330ste Staats-Loterij*
Te Anna Paulowna en te Wioringor-
Waard hebben de jonge gewassen veel te lijden van
de rietnaald.
Den heer Jb. Zijp Hz. te Wieringorwaardis
dezer dagen op zijn verzuek, eervol ontslag verleend
als inspecteur van het Nederlandsche Rundveestamboek.
In zijne plaats is benoemd de heer P. D. Schenk, aldaar.
De heer Zijp vervulde daze betrekking sinds jaren met
den meesten ijver en nauwgezetheid.
Ns. 3433, 14317 en 18586 f 1000; Nb. 7563,13738,
17244 en 20276 f 200; Ne. 3200, 4060, 4411, 5132,
6463, 9216, 10348, 11279, 12945, 16226 en 20065
t 100.
%ücrlci.
Het lichten van de „Friesland,"
Aardappelziekte.
^Uög-Üsrichtgn.
Bij het k0g6lconcours, den 19 te Rotterdam
gehouden, is door de hegelclub „de Unie'', alhier, bij het
clubkegelen de zilveren medalje gewonnen met 212 punten
tegenover Rotterdam, die met 221 en Delfshaven die
met 217 punten de gouden medalje verwierven; Delft
bracht bet tot 191 punten. Van elke mededingende
club namen 5 personen aan den wedstrijd deel. Door
den heer A. Roer, alhier, iid der kegeiciub „de Unie"
werd bij den personeelen wedstrijd de zilveren medalje
gewonnen met 63 punten. Twee der alkmaarsche
deelnemers waren de eenigen, d;e 10 ballen (eene
serie) op de plank hielden.
CU Scu*r0bct?iclitcn.
overleden de heer P. Kikkert Hzn., lid van de Prov.
Staten en van het college voor de zeevisscherijen nan
wiens bemoeiingen bet herleven van den haringbandel
voor een groot deel te danken ia geweest,
Het bestuur der radicale kiesvereeniging Amster
dam heeft ontslag genomen, omdat, na verwerping met
3 tegen 41 stemmen van zijn voorstel om instemming
te betuigen met het wetsvoorstel Goeman Borgesius c.s
tegen zijn zin in het reglement opgenomen werd de
bepaling, door den heer Gerhard voorgesteld, dat aan
hem, over wien de ballotage als lid liep, het recht ver
leend wordt, op de vergadering zich mondeling te ver
dedigen. Een voorstel van dien heer om te bepalen,
dat de aanvraag tot ballotage mondeling toegelicht moest
worden, werd door het bestuur overgenomen terwijl
met 42 tegen 40 stemmen Dog eene nieuwe bepaling
aangenomen werd, dat die leden, die tot eene andere
etaatknndige partij behooren, van hun lidmaatschap ver
vallen verklaard kunnen worden op voorstel van het
bestaar of op verzoek van ten minste 20 leden,
Den 14 heeft te Breda tijdens de oefeningen der
recruten een militair de volle lading van een revolver
in het hoofd gekregen, waardoor hij in zorgelijken toe
stand naar het hospitaal werd vervoerd.
Den 15 des avonds is op het station te Hengeloo
de machinist beiast met de waterkraan door een
rangeerenden locomotief overreden en gedood.
Het provinciaal bestuur van Noordhollaad heeft
den 16 bij enkele inschrijving aanbesteed 1°. het maken
en leveren van betonblokken voor de zeebrekers van
de havenhoofden te IJmuid.00. geraamd op f 44000.
Laagste inschrijver de heer L Kalis Kz. te Sliedreoht
voor 39397 2°. de voorziening der boorden van het
Noordhollandsch Kanaal in vier perceelen, geraamd op
f 5550 voor het eerste, f 12400 voor het tweede
f 12000 voor bet derde en f 2050 voor het vierde
perceel. Laagste inschrijver voor perceel 1 de heer
R. Kroon te Buiksloot ioor f 4867, voor perc. 2 de
heer A. Prins Tz. te Siiedrecht voor f 10140voor
perc. 3 de heer A. Bos te Nieuwediep voor 11985 en
voor per. 4 de heer R. Kroon te Buiksloot voor 1900,
De gemeenteraad van Zwolle heeft den 16 bij tweede
stemming met 8 tegen 7 stemmen aangenomen de con
versie der4eu4l/4 pet. gemeentesehuld, groot/684.090,
in eene 3$ pet. leening, groot f 699.000, tegen 98 pet.
Beroepen bij de ned. herv. gemeente te GrOSt-
ÏLUizeil c. s. ds. F. Pijper te Veendam.
Voor het tcelatings-examen voor de Kon. Mil. Aka-
demie te Breda, waarvan het schriftelijk gedeelte op 13
en 14 Juni gehouden wordt te Meppei, Nijmegen, Breda
en Amsterdam, hebben zich 286 adspiranten aangemeld,
voor wie het volgend aantal plaatsen zijn opengesteld
dienst bier te lande infanterie 25, kavalerie 9, artillerie
8, genie 5; dienst in Nederl. Indieinfanterie 27,
kavalerie 3, artillerie 3 genie 2.
Tot heemraad van den polder AsS0Hd0lft is
herkozen de heer Jb, Kleine Jz. Se Aesendelft; tot voor
zitter van het bestuur van den polder Buitenhuizen de
heer C. Kleijne Jz. aldaar.
Het bouwen van een Oude-Mannen-en Vrouwen
huis voor de herv. gemeente van Oost-Zaandam te
Zaandam is gegund aan den heer C. Kokes aldaar
voor 1 6189.90,
Het vergrooten der school op Wi0ring0n, ge
raamd op 4000, is aangenomen door C. Kroon aldaar
voor 36 1.
De heer R. A. Kaan heeft wegens vertrek uit de
gemeente Anna Paulowna zijn ontslag als raadslid
genomen.
Dr. H. W. Bakhuis Roozeboom te Leiden is den
18 benoemd tot binnenl. lid der Holl. Maatschappij van
Wetenschappen.
De lokaalspoorwegmaatsehappij Hollands Noorder-
derkwartier (de lijn Modomblik— Hoorn) keert
over 1888 3 pet. dividend uit.
De Ned. Ind. Spoorwegmaatschappij keert over
1888 6 pet. uit tegen 6.8 pet. in 1887,
Ten gevolge van het heerschen der mazelen in
het gezin van het hoofd der school te WeSt-Knol-
lendam is de scheol aldaar tijdelijk gesloten.
Door den kerkeraad der doopsgezinde gemeente
te Worm0rV00r is het volgende drietal opgemaakt
H. van Cleefi te Drachten, H. Ens te Kampen en
J. Pottinga te Joure.
Te Hoogwoud zal de telefoonleiding spoedig
aangelegd worden.
5e klasse, 5e lijst, 21 Mei.
De moeilijkheden, aan het lichten van gezonken sche
pen verbonden, schrijft bet N. v. d. Dag, vindt men
geschetst in bet volgend verhaal van het gebeurde met
de gezonken etoomboot Priesland, gelijk de directie der
Berging-maatschappij te Maassluis zelve het mededeelt
De lichting der boot werd na openbare inschrijving
aan de Berging-maatschappij toegewezenals laagste
inschrijver voor de som van J 24000, mits de boot aan
den wal werd gebracht.
Onmiddellijk daarop werd bet bergingsmnterieel der
Maatschappij bestaande uit een werk vaartuig met 4
stoompompen, duikermachines, electr. dynamo,atoompers
pomp en twee blazerschuiten tot vertrek gereed gemaakt
en met de noodige maatschappen voorzien den daar-
opvolgenden dag naar Enkhuizen gesleept. Een terstond
daarop gevolgd nauwkeurig onderzoek door de duikers
gaf aan dat het door aanvaring ontstane gat in de
Friesland van dien omvang en aard was, dat er geen
mogelijkheid bestond om bet dicht te maken. Hat aan
vankelijk lichtingsplan werd hierdoor zeer bemoeilijkt.
Ia overleg met den ingenieur Wn. Walker, uit Rot
terdam werd alsou besloten om het voorschip waar
de aauvaring had plaats gevonden en dat door een
waterdicht schot van de daaraangreuzende machinekamer
was gescheiden, te laten zooals het was,daarentegen het
machineruim en het daaropvolgende, eveneens daarvan
door een waterdicht schot gescheiden achterschipna
volledige dichtmaking der luikenpatrijspoorten en
andere openingen ledig te pompen waarna het schip
ongetwijfeld zou moeten rijzen.
Het dichtmaken dier verschillende openingen ging
intusschen met zeer veel bezwaren gepaard. Bovendien
was men genoodzaaktover de koelkastom bet in
drukken te voorkomen, eene groote stevige houten kuip
te plaatsen. Den 5 Januari was men er eindelijk in
geslaagd, alle openingen dicht gemaakt en voorzegde
kuip geplaatst en met een 60tal bouten aan het dek
der Friesland bevestigd te hebben.
Gedurende al dien tijd (van 12 Deo. tot 5 Januari)
wareu er slechts 7 dagendat er met eenig succes
kou gewerkt wordeu nam. 13, 14, 25, 26, 27 Dec.
en 1 en 3 Ja De overige dagen was men genood
zaakt, door storm, moeielijke zee of mist aan den wal
te blijven.
Toen den 6 Jan. alles tot pompen gereed was
nog slechts een paar pompbuizen moesten worden aan
gekoppeld kwam er oenklaps een storm opzetten,
die noodzaakte in allerjjl van het wrak te vluchten
ten einde het gevaar te voorkomen van met het
werkvaarluig er boven op te drijven. Den geheelen daar
op volgenden nacht en den dag van 7 Jan. bleef het
stormen, en toen hst 's ochtends van 8 Jan. wat stiller
werdbesloot men de pogingen tot pompen te her
vatten doch een vooraf door de duikers ingesteld
onderzoek naar den toestand van het wrak bracht aan
het lichtdat de kuip vau het wrak was losgewerkt
en de boutenwaarmede zij bevestigd waswaren
gebroken. Nog dienzelfden dag werd nu de kuip van
het wrak afgehaald en naar Enkhuizen vervoerd ter
reparatie.
Den 10 Jan. moesten de verdere werkzaamheden op
de Zuiderzee wegens ijsgang worden gestaakt, en eerst
den 25 Maart kon een behoorlijk onderzoek naar het
wrak door duikers plaats vinden. Het bleek toen, dat
de kajuitskappen verschansingde vroeger aange
brachte luiken enz. waren weggeslagen en het wrak
een paar voet was weggezakt.
Een en ander was echter voor de maatschappij geen
reden om de lichting op te geven integendeel werd
beslotenmet nieuwen moed de werkzaamheden te
hervatten. Tot 25 April had men afwisselend storm
weer of moeilyke zee, waardoor het ondoenlijk was
iets Uit te voeren. E ndeiijk den 8 Mei, was alles
wtêr gereed en ging men welgemoed naar zee, met
de zekere gedachte dat nog dienzelfden dag de Fries
land boven water zou komen. Te 1 uur stonden de
stoompompen op het dek van het werkvaartuigde
pompbuizen waren aangekoppeldde noodige ankera
waren uitgebracht, orders werden gegeven tot pompen,
met 1 pomp van 14000 kan en 2 pompen van 5000
kau per m nuutalzoo eene waterverplaatsing van
24000 kan per minuut. Drie uur achtereen werd met
volle kracht gepomptzonder succes. Nogmaals werd
alles door de duikers onderzochtalles werd in orde
bevonden. Nadat opnieuw 2 uur achtereen te vergeefs
gepompt werdbesloot men de verdere pogingen tot
licating te staken nadat men tot de overtuiging was
gekomen dat het vlak der Friesland onder den ketel
was uitgevallen of gebrokenterwijl de lichting op de
gewone wijze met lichters en dennen niet uitvoerbaar
was wegens de \oortdurenle deining ter plaatse, zelfs
bij het prachtigste weder.
^Eindelijk een eenvoudig en practisch middel tegen de aard
appelziekte
Men begrijpe de beteekenis van dit vraagteeken welwij
staan voor het volgende recept nog niet inmaar «proliren
geht über studiren' en wij raden iederen lezer dezesdie zelf
bij de aardappelteelt belang heeft, ten zeerste aan, er de proef
meê te nemen.
In den laatsten tijd werd het zwavelzuur ijzeroxidul (ijzer-
vitrool) veelal aanbevolen ter bestrijding van het mos der wei
landen minder bekend isdat oplossingen van dit ijzerzout
doodelijk zijn voor de meeste plantaardige parasieten. Ter
bestrijding der aardappelziekte heeft men reeds zoo menig hulp
middel beproefd; sommige waren practisch niet aan te wenden
(b.v. kwikzilversublimaat, arsenigzure kali), andere, als bijtende
kalk, petroleum en kopervitriool, gaven geen bevredigende uit
komsten maar er is wel redenom van het ijzervitriool iets
beters te verwachten.
De aardappelziekte wordt veroorzaakt door een schimmel
plant de Phytophthora infestansde bovenaardsche deelen
worden in den regel het eerst aangetast. Die schimmelwier
voortwoekeren men zelfs met het bloote oog aan het ondervlak
der zieke bladeren kan waarnemen, richt veel minder verwoes
ting aan in droge zomers dan in 1888 b. v., maar zelfs aan
houdend en droog weder is niet in staathet kiemvermogen
der sporen (zaadjes) van de phytophthora geheel uit te dooven.
Met den stalmest worden niet zelden ontelbare onkruidzaden
en ook ziektekiemen in den akker gebracht, b. v. van de brand-
ziekteook de aardappelziekte kan met den stalmest worden
verspreid, en het is daarom wel aan te bevelen, ijzervitriool in
den gierbak op te lossen en den stalmest met deze vloeistof te
begieten, respectievelijk te desinfecteeren. Waarschijnlijk zou het
niet minder doelmatig wezende pootaardappelen vooraf ter
dege met eene verdunde oplossing van dit ijzerzout te wasschen
1/10 kg. ijzervitriool in 100 1. water.)
De eerste, die in Engeland ijzervitriool tegen de aardappel
ziekte aanwenddewas dr. Griffithsin Eranfcnjk deed het de
directeur van het landbouw-station van Béthunesdr. Gaillot.
Gaillot pootte Early rose (vroege roosjes) in goed gemest en
vruchtbaar land, 12 rijen naast elkander. De planten werden
in het begin der maand Juli aangehoogd en zes der twaalf
rijen op 15 en 28 Juli begoten met eene oplossing van 2'z, k.
vitriool in 100 1. water, zoodanig dat daartoe telkens 10 kg.
vitriool noodig waren.
De zes overige rijen werden niet gevitrioold.
De ziekte trad in de laatste helft der maand Augustus op,
en breidde zich terstond sterk uit, nl. op de planten, die niet
met vitriool behandeld werdenhet loof dezer zes rijen was
tegen het einde der maand September totaal vernietigd, en de
planten der andere rijen zag er toen nog krachtig en volkomen
gezond uit.
De opbrengst was als volgt
Van zes gevitrioolde rijen 243 kg. knollen.
niet 210
Of, per are berekend
van de gevitrioolde planten 238 ko, gezonde knollen en 2«J„
zieken
van de niet gevitrioolde planten 183 ko. gezonde knollen
en 13°/0 zieken.
De gerooide knollen werden afzonderlijk in denzelfden kelder
bewaard en daar op gelijke wijze behandeld.
Op 15 Dec. waren 10 kg. (6%) der opbrengst van de niet
gevitrioolde planten in den kelder bedorven. De anderen waren
van bederf verschoond gebleven.
Per hectare zou de grootere opbrengstdoor het vitrioolen
verkregen, 5500 ko. hebben bedragen. Dr. Gaillot had bij deze
proef buitengewoon veel ijzervitriool gebezigd, nl. 1000 ko. per
hectare, en zooveel is volstrekt niet noodig, maar na aftrek der
kosten van het ijzerzout (p.m. 70 frs zou de meeropbrengst
toch nog eene netto winst van frs. 240 per hectare hebben
opgeleverd.
Dr. Gaillot heeft die proeven naderhand op allerlei grond
soorten herhaald, steeds met goed gevolg en hij is overtuigd
dat hiermede een afdoend middel tegen de aardappelziekte
ontdekt is geworden.
Laat ons hopen dat de uitkomsten in ons land dit zullen
bevestigen want het is de moeite overwaard ons hiervan te
overtuigen. Langs dien weg zal trouwens ook vastgesteld
moeten worden, hoeveel vitriool er, onder verschillende
omstandigheden, noodig en toereikend zal wezen. Daaromtrent
is men het nog lang niet eensdr. Grffiths neemt niet meer
dan 65 kilo per hectare; in Erankrijk heeft men met goed ge
volg 100, 500 en tot 1000 kilo gebezigd. Zooveel schijnt vast
te staan, dat men op zandgrond niet meer dan 100 ko. vitriool
per hectare mag nemen, en dat eene buitensporige hoeveelheid
van dit ijzerzoutof veel te sterke oplossingen daarvanniet
alleen de parasiet zouden dooden maar ook de weefsels der
plant aantasten. Daarentegen is gebleken, dat grootere hoeveel
heden dan 300, 400 en 500 ko. aan te raden zijn naarmate de
bodem meer kalk bevat.
Is de bodem arm aan yzerzouten (aan ijzeroxyde), dan kan
het ijzervitriool tevens beschouwd worden als een plantenvoe-
diugsmiddel, hetwelk in zulk geval bij de aardappelteelt zicht
baar nuttig werkte
Deze behandeling wordt toegepast, wanneer de planten zich
reeds tot op eene zekere hoogte ontwikkeld hebben zooais
hiervorenuit de proef door dr. Gaillot met de Early roses
genomen, opgemaakt kan worden. (N. Rott. Ct.)
Heeft iemand in deze provincie reeds de proet met
dit middel genomen f Zoo ja, dan zal hij ons en onze
lezers zeker verplichten, met daarvan in dit blad mede-
deeling te doen. Red.
Zaterdagnamiddag te half vijf werd, in tegenwoor
digheid van vele genoodigden en belangstellenden te
Amsterdam met gunstig gevolg ven de werf der Ko
ninklijke Fab'iek van stoom- en andere werktuigen
t0 wator golaten het raderstoomschip „Groningen",
gebouwd voor rekening van den heer C. Borman, alhier,
en bestemd voor den stoombootveerdienst Enkhuiz011-
Stavoron. Het schip heeft een lengte van 53, bij
eene breedte op de spanten van 6.25 en om de kasten
van 11.75 ellen terwijl de toegeladen diepgang 1.77
ellen bedraagt. Geheel van staal vervaardigd heeft
het bevallige lijnen welke waarborgen, dat de „Gro
ningen", hoewel wat grooter dan het andere zusterschip
„Holland", niet voor haar in vaart zal onderdoen. De
betimmering en beschieting belooft in alle opzichten
keurig en geriefelijk te zijn,
Sedert eenige da^en is bij de politie alhier een
onbeheerd op de openbare straat te Alkmaar aange
houden wit DQ0lkscliaap. De rechthebbende eigenaar
vervoege zich ten spoedigste bij den commissaris van
politie.
B U R G E 11L IJ K E STAND.
GETROUWD.
19 Mei. Jan Daniel Aurik en Trijntje Hike. Jan van Son
en Niesje Krep. Jan Willem van Duffelen en Hen-
drika Knegt. Dirk Schuit en Cornelia Knegt.
Simon Druiven en Dorothea Johanna Maria Land
man. Willem Borst en Antje Wokke. Evert
Wils en Jannetje Blankman.
GEBOREN.
18 Mei. Corneiis Pieter, Z. van Andries Vis en Neellje Vis
ser. Maartje, D. van Pieter Roos en Grietje Exalto.
20 Maartje Adriana Quirinavan Johannes van der
Meer en Berdina Stierman. AnnaD. van Pieter
Koopman en Maartje van der Park.
OVERLEDEN.
20 Mei. Jan Klugt51 j. Jan de Lange, 57 j. en ruim
11 maanden.
Alkmaar 20 Mei. Aangevoerd 227 vette Kalveren 35
a 98, 16 Nucht dito 8 a 20, 7 Schapen f 20 a 33 132
vette Varkens f 0,44 a 0,52 per P., 41 Magere dito/16 a 20.
Amsterdam 20 Mei. Raapkoeken 70 a 87, Lijnkoeken f 8
a 11,50 per 100 P.
Petroleum vast, Amerika loco f 8,05 entr., Sept.Dec.
/8,40 entr. In cons. 9,25, Russ. Nobel onveranderd.
Aangevoerd 514 Runderen, vette 0,48 a 0,65 per P.,
Melk- en Kalfkoeien 145 a 250, 83 nucht. Kalveren f 6
a 11, 170 Schapen f 20 a 282020 Lammeren /8a 14,
397 vette Varkens 0,43 a 0,49 per P.
Edam 18 Mei. Kleine kaas 27, aangevoerd 61 stapels,
wegende 12214 P.
Haarlem 20 Mei. Witte Tarwe 6,75, Haver 3,32a 3,25,
Karwijzaad 10,25 a 9,75.
Kampen 20 Mei. Boter per achtste vat 19 a 23, per zes
tiende vat f 9,50 a 11,50, per pond 0,90 a 0,95.
