Lagerhuis.
fiiuuculauh
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
Wet tot regeling van liet lager onderwijs.
Te Schellingwoude, gemeente Ransdorp,
is tot hoofd der openb. school benoemd H. Brunink
ouderwijzer te Spaarndam.
een arreat ran het in raadkamer vereenigd hoogge
rechtshof voor waarbij het gelastte dat sou worden
orergegaan tot het onderzoek door de daarvoor be
noemde commissie.
In de zitting tan den 13 is een met algemeene
stemmen aangenomen protest van de vereenigde groepen
der rechterzijde ingekomen tegen de instelling van het
hof. Zij verklaren de bijzondere rechtsmacht van dat
college niet te erkennen; zij zien daarin eene bedreiging
der vrije uiting van den nationalen wil en komen der
halve op tegen hetgeen zij eene parodie van het recht
noemen. Volgens de Liberté zou de eerstvolgende zitting
na den afloop van het onderzoek gebonden worden over
dertig dagen.
De commissie welke uit den Senaat het onder oek
tegen generaal Boulanger zal leidenheeft den heer
Merlin, gewezen burgemeester van Douai en advocaat
bij bet hof van appèl aldaar, tot voorzitter gekozen. De
kamer, waarin de stukken bewaard worden, welke tegen
generaal Boulanger moeten getuigen wordt dag en
nacht door een soldaat bewaakt.
Den 14 hadden eenige verkiezingen plaats voor leden
der arrondissements-raden. Te Cliarenton verkreeg ge
neraal Boulanger 1748 stemmen tegen 1535 op zijn
tegenstander. Te Vigan werden 400 stemmen en te St.
Foix, waar de opportunist Swadron met 1293 stemmen
gekozen werd, 1239 steramen op hem uitgebracht.
Senaat. Na het krediet voor de eeuwfeesten den
13 te hebben toegestaan ging hij tot den 14 Mei
uiteen. Minister Bouvier deelde mede, dat de toestand
der geldmiddelen beter was dan in 1887.
ENGELAND.
Hoogerhuis. Den 8 is een wetsvoorstel van den
heer Milltown om de geeselstraf weder in te voeren
voor gewapende inbrekers, naar eene vaste commissie
verwezen. De minister van buitenl. zaken meende
dat die straf wel heipen zou om aan deze soort van
misdadigers schrik in te boezemen.
Den 9 deelde minister Granville mede, dat de paascb-
vacantie, die den 11 aangevangen istot den 30 du
ren zou.
Den 8 heeft m'nister Smith verklaard, dat de re-
geeriDg ten volle vertrouwde, dat de bepalingen om het
overbrengen van de veeziekte uit Duitecbland naar
Nederland te voorkomen, voldoende waren en redelijke
veiligheid verschaften. Daar er echter onder de engelsche
landbouwers groote bezorgdheid daarover scheen te
bestaan, zou de regeering aan de Maatschappij van
Landbouw voorstellen, personen naar Nederland te zen
den om zich daar zelf op de hoogte te stellen. Als de
maatschappij dit goedvond, zoude regeering het daartoe
noodige verzoek aan de nederlandsche regeering doen.
Dien dag is by eerste lezing het voorstel tot ver
sterking der vloot aangenomen. Mede werd by eerste
lozing aangenomen een wetsvoorstel van de heer Ro
bertson betredende een plaatselijk bestuur voor Schotland.
Het wetsontwerp omtrent gedeeltelijke herziening dier wet
is door de regeering ingediend. Het maken eener geheel nieuwe
wet of het aanbrengen van zeer ingrijpende wijzigingen lag niet
op haren weg.
De voornaamste wijzigingen zijn
De rijksvergoeding in de gewone kosten van het openb. 1. o.
wordt beperkt tot de kosten van het onderwijzend personeel,
door de wet gevorderd en werkelijk aan de school verbonden,
en verleend naar den omvang van den werkkring en van door
de wet geëischt wordende meerdere bekwaamheid van het hulp
personeel. Scholen met een schoolgeld per jaar van f 25 of
meer per leerling worden van de vergoeding uitgesloten. De
vergoeding in de kosten van het bouwen van onderwijzerswo
ningen en die voor aanschaffing van schoolmeubelen bij eerste
inricüting vervalt. De vergoeding in de buitengewone kosten
wordt beperkt tot die wegens het stichten waaronder ook de
verbouw van schoollokalen, en, om weelde tegen te gaan, ver
minderd tot 25 percent.
Aan de bijzondere school wordt gelijke bijdrage voor personeel
verleend als aan de openbare, maar ook met uitsluiting van de
scholen met schoolgelden van f 25 per jaar of daarboven.
Ia de bijzondere school met eene rijksbijdrage moet een
zeker minimum van kinderen onderwijs ontvangen in dezelfde
vakken als waarin op de openbare school onderwijs wordt ge
geven en hetzelfde minimum van onderwijzers aanwezig zijn als
voor de openbare school gevorderd wordt
De volledige uitvoering van het voorstel der regeering zal
hoogstens kosten f 3,309,350, te wetenvoor de openb. school
t 2,447,150, voor de bijzondere 1 862,200 of ten hoogste meer
444,130waar tegenover een vermindering staat van pl. m.
f 94,130, zoodat de totale vermeerdering van uitgaven f 350,000
bedraagt. Die hoogere uitgaaf zal brengen gelijkstelling van
de gemeenten onderling, gedeeltelijke voldoening aan den eisch
van rechtsgelijkheid tussehen de bijzondere en de openbare
school, tot opheffing van de meest stuitende en jarenlang na-
deelige ongelijkheid.
Tempering der eischen van het getal onderwijzers wordt
plichtmatig en wijziging van den invoeringstermijn wenschelijk
geacht.
Het voorstel is, één onderwijzer zoodra het leerlingenaantal
boven 30 is, twee op 91 en verder opklimmende met één voor
elke 55 boven de 90.
De rijksbijdrage zal de bijzondere school niet tot openbare
maken.
De bevoegdheid der kweekelingen wordt uitgebreidmet
verhooging bij waarborgen van geschiktheid. Het opleidings
stelsel der onderwijzers wordt hoofdzakelijk behouden. Het
Rijk zal te gemoet komen in de kosten van vorming der onder
wijzers, onverschillig of de openbare dan wel de bijzondere
onderwijzer hen opleidt.
De rijkskweekscholen en rijksnormaallessen zijn behouden.
De raadsbesluiten omtrent den leeftijd waarop kinderen de
school mogen bezoeken en die betreffende het ontslag aan onder
wijzers moeten voortaan goedgekeurd worden door Gedep. Staten.
Het vergelijkend examen voor de benoeming van schoolhoof
den wordt afgeschaft, maar voor benoeming van het school
hoofd wordt een tijdvak van 5 jaar als hoofd eener school
vereischt.
Heffing van evenredig schoolgeld wordt mogelijk gemaakt.
Het verplicht examen in nuttige handwerken vervalt als
vereischte voor de akte van onderwijzeres.
De wiskunde vervalt uit het hoofdonderwijzersexamen en
daarvoor wordt een afzonderlijke akte verkrijgbaar gesteld.
De gemeente krijgt geene bevoegdheid tot het subsidieeren
eener vrije school, ter voorkoming van overbrenging van school
strijd in de gemeente.
De verzameling en afgifte der manschappendie
by de nationale militie moeten worden ingelijfd j aal
geschieden op de volgende dagen en plaatsen
te Helder, ia het lokaal Tivoli, op donderdag,
2 Mei, des voormiddags ten half tien ure de man
schappen beboorende tot de gemeenten, nitmakende
de militiekantons 111213 en 20uitgezonderd die
der gemeenten Schermerhorn Ursem Zuid- en Noord
schermer, Obdam en Hensbroek
te Hoorn op het raadhuis op zaterdag 4 Mei
des voormiddags ten balf tien arede manschappen
beboorende tot de gemeentenuitmakende de militie
kantons 14 1516 17, 18 en 19 en die der gemeen
ten SchermerhornUrsem Zuid- en Noordschermer,
Obdam en Hensbroek doch uitgezonderd die der ge
meente Terschelling
te Amsterdam op bet lokaal der militie in de
Handboogstraatop maandag en dinsdag, 6 en 7 Mei,
des voormiddags ten negen ure, de manschappen uit
de gemeente Amsterdam die daartoe zullen worden
opgeroepenop maandag, 13 Mei, des voormiddags
ten half tien ure de manschappen, behooreDde tot de
gemeenten, uitmakende de militiekantons 2, 3, 4, 8, 9
en 10 en die der gemeenten Sloten, Aalsmeer en
Terschelling
te Haarlem op den Doelenop vrijdag, 10
Meides voormiddags ten half tien ure de manschap
pen herkomstig uit de gemeenten uitmakende de
militiekantons 5 6 en 7 uitgezonderd die der gemeen
ten Sloten eD Aalsmeer.
Dea 10 is te Bsllingwolie de boerenwoning van
den heer R. S. Dullinga afgebrand; een paard en eenige
kippeD kwamen in de vlammen om. De justitie stelt
eeu onderzoek in, daar de brand aan kwaadwilligheid
toegeschreven wordt.
Den 10 werd te Hoorn eene vergadering ge
houden van het rundveestamboek Noord-Holland. De
rekening werd goedgekeurd in ontvangsten tot 1759.68,
in uitgaven op 888,44, alzoo met een batig slot van
871,24. Met algemeene stemmen werd besloten een
subsidie te geven aan de Vereeniging tot ontwikkeling
van den landbouw in Holland's Noorderkwartier, gelijk
staande met het bedrag, dat de tentoonstelling te Wind
sor aan de Vereeniging zal koateo, mits de som van
600 niet te bovengaande en eene som van 400 be
schikbaar gesteld voor het melkonderzoek volgens de
methode van dr. F. Graeft te Alkmaar. Tot afgevaar
digde naar Hollands' Noorderkwartier werd benoemd
de heer J. J. Winkel en het aftredend bestuurslidde
beer K. Swaag, herbenoemd. Tot nieuwe bestuursleden
werden gekozen de heeren H. Stam Dz. en J. Blom.
Naar de uitgave van een fokkers-stamboek zal een on
derzoek ingesteld worden. Instemming werd betuigd met
de mededeeling, dat het bestuar ingetrokken bad de aan
de commissie voor de inzendingen naar de tentoonstel-
Tng te Parijs tregeBtane som van 150, omdat die
commissie bet vervoer van vee naar Parijs opgedragen
had aan de Vereeniging het Nederl. Rundveestamboek,
welke vereeniging de bepaling gemaakt had, dat slechts
bet in haar stamboek ingeschreven vee zou worden opge
zonden. Het inhouden dier som werd toen biilijk geacht.
Den 10 is te 's-Gravenhage aanbesteed bet uit
voeren van werken: I, tot normaliseering van de rivier
de Waal, onder Valburg, Beuningen en Ewijk, provincie
Gelderland, tussehen mijlraaien 31 en 35 der herziene
rivierkaartgeraamd op 89000. Laagste inschrijvers
waren de heeren H. van Anrooy te Nieuwaal en A. J.
Vermeulen te Nijmegen voor 79.200; II. in verband
met de verbreeding van bet Scheurboven Maassluis,
voor de verbetering van den waterweg langs Rotterdam
naar zee. (Raming 213 000.) Eenige inschrijver was
de heer A. van der Vlies te Zalt-Bommel, voor 228,170.
De rekening der gemeente-gasfabriek te Middel
burg over 1888 werd den 10 in ontvang vastgesteld op
58.145.74, in uitgaaf op 43.157.77$, alzoo met een
batig slot van 14.987.96$. Dienzelfden dag werd
besloten tot het aangaan eener 3 pet. leening, groot
78000, ter bestrijding der kosten van uitbreiding ent.
der fabriek.
Den 11 is door het prov. bestuur te HaarlölU
aanbesteed het uitvoeren van baggerwsrk1° in het
Noordzee-£anaal, beoosten de invaart van de nieuwe
petroleumhaven, geraamd op f 6600. Laagste inschrij
ver de heer D. T. Ferwindt te Pannerden voor 4560.
2° in de Spoorweghaven te Enkhuizengeraamd
op f 6000. Laagste inschrijver de heer C. Bos Az. te
Dordrecht voor ƒ4120.
Den 11 is door burg. en weth. van Wormer-
veer aanbesteed het maken van een verbindingsweg
ene. tussehen de rijbrug over de Zaan aldaar en het
zandpad in de gemeente Wormer. Laagste inschrijver
was de heer J. de Vries te Purmerend voor 5983
wien het werk gegund is.
Den 11 werd te Zevenbergen van de 60 paarden
geen enkel en den 10 te Waspik van de 70 slechts éón
voor het leger aangekocht.
By kon. besluit van den 12 is goedgekeurd de
benoeming van den heer H. van Aken, burgemeester
van Schermerhorntot secretaris dier gemeente.
Den 13 zijn te Amsterdam drie van de zeven
voor onderwijzer geëxamineerden geslaagdnamelijk D.
Voerman te HaarlemH. Warnsink te Amster
dam en J, Winkel te Alkmaar; den 15 de dames
C. P. van Asperen van der Velde, S. Boekenoogen en
H. J. Bijleveld te Haarlem en J. W. Blokker te
Hoorn.
Den 13 des avonds te half vier is te Zaandam
brand ontstaan in een door twee gezinnen bewoond
huis aan de Heerengrachtwelke tot het aangetaste
perceel beperkt is geblevenhoewel bet reeds in
volle vlam stond vóór de komst der spniteD.
- Den 13 is te Haarlem een achtjarige knaap,
die in het water viel door een 66jarig man, Cornelia
Hessen genaamd die gekleed te water sprong, gered.
Den 13 is te Leiden bet doctoraal examen in de
geneeskunde met goed gevolg afgelegd door den heer
E. W. Melcbior te Koedijk.
Den 13 des namiddags te kwart over vieren steeg
de ballon met valscherm van den luchtreiziger G, Grais
op de terreinen achter het Rijksmuseum te Amstor-
dam omboog. Ter hoogte vau 1600 voet (600 el)
wrong Grais het valscherm, dat van boven aan eene
baak was bevestigd, los; dit ontplooide zich langzamer
hand en Grais ging aanvankelijk snel, doch spoedig
langzaam naar beDeden. Hij kwam op een Btnk wei
land over de Wetering even achter de waskaarsen
fabriek, neder, op ongeveer duizend el vaa de plaats
waar hy was opgestegen door de duizenden toeschou
wers toegejuicht. De ballon die zoo gemaakt is dat
wanneer de luchtreiziger met het scherm naar benedeu
daaltzij zich onderst boven keert, doordat boven aan
een looden plaat is bevesligd, kwam dwarrelend ledig
neer daar bet gas dan ontsnapt is.
Den 13 zijn de werklieden aan de papierfabriek
van den heer W. A. Scholten te Sappemeer op 9 na
weder aan den arbeid gegaan tegen dezelfde loonen.
Alleen den Zondag hebben zij vrijgekregen.
Den 13 des avonds hebben de werkstakers te
Eindhoven versterkt met werkstakers uit Gesteldie
daar bij verschillende ingezetenen de ruiten verbrijzeld
hadden, diezelfde ongeregeldheden te Eindhoven willen
plegenin welk voornemen zij door de politie belet
werdendie echter van de sabel gebrnik moest maken
om ze uiteen te jageD, waarbij een kind gekwetst werd.
Den 13 heeft de gemeenteraad van Nijmegen op
f 950 jaarwedde benoemd tot opzichter over de ge
meentewerken den heer J. G. van Haaren te Helder.
Tot onderwijzeres aan de openbare lagere school
te Noordscharwoude is den 15 benoemd mej.
Clara J. G. Loos, Moerbeek gem. Nieuwe Nie-
dorp. Met haar stonden op de uit 24 sollicitanten
opgemaakte voordracht de dames C. Cöllen, Nerterhorst
den Berg en A. M. KouwerZaandijk.
De Maatschappij tot voortzetting der Kon. De
venter Tapijtfabriek keert over 1888 een dividend van
172 per aandeel van 1280 uit. Met 1 Januari 1890
wordt het kapitaal met 30000 vergroot, waartoe ge
bezigd wordt die som in de reservekas.
Te Koog aan de Zaan is benoemd tot oa-
derwyzeres mej, G. Bruin, thans als zoodanig te West-
Knollendam.
Aan den onderwijzer aan de openbare school te
Schagen F. van der Werf is tegen 1 Juli op zijn
verzoek eervol ontslag verleend.
De te Antwerpen thuis beboorende belgiscke
visohsloep „van Baelen'', schipper Koopmans, is op
Ameland gestrand; de opvarenden werden met de red
dingsboot gered.
De Centrale Liberale Kiesvereeniging in het hoofd
kiesdistrict Enkhuizen heeft tot kandidaten voor de
Prov. Staten gesteld de heeren R. J. D. Hartkamp, bur
gemeester van Enkhuizen,met 342 en J. J.Willinge, bur
gemeester van Hensbroek, met 215 van de 347 stemmen.
Op bet aftredend lid, den heer H. J. K. van den Steen,
burgemeester van Spanbroek, waren 132 st. uitgebracht.
Trijntje de Jong de tweede miljoenenjuffrouw
is weder op vrije voeten gesteld.
De heer A. Bredius heeft eene schilderij van
Rembrandt, voorstellende des schilders zuster, gekocht
voor 29000.
De Amaterdatnsche Bank zal over 1888 7% pet.
dividend uitkeeren, na toevoeging eener som van ƒ60000,
zijnde 27525.54 meer dan bij de statuten is voorge
schreven, aan het reservefonds.
Te Amsterdam is naast de bestaande afdee-
ling van de Vereeniging Volksonderwijs eene nieuwe
afdeeling opgericht door hen die zieh niet konden
vereenigen met de in de eerstgenoemde afdeeling voor
gevallen benoeming van sociaal-democraten tot be
stuursleden en met de aangenomen voorstellendat
de gemeente zou moeten voorzien in materieele behoef
ten van schoolgaande kinderen, zooals schoeisel.
Het schot, door den zoon op zijn vader te Alfen
bij Tilburg gelost is aan een ongeluk en niet aan op
zet te wyten de vader is aan de beterende hand.
Met ingang van 1 Mei a.s. is benoemd tot sluis-
meester aan do koopvaardijschutsluis te Ni0UW6Ü6p
de bulpsluismeester aldaar J. N. Liphnijzen.
De afdeeling Amsterdam van het Witte Kruis
heeft met 16 tegen 2 stemmen besloten hare zieken
verpleging niet samen te doen smelten met een „Tehuis
voor ziekenverpleegsters", zoo door de algemeene ver
gadering tot de oprichting daarvan mocht worden be
sloten.
De Noord-Zuidbollandscbe Stooratramwagmaat-
echappy behaalde over 1888 na aflossing van 4000
eene winst van 22387, zoodat aan de aandeelhouders
69/io P°k wordt uitgekeerd.
Burg. en weth. van 's-Gravenhage hebben na
overweging van het door dr. P. M. Mess ingediende
adres, waarbij aangedrongen werd op het nemen eener
spoedige beslissing omtrent de vraagof al dan niet
gedurende het badseizoen zal worden gespuidden
gemeenteraad voorgesteld, te besluiten dit jaar gedurende
bet badseizoen niet te spuien.
De Kasvereeniging te Amsterdam ontving in
1888 aan rente 268.280, aan provisie f 161.467, van
de in 1886 gemaakte reserve op twijfelachtige schulde
naren f 2200 en van 1887 de overgebleven som van
4221. De uitgaven beliepen 123.913. Van de winst,
ten bedrage van 812.262, werd 11.111 bij de reserve
gevoegd, welke daardoor tot 695.207 klom en uitge
keerd aan de aandeelhouders 5.2 pet. of f 23 per aan
deel tegen 1 25.50 over 1887.
Het tegen de Paaschdagen door het centraal
bestuur van bet Alg. Ned. Werkliedenverbond uitge
schreven congres van werklieden is uitgesteld tot den
9 Juni, eersten Pinksterdag.
De Raad van State, waarnemende hot koninklijk
gezag, heeft op de gemeenschappelijke voordracht der
ministers van oorlog, marine en binnenl. zaken bepaald,
dat de dienst van de ingelijfden bij de militie te land
der lichting van 1883 en van de ingelijfden bij de
zeemilitie der lichting 1884 eindigt op 30 April a s.,
voor zoover op dien dag hun diensttijd reeds zou zijn
