No. 30. Een en Negentigste Jaargang. 1889. Daags vóór de behandeling. ZONDAG 10 MAART. Dit nummer bestaat uit twee bladen, EERSTE BLAD. FEIJIT T .ETON, ASSCHEPOETSTER Prijs der gewone Advertentiën: ALKMAARSCHE COURANT. Deze Conrant wordt Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele rijk f 1, De 3 nummers f 0,06. Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de Uitgevers HEEM». COS« TEE ZOON. Ruim drie maanden geleden hebben wij een over zicht gegeven van het wetsontwerp tot het tegengaan van overmatige.i arbeid van jeugdige personen en van vrouwen. Binnen een paar dagen zal dit wets voorstel in de Tweede Kamer in openbare behande ling komen zooals het thans is gewijzigd en met de voorstellen tot wijzigingdie daarenboven door de commissie van rapporteurs zju ingediend De naam van de voorgestelde wet heeft tevens eene kleine ver andering ondergaan in plaats van «overmatigen ar beid" leest men thans «overmatigen en gevaarlijken arbeid.'' De bepaling dat het verboden is een kind beueden de twaalf jaren arbeid te doer, verrichten is onveran derd gebleven; ook de commissie van rapporteurs stelt daarvan geen w.jziging voor De minderheid der commissie uit de Tweede Kamerdie het bekende parlementaire onderzoek heeft ingesteldwas voor uitbreiding van de verbodsbepaling tot den leeftijd van dertien jaren maar de meerderheid meende dat in dit opzicht de bestaande wet van 1874 ongewijzigd moest blijventotdat het afgebroken onderzoek hervat en over het geheele land voltooid zou zijn. Nu ook de commissie van rapporteurs in het regeeringsvoor- stel berustzal de bepaling vermoedelijk wel onge wijzigd blijven, Anders is het met den veldarbeid De Regeering heeft haar ontwerp alleen in zooverre gewijzigd dat onder de werkzaamheden in de open lucht, waarop de wet niet toepasselijk zal zijn naast die voor den landbouw, den tuinbouw of de veehouderij, nu ook uitdrukkelijk genoemd worden de werkzaamheden voor den boschbouw, en er uit zijn weggelaten die voor de veenderij. De eerste wijziging is niets anders dan een verduidelijking daar de boschbouw ongetwijfeld een deel van den landbouw is. De tweede wijziging heeft meer beteekenis. In het Voorloopig Verslag werd terecht opgemerktdat de veenarbeid geen landbonw is of daarmee kan worden gelijk gesteld maar een zóó zwaar werk, dat er geen reden bestaat om het bij uitzondering ook voor kinderen beneden de twaalf jaren vrij te laten. De commissie van rap porteurs stelt daarenboven voor, de vrijheid van den land-, tuin- en boschbouw en van de veehouderij op één punt eenigszins uit te breiden, maar overigens te beperken. Zij weuscht dien arbeid geheel vrij te laten voor de leden van het gezin van dengene die DOOR H. SCHOBERT, 44) Een diepe zucht was het eeuige antwoorddat de ongelukkige gaf. „En bovendienje bent zulk een flinke kerelje hebt zulk een vindingrijken geestdat het werkelijk jammer zou ziju De laatste van de maand kan veel verandering brengen; nun moet nooit den moed ver liezen. Scherp je verstand nog eens goed dan vindt je nog wel een uitweg „Mijnheer Broek..." „NeenneenLaat ons er nn maar verder over zwijgen ik moet weg. Och laat de portier even een rijtnig bestellen 't is hondenweer. Zoo 1 Dank je. Nu, ik hoop, dat alles nog in orde komt! Wat de bank betreft, verlaat ik mij geheel op jon. Adieu, adieu, Knauer. Wilt gij zoo go8d zijnbet even aan mijn familie te gaan zeggen P Ik hoop, dat morgen om dezen tijd aan al de zorgen een einde zal gekomen zijn Hij drnkte zijn vertrouweling de hand terwijl hij zich met de linkerhand over zijn baard streek. „De sleutel van de brandkast ligt daar Je zult haar wel sluiten Hij wuifde met de handwaaraan hij ondertusschen een onberispelyken handschoen had getrokken en de deur viel achter den president dicht. Dadelijk daarop hoorde de achtergeblevene, tnsschen bet kletteren van den regen doorhet rollen van het rijtuigdat zijn patroon naar het station bracht. „O Godo Godzuchtte Knauer en zijn hoofd viel zwaar in zijn band. Maurice van den Broek was wegweg met een halve belofte van hem Knauer om de regeling der schulden van de bank op zich te het bedrijf uitoefentalzoo voor de kinderen van den boer, den tuinier, warmoezier, landbouwer of vee houderook al geschiedt het werk niet in de open luchtmaar aan den anderen kant stelt zij ten aanzien van alle andere kinderen tot voorwaarde voor het vrijlaten van deze soort van arbeid, niet alleen dat het werk geschiedt in de open luchtdoch daaren boven dat daarvoor geen loon wordt genoten hetzij rechtstreeks of langs een omweg door het kind zelf of door zijn ouders of verzorgers. Zoodra er dus iets voor betaald wordtzou ook de zoogenaamde veldar beid onder het algemeen verbod vallen. Houdt dit voorstel der commissie van rapporteurs een belangrijke wijziging in P Het schijnt twijfelachtig. Ten eerste zal het wel zeer moeilijk zijn na te gaan, of er niet op de eene of de andere wijzein welken vorm dan ookdoor iemand eenig loon voor deze soort van kinderarbeid wordt genoten; maar daaren boven zouden door deze bepalingzooals zij thans luidtinderdaad niet alleen vrij vallen de kinderen van den landbouwer of veehouder bij wien gewerkt wordtmaar ook de kinderen van alle andere land bouwers of veehouders en van alle boerenknechts en boerenarbeiders. Immers zij zijn leden van het gezin van iemand die het landbouwbedrijf uitoefent. Waar schijnlijk is het de bedoeling van de voorstellers niet, een zoo ruime vrijstelling van den veldarbeid te ver- leenen maar dan zal hun bedoeling duidelijker moeten worden uitgedrukt. De meerderheid der commissie van rapporteurs (de heeren van Alphenvan Houten en Schaepman) wil daarentegen in een ander opzicht de vrijstellingen van het wetsontwerp uitbreiden door daaronder op te nemen werkzaamheden in of voor het bedrijf van den vader (de) moeder of (den) voogdindien deze hun bedrijf in de eigen woning en zonder hulp van anderen dan huisgenooten uitoefenen. De kinderen van den tim merman den kleermaker of schoenmakerdie geen knechts houdt en werkt in zijn eigen huis zouden dus buiten de wet vallen. Of moet men onder «huis genooten'' ook inwonende knechts verstaan Dan zal zelfs het kind ten huize zijns vaders vrij mogen mede werken in of voor 's vaders bedrijf, ook al zijn er knechtsmits dezen bij den baas inwonen. Gelijk men zietis de vrijstelling zeer belangrijk. De beide andere leden van de commissie van rapporteursde heeren Goeman Borgesius en Heldthebben dan ook tot het voorstellen van deze wijziging niet mede gewerkt. Een voor de hand liggende verbetering is in het ontwerp aangebracht door aan de Regeering de be voegdheid te verleenenop grond van gevaar voor leven en gezondheid te verbieden bepaalde soorten van nemen. Maar was hij daartoe in staatmocht hij dat doen P Het zou immers een misdaad zijn Langzaam en trapsgewijze was de gedachtea's 't laatste anker der hoop in deze wanhopige zaak, bij hem opgekomen. Zij bad zich aan hem opgedrongen tel kens ais hij nieuwe groote winsten te boeken had bij iederen blik dien hy in de brandkast wierpwas zij weder boven gekomen. De dikke bundel effecten die rij bevatte, wel bewaard en netjes gerangschikt, vertegen- woordigde een aanzienlijk kapitaal. Als hij ze verpandde, in alle stiltezonder dat iemand er iets van vermoedde, dan kon hij de schulden van de bank voldoende dekken; dan was alles gered totdat óf ontdekking volgde óf nieuwe verliezen er bijkwamen Maar was het ééne noodzakelijk en het andere zeker? Kon niet plotseling de kans keeren P Eéne enkele gelukkige speculatie kon als met een tooverslag alles veranderen En als hij het deedwaarom deed hij het dan P Om den president, den vader van Blanche, te redden Om zelf niet eene betrekking te moeten opgeven die het hem mogelijk maaktehet meisjedat hij beminde, nu en dan te zien en te spreken. Eigenbelang, in de slechtste beteekenis van het woord, was daarbij niet in het spel. Hij ging in de aan grenzende kamerwaar de brandkast stond en bleef met den sleutel in de handaarzelend voor deze staan. De president vertrouwde hem blindelings en volgde steeds zijn raad, wanneer slechts niet van dezen gevergd werdzijne ideën en plannen op te gevenhij ve liet zich ook nu geheel op hem. Zou bij werkelijk niet vermoeden langs welken weg nog alleen redding mo gelijk was? Zou nooit een vluchtige gedachte aan de in bewaring gegeven effecten by hem opgekomen zijD, of onthield hij zich van iedere toespeling wendde hy zorgelooze onbekendheid met die zaken voor, om sioh aan alle verantwoordelijkheid te kunnen onttrekken? Die aristocratische man verstond over het algemeen in booge mate de kunstom zijn bijzonder goed ver zorgde banden af te houden van zaken die gevaarlijk arbeid te doen verrichten niet alleen door personen beneden de zestien jaren maar ook door vrouwen wat de vrouwen betreft geldt die bevoegdheid echter alleen den arbeid in fabrieken en werkplaatsen. De Regeering doet ook in het gewijzigd ontwern de bepalingen omtrent het begin en het einde vap den dagelijkschen werktijd en de rusttijden gelden ten aanzien van personen beneden de achttien jaren en van vrouwen. De meerderheid der commissie van rapporteurs stelt voor, den leeftijd van de onvolwas- senen te bepalen op zestien jaren, zoodat voor mannen na het zestiende jaar alle beperking ophoudt. Vau verschillende zijden was op deze wijziging aangedron gen. De Regeering maakt verder geen verschil meer tusschen zomer- en wintertijd maar wil den arbeid voor onvolwassenen en in fabrieken en werkplaatsen daarenboven voor alle vrouwen van welken leeftijd ookniet vroeger doen beginnen dan 's morgens zes, en niet later doen eindigen dan 's avonds zeven uur. In bijzondere omstandigheden zal echter de Burge meester vergunning kunnen geven om in een fabriek of werkplaats gedurende zes achtereenvolgende dagen of om den anderen dag gedurende veertien dagen door vrouwen en onvolwassenen te laten werken tot 's avonds negen uur. Eerst n& acht dagen zal dergelijke ver gunning voor dezelfde vrouwen of onvolwassenen ver nieuwd kunnen worden, tenzij de Minister van Justitie vrijstelling geeft. Maar een doorloopende vrijstelling zal daarenboven bij algemeenen maatregel van bestuur door den Koning kunnen worden gegeven voor be paalde bedrijven, met dien verstande, dat de arbeid van vrouwen in geen geval vroeger zal mogen be ginnen dan 's morgens vijf uur of later zal mogen eindigen dan 's avonds elf uur. Voor meisjes beueden de zestien jaren zal echter geen vrijstelling gegeven kannen worden. De commissie van rapporteurs heeft ook op deze bepalingen wijzigingen voorgesteld. Dezelfde drie heeren, die ten aanzien van een paar andere punten de meer derheid uitmakengeven in overweging deze beper kende bepalingen wat de vrouwen boven de zestien jaren betreftalleen te doen gelden voor de onge huwde vrouwen tot en met haar twintigste jaar. Toelichting wordt vooralsuog niet gegeven, en menig een zal het daarom voorloopig bevreemdendat deze heeren de gehuwde vrouw wat den duur van den arbeid betreft geheel willen vrijlatendos ook wat den nachtarbeid in de fabrieken betreftterwijl de regeering het werk 's avonds te zeven uur wil doen eindigen voor vrouwen «om zich aan het huishouden en de kinderen te kunnen wijden" en das de beper king meer in het bijzonder ter wille van de gehuwde vrouwen noodig acht. konden worden. Maar daarvoor was Knauer er immers, zijn blind werktuigniettegenstaande deze zeer goed wistwat hij den president in werkelijkheid waard was. Ja, als Blanche er niet was! Maar B'anche, strijdende met zorgen en armoedehaar schoone oogen door tranen verduisterdhaar onweerstaanbare lach ver stomd neen de gedachte alleen beroofde hem bijna van zijn verstand. Hij stak den sleutel ia het slot en ontsloot de kast. Hy had de lamp uit de kamer van den president meêgenomen; het witte licht viel op de dikke bundels, die met roode zegels gesloten waren. Hy strekte zijn hand naar een er van uit. Zijn tanden begonnen plot seling te klapperen; hij beefde alsof hij de koorts had. Hij was zijn leven lang een eerlijk man geweest, streng opgevoed zoolang zijn ouders leefden 1 Owaarom moest hij juist nu aan hen denken 1 Aan zijn moeder, die pas twee jaar geleden gestorven was. Het was hem, als zag hij haar duidelijk voor zich met verschrikt ge laat en gevouwen banden „Mijn zoon 1 mijn zoon 1 denk aan uw geweten aan onzen eerlijken naam 1" Een rukwind deed de goed gesloten vensters schudden. Verschrikt wendde Knauer het hoofd om; een huivering voer bem door de leden. Hij nam een kort besluit zag schuw om zich heen, schoof het pakket weer in de kast en wierp de deur in het slot. Het schoot hem ta binnen, dat hij mevronw Broek nog moest gaan zeggen, dat baar man uit de stad was gegaan. Hij wilde haar nog éénmaal zienvóór hy ter wille van zyne nood lottige liefde een schurk werd haar zien in al den glans van baar schoonheid. Hij verliet ijlings het kantoor, alsof het volgende uur hem niet meer behoorderiep den portier toe, dat hij nog terugkwam, sprong in eene naastbijzynde vigilante en reed naar het westelijk ge deelte der stad. Langzaam liep hij de treien van de stoep op en liet zich aandienen; misschien was er wel niemand thuis. Doch jade meid kwam terug met de boodschap, dat mevrouw de baroDes hem vervrachtte. (Wordt vervolgd,)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1889 | | pagina 1