Binnenlaat).
stemming door de Kamer aangenomen met 177 tegen
48 stemmen. Bij de stemming in het openbaar waren
er slechts 19 stemmen tegen.
SPANJE. De Koningin-Regentes bracht den 19 een
bezoek aan den hertog van Edinburg en zijne gemalin
aan boord van hun jacht en bleef daar een half uur.
De hertog de Prias, burgerlijk gonvernenr van Madrid,
is den 20 overleden.
ZUID-AFRIKA. De Volksraad heeft den heer Brand,
president van den Oranje-Vrijstaateen verlof van drie
maanden verleendom de door de geneesheeren na
zijne ziekte voorgeschreven reis naar Europa te kunnen
maken.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
Bankoctrooi.
Over het op nieuw onveranderd ingediende voorstel tot ver
lenging en wijziging van het aan de Nederl. Bank verleende
octrooi is liet voorloopig verslag verschenen, dat na eene ver
wijzing naar het vroeger uitgebrachte verslag de thans voor
het eerst te berde gebrachte opmerkingen en beschouwingen
bevat over:
lo. De wijze van behandeling dezer aangelegenheid.
Verscheidene leden, die de houding in deze van de regeering
afkeurden, vatten de wederindiening dezer voordracht op als
eene poging om de nieuwe Kamer omtrent hare inzichten ten
deze als 't ware te polsen, om dan naar aanleiding daarvan met
de Bank onderhandelingen aan te knoopen, als ware een voor
loopig verslag der Kamer een advies of instructie voor den
minister. Zij gaven de voorkeur aan de wijze van handelen
van den vorigen minister. De regeering had dadelijk bij haar
optreden een beslist standpunt moeten innemenmet de Bank
in onderhandeling behooren te treden en de uitkomsten daarvan
moeten mededeelen. Anderen beschouwden daarentegen den door
de regeering gevolgden weg als den juisten, o.a. op grond van
den zeer begrijpelijken wenseh der regeeringom met de wel
licht nieuwe en afwijkende inzichten dezer Kamer te worden
in kennis gesteld vóór zij tot het aanknoopen van onderhan
delingen wenschte over te gaan.
Men betreurde hetdat de Bank tot onderhandelen op dit
oogenblik ongeneigd was bevonden, en vroeg, of het in de
bedoeling der regeering lag maatregelen te nemen tot eventueele
verlenging van het bestaande octrooi,waarbij dan tevens het gelde
lijk belang van den Staat genoegzaam zou gewaarborgd zijn. Vrij
algemeen werd de wensch geuit dit wetsontwerp nog in deze
zitting te behandelen. Het denkbeeld eener eventueele verlen
ging van het octrooi vond schier nergens bijval.
2o Het bankstelsel van 1863.
Op nieuw werd de wenschelijkheid betoogd van met het
tegenwoordige bankstelsel te breken en het uitgeven en in
omloop brengen van bankbiljetten bij uitsluiting op te dragen
aan eene Staatsbank.
3o. Den duur der verlenging van het octrooi.
De groote meerderheid wenschte niet mede te werken tot
verlenging der bevoegdheid van de Nederl. Bank, om als circu
latiebank te werken, met 25 jaren. De meeste leden achtten
andermaal verlenging van den duur van het octrooi van 10
tot 10 jaren, met opzegging 2 jaren van te voren, raadzaam.
4o. De uitbreiding van de bevoegdheden of verplichtingen
der Bank.
Het gevoelen der regeering werd gevraagd over bet denk
beeld dat bij de aanstaande vernieuwing van het octrooi de
instelling evenzeer dienstbaar werd gemaakt aan den landbouw,
als aan handel en nijverheid. Ook had men geen bezwaar tegen
het doen van hypothecaire geldschieting. Onderscheidene leden
meenden hiertegenover, dat het verschaffen van blijvend bedrijfs
kapitaal strijdig zou zijn met den aard eener circulatiebank.
Door sommige leden werden de volgende middelen aan de
hand gedaan waardoor de Bank zonder zelve tot de uitgifte
van pandbrieven over te gaan, wellicht ten voordeele van den
landbouw zou kunnen werkzaam zijnlo. Toekenning der
bevoegdheid tot het disconteeren van orderbriefjes op zes
maanden, om ook het papier van landbouwers, dat op dien
termijn pleegt afgegeven te wordenin hare portefeuille te
kunnen opnemen. 2o. Eene geheel zelfstandige en van de Bank
afgescheiden afdeeling als hypotheekbank te doen optreden. 3o.
Aan de Bank de bevoegdheid te verleenen een bedrag van
kostbaar familieheiligdom in de niswaar voorheen het
door Bartelomeo Lecco geschilderde portret van Anita
gehangen bad.
Alexander de oudste zoon des jonkers Krachwitz
heette bij het volk nog altijd zoo, zelfs toen zijne baren
reeds begonnen te grijzen werd gevolgd door drie
broeders en eene zuster, welke, evenals hij, de vreugde
en de trots der ouders werden.
Ook Niko wilde, toen moeder Marijken naast den
ouden Jakobns in den slottuin was begraven, niet langer
alleen blijven. Beneden in het dorp woonde een braaf
boerenmeisjedat Niko ondanks zijn bochel om zjjn
goed hart lief bad en hem niettegenstaande zijn groot
hoofd ter wille zijner geleerdheid bad leeren hoog
achten en dit meisje werd zijne vrouw. Dat was
nu een brniloft. Pasquita en Krachwitz werden er
niet gemist en de laatste kon zich bet genoegen niet
ontzeggen van de bruid tot den eersten dans op te leiden.
Eenigen tijd na den terugkeer des jonkers van Corsika
ontving men op Bieneck een onverwacht bezoek van
Mercedes met hare drie kinderen. In October '37 was
Ripperda te Tetnan aan de gevolgen eener zware ver
koudheid overleden. Hij rustte op afrikaanscben bodem
onder de cypressen van het kerkhof te Te'uan, waar
men hem onder groote eerbetooning ter aarde be
steld had.
Mercedes was na den dood van haren echtgenoot naar
Holland gereisd om de erfenis te regelen. Ripperda's
bloedverwanten wilden de geldigheid van zijn tweede
huwelijk niet erkennen en begonnen een proces
tegen Mercedeswaarvan het beloop weinig kans op
een spoedig einde voorspelde. De arme vrouw besloot
daarom haar verlangen te volgen, door met bet over
schot van baar vermogen naar Spanje terug te keeren.
Op de reis daarheen bezocht zij Bieneck om bare oude
vrienden vaarwel te zeggen.
Het waren genoegelijke dagen die men nu in de
berinnering aan het verlodene sleethoe aangenaam
was betelkander by het flikkerend haardvuur in de
gezellige huiskamer de onde avonturen nog eens te
verbalen. Mercedes verteldedat Ripperda de laatste
jaren zijns levens in stille eenzaamheid had doorgebracht,
zich overgevend aan wijsgeerige bespiegelingen. De po
litiek had bare bekoorlijkheid voor hem verloren en met een
f 15.000.000 te plaatsen in hypotheek met uitsluiting der be
voegdheid tot het uitgeven van pandbrieven.
4o. Het staatstoezicht. Regeling der metaaldekking. De
wenschelijkheid werd betoogd de uitgifte van bankbiljetten, niet
door muntvoorraad gedekt, tot een maximum te beperken.
De koninklijke commissaris kon volgens sommigen zonder
bezwaar vervallentenzij zijne verplichtingen en bevoegdbeden
beter geregeld werden.
Nog werd de wenschelijkheid betoogd eener winstverdeeling,
waarbij zouden komen aan de Bank 4 pot. over het kapitaal
van 16,000,000, benevens 4 pet. over het reservefonds van
i 4,00,000, te zamen alzoo 5 pet. over 16,000,000vervol
gens, van 57 pCt., de helft aan den Staat en de helft aan
de Bank; en boven 7 pCt., aan den Staat en '/4aan de Bank'
in plaats van en zooals het regeeringsvoorstel luidt.
Het lid, de beer C 1 e r c x. beeft een nota overgelegd, waar
in hij de openstelling der vrije mededinging bepleit, die z. i.
voor den Staatevenals voor het publiek voordeeliger is dan
het stelsel van monopolie en bescherming, alsnog op het geld-
gebied bestaande.
In den nacht van den 14 op den 15 is brand uit
gebroken in twee graanscbelven op de gronden van de
beeren Verbeek in den Zaandammerpolder aan de over
zijde van het Kanaal. De Zasndamsobe brandweer wist
den brand tot die schelven te beperken en de zes daar
naast staande te behouden.
Te ZandgaBst (Friesland) zijn den 17 twee boeren
plaatsen van de beeren Coopmans en CDossen door eene
windhoos zwaar geteisterd. De schade wordt op f 8000
begroot. De bewoners bekwamen geen letsel.
De politie heeft den 17 in de arrestanten-kamer
te IJerserke 5 bankbiljetten ter waarde van 900
gespeld gevonden van onder tegen de britswelke bil
jetten vermoedelijk afkomstig zijn vaD den diefstal bij
de wed. de Rjo te Goes. Zij was dit onderzoek gaan
instellen naar aanleiding van bet vinden van 140 in
goudgeld in een pantoffel van een der verdachten tydens
een verhoor op den 16.
Te Haarlem is in den nacht van den 17 op den
18 procesverbaal opgemaakt tegen een werkman die
eene zak met fazanten-eieien vervoerde.
De meerderheid der reeders te Scheveningen heeft
den 18 beslist, dat zij niet meer deel zullen nemen aan
de Vlaardingsche jagerij, maar eene eigen haringjagerij
zullen ondernemen eene commissie van 7 leden werd
benoemd om de uitvoerbaarheid van dat plan nader te
onderzoeken en de verdere maatregelen voor te bereiden.
Den 18 hebben de stoomscheipenzuigers de werk
zaamheden weder aangevangen op bet wrak der Lutine.
De heer E. Venekamp, beambte ter secretarie te
Purmerend, is den 18 benoemd tot secretaris en ont
vanger der gemeente Woimer.
De beer Tb. G. G. Valette te Hoorn is den 18
benoemd tot ieeraar voor de hoogduitsche taal aan het
progymnasium te Gouda.
Den 18 was de heer J. F, Philips te Helder
laagste inschrijver voor f 85C0, van 17 inschrijvers naar
bet verrichten van eenige werkzaamheden aan de ge
bouwen enz. van het maritieme etablissement aldaar.
Den 19 ia de eerste proelrit gehouden met de
Poardetram HoornEnkbuizen door de gemeente Hoog-
karspel tot aan de grenzen van Westwoud.
In den nacht van den 19 op den 20 is te Haarlem
brand uitgebroken in eene groote houten loods van twee
verdiepingen, Destaande uit magazijn, timmermanswerk
plaats, modelmakerij, pLotographische inrichting enz. op
de werf Conrad van den heer Th. Figée aan den
Spasindammerweg. De loods was verzekerd, doch de
materialen niet, waaronder de inventaris van vier sche
pen begrepen was. De overige werkplaatsen zijn behouden
gebleven.
Den 19 is te Amsterdam overleden de bekende
uitgever, de heer P. N. van Kampen.
Den 20 zijn drie vingers van een 70jarigen stoker
te Spijkerboor op de naar Amsterdam vertrekkende
Nieuwedieperboot verbrijzeld bij het oliën der in be-
ironischen glimlach zag hij van zijne rustige plaats bet
drijfrad der wereldgeschiedenis rondwentelen. De slotsom
der ervaringen van zijn ondervindingrijk en veelbewogen
leven drukte hij uit in het treurige woord waarmede
bij gestorven was „Niets
Op dezelfde wijze als Ripperda kon Krachwitz van
Bieneck uit den strijd der volken aanschouwen. On
weerswolken bedekten aan alle zyden den horizon
toch braken door de nevelen reeds de zonnestralen van
een beteren tijd. Frederik de Groote besteeg den troon
van Pruisen en op hem hield de jonker bet oog ge
vestigd. Toen in latere jaren zijn hart, dat zoo warm
voor zijn vaderland kloptede smart werd aangedaan
van den keurvorst van de Pfalz aan de zijde der Fran-
scben te zien deed bij zijnen zoon Alexander dienst
nemen in da legers van den gevierden koning van Pruisen.
Terwijl in Midden-Europa de vorsten om de hege
monie over bet vaste land streden bevoebt zich het
kleine eilandenrijk Corsika door eenen bloedigen strijd
eene kortstondige vrijheid. Tweemaal had koning Theo-
door nog beproefd de kansen te doen keerenmaar
Fortuna bleek bet gelukskind niet langer trouw te zijn;
bet hart vol bitterheid wierp Theodoor de kroon van
Corsika van zich en trok naar bet vasteland terug.
Nog eenmaal voerde Pasquale PaoliHyacinth's held
haftige zoon bet dappere volk ten strijde en ten
zegemaar bet zou zich niet langer in zijne vrijheid
verbeugen, dan bet Frankrijk behaagde. In Juni 1769
bukte bet voor den overmaebtigen vijand. De toekomst
evenwel hield de wraak van dit gepijnigde volk in den
schoot; twee maanden na zijnen ondergang als natie
bracht eene corsikaansche vrouw het kind ter wereld
dat eens bet trotsche Genua voor immer zou vernietigen
en dat aan Frankrijk zware offers zou vergen voor
eenen kortstondigen luisterNapoleon Bonaparte.
In bet voorjaar van 176L werd Bieneck bezocht door
eenen man die zich onder den naam van overste
Frederik bij Krachwitz liet aanmelden. Toen deze hem
ontving en in het gelaat zagkon bij ternauwernood
zijne verwondering verbergen. Aan welken tijd herinner
den hem deze scboonekrachtige trekken F Waar had
hij dit gelaat meer gezien
Overste Frederik maakte eene diepe buiging voor
den jonker.
weging zijnde machine. Te Parmerend werd hem de
eerste hulp verleend, waarna hij per zelfde boot naar
Amsterdam werd gebracht.
De postduivenvereniging De Luchtpost te Pur
merend heeft den 20 een wedvlucht van nit Breda
gehouden. Aldaar met zeer betrokken lacht opge
laten kwam de eerste duif te Purmerend aan te 8 uur
38% min., eigenaar de beer N. A. Plemper van Balen.
De daaropvolgende kwam te 8 uur 39% min. aan, eige
naar de heer J. Munnikhuis Jr., aan wie de uitgeloofde
prijzen werden toegekend. De afstand bedraagt 105
mijlen.
De coöperatieve winkelvereeniging van Eigen
Hnlp te 's Gravenhage, opgericht in 1878 met 363
leden, telde in 1887 2153 leden. De omzet in waren
die in 1878 f 22.163.33 bedroeg met een dividend van
6% pet. voor de leden, bereikte in 1887 ƒ580.270.11,
waarop 15 pet. winst voor de leden werd verkregen.
Mej. A, M. van Neck, onderwijzeres te Zaandam,
is benoemd tot onderwijzeres aan eene openbare school
met uitgebreid leerplan te Middelburg,
De Zuidhollnndsche Credietvereeniging verdiende
in 1887 op de interestrekening f 71355.38op de
provisierekening 33.668.25zoodat zij nog 6 pet.
dividend kon uitkeeren, niettegenstaande eene afschrijving
van f 28.207.99 voor op verstrekt krediet geleden
verlies.
De inkwartiering van militairen te Stad Almeloo
tijdens de onlangs geëindigde werkstaking heeft, na de
ontvangst der Rijks-vergoedingnog eeae uitgave ge
vorderd van 2511.51. De gemeenteraad beeft be
sloten, alvorens die uitgaaf te vereffenen te trachten
van de regeering volledige vergoeding te verkrijgen.
Een der leden opperde het denkbeeld te trachten die
som vergoed te krijgen door de firma's Seholten, omdat
de werkstaking uitsluitend tegen die firma's gericht was
geweest en veroorzaakt was door eene ongemotiveerde
loonsverlagingwant de werkgevers hadden wel niet
woordelijk, maar toch daadwerkelijk de werkstakersin
het gelijk gesteld. Hoewel dit denkbeeld door sommige
leden billijk werd geacht, zoo vond een daartoe strek
kend voorstel toch geene ondersteuning.
De gemeenteraad van Deventer beeft besloten de
gebeele 3% pet. geldleening van f 325000 te gunnen
voor 96'/« pet.
De commissie tot ondersteuning der werkhervatters
onder de arbeiders der firma's Scholten te Almeloo heeft
een schrijven onder ben verspreid, waarin zij verklaarde, dat
ai wie goedkeurde, dat gelden, verzameld om hen te hel
pen, voor iets anders bestemd werden, daardoor erken
nen zou geen hulp meer noodig te hebben en dus
van de commissie geen hnlp meer noodig te hebben,
bij welk schrijven een biljet gevoegd was, dat de werk
man slechts onderteekend behoefde te doen toekomen
aan de commissie. Zij, die dit nalieten, zouden gerekend
worden het voorstel van den heer Domeia Nieuwenhuis
goed te keuren. De commissie gaf 510 biljetten uit,
nl. 313 bij gebrs. Scbolten en Co, en 97 bij de firma
H. B. Scholten. Van de 406 door de arbeiders in
geleverde biljetten waren 309 van arbeiders der eerste
60 97 van die der tweede firma.
Deze uitslag geeft een doorslaand bewijs, dat het
voorstel van den heer Domela Nieuwenhuis door de
werkstakers nagenoeg eenparig is afgekeurd.
Het engelscbe gouvernement heeft nieuwe instruc
ties gegeven met betrekking tot de verklaringen en
affidavits welke afgelegd moeten wordenten einde
coupons van buitenlandscbe effecten, welke in Londen
betaalbaar zijn te bevrijden van de engelsche inkom
stenbelasting. Deze instructies, welke met 1° Juni e.k.
in werking zullen treden luiden dat daar waar tot
op heden een bankier bet recht heeft gehad een ver
klaring af te leggen voor zijn cliëntzonder dat het
„Ik ben de zoon van Theodoor van Neuhoff, den
voormaligen koning van Corsika", sprak hij op eenigszins
bevenden toon „ik kom tot u op bevel mijns vaders.
Men beeft hem te Londen in de schuldgevangenis
geworpen, waar bij nu in de diepste ellende versmacht,
en er is geen mensch, die hem helpen wil."
Zwijgend, maar diep getroffen nam Krachwitz aan
zijne sohrijftafel plaats en schreef eenen grooten wissel
op zijnen bankier. Deze overhandigde hij den zoon van
koning Theodoor.
„Het bankiersbuis Tullert in Keulen zal dit accept
honoreeren. Wees nu zoo goed, hoed en degen af te
leggen *en doe mij bet genoegen mijn gast te zijn.
Ik zal mijne vrouw waarschuwen die zich ook ver
heugen zal, u te leeren kennen."
Frederik van Neuhofi wees dit verzoek onder dank
zegging van de band.
„Mijn tijd is kostbaar", zeide hij op weifelenden toon.
„Ik moet nog naar de Drostes te Rauschenberg en
daarna naar mijne bloedverwanten in Pruisen ik
heb over geen vrij uur te beschikken. Vóór ik vertrek,
wil ik mij nog van eene andere opdracht kwijten. Mijn
vader zou zich gaarne vleien, dat gij hem in toegevend
heid gedacht en daarom heeft bij mij bevolen, u, als een
gering blijk zijner dankbaarheiddit aandenken te
overhandigenhet grootzegel van zijn voormalig ko
ninkrijk Corsika."
Het grootzegel van een bedelkoning welk eene
wreede ironie. Toch was Krachwitz volkomen ernstig
toen Frederik hem het geschenk aanbood en hij ant
woordde, ondanks zichzelven, op geroerden toon „Als
eene herinnering aan den tijd, toen ik gezamenlijk met
uwen vader voor de vrijheid van een wakker vcik streed,
aanvaard ik deze gedachtenis. Breng den koning den
groet van zijnen wapenbroeder op Corsika 1"
Toen Krachwitz zijne vrouw later het bezoek van
overste Frederik verhaalde, vlijde Pasquita zich vast
tegen haren man aan.
„Glans, rijkdom, eer en roem wat is er geworden
van al deze verheven idealen waarvoor Ripperda en
Neuhoff geleefd en gestreden hebben „Niets „Be
vrede in het beminnende hart is het hoogste en eenige geluk l
EINDE.
