No. 04*. Een en Negentigste Jaargang. i880.
Burgeravondschool.
Maandag 2 September 1889.
TWEEDE BLAD. ZONDAG 1 SEPTEMBER.
vergaderTmg van den raad der gemeente
ALKMAAR,
op DINSDAG 3 September 1889,
GROOTE
Paardenmarkt
(©fóseiêel (Bebeelte.
(e ALklMHK,
j&tiitgalaub.
FRANKRIJK. Den 27 is in het cirqne Fernando
te Parijs eene groote bijeenkomst van boulangisten
gehouden, waaraan ongeveer 5000 perionen deelnamen.
Er beersehte groote geestdrift en de heeren Laguerre
en Laisant vielen de regeering heftig aan. Buiten het
Cirque heerschte een onbeschrijfelijk leven de politie
agenten moesten van hunne wapenen gebruik maken
tegen de menigtedie met steenen wierp.
BULGARIJE. De regeering maakt zich ongerust
over de militaire toerustingen van Servie en heeft aan
de Porte medegedeeld, dat zy, mochten de berichten
omtrent de oorlogzuchtige stemming in Servië bevestigd
worden, genoodzaakt zon zijn de strijdmacht van Bulgarije
mobiel te verklaren om niet door de omstandigheden
verrast te worden.
ftittnealattb.
STAÏEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
HKMAARSCHE COURANT.
M
des Namiddags te 123/4 una.
TE BEHANDELEN PUNTEN:
Beëediging der herkozen raadsleden, de heeren B. Preijer
A. Uoede Hz., H. J. Bruinvis, A. Conijn Az. en P. Rentmeester.
Benoemingen welke ten gevolge van de periodieke aftreding
van genoemde leden noodzakelijk zijn geworden, namelijk van
a een wethouder, in plaats van den heer H. J. Bruinvis;
b. ambtenaar van den burgerlijken stand, in plaats van den
heer H. J. Bruinvis;
c. lid der vaste commissie voor de strafverordeningen in
plaats van den heer B. Preijer;
d. twee leden der vaste commissie van linanciën, in plaats van
de heeren B. Preijer en A. Goede 1 z.;
e. drie leden der vaste commissie van bijstand voor de plant
soenen in plaats van de heeren B. Preijer, A. Goede Dz.
en P. Rentmeester;
een lid der bij raadsbesluit van 30 Hei 1888 benoemde com
missie voor het tarief voor het gebruik van duinwater, in
plaats van den heer A. Conijn Az.;
ff. twee leden der bij raadsbesluit van 24 October 1888 No 4
benoemde commissie voor het voorstel tot stichting eener
tweede openbare school voor onvermogendenin plaats van
de heeren B. Preijer en H. J. Bruinvis
Trekking der sectiën voor het onderzoek der gemeente-be
grooting voor 1890.
Van Burgemeester en Wethouders.
Nader rapport omtrent de verordening tot heffing van markt-
geld op de kleine kaas- en botermarkt.
Rapport op bet verzoek on» voortaan op Zondag geene ker
misvermakelijkheden meer te houden.
Rapport omtrent het door den heer Kraakman in overweging
gegeven denkbeeld, om bet kohier der inkomsten-belasting alleen
voor de raadsleden te laten drukken.
Rapport van de vaste commissie voor de strafverordeningen
omtrent de instructie van den havenmeester.
Rapport der vaste commissie van financiën omtrent eenige
bezwaarschriften tegen aanslagen in de inkomsten-belasting
te behandelen in zitting met gesloten deuren.
Namens den Vooezittee van den Raad,
De Secretaris,
N IJ li O I. T VAK DEK VEE M.
De ondergeteekende zal voor het inschrijven
van leerlingen voor den cursus 18891890,
zitting houden uitsluitend op MAANDAG, 2 Sep
tember a.s., des avonds ten 7 uur, in het gebouw der
BurgeravondschoolDoelenstraathoek Gedempte
Nieuwesloot. De Directeur der B. A. 8.,
Dr. H. W. WAALEWIJN.
Lijst van brieven, waarvan de geadresseerden onbekend zijn:
verzonden gedurende de le helft der maand Augustus 1889
Ch. A. Jansen, J. Hoogeveen, Amsterdam; C. Mooi, Be
verwijk; P. Schansema, Holwierde; A. Roelants, Utrecht,
H. B. van der Kampf.
Yan Egmondaan Zee:
W. JBelleman Amsterdam.
Ide/nidem.
Van Petten:
T. E. J. van de Wande, Nieuwediep.
Van Zuidscharwoude:
H. Smit, Amsterdam.
B riefkaarten:
M. A. Waarders, Amsterdam.
BELGIE. Do heer Dutoitminister van onder
wijs in de Transvaal, die sedert eenigen tijd in Belgie
vertoeftheeft aan een maaltijd te Antwerpen den
wenscb geuit, dat Vlamingen naar de Transvaal mochten
komen om er het flollandsche element te versterken
welke versterking bij tegenover de vermeerdering der
engelsohe bevolking zeer wenscbelijk aebtte. Hij hoopte,
dat er zoowel in Belgie als in de Transvaal eommissiën
zonden worden opgericht om die landverhuizing te be
vorderen.
Het groote en fraaie krankzinnigengesticht te Leuven
is den 28 afgebrand. Verscheidene schilderijen 'en
voorwerpen van waarde welke in de kerk der inrich
ting aanwezig waren, konden gered worden. Vau de
200 bewoners werden aanvankelijk twee vermist, die
later terecht gekomen zijn.
DENEMARKEN. De Keizer en de Keizerin
van Rusland kwamen den 29 des namiddags te half
vier te Kopenhagen aan wal. Zij werden door de leden
van bet koninklijk buis ontvangen en reden door de rijk
getooide stad naar het spoorwegstation, om weldra verder
naar Fredensborg te vertrekkeD.
Generaal Bonlanger heeft tot de kiezers van het
departement der Seine een nieuw manifest uitgevaardigd
ter aanbeveling van de candidaten die te Parijs voor
hem zullen optreden. Hij herhaalt, dat hij de Kamer en
den Senaat wegjagen en vervangen wil door ééüB consti
tuante, wier leden gekozen worden door heb algemeen
stemrecht. Hij treedt zelf op in het achttiende arrondis
sement dat van Montmartre; in Belleville treedt Ro-
chefort op.
Id eene vergadering van den ministerraad van den
28 zijn de algemeene verkiezingen vastgesteld op den
22 September.
De heer Loekroy hield te Perpiguan eene redevoe
ring waarin bij den tegen woordigen staatkundigen
toestand van Frankrijk uitvoerig behandelde. Volgens
hem moet men nu niet de vraag stellen voor of tegen
BoulaDger, want de onderdrukking van het Boulangisme
is geen program. Het program, dat men moet steunen,
zij in de eerste plaats grondwetsherzieningbelasting
hervorming en scheiding van kerk en staat.
Er is een manifest van den graaf van Parijs ver
schenen waarin gezegd wordtdat de beslissende
worsteling aangevangen is en dat thans het gezag moet
worden ontrukt aan de partijwelke de republiek in
gevaar gebracht en de dierbaarste vrijheden geschonden
beeft. In dat stuk komt verder het volgende voor. De
consarvatieven en vooral de voorstanders der monarchie
moeten bet bewijs van eendracht geven overal waar
zij banne candidaten hebben gesteld moeten die krachtig
worden gesteund. Doch zij moeten daarom hen niet
als vijanden behandelendie dezelfde tegenstanders
bestrijden. De republikeinsche partij schrapte in 1884
uit de grondwet de bepaling dat in de toekomst eene
nieuwe herziening werd voorbehouden. Het doel moet
nu zijn om een stelsel te doen zegevierenwaardoor
aan het land de vrede op godsdienstig gebied wordt
hergeven en de instellingen krachtig en sterk worden
gemaakt. Hy meent, dat de rechtgeaarde katholieken
niet zullen aarzelen in hunne keuze, want dat geen
regeeringsvorm giootere waarborgen kan geven dan de
monarchie. Ook de keizersgezindenwier beginselen
hjj eerbiedigt en die huDne herinneringen niet kunnen
verloochenen zullen niet weigeren de monarchie te
ondersteunenwacneer het blijktdat zij alleen heil
kan aanbrengen De republikeinende eerlijke con
servatieven zullen evenmin een regeeringsvorm blijven
verdedigenwelke door z'jne eigene uitkomsten ver
oordeeld is.
ENGELAND. De verwachting, dat de dokwerkers
het werk spoedig zouden hervatten is niet verwezen
lijkt. De steenkolen arbeiders, ten getale van ongeveer
11000, hervatten den 29 des morgens wel het wera. De
prijs der steenkolen was in twee dagen tijds reeds be
klommen vau ƒ10 80 tot ƒ21 per ton. De dokbestu-
ren weigerden den 29 bepaald, het loon te verhoogen van
vijf op zes stuivers per uur; in de overige, hun gestelde
voorwaarden, o. a. de afschaffing van het aannemers-stel
eel, stemden zij toe. Zij beweerden, dat de geldelijke
toestand hunner ondernemingen die verhooging niet
toeliet. Den 30 werd de toestand te Londen weder
ernstiger, daar 60000 matrozen en stokers mede voor
stelden het werk te staken. Kardinaal Manning en de
plaatsvervangende lord-mayor van Londen hadden dien
dag een onderhoud met de dokbesturen over de werk
staking, ten einde te trachten eene schikking te bewerken.
Den 30 is het parlement met eene troonrede gesloten,
waarin gezegd wordt, dat de betrekkingen tusschen
Engeland en andere mogendheden zeer hartelijk zijn.
Sedert het begin der zitting heeft de koningin de hoop
op handhaving van den europeeschen vrede, die zij toen
uitsprak, niet zien verminderen. De eenige uitzondering
op den vredelievenden loop der gebeurtenissen was de
poging van de aanhangers van den Mahdi om de zui
delijke grenzen van Egypte binnen te dringen, maar
deze poging werd met goed gevolg verijdeld.
Yoorts wordt gesproken van de overeenkomst betref
fende Samoa, die slechts wacht op de bekrachtiging
door den amerikaanschen Senaat.
Op raad der koningin heeft de koning van België
zich bereid verklaard tegen het najaar de enropeesche
staten te Brussel bijeen te roepen, om te beraadslagen
over den slavenhandel te land en ter zee en over het
vinden van de middelen om dezen te verhinderen of
althans de rampen van dezen mensohenhundel te ver
zachten.
Met Frankrijk is eene overeenkomst gesloten tot
regeling der geschillen betreffende de grenzen der be
zittingen van beide landen in West-Afrika. Ook kwam
eene nieuwe overeenkomst betreffende de posterijen en
den telegraaf tot stand met Frankrijk en Duitsohland.
Het parlement stond de kredieten toe, welke gevraagd
waren tot uitbreiding der vloot. De burgers zullen
daardoor in staat worden gesteld hunne nyverheids-
ondernemingen in andere landen met de grootste ge
rustheid voort te zotten.
Daarna wordt gewaagd van den vooruitgang van
handel en landbouw, die gepaard is gegaan met de
gaandeweg onderdrukte ongeregeldheden in Ierland, en
ten slotte betuigt de koningin hare tevredenheid over
de sporen van vermeerderde welvaart en vooruitgang,
welke overal zijn waar te nemen.
RUSLAND. Da Staatscourant doelde mede dat
de Keizer en de Keizerin met den kroonprins en de
overige kinderen den 26 des avonds om 6 nar naar
Kopenhagen vertrokken waren.
Generaal Monseibevelhebber der grenadiersis
benoemd tot bevelhebber der garde en generaal Ignatieff
tot gonvernenr-generaal van Kieuw.
SERV1E. Op dringend verzoek van den minister
van oorlog heeft de minister van openbare werken last
gegeven om onmiddellijk maatregelen te nemen in de
spoorwegstations voor belangrijke militaire transporten.
In weerwil van de officieele tegenspraak blijft er eene
groote werkzaamheid heersohen in het aanschaffen van
paarden en voertuigen voor militair gebruik,
Nadat de minister van binnenl. zaken den 28 gesproken had,
beklaagde de heer van der Kaay zich dat hij noch van
den ministernoch van de rechterzijde bepaald antwoord had
bekomen op bepaalde vragen, door hem gedaan. Hij zette
daarop uiteenhoe er, wanneer een wetsvoorstel beoordeeld
moet wordengeen sprake kan zijn van een vergelijk of com
promis. Men moest wel degelijk nagaan en weten, waartoe
men zich verbond bij aanneming van dit ontwerpwant naar
zijne meening verbond hij zich in beginsel onmiddellijk en zeer
stellig tot meer dan het ontwerp inhield. Hoe hij stemmen zou,
hing ai' van de uitkomsten der verdere beraadslaging.
He heer Borgesius wees er opdat de minister ten
aanzien van het beeindigen van den schoolstrijd veel meer
gereserveerd gesproken had dan bij de schriftelijke gedachten-
wisseling. Met genoegen had hij overigens geboorddat de
regeering bevrediging wilde en dat zij juist" daarom ernstig
overwegen zou, of dat doel bevorderd kon worden, wanneer de
linkerzijde bij de behandeling voorstellen tot wijziging indiende.
Hij hoopte, dat de minister alsnog de geheele verpiictite school
geldheffing in art. 46 zou prijs gevendaar dit artikel in de
toekomstniet alleen in de Kamersmaar bijna in alle ge
meenten een bron van twisten en oneenigheden zou worden.
Uitvoerig toonde hij dit aan. In de tweede plaats betreurde
hij dat de minister leerplicht in dit ontwerp niet wilde op
nemen en dat des ministers bezwaren hoofdzakelijk aangevoerd
waren op gezag van soeiaal-demoeraten, die nog meer wensch-
ten. Hij kwam verder op tegen de bewering des ministers
dat hel schoolverzuim niet zoo erg zou zijn. Ook de verkla
ringen omtrent artikel 24 en de kostenregeling kwamen hem
onvoldoende voor. Hij was geneigd om subsidie" aan de bijzon
dere school te gevenmaar dan moesten voordeelen ten bate
van het onderwijs daar tegenover staan en verschillende artike
len in het ontwerp gewijzigd worden. Leerplicht mag daarin
niet ontbreken.
He heer Rutgers van Rozenburg meendedat de
minister zijne rede even goed vóór de opening der beraad
slaging had kunnen uitspreken. Hij zette uiteen, boe de hoofd
vraag voor hemzal het vrede zijn of oorlog volstrekt niet
door de hoofdleiders beantwoord was in den zin van vrede. Hij
blijft bezwaar zien in den grondslag van dit ontwerp, zoolang
de minister niet meer uitdrukkelijk terugneemt en verlaat het
eens vooropgestelde beginsel van rechtsgelijkheid. Verder zet
hy nader zijne bezwaren uiteen tegen de verplichte schooigeld-
helfingtegen het achterwege blijven van leerplicht en tegen
de onvoldoende richting van het ontwerp voor de groote
steden. Hen 29 verklaarde de heer Tak van Poortvliet
zich tegen het ontwerphij was van oordeeldat de staat
door het verleenen van subsidie aan de bijzondere school geene
concurrentie tegen zich zeiven in het leven moest roepen
waardoor in elke gemeente een verbitterende strijd zou worden
gevoerd. Hij noemde het geneesmiddel erger dan de kwaal.
He eenige nieuwe spreker in die zitting was de heer Mutsaers,
die alleen opkwam tegen de meening, dat men aan de rechter
zijde den uitdrukkelijken last zou hebben om te zwijgen. Het
stilzwijgen toonde alleen aandat men met de sprekers der
rechterzijde instemde en de beraadslaging niet rekken wilde.
Overigens was de geheele zitting gewijd aan nadere uiteen
zetting of verduidelijking der door de verschillende sprekers
in de vorige dagen ontwikkelde gevoelens Ook de minister
van binnenl. zaken voerde nog het woord. Hij bield vol, dat
van deze regeering geene voorstellen betreffende regeling van
bet lager onderwijs meer te verwachten waren; wellicht zullen
er wetten komen tot wijziging van het "schooltoezicht enz.,
maar niet betreffende de hoofdzaak. Hij bleef deze wet wel in
staat achten om een einde aan den schoolstrijd te maken. Bij
art. 45 zou hij het punt der kosten besprekendaaro n was
de minister van financiën ook niet tegenwoordig. He regeering had
sedert het eersie ontwerp reeds veel toegestaan en gewijzigd.
Waar waarborgen in strijd kouden komen met de vrijheid der
bijzondere school, zou de regeering zich streng verzetten,
(oravo s rechts). He algemeene beraadslaging liep af.
Hen 30 ving de beraadslaging aan over art. 1 van het ont
werp. Op voorstel van den Voorzitter werd besloten elk der
voorgedragen wijzigingen der schoolwet in art. 1 afzonderlijk
te behandelen met de daarop ingediende amendementenom
aan het slot het hoold van art. 1 te behandelen en daarna over
dat artikel in zijn geheel te stemmen.
Alzoo kwam in behandeling art. 2 der wet (leervakken) waarin
door de regeering opgenomen is onder de verplichte vakken
vrije en orde-oeteningen der gymnastiek. He heeren Borge
sius, Eabius, Hartogh, Kerdijk en Vermeu-
1 e n stelden voor, de beginselen der vormleer als verplicht vak
te doen vervallenen daarentegen een vak op te nemen de
eerste oefeningen, van het handteekenen. Laatstgenoemd amendement
wordt bestreden door de heeren Heemskerk en Roëil en ver
dedigd door de voorstellers.
He beer Z a a ij e r verklaarde niet tegen te zullen stemmen
maar verdedigde het goed recht der vormleer. He heer Roëll
was in beginsel niet tegen het amendementmaar zou tegen
stemmen, omdat hij de gevolgen niet kon overzien He heer
W. van Uedem bestreed het gevoelen van de heer Heems
kerk dat het onderwijs in teekenen evenals dat in vrije- en
orde-oefeningen der gymnastiek eene illusie zou zijn. Er zal
uatuuriijk, evenals in liuitschland, een leiddraad moeten worden
gemaakt. He heer I a b i u s meendedat de beginselen van
het teekenonderwijs op de lagere school ten platten lande zeer
goed ingevoerd konden worden: dat was mogelijk, dank zij
