föttiUulAub»
BELGIE. De mail uit Congo, welke met ongeduld
verwacht werd wegens in zekere bladen openbaar ge
maakte onrustbarende berichten, is den 21 des ochtends
te Brussel aangekomen. De in den onafhankelijken
Congo-staat ontvangen tijdingen van den Boven Congo
waren uitstekend. De bevelhebber van het gebied
BaDgalas had voorloopig de scheepvaart op den Congo,
boven Arnwimiverboden naar aanleiding van onrust
barende berichten van Stanley Falls en door inboor
lingen overgebrachte zorgwekkende geruchten. Hij begaf
zich in allerijl naar de Falls, maar vond er den toestand
uitstekend en trok terstond het verbod weder in. Tippo-
Tib, onderworpener dan ooit, gaf bewijzen van getrouw
heid. De betrekkingen tusschen arabieren en euro-
peanen waren voortreffelijk evenals de gezondheid der
bewoners.
FRANKRIJK. De rechtbank te Saint-Dié heeft
den boulangistisch-cocservatieven candidaat de Yomé-
court tot eene boete van f 5000 veroordeeld omdat
hij eene kennisgeving aan de kiezers had doen aan
plakken, alvorens de bij de wet voorgeschreven kennis
geving aan den prefect te hebben gedaan. De personen,
die bij de aanplakking toezicht hielden zijn gestraft
met boeten «an f 1500 en f 750.
üutntnlattb.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
te kannen vormen van de verbazing al die lieden
by hannen intocht en van hunne groote luidruchtigheid
by het verlaten dezer groote wereldstad. Eéa ding
echter heb ik opgemerkt uit de gesprekken van het
laatste oogenblik, namelijk dat bijna ieder betreurde
niet nog wat langer te kunnen blijven, er bleef nog
zooveel te bezoeken, nog zooveel te zien over. Daarom
is het een ieder aan te raden een bepaald plan te
maken en daarvan niet af te wijken. Ik had het ge
noegen aan een paar van hen zulk een plan voor te
schrijven en bij hun vertrek bedankten zij mij hartelijk.
Wel had het hun erg vermoeidmaar zij hadden
toch ook veel gezien en waren vol bewondering
„Mijnheer", zeide de oude man „ik kom al veertig
„jaar naar Engeland heb Londen en andere plaatsen
„al zoo dikwijls gezien, en nu hadden ze mij verteld,
„dat Parijs veel mooier was dan Engeland. Ik beb
„er mij van willen overtuigenen ik moet zeggen
„ze hadden gelijk Parijs is veelveel mooier. En
„de tentoonstelling, nooit zoo iets gezien den eersten
„dag dadelijk naar den Eiffeltoren, wat is die praehtig.
„Nou, n begrijpt, wij zijn niet hooger gegaan dan tot
„het eerste platform, met den ascenseur wilde mijne vrouw
„van zijn leven niet naar boven, dus gingen wij langs
„den trap. Eene heele hoogte 349 treden, en dan
„ben je pas op ongeveer 60 ellen boven deu grond. Heel
„mooi, dat vergezicht naar alle kanten, vooral op de
„hoogten van Montmartre, waarop juist de zon scheen.
„De omstreken van Parijs moeten toch mooi zijn, wij
„konden haast niets onderscheiden door al die hoogten en
„bosschen vlak bij ons stonden een paar Fransehen
„en een wees maar steeds naar eenige punten aan den
„horizon en noemde St. Deois, Montmorency, Argenteuil,
„St. Germain Versailles en nog verscheidene minder
„bekende namen van steden en dorpen. Aan verver-
„sohingen is ook geen gebrek, w;j zagen er ten minste
„vier restaurants, Brebant leek ons wel een beetje duur
„toe, dus hebben wij wat gebruikt in het Vlaamsche
„restaurant. Toch wel buitengewoon, dat die keukens
„met kelders en al wat er bij hoort, 55 ellen boven den
„grond liggen, en men zegt dat er niets dan stoom en elec-
„triciteit in verbruikt wordt. Ook zijn er verscheidene
„kraampjes, waar allerlei, souvenirs van den Eiffeltoren
„verkocht worden, als reuksaehetten en briefkaarten,
„waarop de verkoopers den datum van uwe bestijging
„stempelen, en eene menigte voorwerpen, die allen meer
„of min den toren voorstellen. Figaro verkoopt er een
„zeer liet byou, doch wy vonden dit wat duur een
„Hollander legt niet gaarne 8 franken neer voor
„zou'n snuisterijtje als deze kleine broche is. Ja, die
„Eiffeltoren is bepaald een prachtig stuk, en wat een
„gewicht aan ijzer, wel 7 miljoen pond. Wie het niet
„gezien heeft, zon nooit kunnen gelooven, dat zulk eene
„massa ijzer van 300 ellen hoog er zoo sierlijk en
„vlug kan uitzien".
Nog deelde ik onzen landgenooten op hunne vragen
mede, dat de geheele toren 6% miljoen franken heeft
gekost, welke waarschijnlijk reeds na afloop der ten
toonstelling geheel zullen betaald zijn door alle toren-
bestijgers, die van heinde en ver toeatroomen. En te
bedenken dat de toren dan nog 20 jaren het eigendom
blijft van de Eiffeltorenmaatschappy, en de heer Eiffel
de helft der aandeelen bezit, dan kan men gemakkelijk
nagaan, dat de man schatten verdienen zal.
Het bezoek op dit monument neemt zoowat den eer
sten ocbtend in beslag; gewoonlijk gaan pleizierreizigers
niet gaarne in dure restaurants, doeb op het Champs
de Mars zijn drie bouillons van Duval. Evenwel is
het daar soms zeer vol, doch mijn oud manneke wist
overal raad op. Hij berekende zoo, dat een entrée op
het terrein slechts 50 of 60 centimes de persoon kost
en er stellig in den omtrek wel goede gelegenheid zou
zijn goed en lekker te eten zonder nu juist in fabel
achtige prijzen te vervallen. Vlak bij de porte llapp
ontdekte hij een belgisch restaurant getiteld„Man
neke Pies", naar den oudsten en eersten burger van
Brussel. Hier is de kost goed men krijgt er genoeg,
en kan zich op zijn vloams den buik vol eten.
Op den namiddag een bezoek aan de machinegalerij,
welke na den Eiffeltoren het merkwaardigste gebouw
der tentoonstelling is. Hier staan wij allereerst eeu
beetje beteuterd het is er een leven van geweld en
wij zien niets dan machines, die op en neêr gaan, drijf
riemen, die met koortsacbtigen haast in het rond draaien,
raderen die ontelbaar veie omwentelingen in de minuut
makenhet is om van te duizelen. Het is niet ons
doel alle machines te beschrijven en op ons gemak een
kijkje in deze reusachtige galerij te nemen. Bestijgen
wij de rollende brug. Deze braggen bevinden zich
7 ellen boven den grond en worden door electriciteit
voortbewogen. Wij aanschouwen gasmotors van 50 en
100 paardenkrachtelectrische machines, die het paleis
verlichten, de exposition van Zwitserland, Belgie en Enge
land, Zwitserland toont ons electrische machines van Al-
Het paard had zieh al dadelijk naar de bekende
stal aan de pleisterplaats gewend en ging nu slechts
tegenstribbelend van den eenen kant van den weg naar
den anderen met een loomheid in de beenen en traag
heid in den gang, die zeker een storm opgewekt zouden
hebben als de voerman niet te veel vervuld was geweest
van de gedachte, dat Alette hem misschien wel tegemoet
zou komen.
Toen dit een teleurstelling bleek te zijn, viel er een
krachtige zweepslag die veel te kennen gaf, en de
kariool stormde vooruit met een plotselinge vaart tot
hij stil hield voor Krabbe's witte huis. Hij tuurde te
vergeefs door de ramen onder de mooie gordijnen door,
terwijl hij ongeduldig een jongen riep die het paard
naar de stal zou kunnen brengen. Hij zag alleen
mevrouw Krabbe, die haar hoofd en breede schouders
nieuwsgierig, tusschen de planten, door het open raam
van de tweede verdieping stak. Hij kwam geen Alette
tegen in den gaDg en stormde de kamer binnen
Ook daar was niemand
„Alette riep hij.
Het slot van de slaapkamerdeur werd zachtjes om
gedraaid.
Wordt vervolgd.
lioth te Balen en van de werkplaatsen van Oerlikon, de
machineriën der papierfabrieken van Escher-Wysa enz.,
enz., Belgie heeft weefmachines van Verviers, stoommachi
nes van Gent; eene collectieve tentoonstelling der belgische
mijnenbreimachines van Haenew Gathier te Gent
en nog veel meer, te veel om vermeld te worden. En
geland en de Vereenigde Staten blijven niet achter en
vooral de laatsten zijn op buitengewone wijze vertegen
woordigd op het gebied van electriciteit. Do Edison-
expositie is bepaald allermerkwaardigst en heeft alleen
meer dan 400 duizend franken gekost bij beslaat eene
oppervlakte van bijna 700 vierkante ellen toont ons
den phonograat de geschiedenis der electrische uitvin-
diagen en een geheel onde.-grondsche aanleg voor
eeae electrische stadsverl'chting.
Het zou ons te ver voeren, wilden wij ook maar eene
korte beschrijving geven van al de 14 klassen welke
de fransohe machineriën in dit paleis innemen, wij zijn
dan o^k slechts leeken op dit gebied doch eigenlijk
mag geen enkele fabrikaat verzuimen, deze machines
te bestudcerec. Al zon hij alleen daarvoor de reis maken,
en de geheele tentoonstelling hem overigens koud laten,
dan, wy zijn er van overtuigd, zou hij voor zijne moeite
rijkelijk beloond worden. Verondersteltgij zijt drukker
ol papierfabrikant, zult gij dan niet uw voordeel doen
met de beschouwing van die complete papierfabriek der
firma Darblay van die Marinoni-persen enz. enz. In-
genieure, apothekers, kleedermakers, naaisters, allen
die belang stellen in mijnwerken, genie, publieks wer
ken, scheikunde, electriciteitlandbouw, naaimachines
spoorwegen enz. enz., ja ieder, die maar eventjes met
machines in aanraking komt kan hier veel leeren,
nut en voordeel trekken.
Zoo is het allengs later geworden; zoo'n eersten dag
is men gewoonlijk wat moede van de reis, is dus het plan
ten minste een rijtoer te maken, dan doet men wel
thans een rijtuig te nemen en een rit te maken door
de Champs Elyseé's, de Boulevards en vandaar naar
de Buttes Chaumont en nog vóór het diner het Musée
historique te bezoeken, waarover wy het een volgend
maal zullen hebben.
Parijs, 23 Sept. 1889. J. M. T.
Te Ponta da L&nha had een oploop plaats gehad,
maar bijzonderheden ontbraken.
De rechtbank te Antwerpen heeft de gevangenne
ming van den heer Corvilain en zijnen ingenieur De-
launay bekraohtigd.
Den 21, bij de inwijding van het nieuwe gedenk-
teeken voor de republiek, op de Place de la Nation te
Parijs, hield de minister-president, de heer Tirard in
tegenwoordigheid van president Carnot, eene rede, waarin
hij den lof der republiek verkondigde. Frankrijk zou weldra
zegevierend te voorschijn treden uit de beproevingen
welke het te doorstaan heeft en die de laatste zullen zijn.
De republiek leverde thans de (schitterende bewijzen van
hare levenskracht, van hare liefde voor vrede en arbeid. Hij
uitte de hoopdat de dwaze verdeeldheid onder de
franschen mocht opbonden. Zij waren daartoe verplicht
tegenover de wereld welke Frankrijk bewondert. Hij
eindigde zijne rede met de kreten leve Frankrijk 1
leve de republiek
De verkiezingen op den 23 hebben in de meeste
districten met de grootste kalmte plaats gehad, zonder
iets bijzonders op te leveren. Om 8 uren des morgens
werden de stembureaux overal geopend. In het 2e dis
trict van het 18 arr. te Parijs werd Boulanger gekozen
met 7816 stemmen tegen 5507 op Joffrin, socialist, lid
van den gemeenteraad van Parijsgesteund door de
republikeinen. Te Saint-Dié werd de boulangist gekozen
tegenover den ond-minister Jules Ferry, den leider der
opportunisten. Te Lyon werd de minister van justitie,
Thévenet, en die van financiën Rouvier gekozen in het
eerste arr. van Parijs de minister van openbare werken
IJvels Guyot met 4493 tegen 3608 stemmen op den
boulangist. Minister Constans komt te Toulon met 7290
stemmen in herstemming met den boulangist Susini, op
wien 6149 stemmen uitgebracht waren.
Geen der partijen kan gezegd worden de overwinning
te hebben behaald. Voor zoover bekend was op den
23waren gekozen 227 republikeinen en 160 anti
republikeinen. In 180 districten moet herstemd worden.
Uitgezonderd een paar vechtpartijen in de wijk Montmar
tre te Parijs, waar Bouianger's vrienden handgemeen
werden met de menigte en de personen die in de rij
tuigen zaten, noodzaakten, leve Boulangerte roepen
bleef het overal zeer rustig. Des nachts te een uur
werd de menigte door 300 agenten uiteengejaagd. Een
verkcoper van het boulangistisch blad la France werd
met een sabelhouw gedood. Negentien personen wer
den in hechtenis genomen.
BULGARIJE. Den 18 hebben de balgaren den
staatsgreep van 1885 herdacht, toen vorst Alexander
onverwachts de vereeniging van Bulgarije met Oost-
llumelië afkondigde en te Philippopel zijn zegevierenden
intocht hield. Te Sofia werd eene plechtige godsdienst
oefening in de kathedraal gehouden welke door alle
ministers en hoofdambtenaren werd bijgewoond. Het
geruchtdat prins Ferdinand zich op dien dag tot
Koning zon laten uitroepen, is niet verwezenlijkt.
RUSLAND. Koningin Nathaliejde gescheiden
gemalin van Koning Milan van Servië, is den 19 van
Odessa naar Rnmenië vertrokken.
Aan het slot zijner rede bij het aanbieden der Staatsbegrooting
voor 1890 op den 19 gaf de minister van financiën te kennen, dat
de uitgaven de ontvangsten overschreden hebben of zullen
overschrijden
in het jaar 1885 met 1 6,119,545
1886 849,764
1887 3,504,728
tut 1888 (geraamd op) 3,496,018
1889 3,232,779
1890 5,000,000
samen met f 22,202,836
waartegenover nog beschikbaar is het saldo der geldleening
van 1SS4 ad 1 2,369,343.
Voor de dekking van dit vermoedelijk tekort, ad 19,833,493,
zal hetalthans in den eersten tijdniet noodig zijn eene
geldleening aan te gaan.
Indische begrooting voor 1890.
Be volgende bijzonderheden worden daaraan ontleend
De kosten van uitzending van den heer Pijnacker Hordijk
als gouverneur-generaal en de vergoeding der kosten van terug
tocht van den heer van Rees hebben in 1888 bedragen 182.403.45.
Voor pensioenen van oud-Gouverneurs-Generaal is t 20600
uitgetrokken, nl. de heer Sloet van de Beele t 6000Loudon
1 5000, van Lansberge t 6000 en 's Jacob t 3600.
De opbrengst der opiumpacht voor Java en Madura is ge
raamd op 9.700.000, voor de buitenbezittingen opy4.606.000,
f 951.000 hooger met het oog op de in 1889 verkregen pacht
sommen. De raming voor Java en Madura is 13.310.000 lager,
doordat twaalf pachters in de vorige jaren onmachtig zijn geweest
hunne pacht te voldoen, ten gevolge waarvan de bestaande
overeenkomsten verbroken en schikkingen gemaakt moesten
worden over de betaling hunner schulden tot een gezamenlijk
bedrag van f 3.000.000. Voor 1890 zullen de pachters zeker
niet kunnen opbrengen, wat zij gedurende een vorigen termijn
bleken niet te kunnen dragen, te minder bij de wetenschap, dat
de regeering op maatregelen bedacht is tot wegneming van aan
het tegenwoordige pachtstelsel klevende gebreken. Maatregelen
tot verandering van stelsel zijn nog niet kunnen genomen wor
den, omdat het overleg daarover nog niet geëindigd is.
De minister heeft het standpunt ten deze behouden ten vorigen
jare door hem ingenomen. De Gouverneur-Generaal vereenigt
zich vrijwel daarmede. Om de noodige veranderingen voor
geruimen tijd niet te beletten is den Gouverneur-Generaal aan
bevolen, waar noodig, telkens slechts voor één jaar te verpachten.
Die eenjarige overeenkomsten zullen vanzelf organisatie van
den smokkelhandel op groote schaal tegenhouden, Wijders is
den Gouv.-Gen. aanbevolen de pachters aan een scherper toe
zicht te onderwerpen. Een nieuw reglement op de opiumpacht
is weldra te verwachten. Voorts is aangedrongen op handha
ving met de meeste strengheid van de van de regeering uitge
gane verordening. Omtrent de wenschelijkheid van inkrimping
van het aantal kitten bestaat verschil van gevoelen.
Aan den Gouv.-Gen. is in het algemeen instemming betuigd
met de blijkbaar door hem gewenschte wederinvoering en ge
leidelijke uitbreiding van de verboden kringenwaarin hij zou
zien een terugkeer tot het in 1861 aangenomen en in 1870 te
kwader ure verlaten stelsel.
De minister is nog onkundig van de voorstellen, eerst in het
einde van Juni door den directeur van financien ingediend.
Het denkbeeld om het pachtstelsel te vervangen door de
regie van het opium heeft in Indie zeer ernstige bedenkingen
uitgelokt. De Gouv.-Gen. vreest bovendien, dat de regie schat
ten zon kosten. Toch heeft de min. een bescheiden proef in
een of ander gewest buiten Java en Madura aanbevolen. Daarom
is een post uitgetrokken om een onderzoek te doen instellen
naar de werking in Cochinchina van het aldaar geldend stelsel
van opium-regie.
De inrichting van 's Lands Plantentuin te Buitenzorg tot
proefstation eischt f 20000 meer.
De uitgaven voor het europeesch onderwijs zijn ongeveer
1 64000 hooger geraamd: daarbij wordt voorgesteld de oprichting
eener afdeeling voor voorbereidend universitair onderwijs bij
het gymnasium Willem III, waarvoor f 11700 aangevraagd
wordt. Een volledig gymnasium met öjarigen cursus zal opge
richt wordenwaaraan het voorrecht toegekend zal worden,
aangeduid bij art. 85 2e lid der wet op het hooger onderwijs.
Er zullen slechts 5 leeraren in de oude talen en 1 leeraar in
de wiskunde meer noodig zijn. De nieuwe afdeeling zal, als
zij geheel in werking is, 42740 'sjaars kosten.
De afd. burgerlijke openbare werken is f 4,418,768 hooger
geraamd waarvan t 528,000 meer voor onderhoud en vernieu
wing van bevloeiings- en andere waterstaatswerken. Voor de
waterwerken in Demak wordt uitgetrokken 610,000, de werken
tot behoud van het vaarwater ten oosten van Soerabaya ƒ485,000,
de voortzetting der werken voor de kolenvoorziening in
de haven van Tjandjong-Priok 500,000spoorwegaanleg
f 8,385,000, waarvan i 3,734,000 voor de lijn Warong-Bandreg-
Tjilatjap, 1 4,621,000 voor den spoorwbg door Sumatra's West
kust en t 30,000 voor de uitbreiding van in exploitatie
zijnde lijnen. Tusschen Makasser en Bandjermassin wordt een
kabel gelegd van 387 eng. mijlen. Een bedrag van 1 866,200
is uilgetrokken voor uitbreiding van de formatie van het tech
nische personeel bij den waterstaat en de burgerlijke openbare
werken. Er zullen 21 ingenieurs en 15 architecten en opzich
ters meer worden aangesteld.
Op de afd. Oorlog is 1 100,000 uitgetrokken voor oprichting
en instandhouding van een korps ter opneming van de wegens
tijdelijke ongeschiktheid uit Indie terugkeerende militairen.
De bestaande kazernegebouwen te Nijmegen en te Zutphen
zullen tot huisvesting dienen.
Het aantal uit te zenden manschappen wordt op 1800 ge
raamd, 200 minder dan in 1889.
De afd. Marine is ruim 1 208,000 hooger, hoofdzakelijk we
gens meerdere aanvraag voor aankoop en transport van hout
bebakening en kustverlichtinguitzending van marine-artillerie
behoeften en 1 580,000 tot versterking van het materieel der
zeemacht.
De pantserdekkorvet Sumatra zal voltooid en naar Indie
gezonden worden met de Raaf. Voor de voltooiing van de
Zeeduif wordt f 135,000 en voor de uitrusting en de reis naar
Indie 1 18,000 gevorderd.
Verder is gerekend op voltooiing der twee stoomschepen
type Ceram en Flores, waarvoor kredieten hangende zijn en
