331ste Staatsloterij.
Schoolwet.
Venhuizen
Bij de den 22 bij J. Groet te Bergen gehouden
harddraverij werd de prijs behaald door „de Hazewind"
van den heer J. 0 GrootLz. van de Zijpersluis
bereden door den eigenaar, de le premie door „Von
Bismarck" van den heer Jb. Half! van Alkmaar, bereden
door Jb. den Das, en de 2e premie door „de Deugd"
van'den beer P. Brakenhof te Bergen, mede bereden
door Jb. den Das.
Den 25 wordt te Nieuwe Niedorp en te
Noordseharwoude een t lephoonkaatoor voor bet
publiek geopend. De diensturen zijn als die ven Winkel.
5e Klasse, 5o lijst, 24 Sept.
Nr. 7395 2500U; Nr. 17925 5900; Nr. 6360 1000;
Ns. 2396 en 8065 400; Ns. 11609, 11724, 12233
en 14464 200; Ns, 2071, 2514 5576, 5038, 6394,
6548, 8996, 13222, 13487, 13638, 14836, 16247,
16715 en 17428 100.
SEtUavatigche j&crtcfatcn.
op hunne bewapening, terwijl eindelijk nog 1 271,000 wordt
aangevraagd voor aanbouw en uitrusting in 1890 van nog één
zeestoomer voor de gouverneineats-marine. Voor den bouw bij
het marine-etablissement te Soerabaya van een rivierstoomer
voor de gouvernements-marine ter vervanging van de Boni is
bovendien eene som aangevraagd.
Eene nieuwe uitgaaf van een atlas van Nederl, Indie wordt
van regeeringswege voorbereid.
Vier jongelingen kunnen worden opgeleid voor den dienst
van het boschwezen in Nederl. Indie.
Een subsidie van f 1000 is uitgetrokken voor bet koloniaal
Museum te Haarlem en f 1000 aan de Vereeniging voor de
statistiek in Nederland ten behoeve van de uitgaaf der statis
tische overzichten van de koloniën.
De regeering heeft eene nadere nota van wijziging ingediend,
strekkende om achter artikel 2 van het wetsontwerp het vol
gende te plaatsen
Art. 8. Tusschen de artikelen 32 en 33 der wet in te las-
schen een art. 32 bisluidende:
Wanneer in eene gemeenteschool jongelieden in het bezit der
akte, bedoeld in art. 56, onder a, op den voet van art. 8 als
kweekelingen zijn toegelaten, zijn deze bij schorsing, ontslag
ontstentenis of tijdelijke verhindering van eenen onderwijzer in
die schoolop aanwijzing van het hoofdbevoegd en verplicht
tot de waarneming der opengevallen plaatshangende het over
leg in het eerste lid van art. 32 voorgeschreven.
TOELICHTING.
De toelating van jongelieden, welke de onderwijzers-akte
bezittenzonder aanstellling als onderwijzer in de openbare
schoolzou, behalve het groote belang dat daarin voor de
practische vorming dier jongelieden zeiven gelegen is, ook van
veel nut kunnen zijn voor de school ingeval van vacature.
Art. 32 bepaalt, dat in de tijdelijke waarnemingeener open
gevallen plaats wordt voorzien door burg. en weth., in overleg
met den arr. schoolopziener. Dat overleg vereischt tijden
inmiddels blijft de plaats onvervuld tot schade van het onder
wijs. Het is daarom wenschelijk dat, indien in de school zijn
toegelaten personen, wettelijk bevoegd tot het geven van on
derwijs van hunne aanwezigheid bij het tijdelijk openvallen
eener plaats onmiddellijk partij kunne worden getrokken. Dit kan
niet door hunne toelating, zooals die thans in het wetsontwerp
is geregeld, namelijk als kweekelingen op den voet van art. 8.
Om aan dit bezwaar te gemoet te komen, wordt de inlassching
van art. '62bis voorgesteld.
Aan het verslag betredende den dienst der Rijks
postspaarbank over 1888 worden de volgende bijzon
dorheden ontleend. Het personeel ter directie bestond
op 31 Dec., bebalre den directeur, uit 39 personen.
55 Teiegrapbiscbe orders van betaling tot een geza
menlijk bedrag van 18037.25 werden afgegeven. Op
31 Dee. waren in omloop 201763 boekjes, 32736 stuks
meer dan in 1887. Het totaal bedrag der inlagen over het
gacsche Rijk en per IC00 zielen gerekend bedroeg op
31 Dec. 1888 ƒ2169,76 tegen ƒ1786 57 op 31 Dec. 1887.
Het getal inlagen bedroeg
in 1888 445799 met eene som van 9 282.802.89
1887 394237 7.643.431.85
in 1888 51562 1.639.371.04
dus meer. g
Het gemiddeld bedrog van elke inlage klom van
19.39 in 1887 tot 20.82% in 1888.
Het getal terugbetalingen bedroeg
:n 1888 131969 met eene som van 6.773.168.93
1887 109071 5.608.990,16
in 1888 22898 1.164.178.77
dus meer.
Het gemiddeld bedrag van elke terugbetaling daalde
van 51.42$ in 1887 tot 51.32% in 1888.
De som der uitgekeerde en bijgeschreven rente bedroeg
318.051.67, 65 410.37 meer, en met inbegrip der
som wegens bijgeschreven rente, het gezamenlijk tegoed
der inleggers aan het einde van 1888 13.980.411.39$,
2.827.685.63 meer.
Wegens belegging van gelden werd eene gezamen
lijke rente verkregen van 428.801.73, waarvan werd
uitgekeerd of bijgeschreven ten behoeve van de inleggers
318.051.67, zoodat aan rente meer werd ontvangen
dan uitgegeven 110.750.00, 14.553.52% meer dan
in 1887.
Hot gemiddeld rentebedrag over 1888 was 3.35 pet.
legen 3.41 pet. in 1887.
De kosten, welke over 1887/93.556.97% bedroegen,
zullen vermoedelijk over 1888 100.229.54 beloopen,
waaronder vergoeding aan de postambtenaren ƒ18265.05.
Laatstgenoemde vergoeding is bij kon. besluit van 27
•Jan. 1888 No. 5 nader vastgesteld op: a 1% cent
van elke inlage 6 l°/0, van het bedrag der inlagen
5 centen voor elk boekje, in den loop van het jaar
uitgegeven, dat aan het einde van datzelfde jaar nog
in omloop is.
Aan het einde van het jaar waren 234 post- en 949
bij- en hulpkantoren, samen 1183 kantoren, tegen 1164
in 1887, voor den spaarbankdienst opengesteld. Aan 38
van de 1133 kantoren vonden geene inlagen of terug
betalingen plaats.
Te Alkmaar was liet saldo der inlagen en terugbeta
lingen op 31 Deo. 1887 27.141.94in 1888 werd
ingelegd f 36.495.02%, terugbetaald f 27.680.23, alzoo
was op 31 Deo. 1888 genoemd saldo groot 35,959.73%.
Het aantal in omloop zijnde boekjes op dat tjdstip was 852.
Volgens den staat, aanwijzende de bezittingen van de
Rijkspostspaarbank op 31 Dec. 1888, was de 2% pet.
inschrijving Ned. Werk. Schuld groot 7.052.100, de
3% pet. inschrijving groot 1.543.000, 3% pet. obli
gaten Amortisatiesyndicaat 294 a 1000 was belegd
in 3%, 4 en 4% pet. pandbrieven van verschillende
hypotheekbanken voor een bedrag ter waarde van
1.276.471 87%, namelijk 1259 stuk3 van 1000 en
6 van 500; in 3% en 4 pet. leeningen van provin
ciën en gemeenten voer een bedrag ter waarde van
3.552,911.81, terwijl een bedrag van 2.303.200 in
187 posten op prolongatie was uitgezet. De kleinste
poet was 2000, de grootste 95000.
De ingediende gemeente-begrooting te Rotter-
am voor 1890 sluit in ontvangst en uitgaaf op
5.415.478.95, zijnde ruim ƒ300.000 meer dan voor 1889.
Op het verzoek van den gemeenteraad van De.
venter om ook na 1890 te mogen voortgaan op de
school voor kosteloos onderwijs meer dan 600 kinderen
toe te latenis afwijzend beschiktzoodat nog eene
dergelyke school gebonwd moet worden.
Het echoone buitengoed „Beerschoten", nabij het
station Zeist-Driebergensinds jaren bewoond door de
familie Willink, is door het laatste lid van dat geslacht
aan de gemeente Driebergen vermaaktom tot open
baar wandelpark te worden ingeriobt, onder bepaling,
dat het woonhuis en de verdere opatal geheel moesten
worden gesloopt ea het nimmer voor een ander doeleinde
dan openbare wandelplaats zou mogen worden ingericht.
Een der familieleden van den overledene, de heer
H. D. Willink van Coilen te Breukelen heeft thans
op de plek waar het woonhuis vroeger stond ter ge
dachtenis een Belvedere doen bouwen. De reiziger
die aan het station Driebergen afstapt en langs den
straatweg zich naar Driebergen begeeftziet thans op
een verbeven punt van „Beerschoten" deze versiering
reeds van verre. Uit de Belvedere heeft men een fraai
uitzicht over het schoone goedden straatweg en aan
de overzijde naar den hertenkamp met zijne slanke be
woners. Zij verrijst op een hardsteenen trapvormig
ailoopend voetstuk en ia gebouwd in den vorm van
een ronden koepel, met open arcades en halfzuilen en
forsche kroonlijst. Zij is gedekt met een leien koepel
dak en bekroond met een fraai gemodelleerd Florabeeld.
Het geheele bouwwerk ia behandeld in de vormen
van den bloeitijd der griekscbe bouwkunst met ionische
kapiteelen gebeeldhouwd fries en sluitsteenen. In den
vloer van marmer-mozaiek zijn in stervorm omloopende
randen aangebracht. De geheele zandsteenen boven
bouw is uitgevoerd in Oberkirohner zaadsteen.
Den 17 heeft voor bet eerst voor de kinderen
van Heemskerk een schoolfeest plaats gehad in
27 rijtuigen werd een tocht gemaakt naar Wijk aan Zee.
Bij kon. besluit van den 17 is aan den heer
dr. H. van Capelle, met ingang van 1 Ootober, op zijn
verzoek eervol ontslag verleend als inspectenr voor bet
staatstoezicht op krankzinnigen, met dankbetuiging voor
de vele en trouwe dienstendoor hem aan den lande
bewezen.
Bij den kolfwedatrijd te Winkel op den 18,
waaraan 22 personen deel namen werd de prijs ge
wonnen door J. Kuilman te N. Niedorp de eerste
premie door D, Nierop te N. Niedorp en de tweede
premie door D. Stapel Sr. te Winkel. Aan den daarna
gehouden biljartwedstrijd namen 18 personen d9el de
prijs werd behaald door A. Haringbuizen te N. Niedorp,
de eerste premie door L. Woud te Winkel en de tweede
door P. Wognum te N. Niedorp.
De gemeenteraad van Hoom heeft den 19 be
sloten, ook nog eene veemarkt op Donderdag in te stellen.
In den nacht van den 21 zijn in de weide van
J. V. te Berkhout zes schapen door den bliksem
gedood. Men vond er eenwaarvan de kop en een
ander, waarvan de ooren geheel waren afgeslagen.
Bij kon. besluit van den 21 is met aanvulling van
dat van 2 Aug. 1885 de veearts A. L. J. Goethals te
Amsterdam als gouverneménta-keurmeester belast
met de visitatie van vee aldaar tevens als zoodanig
beiast met de visitatie van vee te VelS9n vóór de
inlading in een schip, naar het buitenland bestemd.
De gemeenteraad van Sneek heeft den 22 be
sloten tot het houden eener voor-veemarkt op Maandag
van 104 uur en de 4 pet. schuld, groot 289000,
a pari te converteeren in oen 3% pets. fonds.
Aan de Universiteit te Amsterdam is den 23
bevorderd tot doctor in de geneeskunde de heer B. M.
D. Essers, arts, geb. te Litb, laatstelijk te HeilOO, op
proefschrift, getiteld: „Perforatie of Sectio Caesarea?"
Het Handelsblad brengt in herinnering dat het
den 23 vijftig jaar geleden was, dat Koning Willem III,
toen erfprins van Oranje, zijne intree binnen Amsterdam
deed met zijne jonge gade Sophie van Wurtemberg,
vergezeld van den toenmaligen kroonprins, later Koning
Willem II, en zijne echtgenoote Anna Paulowca, alsmede
van de löjarige prinses Sophie, thans groothertogin van
Saksen Weimar.
Aan de harddraverijden 23 te Hoorn ge
houden, namen negen paarden deel. De prjjs 200 is
gewonnen door het paard Koningin van den beer
Florijn te Rotterdam en de premie 75 door het paard
Tabor van den heer de Ridder.
Den 23 is te Hoorn de luchtballon Excelsior,
bestuurd door den luchtreiziger Rodenhoff, te ongeveer
half twaalf opgegaan en een half uur later te Schel
linkhout neergedaald.
Bij de aanbesteding ter levering van petroleum
ten behoeve van de straatverlichting te Oost-Graft-
dijk gedurende den aanstaanden winter, door bestuur
ders van het Zeevarende Fonds aldaar gehouden was
de laagste inschrijver K. Kaay voor 8 ets. per kan.
De heer mr. J. D. van Knijk kantonrechter te
Helder, komt voor op de alpbabetische aanbevelingslijst
voor kantonrechter te Gouda en de heer mr. C. A.
Cau, griffier bjj bet kantongerecht te Sokagen, op die
voor kantonrechter te Schoonhoven.
Te Utrecht heeft eene door de vakcommirsie ge
houden inzameling van gelden voor de slachtoffers te
Antwerpen ongeveer 1600 opgebracht.
De heer J. Leembruggen ceelt in de Ned. Sport
mede, dat onder de jonge patrijzen, die te CastriCUm
en Heemskerk geschoten worden en daar tegen
verwachting bij de opening van het jachtseizoen zeer
schaarsch waren er vele waren die aan de oogen en
boven den snavel knobbelachtige uitwassen vertoonden,
welke, geopend, eene massa bleken te bevatten, gelij
kende op gekookte gierst.
Die heer zond zulk een patrijs aan den heer L. A.
J. Goethalsrijks-veearts te Amsterdam met verzoek
hem mede te deelen den aard en, zoo mogelijk, de
oorzaak der ziekte. Deze heer bevond, dat de door hem
na den dood onderzochte patrijs in bevigen graad aan
diphtberitis lijdende was geweest. De oogbolten, neus
en keelholten waren geheel on al met exudaat opge
vuldterwijl eveneens het achterste gedeelte van de
tong geheel daarmede was bedekt. Hij deelde verder
nog mede, dat deze ziekte bij de kippen te genezen is
doer het penseelen met eene 5 pets. oplossing van
creolin in water en door een weinig creolin aan het
drinkwater toe te voegen; bij de patrijzen zal de kwaal
door uitzieken moeten genezen en na vraagt de beer
L. aan ben in wier jachtveld dezelfde ziekte vroeger
geheerscht heeft, of deze eén of meer jaren heeft aange
houden
Aangenomen het beroep naar de evang. lath,
kerk te Tiel door J. W. Pont te Enkhuizen.
De heer N. J. Smeulders deken en pastoor te
Hoorn.is door den bisschop van Haarlem benoemd
tot deken van 's Gravenbage en pastoor van de pa
rochie van den H. Jacobus.
De heer dr. L. Knappert, predikant te K-Wadijk,
heeft voor het beroep naar Oudorp bedankt.
Ds. A. G. Reede te ZuidsCtiarWOUde heeft
bedankt voor hot beroep naar de ned. berv. gemeente
te Zijpe (noordzijde).
De gemeenteraad van Avenhom beeft besloten
de gevraagde subsidie van 100 per jaar voor den
tram-omnibusdienst HoornAlkmaar niet te verleenen.
Bij de onweders die in de laatste dagen der
vorige week in ons vaderland gewoed hebben, zijn nog
de volgende ongelukken gebeurd te Soeterwoude
brandde eene hofstede af, aangestoken door den in
brand geraakten hooiberg, waarin de bliksem was ge
slagen te Hilvarenbeek ontstond geen branddoch
werden gaten geslagen in het muurwerk van den toren
en werd de bliksemafleider gedeeltelijk weggeslagen; te
's-Gravenhage werd de toren van de St. Jacobuskerk
in de Parkstraat getroffen door het vuur, dat de houten
kast van den gasmeter in brand zette, kon nog spoedig
geblusebt worden te Beverwijk sloeg de bliksem
in de woning van P. Roubos in den Wijkermeerpolder
en richtte eenige schade aan; de bewoner, die zich aan
de pomp stond te wasschen, verloor voor eenige oogen-
blikken bet bewustzijn; te Haarlem, sloeg de biiksem
in een perceel aan den Scbootersingel en op den
afLider van een huis aan bet Staten-Bolwerk; te B0V6U-
karspel werd een wiek van den koornmolen van den
heer Schuurman stukgeslagen; nabij Steeowyk werd een
arbeider, die gras maaide, doodgeslagoe; te Delft brandde
de snuifmolen „Het Fortuin" aan bet jaagpad tusschen
Delft en de Hoornbrug af; te Aalsmeer werden twee
vette koeien doodgeslagen; to Eisio in Drente sloeg de
bliksem in eene kudde schapen door den hagel op
elkaar gedrongen, ten getale van 60, waarvan 21 gedood
werden.
De beurs van 300, die elke drie jaren door de
Hollandsche Maatucbappj van landbouw beschikbaar
wordt gesteld voor een leerling ter opleiding aan de
Rijkslandbouwscbool te Wageningen is na afgelegd
vergelijkend examen toegekend aan Corn. Bakker te
De gemeenteraad van Krommenie heeft met
algemeene stemmen afgewszen het verzoek van de
Maatschappij tot exploitatie vau waterleidingen in Ne
derland, om de gemeente Wormeraan het buizennet
der zaanlandacbe waterleiding te mogen aansluiten.
Het Nutsdepartement te Zaandam beeft be
sloten vooralsnog den rente-standaard der spaarbank
niet te verlagen.
De aardappelen in den Waardpolder sijn zeer
door de ziekte aaDgetast. Bij bet delven is slechts de
kleinste helft het medenemen waard.
De begrooting der gemeente UrS9m voor 1890
bedraagt in ontvangsten en uitgaven 9183.88.
In de afgeloopen week is voor het notarieel
staatsexamen eerste gedeelteo, a. geslaagd de heer
D. Bus te Beverwijk.
Ten behoeve van de nagelaten betrekkingen der
slachtoffers van de ramp te Antwerpen is te Pur-
mereilde ingezameld 150,54%.
Van den historischen roman van L. Rellstabge
titeld 1812, is de elfde aflevering verschenen.
s UKAVESHAUE, 34 Sept.
Tot lid van de Eerste Kamer der Statea-Generaal
is door de Provinciale Siaten van Gelderland gekozen
de beer van Nispen te Zatphec, lid der Tweede Kamer,
met 32 stemmen. De heer Tijdeman bal 26 stemmen.
Tweede Kamer. Donderdag zal de voordracht wor
den opgemaakt voor een lid van den Hoogeu Raad.
School wet.
Na uitvoerig debat is het amendement—Borgesias, om
het beginsel van leerplicht ia do wet op le nemen
verworpen met 46 tegen 38 stemmen. Het debat is
aangevangen over de overgangsbepalingen. De regeerrng
wil gedurende 3 jaren eene extra vergoeding voor oa-
derwijzersfcractementen aan de gemeebten uitkeeren. Da
heer van D e d e m wil dit op den duur blijven doen,
de beer M i e b i e 1 s gedurende 8 jaar. Morgen voort
zetting.
Aan het slot der zitting ia het amendement van den
heer van Delüen aangenomen met 55 tegen 26 stem
men mat een overgenomen dmendement van den heer
Schimmelpenninek. De overige artikelen zjn goed
gekeurd. Eindstemming a.s. Donderdag.