlangen naar miju kind bracht mij er
toe, Guiendolin een onderkomen te bezorgen in Puerto en
wel in het huis van een zeer eerwaardig man, den schilder
Bartolomeo Lecco, die gemeenschappelijk met eene oude
dame behalve eene kunstschool ook een soort pensionaat
hield. In dit huis zou ik eene nieuwe kennis aankuoopen
en eene oude hernieuwen. Deze laatste betreft mijnen
wapenbroeder van Agrim en Whatering, mijnen be
vrijder uit den kerker te Lemmerick Alexander von
Selbitz die op zijne zwerftochten destijds Puerto had
aangedaan de eerste een beeldschoon meisje
eene wees die zich door meester Bartolomeo in zijne
kunst liet inwijden. Wieals ik gedurende eene
lange reeks van jaren onder allerlei avonturen de halve
wereld rondgezworven heeftpleegt voor vrouwen-
schoonheid veel minder gevoelig te wezen dan een
jongeling. Anita Serabella Lionares zoo heette Lecco's
leerlinge was evenwel een zoo betooverend wezen
dat mijn hart tegenover haar weder jeugdig werd. Zij
was geen kind meer en telde waarschijnlijk drie- of
vierentwintig jaren. Er lag over haar geheele wezen
iets liefelijks, zonder dat het die kuiscbe uitdrukking
mistewelke elke bloeiende maagd kenmerkt. Hare
gestalte was rijzig, hare vormen waren edel, baar gelaat met
landsch Werkliedenfonds voor een werkman die op
zijn 2lste jaar begint bij te dragen de premie 22^
cent 's weeks beginnen zij vroeger dan is het nog
minder De werkgevers verbinden zich nu om van die
premie twee derden, dat is 15 centen, te betalen; het
overblijvend één derde, of 71 cents, wordt wekelijks
op het loon gekort.
Voor het opkomend geslacht kan op die wijze
worden gezorgd. Willen werklieden, arbeiders, knechts,
leerlingen beneden de 21 jaren bij de leden van den
Werkgeversbond in dienst komen, dan moeten zij zich
laten verzekeren en daartoe wekelijks cents bij
dragen. Die bijdrage is niet te hoog en daarom kan
van hen de verzekering in billijkheid geëischt worden.
Maar wat te doen met de werklieden beneden de 21
jarendie reeds in dienst zijn Ook voor hen ver
binden de leden van den Werkgeversbond zich om
evenals voor de nieuwe werklieden twee derden van
de premie te betalen en dus ook hen op dezelfde
wijze te verzekeren doch alleen wanneer zij het ver
langen en dus bereid zijn daarvoor wekelijks ten
hoogste 7 cents bij te dragen. Ons komt het voor,
dat - het geen moeite zal kosten de jeugdige werk
lieden die reeds in dienst zijn daartoe over te halen
en hen het groote belang dat zij daarbij hebben te
doen inzien. Zelfs zouden wij bijna een misschien
voorbarige vraag willen doen. Zou er namelijk be
zwaar tegen bestaan de werklieden beneden de 21
jaren die reeds in dienst zijnte verplichten zich
binnen een jaar op deze wijze te verzekeren?
Cents in de week is van deze jeugdige menschen niet
te veel gevergdom hen op 60jarigeu leeftijd een
pensioen van f 3,'s weeks te waarborgen.
Voor oudere werklieden is de zaak bezwaarlijker.
Het meereudeel heeft een gezin niet zelden een tal
rijk gezin en hoe ouder men ishoe hooger de pre
mie moet zijn. Wat deze werklieden boven de 21
jaren betreft, verbinden de leden van den Werkgevers-
bond zich om ook voor hen wekelijks 15 centen te
betalen, indien de werkman ook zijnerzijds ten
minste 1\ cents 's weeks op zijn loon wil laten korten,
om voor hen op de meest voordeelige wijze een ver
zekering te sluiten voor een wekelijksch pensioen.
Patroon en werkman zullen dan samen overleggen
bij welke maatschappij en onder Wrlke voorwaarden
die verzekering het voordeeligst (en veiligst) kan
worden gesloten. Hoe ouder de werkman is, wanneer
hij daarmee beginthoe kleiner echter het pensioen
zal zijn of wil hij ook tot omstreeks f 3,'s weeks
komendan zal de premie zoo hoog moeten zijn, dat
zij een onoverkomelijk bezwaar oplevert Daarom is
bepaald, dat de afdeelingen van den bond zullen trach
ten uit giften vrijwillige bijdragen enz. fondsen te
het licht bewolkte, reine voorhoofd, de grieksche neus
en de weelderige lippen onberispelijk schoon. Den be
koorlijksten indruk maakte evenwel de donkere glans van
hare zachte oogen. O, deze oogen ik was er door be-
tooverd van de eerste maal af, dat ik mij er in spiegelen
mocht en tot in de eenzaamheid mijner kluizenaarshut
heeft mij hunne onweerstaanbare macht beheerscht. Zij
waren als de zee, wanneer de maan zich in hare donkere
wateren weerspiegelt.
Ik kon niet ontkennen, dat ook Selbitz groote
belangstelling voor de schoone Anita koesterde maar
in mijne dolle liefdein den heeten gloed mijner
hartstocht wanhoopte ik er niet aan, mijnen medeminnaar
uit den zadel te zullen lichten. Mijne vurige betuigingen
werden intusschen vrij koel door Anita ontvangen; trotsch
en voornaam werden ze van de hand gewezen en het
scheen mij toe, dat zij mij van dag tot dag met ijziger
koelheid bejegende. Dat kon ik niet verdragenhet
bracht mijn hart in oproer, haar bezit scheen mij eene
zaligheid toe en in mijne wanhoop besloot ik, mij met geweld
van haar meester te maken en haar te ontvoeren.
De nachtwaarin door mijn toedoen eene horde
engelsche vrijbuiters Puerto zoude bestormen, om deu
gouverneur aan mij over te leveren scheen mij toe
de gunstigste gelegenheid te zijn om mijn snood
ontwerp uit te voeren. Ik koesterde het plan Anita
door eenige mijner vertrouwdste handlangers tot de
verstrooide overblijfselen mijner voormalige bende stond
ik nog altijd in nauwe betrekking naar Xeres te
laten ontvoeren. Daar zou zij voorloopig bewaakt worden,
tot ik zelf zou zijn aangekomen. De aanval op Puerto
gelukte; Anita's schaking, zooals ik die voorgenomen
had, werd evenwel verhinderd door eene verschrikkelijke
gebeurtenis.
Het bloed stolt mij in de aderen, en mijn hoofd
dreigt te bersten van berouw en smart, wanneer ik aan
die uren terugdenk. Niet dan in korte woorden kan
ik den verschrikkelijken slag mededeelen, waarmede de
eeuwige vergelding mij trof. Alle voorbereidende maat-