SALYATO RE. FEUILLETON. No. 98. Een en Negentigste Jaargang. 1889 ZONDAG 18 AUGUSTUS. Prijs der gewone Advertentiën: Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. Gewijzigd ontwerp tot herziening der wet op het lager onderwijs. Roman van ERNST ECKSTEIN. ALKMAARSCHE COURANT. Dese Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele rijk f 1,—. De 3 nummers f 0,06. Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de Uitgevers HEEM". COS> TEE ZOON. Het verslag der commissie van voorbereiding is verschenen en het wetsvoorstel tot herziening onzer schoolwet alzoo voor de behandeling in openbare ver gadering gereed. Dê Tweede Kaïner der Staten Gene raal is tegen 20 Augustus bijeengeroepenen die behandeling kan dus eerstdaags beginnen. Te gelijk met het verslag is «een eerste gewijzigd ontwerp" en daarenboven een «nader gewijzigd ontwerp" verschenen; het eerste is de vrucht vau de kennisneming van het schriftelijk verslag der commissie, het laatste is het gevolg vaa h;t mondeling overleg dat daarna tusschen den Minister van Binnenlandsche Zaken eii de Com missie heeft plaats gehadwaarvan de uitkomsten bovendien in het verslag zijn opgenomen. Wij willen de belangrijkste wijzigingen die da Re geering in hare wetsvoordracht heeft gebracht, kortelijk vermelden. Tot veler verrassing is het aantal vakken van het lager onderwijs vermeerderd; aan alle openbare scholen en evenzeer aan alle bijzondere scholen die aanspraak willen maken op een rijksbijdrage zal vol gens het nader gewijzigd ontwerp ook onderwijs moeten gegeven worden in «de vrije- en orde-oefeningen der gymnastiek.'' De heer W. K. van Dedem had in een uitvoerige nota op dit onderwijs aangedrongenop het voetspoor van de Maatschappij tot bevordering der geneeskunde, de geneeskundige raden van Gel derland, Utrecht, Overijsel, Drenthe, Zuid- en Noord Holland en de Staatscommissie tot voorbereiding der wettelijke regeling van den krijgsdienst. Hij is zoo gelukkig geweest bij de Regeering voor deze zaak een open oor te vinden, en zoo zijn dan in het ontwerp de zoogenaamde vrije oefeningen en gymnastische spelen gymnastiek zonder toestellen opgeno men. Lichaamsoefeningengeleid door een deskun dige en onder zijn toezichtkunnen voor de kinderen van het Nederlandsche volk niet anders dan weldadig zijn. Omdat echter leiding en toezicht vol strekt noodig zijn ie de verplichte invoering vaa dit onderwijs bepaald op 1° Januari 1893, en zal daaren boven nog gedurende zes jaren door den Koning vrij stelling van die verplichting kunnen worden verleend, ten einde aan de onderwijzers een voldoenden termijn te geven om zich voor hunne taak te bekwamen. Ten overvloede zullen de kinderen niet gedwongen worden Naar het Hoogduilscb. 23) Salvatore heehtte te meer geloof aan Uacosta's snoode verzinsels, wijl deze het feit van zijn bezoek reeds een bewijs noemde van den ijver, waarmede de kardinaal de geheele aangelegenheid zelf bleef leiden. Alleen door de persoonlijke bemoeiingen van zijne Eminentie was hem dit bezoek ingewilligd. Het volledig succes had den politie-beambte in den aanvang met duivelsche blijdschap vervuld, Op een maal echter en zonder eenige zichtbare aanleiding was hij moedeloos geworden en thans voelde hij, niettegen staande zijne gezellige omgeving,^ eene voortdurende, knagende pijn die hem nu eens terneerdrukte dan weder met een angst vervulde, die hoe, langer hoe ondragelijker werd. „Vu aaroin steunt gij weer zoo vroeg Crispina, die, mee haar dochtertje op den arm, bij hem kwam. „Als men het niet beter wist zou men denken dat het u speet die akelige spelonk in de via di Balbo te hebben verlaten en nu eindelijk eens een leven te leiden, zooals gij mij hebt voorgespiegeld toen gij mjj uit Livorno hierheen bracht. Weet gij wel", voegde zij er fluisterend bij „dat het ons in verdenking brengtwanneer gij zoo iat het hoofd laat hangen? Wij worden bespied. Dat oude leelijke wijf op het zolderkamertje aan den overkantzit den geheelen dag achter het venster te loeren ik geloof zeker, dat zij ons ongeluk zal aan brengen. Gij zeidet immers zelf, dat gij haar niet vertrouwtMensehen van die soort zien door de muren heen. Wees toch verstandig, Emmanuele!" Hij gaf geen antwoord. aan deze lichaamsoefeningen deel te nemen tegen den wil hunner ouders of voogden. Ten aanzien van de kweekelingen is nu bepaald dat zij alleen werkzaam zullen mogen zijn onder lei ding van een onderwijzer die in hetzelfde schoolvertrek aanwezig is. In de verhouding van het aantal onderwijzers tot dat der schoolgaande kinderen is tot ons leedwezen geen verandering gebracht; maar de berekening van het aantal kinderen, waarnaar het aantal onderwijzers moet worden bepaald, is anders geregeld. Volgens Het oorspronkelijk ontwerp moest tot grondslag worden genomen het gemiddeld getal kinderen berekend naar het aantal dat op den laatsten dag der maanden Maart, Juni, September eu December als werkelijk schoolgaand bekend stond. In het uaier gewijzigd ontwerp zijn de vier tijdstippen des jaars waarnaar de berekening van het .gemiddeld aantal moet ge schieden, bepaald op den eersten dag der maanden October, December, Februari en April, Dit is onge twijfeld een verbeteringvermits althans het getal kindereu dat in de zomermaand Juni de school be zoekt alzoo in den tijd waarin het schoolverzuim bijzonder sterk is, niet meer in aanmerking zal komen voor de bepaling van het aantal onderwijzers. Volgens het oorspronkelijk ontwerp zouden voortaan de hoofden der scholen door den gemeenteraad worden benoemd uit een voordracht opgemaakt door Burge meester en Wethouders in overleg met den districts schoolopziener wiens schriftelijk advies omtrent de verschillende candidaten tevens zou worden overgelegd, doch zonder vergelijkend examen. Burgemeester eu Wethouders zouden dus bij het opmaken der voor dracht evenals de raad bij de benoeming niet meer op het gevoelen van den schoolopziener behoeven te letten dan zij zeiven verkozen; en het was te vreezen, dat hier en daar bij de voordrachten en de benoe mingen nu juist niet uitsluitend zou worden acht ge geven op bekwaamheid en geschiktheid. Wanneer het getal leerlingen aan een school ten minste 200 bedraagt, zouden alleen zij ia aanmerking kunnen komen die reeds ten minste vijf jaren a<»n het hoofd van eea openbare of bijzondere school hadden gestaan, waar door het in vele steden voor onderwijzers die reeds geruimen tijd in scholen met een groot aantal leer lingen werkzaam waren niet mogelijk zou zijn aan het hoofd eener school van dezelfde soort geplaatst te wordenzonder vooraf weer eea vijftal jaren in een kleinere gemeente aan het hoofd eener schooi gestaan te hebben, misschien met een lagere jaarwedde. De laatstgenoemde voorwaarde heeft de Regeeriug laten vervallen. Verder stelt zij voor het vergelij- De jonge vrouw ging naar de andere kamer zette het kind op den grond en kwam toen weder bij Em- manuele terug. Zij sloeg de armen tender om zijn hals en legde hare gloeiende wangen tegen zijn oor, „Zie", fluisterde zij„ik kan u niet genoeg zeggen hoe ge lukkig ik ben sedert wij dien ellendigen tijd achter den rug hebben! Wilt gjj my het leven nu weder ver gallen Eéne week nog dan is alles voorbij I De dwaas, die immers onverschillig is, geniet dan reeds wlle heerlijkheden van het paradijs.., volgens de be schrijving, die gij van hem geeft, kan hij op dit onder- maansche toch geon geluk vindeD. En dan ligt immers de eenige getuige, die ons zou kunnen verraden,in het graf 1 Marsucci zal ons niet verklappen en dat verliefde persoontje, daar op Caprizal ook wel begrijpen, dat zij met hare jammerkreten den doode niet meer levend kan maken." „Dat zal zij maar al te goed begrijpenMaar de wraak 1" mompelde Emmanuele. „Die Capriërs hebben warm bloed evenals de Coreikanen. Verbeeld u dat zij eens plotseling alles vertelde wat zij weet „Om als medeplichtige van Salvatore naar de ge vangenis te worden gebrachtZij zal zich wel in acht nemen 1 Bovendien wat weet zij eigenlijk Dat haar verloofde met een zekeren Carlo Grisi een plan heeft beraamd, dat mislukt is! De naam Emmanuele Eacosta heeft zij nog nooit gehoord. Kan het nu nog eenvoudiger?" „Intusschen heeft dat meisje vernomen, dat de man, die Salvatore gegrepen heeftniet Carlo Grisi heet maar Emmanuele Eacosta „Wat beteekent dat nog? Vooreerst mag zij wat my betreft gelooven dat Carlo Grisi en Emmanuele Eacosta een en dezelfde persoon zijn eindelijk zal zij wei op het denkbeeld komen dat het plan met Grisi heeft schipbreuk geleden en dat Salvatore door Eacosta is gevat nog vóór Carlo Grisivolgens de afspraak kon toesnellen. Zij wijt dan alles aan een samenloop van ongelukkige omstandigheden waaraan niet is te ver anderen schreit eenige tranen over haar dwazen ver loofde en trouwt een jaar later met een ander. kend examen alleen af te schaffen voor het geval dat Burgemeester en Wethouders met den districts-school- opziener tot eenstemmigheid kunnen geraken omtrent een voordracht van ten minste drie en ten hoogste vijf personen. Wordt die eenstemmigheid niet ver kregen, dan moet een vergelijkend examen voorafgaan. Melden meer dan zes onderwijzers zich daarvoor aan, dan kunnen Burgemeester en Wethouders in overeen stemming met den districts schoolopziener zes of meer candidaten aanwijzendie aan het examen zullen deelnemen; maar worden Burgemeester en Wethou ders het met den schoolopziener over een zestal voor het vergelijkend examen niet eensdan zullen alle sollicitanten tot dat examen worden toegelaten. Ook deze veranderingen komen ons voor verbete ringen te zijn. De bepalingen omtrent de bijdragen van het Rijk aan de gemeenten naar gelang van het aantal door de wet gevorderde onderwijzers zijn onveranderd ge handhaafd maar volgens bet nader gewijzigd ontwerp zullen door het Rijk daarenboven nog bijdragen ver leend worden indien het aaii de school verbonden personeel het door de wet geëischte aantal overschrijdt; namelijk een bijdrage van f 150 voor één onderwijzer aan een school van ten minste 90, en van t 200 voor één onderwijzer aan een school van ten minste 309 leerlingen. Telt de school 310 leerlingen of meer, dan zullen voor twee onderwijzers boven het door de wet ge vorderde aantal rijksbijdragen van 200 verleend worden. Worden aan de school behalve de verplichte vakken ten minste twee vreemde talen en de beginselen der wiskuude onderwezen dan wordt de bijdrage voor één onderwijzer aan een school van ten minste 90 leerlingen tot f 200 verhoogd en zullen ten behoeve van scholen met ten minste 199 leerlingen voor twee onderwijzers, en ten behoeve van scholen met 200 of meer leerlingen voor clrie onderwijzers boven het ver- eischte getal bijdragen worden verleend van f 250. Eindelijk zullen volgens het iaatste ontwerp de rijksbedragen voor het onderwijzend personeel niet worden uitgekeerd, indien de opbrengst van het school geld gemiddeld f 80 voor eiken leerling bedraagt. Volgens het oorspronkelijk ontwsrp zou dit reeds het geval zijn, indien die opbrengst gemiddeld 25 be droeg. Geen der bestaande openbare lagere scholen zou volgens het laatste ontwerp van de rijksbijdragen worden uitgesloten. Dat ook deze wijzigingen door ons als zoovele ver beteringen worden beschouwd zal wel door ieder worden begrepen. De verliezen van vele gemeenten zouden daardoor minder aanzienlijk worden. Voor „Jaweljawel", mompelde Emmanuele „En toch kan ik de vrees niet van mij afzetten Indien ik mij de zaak van het begin af zoo had voorgesteld Het is en blijft afschuwelijk." „Welnu, ga dan naar den rechter en klaag u zeiven aan 1" zei Crispina. „De wereld verliest er niets bij en ik zal mijn weg door het leven zonder u ook wel vinden." „O ja dat hebt gij getoond riep Emmanuele uit en rees toornig op. De herinnering aan zijne gevangenschap in het bagno te Civita Vecchia aan Crispina's ontrouw en aan de gehate gestalte van den Marseilliaan die zooveel op den Apuliër leek ging als een bliksemstraal door zijn brein en de half overwonnen ijverzucht ontvlamde met vernieuwde woede. Crispina had gezegevierd; d9 laatste menschelyke gedachte ging onder in het bruisen van den outwakenden hartstocht. Deze gedachte was de vol gende zich te vergenoegen met hetgeen bij reeds geind had, Napels en Italië te verlaten, uit het buitenland, waar de wetten van Italië hem niet meer konden bereiken, door een brief aan Monsignore de Eabris het geheele weefsel van leugen en bedrog te ontwarren en op deze wijze Salvatore van den dood te redden. Thans was alles weder voorbij; alle goede voornemens waren in rook vervlogen 1 Hij, Emmanuele, bad immers ook wel zooveel ellende moeten doorstaan 1 Waarom zou bij dan medelijden hebben met anderen Nog nooit was Cris pina hem zoo bloeiend, zoo begeerenswaardig voorge komen als thans en nooit had hij zich meer gerecht vaardigd gevoeld om bij het streven naar het doel, dat hem voor den geest zweefdeden Apuliër en zoo noodig ook anderen te vernietigen. Niettegenstaande dezen gemoedstoestand voer hem toch eene ijskoude rilling door de leden, toen dea avonds Mar succi, dicht in zijn mantel gehuld, zijne woning binnentrad. „Wel?" vroeg Crispina, die juist baar dochtertje naar bed bad gebracht en thans met fonkelende oogen aan Marsueci's lippen hing. De helper van den scherp rechter knikte tevreden zooals een koopmao, die goede zaken gemaakt heeft. (ffordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1889 | | pagina 1