FEUILLETON.
Een Huwelijksleven,
No. 115.
Een en Negentigste Jaargang.
1889.
V R IJ D A G
27 SEPTEMBER.
Prijs der gewone Advertentiën:
(Dfficiëel (Bcbcclfe.
Bnitftutauh.
JONAS LIE.
Btnncntaub.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
ALK1AA1SCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door
het geheele rijk f 1,
De 3 nummers f 0,06.
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HEEM». COS'
TER ZOON.
STEDELIJK. llUSHUll
te ALKMAAR.
BEZICHTIGING tegen 10 Cts. de persoon op
Koodag S9 September,
KOSTELOOZE bezichtiging op ZONDAG 6 October,
waarvoor toegangskaarten te verkrijgen zijn ter vergade
ring der commissie van toezicht op Donderdag 3 Octo
ber van 's namiddags 2 tot 3 uren, op het stadshuis.
Aan kinderen beneden 13 jaren worden geene toegangs
kaarten afgegeven.
Verder ia het Museum te bezichtigen tegen betaling
van f 0,25 per persoon op MAANDAG en VRIJDAG
van iedere week van des namiddags 1 tot 3 uren.
DUITSCHLAND. De Nordd. Aligem. Zeitung
beschouwt den uitslag der verkiezingen ia Frankrijk als
eene overwinning voor de conservatieve republikeinen,
die, onder leiding van een man als Léon Say, voor de
toekomst van groote beteekenis kunnen worden. Of de
nu verkregen meerderheid echter een kern bevat voor
eene regeering, welke vaster belooft te zijn, kan eerst
blijken zoodra de Kamer haren parlementairen arbeid
heeft hervat.
De onlaDgs te Wiesbaden overleden rentenier Joh.
Bapt. Holmaan beeft zijn groot vermogen en zijn
schilderijen-kabinetbestaande uit 46 stuks van de
oud-nederiandsche school, aan de stad Mainz vermaakt.
ENGELAND. In eene den 22 in het Hydepark
te Londen gehouden vergadering van bakkersknechts,
waarin Burns o. a. het woord voerde, is bij acclamatie
eene motie aangenomenom eene vermindering der
werkuren te verkrijgen tot 10 uur daags. De postboden
aldaar trachten ook loonsverhooging te verkrijgen.
Bij de inschrijving te Londen op de aandeden der
op te richten Keizerlijke Bank van Perzie, ten bedrage
van f 12.000.000 is voor dertienmaal dat bedrag ge-
teekend.
Te Londen is op nieuw door de politie een geheim
speelhuis ontdekt. Zeven en dertig personen werden
gevangen genomen, waarvan 33 tegen borgstelling vrij
gelaten werden.
Met Italië is een verdrag tot stand gekomen ter
bestrijding van den slavenhandeldeze handel zal be
schouwd worden als zeeroof en de schepen waarmede
die uitgt oefend wordt, zullen in beslag genomen en voor
bijzondere rechtbanken gebracht worden. Beide landen
kennen elkander over en weer het recht toe om hunne
schepen te onderzoeken.
In den hevigen storm aan de kust van Labrador is
de kanonneerboot Lily op eene rots gestooten en ver
gaan, waarbij zeven matrozen omkwamen.
DOOB
4)
„Jacob, beu je er eindelijk'', zeide een treurige stem.
„Maar Letta lief, wat scheelt er aan F"
Zij zag hem diep bewogen aanhet was alsof zij
slechts op hem gewacht hadom in tranen uit te
barsten.
„Maar Letta, lieveling, wat is er toch F"
Hij wilde haar in zijn armen nemen en haar kussen,
maar zij verborg haar hoofd tegen zijn borst en keek
hem niet aan.
„Letta kind spreek toch F Wat is er gebeurd F
Heeft iemand je iets gedaan F Heb ik iets misdaan F"
Nu lichtte zij het hoofd op.
„Ge hadt mij zoo stellig beloofd, om vandaag om
zeven uur tbnis te zijn
Zij zag hem met haar betraande oogen zoo ernstig
aan, alsof ze in zijn hart wilde lezen; en de twijfel werd
een treurige zekerheid
„Ge geeft niets meer om me Neen, ge geeft
niets meer om me.... Jacob.... Beken het maar."
„Dom kindje, hoe kom je er bij, hoe kan je toch zoo
iets denken
„Zeg het maar ronduit, Jacob, dat is veel beter, ge
hebt zeker al drie dagen in 't geheel niet aan mij
gedacht
Zij keerde haar hoofd om maar hij trok haar weer
naar zich toe.
„Ik niet aan mijn vrouwtje denben F" Hij sloeg de
armen om haar heen.
„Liefkoos mij nn maar niet, Jacob, laat me los. Ik
FRANKRIJK- De minister-president, de heer
Tirardeindigde den 24 zijne bij de inwijding der
koopmansbeurs te Parijs gehouden rede aldus De vrede
is verzekerd en niets doet vreezen, dat hij zal verstoord
worden noch in het binnen-, noeh in het buitenland.
Laat ons vertrouwen stellen in de toekomst, Onze
eenige zorg besta hierin, dat wij door verstandig overleg
en arbeidzaamheid den voorspoed van Frankrijk ver
zekeren.
De radicale oud-minister Goblet is te Amiens met.
herkozen da boulangist Millevoije had 1000 stemmen
meer; te Angoulême werd Déroulède, de oprichter van
den patriottenbondgekozen. Thiéhand die tegen
Boulanger nog als candidsat was opgetreden bekwam
slechts 496 stemmen. In geheel Parijs werden op de
verschillende bonlangistisehe candidaten 197709 stemmen
uitgebrachtterwyl Boulanger den 27 Januari in dit
jaar gekozen werd met 244070 stemmen alzoo thans
46361 stemmen minder voor de boulangistische partij.
ITALIS. Caporali zai voor den aanslag tegen den
minister Crispi voor eeue jury te recht staan wegens
poging tot moord met voorbedachten rade. Hij had
sedert eenige dagen in de nabijheid van Crispi's woning
rondgezworven en beeft bekend den steen met opzet
zoo scherp aangeslepen te hebben, dat deze een doodelijk
wapen zou worden.
OOSTEN RIJK-EIONG -VRIJE. Prins Alois
Liechtenstein hooft hot voorzitterschap van het centrum
neergelegd, nu bij de verkiezingen in Bobemen de jong-
Ozecheu de overwinning behaald hobben.
SPANJE. Da spaanscha kanonneerboot Krokodil
zond den 20 den sloep met de parlementaire vlag naar
de kust van Marokko, waar men Mooren gewaar werd.
Dezen loHen geweerschoten en noodzaakten de beman
ning der sloep, zich onder bescherming te stellen van
de kanonneerboot, welke daarop vuur gaf. De minister
van buitenlandsche zaken zond den 23 naar aanleiding
van dit feit aan den spaanscheu gezant te TaQger voor
schriften hoe ta handelen hij moest vau de marok-
kaansche regeering onmiddellijke voldoening eischen,
alsmede bestraffing der personen die de kanonneer
boot met geweerschoten ontvingen, niettegenstaande zij
de parlementaire vlag voerde, herder moest hij zijne
geloo'sbrieveo eerst overhandigen wanneer voldoening
was gegeven.
Uit Madrid wordt bericht, dat een oorlogsschip uit
Tanger naar Albucema is vertrokken met een bevel
schrift van den sultan van Marokko aan de arabieren
op het Rif, waarin hun gelast wordt, de gevangen ge
houden Spanjaarden in vrijheid te stellen.
ben toch zóó teleurgesteld I Ik, die ai drie heele dagen
alleen beb gezeten en op je terugkomst heb zitten
wachten. En van avond zoudt ge om zes of op zijn
allerlaatst zeven uur thuis zijn en nu is het over tienen.
Ik dacht, dat ge heelemaal weg zoudt blijven
„Mijn arm, lief vrouwtje."
„Als je er maar eenig besef van hadt, hoe akelig
het was", zij deed moeite om haar tranen ia te houden
en sprak half snikkende
„Ik had ullea zoo netjes klaar gemaakt voor het
avondeten en dacht, dat het zoo heerlijk gezellig zon
zijn, den eersten keer dat ge zoo thnis kwaamtIk
had het mooie servies van oom voor den dag gehaald
it had heusch aan alles gedacht. En dan maar
och, wat kan het je schelen, ik ben je immers toch
onverschillig en je hebt zooveel andere dingen aan je
hoofd.... dat is alles te gering en onbeteekenend.
Maar ik.... ik heb nu eenmaal niets anders dan mijn
man.... En ik had mij zóó op je thuiskomst verheugd
„Maar vrouwtjelief! Je begrijpt toch wel, dat het
mijn schuld niet is, ik kon niet eerder thuis zijn. Ik
verzeker het jeAlette. Er was een boerdie mij
onderweg aansprak. Begrijp je
„En toen zijn mevrouw Krabbe en juffrouw Dahl
hier gekomen en zijn den gebeelen avond by mij ge
bleven, om mij te troosten in mijn eenzaamheid zeide
ze. Ze waren ook zoo verwonderd en verbaasddat
je niet thnis kwaamten mevronw Krabbe vertelde er
zooveel van hoe er altijd gedronken en gespeeld en
gedobbeld werd na de vergaderingen. Zij kwamen hier
allen voorbij rijden de schouten de onderschout en
de advocaten iedereenIk durfde haast niet uit
kijken omdat ik bang wasdat ze zouden denken
dat ik ongerust was. Maar je verlaugdet niet naar mij,
in 't geheel niet. Hadt je mij heelemaal vergeten, Jacob F"
„Je moest eens weten hoe ik dat arme paard ge
ranseld heb. Ik heb zoo hard ik kon gereden maar
daar was een boereen echte proces-liefhebberen
die heeft my zoo opgehouden."
Nadat den 24 het nieuwe door de regeering voorgestelde
artikel 3 aangenomen en art. 4 goedgekeurd wasging aan
de verwerping van het amendement Borgesius om te bepalen,
dat ouders of voogden verplicht zijn hunne kinderen of pupillen
lager onderwijs te doen genieten naar de regelen, in de wet om
schreven binnen drie jaar vast te dellende volgende beraad
slaging vooraf. De heer K e r d ij k verdedigde tiet amende
ment. llij ziet in leerplicht geen geneesmiddel tegen alle
onderwijskwalenmaar wel eene onmisbare voorwaarde voor
ontwikkeling en daar nog zeer ver verwijderd is de tijd, dat
allen dit erkennen, wordt leerplicht voorgestaan. Ten onrechte
wordt dit een socialistisch streven genoemd. Men wil waken
tegen plichtverzuim der ouders en het kind besehermen, dat aan
zich zelf behoort. Bij de arbeidswet bestreed de heer L o h m a n
leerplicht als in strijd met het vaderlijk gezag en de heiligheid
van het huisgezin, maar de Staat, gegrond op goddelijk gezag,
komt daarmede toch niet in strijdwanneer hij van die door
(iod geschonken macht gebruikt maakt De regeering voerde
toen geen verzet tegen het beginsel, maar beweerde, dat de
invoering in ons land nog niet zoo noodig was. Inderdaad
is het volstrekte schoolverzuim gelukkig zoo groot niet als
elders, maar het betrekkelijke is reeds veel te groot. Boven
dien verlaten vele kinderen de school te vroeg of moeten
maanden lang het onderwijs afbreken; het groote kwaad schuilt
in het zomerschoolverzuim en het te vroeg heengaan van de
school. Daardoor moeten later velen als volwassenen op de
schoolbanken zittenom het als kind te min genotene eenigs-
zins in te halen. Men beweert, dat leerplicht in het kader
dezer wet niet past en eerst de schoolstrijd geëindigd moet
zijn; welnu, de heer Sehaepman heeft zelf erkend, dat door deze
wet de staatkundige schoolstrijd geëindigd zou zijn. Liever had
hij gezien, dat de regeering een voorstel ingediend had, maar
nu zij dat niet gedaan heeft, kan tegen het uitspreken van het
beginsel in de wet toch geen bezwaar bestaan het beginsel
aangenomen zijnde, is het een wettelijk voorschrift, een onaf
wijsbare plicht, waaraan geene regeering zich zal kunnen ont
trekken. Hij hoopt, dat vele leden der overzijde mee zullen kunnen
gaan en de linkerzijde eenparig zal stemmen voor een voorstel
om den zedelijken plicht der ouders, om hun kinderen onder
wijs te doen genieten, tot een wetteiijken plicht te maken en
dit te beschouwen als een dringenden eisen des tijds, opdat in
ontwikkeling en kennis het Nederl. volk niet achtersta bij andere
volken.
De heer Lotman verklaarde, dat de meerderheid der com
missie tegen het amendement was. Over de bezwaren tegen
leerplicht zou hij niet uitweiden ook niet betoogen dat hier
eigenlijk leer dwang wordt verlangd. Maar reeds de wijze,
waarop het voorstel gedaan wasmaakte het onaannemelijk.
Het was eenvoudig eene motie. De overzijde had tegen der
gelijke motiën o. a. in zake dienstplicht steeds bezwaar gehad.
Men zou moeten beslissen zonder eene schriftelijke voorberei
ding, zunder dat men het eens is, wat onder leerplicht verstaan
wordtzonder dat er een algemeen gevoelen bestaat over de
noodzakelijkheid van de invoering, terwijl men nog een onder
zoek noodig acht naar de oorzaken van 't schoolverzuim, in ver
band met den veldarbeid. Eene staatkundige stemming uit te
lokken over leerplichtachtte hij zeer ongewenschtmen zou
dan van een vraagstuk van sociaal belang eene politieke kwestie
maken. Op de bestrijding zijner theoriën door den heer Kerdijk
zou hij niet antwoordenomdat dit veel te ver zou leiden en
de lijst van werkzaamheden zoo groot is, dat het ongewenscht
is de behandeling daarvan te vertragen.
„Maar, Jacobdie boeren honden tocb wel op je
kantoor komen als ze zaken hadden andera zou je
me wel het heele jaar door alleen kunnen laten. Stoute,
stoute Jacob Beloof me nu dat ge mij nooit meer
zoo zult laten wachten F"
Zy pakte zijn band en drukte die aan haar klop
pend hart.
Zij zat nu al op zijn knie, maar begon plotseling
haar oogen af te vegen en in haar zakdoek te blazen
opdat de meid niet zon kunnen zien dat ze gehuild
had ze moest nn naar de keuken om over 't avond
eten te apreken.
„Wacht eena even, wat heb je een beeldig gebioemd
boezelaar voor van daag met zulk een mooi kersen
rood lint..,, keurig, keurig, moet ik zeggen!"
„Ge denkt zeker, dat ik me zoo netjes heb gemaakt
voor de visite F"
„Voor wie dan anders F"
„Voor wie denk je wel F Dit boezelaar had ik aan
op onzen verlovingsdag, Jakob, ben je dat vergeten F"
„Het sluit zoo goed, om het mooie slanke figuurtje....
„Kom, laat het nu maar, ik heb heusch geen tijd."
„En", zij keerde zich bij den deur even om „ik
heb het mooie theeserviesdat we van tante Frane
kregenvan middag voor den dag gehaald met het
zilveren trekpotje en melkkannetje en een van moeder's
damasten tafolkleedjes met de geborduurde servetten
ge weet welen Ludvigs theelepeltjes. Ge kant be
grijpen hoe alles bekeken werd ze waren het geheel
eensdat ze nog nooit een jong huishonden gezien
hadden dat zoo geheel naar de vormen was ingericht.
Juffrouw Dahl meende, dat het onmogelijk zou zijn,
om ons op een verjaardag iets te gevendat ons nog
ontbrakzoo goed waren we van alles voorzienZe
hebben de slaapkamer ook gezien. Mevrouw Krabbe
was niet zoo aardig, ze vond dat we ons later in niets
meer zouden verheugenals we nn alles al zoo com
pleet hadden."
„Waarin we ons zullen verheugendie stumpert,