heer D. ran Pelt en voor een lid buiten Amsterdam de heer B. van Albada te Hoorn. De heer C. de Vries te Haarlem leidde in het punt; De reactie op het gebied van het lager onderwijs. By de behandeling st9lde hij zich alleen op paedagogisch terrein en beantwoordde deze twee vragen 1°. In welk opzicht is reactie te be speuren F 2°. Wat geeft die reactie te hopen of te vreezen F Hij kwam na de beantwoording dier vragen tot de slotsom, dat de bezwaren, ingebracht tegen bet onderwijs en de inrichting der school, grootendeels ver vallen, wanneer een onderwijzer door de grondige studie der paedagogiek verbonden met de ervaring in de school toont de rechte man op de rechte plaats te zijn. Naar aanleiding van de gehouden besprekingen werd ten slotte op voorstel van den heer Czernicke besloten, op de volgende vergadering als vraagpunt te behandelen: Wat is de waarde van de verschillende leervakken op de lagere school en wat moet, in aanmerking genomen de uitkomsten daarvanin die vakken vervallen of behouden blijven F Op voorstel van den voorzitter werd naar aan leiding van het gehoorde als beginsel aangenomen, dat de nieuwe richting in het onderwijs geene aanleiding geeft tot reactie mits de eischen der praktijk in het oog worden gehouden, Na de pauze hield de heer H. Overbeek eene lezing over poëzie in de „volksschool" en leidde de heer W. Meerwaldt van Amsterdam het vraagpunt in „Het spreekonderwijs op de lagere school", dat mede tot uitvoerige bespreking aanleiding gaf. Aan het in de Staatscourant van den 30/31 op genomen verslag van den minister vau binnenl. zaken aan den Koning omtrent den afloop van de lichting der nationale militie van 1888worden de volgende bijzonderheden ontleend. Het bedrag dier lichting werd op 11000 man vast gesteld waarvan 600 voor den dienst ter zee. Het getal ingeschrevenen, waarnaar het aandeel van elke pro vincie in de lichting bepaald werdbedroeg 37.399 tegen 38,103 in 1887. By de land- en zeemilitie werden 10,943 man ingelijfder ontbraken dus 57waarvan 55 wegens gebrek aan beschikbare lotelingen in 41 meestal kleine gemeenten en 2 om andere redenen. In 1884 bedroeg dat tekort 42 op 37084 in 1885 43 op 37307, in 1886 37 op -38057 en in 1887 22 op 38103 ingeschrevenen. Het toenemen van het getal ontbrekenden moet worden toegeschreven aan het klei ner aantal ingeschrevenen, terwij! de lichting op het wet telijk maximum van 11000 man bepaald bleet. Bij de zeemilitie werden 600 man ingelijfd, waarvan later een man na afkeuring is ontslagen wiens plaats door de inlijving van een man bij de militie te land is aange vuld. Voor den dienst bij de zeemilitie boden zich 1895 lotelingen aan. Ten aanzien van het aantal inge lijfde plaatsvervangers geeftbij de 4 vorige jaren ver geleken de lichting van 1888 eene bijzonder gunstige uitkomst1358 man dus byna een achtste deel van de afgeleverde manschappenzijn als zoodanig opge treden tegen 1721 in 1884 1730 in 1885 1673 in 1886 en 1G62 in 1887. Ook het cijfer der ingelijfde nummorverwisselaars bleef beneden dat van elk der vier voorafgaande jaren en bedroeg 653 tegen 710 in 1884, 686 in 1885, 702 in 1886 en 791 in 1887. Samen werden dus 2011 plaatsvervangers en num- merverwisselaars ingelijfd alzoo ruim 1/6 van het geheele bedrag der lichting. Het aantal verleende vrijstellingen wegens gemis van de gevorderde lengte bedroegevenals in 1887 bij de lichting van 1888 874, tegen 1032 in 1884,1074 in 1885 en 1053 in 1886. De vrijstelling wegens ziekelijke gesteldheid of gebreken blijft stijgende2957 man werden vrijgesteld tegen 2703 in 1884 2766 in 1885 2795 in 1886 en 2856 in 1887. 4776 man werden vrijgesteld als eenige wettige zoonwaaronder met weinigen die ook om andere redenen vrijstelling hadden kannen doen gelden. In 1884 werden 4940, in 1885 4954, in 1886 5133 en in 1887 5040 man als zoodanig vrijgesteld. Bij deze jaren vergeleken, is bet cijfer dezer vrijstellingen niet lec Gruwelijk Ik moet er toch eens met Willy over spreken want eigenlijk is bet mjjn plicht, baar onder het oog te brengen wat al of niet passend iszij heeft daarvan heiaas maar al te weinig begrip. Oprecht gesproken, ik vind het zeer ongepast!" De oude freule zag de vrouw vau den president verbaasd aan. „Ik zon u wel den goeden raad willen gevendat maar achterwege te laten," zei ze eindelijk koel. „Waarom F Het is absoluut ongepast en het kan haar nog vele onaangenaamheden berokkenen." Haar kalme tegenstandster laohte honend. „Wij hebben hier zulke terechtwijzingen niet noodig, mjjn beste. Bewaar die maar voor uw eigon dochters, want ik beschouw het als een verschrikkelijke last voor een moederom baar doohters te moeten bewaken." „Vooral als zy schoon zijn, zooals Blanche," zei me vrouw van den Broek met welgevallen. „En als men verzuimd heeft, baar van jongs af een schild te smeden, waarop men in alle levensomstandig heden kan vertrouwen. Vronwen bezitten allerlei schoon heden maar een rein hart is het sieraad eener vrouw en een rein hart heeft bijvoorbeeld Willy. Laat daarom Günther gerust met haar omgaan en maak haar het hoofd niet warm met uwe goede raadgevingen." Mevrouw Angela kuchte achter haar zakdoek. Als zy met haar onbeduidend karakter in staat was geweest om te haten dan zou zy deze vreeselijke oude vrouw reeds na de weinige uren van kennismaking bitter gehaat hebben. „Papariep Blanche en kwam met van vreugde stralende oogen terug. „Wilt gij het rijpaard van mijnheer Güntber niet eens zien F Een prachtig dier Gert kan bet niet eens berijden." „Gertmompelde zijn moeder schouderophalend. „Hij zal te beleefd zijn, om zijn meerderheid te willen toonen, want er is geen beter ruiter." Maar zy stond toeh ook met de overigen op eu ging door het huis naar de breede trap, vanwaar men het plein kon overzien. onbelangrijk verminderd. Evenzeer is dit het geval met het aantal vrijstellingen wegens eigen militairen dienst of dien van broedersdat door elk der vorige jaren werd overtroffen, namelijk in 1888 11224, tegen 11457 in 1884, 11516 in 1885, 11543 in 1886 en 11436 in 1887. Was het totaal der vrijgestelde lotelingen met bij voeging der uitgestotenen en der tusschentijds overle denen, tot dusverre steels geëvenredigd aan of verband houdende met de toe- of afneming van bet aantal inge schrevenen de lichting van 1888 maaktj, by elk der jaren 1884 en 1885 vergeleken daarop eene gunstige uitzondering terwijl destijds toch het aantal als zoo danig vrijgestelden onderscheidenlijk 20193 en 20365 en dat der ingeschrevenen 37084 en 37307 bedroeg zijn er in 1888 op 37399, dus meer ingeschrevenen 19902 manalzoo minder don in elk der beide ge noemde jaren vrijgesteld in 1886 bedroeg dit cijfer 20573 en in 1887 10286. Aan 57 militieplicbtigen is ontheffing van den werkelij- ken dienst als geestelijke en bedienaar van den godsdienst bij de kerkgenootschappen of als rludent in de god geleerdheid verleend en aan 5 krachtens de tweede zinsnede van art. 127 der wet ontheffing van dienst toegekend. Het gezamenlijk getal der in 1887 ver leende ontheffingen bedroeg 63. Den 30, des voormiddags omtreeks half tien, ia te Enkhuizen in het door den beerL. J. Schuijt Best, han delaar in verschillende levensmiddelen, eea felle brand uitgebroken terwijl de bewoner zich bij zijne familie te Hoorn bevond, waardoor het perceel geheel uitge brand is. Den 30 is te Middelburg in den ouderdom van ruim 72 jaren overleden de heer J. P. van Visvliet sedert 45 jaren archivaris der provincie Zeeland. Bij kon. besluit van den 30 ïb den heer C. Bek op zijn verzoek eervol ontslag verleend als kantonrech- ter-plaatsvervanger in het kanton Medemblik. Bij beschikking van den minister van binnenl. zaken van den 31 ia voor het jaar 1889 benoemd tot secretaris bij den geneeskundigen raad voor Noordhol land de heer dr. G A. N. Allebé te Amsterdam. De arr. rechtbank te 's Gravenhage heeft den 31 den schrijver van een paar ioor den hoofdcommissaris van politie aldaarden heer van Schermbeek beleedi- gende artikelen in het blad Argus veroordeeld tot 2 maanden gevangenisstraf. De Koning heeft den 31 de terugroepingsbrieven ontvangen van graaf Mülinen als buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister van den Keizer van Oosten- ryk-HoDgarije en hem benoemd tot ridder-grootkruis in de orde van den Nederl. Leeuw. Door het dagelijksch bestuur van den polder Geestmerambacht is in zijne vergadering, den 31 te Oudkarspel gehouden, tot timmerbaas voor dien pol der benoemd de heer H. Tauber te Oude Niedorp. Bij kon. besluit van den 31 is met ingang van 1 Jan. aan P. Blok ontslag verleend als onder-opzichter der Zuiderzee-visschery. Den 1 is te Haarlem overleden do heer J. C. van de Blocquerij, in leven secretaris van het waterschap Haarlemmermeerpolder. Aan het thans verschenen jaarverslag over 1887 van de Maatschappij van Weldadigheid worden de vol gende bijzonderheden ontleend. De landbouw-exploitatie over de drie boerderijen te Frederiksoord was niet slecht; daarentegen gaven de drie boerderijen te Willemsoord nadeelige uitkomsten. Op de boerderij Willem III werd met den landbouw eene winst behaald van f 946, en op de boerderijen te Wilhelmina'soord van ƒ1845; daarentegen werd op de drie boerderijen te Willemsoord ƒ2526 verloren. Ook de veehouderij gaf verlies, dat voor de zes boerderijeu ƒ9657 of ruim 1600 voor elke boerderij bedroeg. Vele oorzaken waren daarvan het gevolg. De weiden waren door de aanhoudende droogte dor en kaal, zoodat het vee moest worden gevoederd, waar door de kosten belangrijk stegen. De boterpryzen bleven Daar liep een knecht heen en weer met een prach- tigen zwarten opgetuigden hengst], terwijl de beide jonge mannen iu druk gesprek daarbij stonden. Vooral Gert gesticuleerde heftig en zag er zeer verhit uit. „Een prachtig dier," zei de president, terwijl by na derbij kwam en het paard op den hals klopte, „nu Gertdat zou iu je smaak vallen, niet waar F" „Hij is mooier dan Blitz, papa Ik gaf er wat voor als hij de mijne was." „Ge kunt hem toch niet rijden," merkte Blanche spottend op en vleide zich tegen haar vader aan. „Wer kelijk, papa bet ging niet." „Onmogelijk riep de president verbaasd terwijl Gert nog rooder werd zijn knevel mishandelde en snel tot Günther zei „Ik zou het toch nog wel eens willen beproeven." „Met genoegen bij staat geheel tot uw dienst." De knecht bracht den hengst op een wenk van zijn eigenaar weer voor en Gert greep de teugels om inden zadel te springen. Hy stond bekend als een goed rui ter en zijn zelfgevoel had tot nu gelijken tred gehouden met zijne dadendat hy nu zoo jammerlijk fiasco maaktebij, de cavallerie-officier ten aanschouwen van den landjonker, krenkte hem buitengewoon en maakte hem opgewondenwaar hij alleen met bedaardheid iets had kunnen uitriohten. Met] een stonten greep pakte hy de teugels vast en trachtte andermaal op te stijgen. Te vergeefsNa verscheidene vrnchtelooze po gingen stond hij nog steeds op deielfde plek. Buiten zich zelf van toorn en geen acht slaande op de geruststellende woorden van Günther en de angst kreten van zijn moeder, trok hy met geweld het dier naar zich toe en het ging goed hij kwam ten minBte in den zadel. Maar alsof hiermee bet geduld van het dier ten einde was, steeg dit recht als een kaars in de hoogte, sloeg met zijn voorpooten in de lucht daarop viel het en paard en ruiter lagen op den grond. „Gertom Godswil Gertgilde mevrouw van den Broek, een flauwte nabij. „Ik zal het besterven Wordt vervolgd laag, terwijl het hooi vau minder goede hoedanigheid was. Dientengevolge moest het vee op 81 December ongeveer 15 per stuk op de balans lager worden gesteld dan op 1 Januari 1887. De veestapel bestond op 31 December nit: 216 stuks rundvee, waaronder 130 melkkoeien, 3 stieren, 26 trekossen, 30 stuks jongvee, 18 stuks mestvee en 9 kalveren. Voorts 17 paarden en 147 varkens. Met den aanleg van bosschen werd voortgegaan. Ia het geheel werden 16% bunder nieuw boscb aangelegd ruim 5 bunders slecht groeiend dennenbosch werden gesloopt en opnieuw gespit voor dennen. Het eikenhakhout, dat grootendeels op stam verkocht werd, bracht f 1793 op. De juteweverij gaf eene winst van ƒ30, de manden makerijen van ƒ1153, de cocosmatterij gaf een verlies van f 165 en de russchenmatterij van ruim ƒ600. De mandenmakeryen behooren tot de zegenrijkste instellingen; tegenwoordig zijn ongeveer 50 vaste arbeiders daarmede werkzaam. Aan arbeidsloon werd uitbetaald 11,529, terwijl voor 25,292 aan mandenwerk werd verkocht. Ook de cocosmatterij werd belangrijk uit gebreid voor 3258 werd afgeleverd terwijl in den loop van dit jaar hoogst belangrijke bestellingen zijn ontvangen. Op de russchenmatterjj ia daarentegen ongeveer ƒ600 verloren, dat vooral toe te schrijven is aan het groot aantal leerlingen, op de fabriek geplaatst, terwijl door de groote mededinging de prijzen van dit artikel zeer laag bleven. Op 1 Januari 1888 bedroeg de bevolking met inbegrip van de ambtenaarsgezinnen 1770 zielen. 29 kinderen werden geboren en 27 sterfgevallen hadden plaats. Ter vervanging van vertrokken gezinnen werden 7 nieuwe geplaatst. Zes kolonisten werden tot rijboer bevorderd 38 jongelingen, waarouder 5 bestedelingen, verlieten de kolonie en werden in onderscheidene be trekkingen geplaatst; 6 als timmerman, 2 als manden maker, 1 bij het onderwijs, 1 als timmerman, 1 als smid 1 bediende, 8 in militairen dienst, 8 gehuwd en 10 als dienstbode. De Rijks-school te Willemsoord is op voldoende wijze verbeterd. Het voornemen bestaat om ook weldra de school te Steggerda van Rijkswege te verbeteren, waarna de her-stelling aan alle scholen voltooid is. Het onderwijs gaat uitnemend Het voortgezet handwerk- en teebenonderwijs en het voortgezet on derwijs, dat door de Maatschappij wordt bekostigd, werd geregeld gegeven en leverde goede uitkomsten op. Op 1 Januari hadden de bezittingen der Maatschappij eene waarde van 1,324,672,93% en bedrosgen de schalden 123,463,43. Op 31 Dec. was het bedrag der bezittingen 1,331,514,41 en dat der schulden 121,840,13% (waaronder 112,830,03% aan de Rot- terdamsehe Hypotheekbank voor Nederland). De winst op het kapitaal bedroeg in 1887 ƒ8464,77. Volgens de Standaard heeft de 10 collecte voor de scholen met den bijbel 93.098.88 opgebracht 4524 10 minder dan het jaar te voren. Gedurende 1888 werden ter weekmarkt te Lei den aangevoerd 89 paarden, 40 veulens, 30078 runde ren, 5476 kalveren, 60112 scbapen, 47544 lammeren, 2785 varkens en 12790 biggen, samen 158914 stuks vee, vertegenwoordigende eene vermoedelijk verhandelde waarde van 7.335.478.62J. In 1887 bedroeg de aan voer 154912 staks vee met eene vermoedelijke waarde van 7.218.941.91. De schouwburg te Arnhem zal met eene lamp van ongeveer 1000 kaarsen en twee lampen 14 met ventilatie-inrichtingen volgens het stelsel van Siemens verlicht worden. In de eerste helft van Februari wordt een ver gelijkend onderzoek gehouden voor één aspirant-ingenieur van den waterstaat. Daaraan kunnen deel nemen nederlanders, op 1 Maart niet ouder dan 28 jaar, vol doend examen afgelegd hebbende aan de Polytechnische school te Delft, die zich vóór 1 Feb. aan bet ministerie van waterstaat aanmelden. De heer J. A. van Stein, intendant van het ko ninklijk paleis en het domein het Loo, is benoemd tot ko ninklijk commissaris bij de Nederl. Heidemaatschappij. In 1888 zijn te Amsterdam 1665 branden geweest tegen 1787 in 1887, namelijk schoorsteenbran den 791, kleine binnenbranden 800 groote dito 32 kleine uitslaande 28. groote dito 7 scheepsbranden 3, buitengewone 4. De brandweer werd 954 maal ge waarschuwd, zonder dat werkelijk brand plaats had. Er heeft zich te 's-Gravenhage eene commissie gevormd, onder het voorzitterschap van den heer mr. J. G. de Bruijn, die zich ten doel stelt; aan het „pro test der katholieken" ook uitdrukking te geven door eene daad, en wel door aan het eind van 's Pausen jubelfeest in Nederland zelf een monument te doen verrijzen, dat op onloochenbare wijze getuigt van de dankbaarheid, de gehechtheid, de onwankelbare trouw en de altjjd offervaardige liefde, die de katholieken van Nederland jegens den H. Stoel bezielen. De commissie zal, in nadere vereeniging met één vertegenwoordiger uit elke der nederlandsche provinciën, voorstellen, van de katholieke nederlanderB vrijwillige bijdragen te vragen tot het stichten van eene woning voor de pauselijke internuneiatuur by het nederl. hof te 's-Gravenhage, eene woning, den vertegenwoordiger ran den H. Stoel waardig. Dit voornemen verkreeg de hooge goedkeuring en instemming van den aartsbisschop en de bisschoppen van Nederland. In de centrale vergadering van de liberale kies- vereeniging van het district Beverwijk ia ia beginsel besloteo tot de oprichting van een maandblad, tegenover het anti-revolutionaire maandblad De Stembus. Aan de kiosken te Amsterdam zijn in 1888 1.676.012 verschillende couranten verkocht. De geneeskundige raad van Friesland en Gronin gen heeft besloten, aan den minister van binnenl. zaken te berichten, dat, hoezeer eene uitgebreidere wetgeving op de vervalsching van levensmiddelen gewenscht moge zijn, toch op dit oogenblik geen reden bestaat om door afzonderlijke wettelijke bepalingen het gebruik van sac charine tegen te gaan. De Haven-Stoombootdienst te Amsterdam vervoerde in 1888 995.736 personen tegen 887.420 de Amsterdamsche Omni busmaatschappij 9.550.873 tegen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1889 | | pagina 2