Groote Paarflenmarki te Alkmaar
No. m.
Een en Negentigste Jaargang. 1889.
op Woensdag 13 November 1889.
FEUILLETON.
Een Huwelijksleven,
WOENSDAG
6 NOVEMBER.
AMSTERIUMSCSÏE BRIEVEN.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door
het geheele rijk f 1,—.
Prijs der gewone Advertentiën:
JONAS t .ttt»
ALK1AARSCHE COURANT.
De 3 nummers f 0,06.
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HEEM». COS*
TEE ZOON.
Lijst van brieven, waarvan de geadresseerden onbekend zijn,
verzonden gedurende de le helft der maand October 1889
E. Peeper, J. van Os, B. van Eerkes, K. Eraai, Amsterdam;
Mej. Sanders Botzen, Arnhem; A. MuschhartHeer Hugo-
waard L. Verboom, Naaldwijk; B. Glas, St. Pancras; B. Eernst,
UtrechtJ. Brinkman
Van Rustenburg:
J hr. van IJ sAmsterdam.
Briefkaart:
C. de Visscher, Amsterdam.
Amerika, (Brieven):
Van E g m o n d a,d Hoef:
L. de Wit,
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aan het Commissariaat van Politie zijn voor de rechtheb
benden terug te bekomen een stuk eiken scheepshout, 5 ellen
lang; een slagersmes; eene hondenpenning No. 99; een mili
taire stropdas; een vijf strengs bloedkoralen armband met gouden
slootjeeen streng zwarte koralen met vermoedelijk gouden
sluiting; een oorhanger, van haar en goud; een kinderhalsket-
tingje met gouden sluiting; een lantaarntje van een melkstel
een gouden kinderoorbelletje met blauw steentje; een kleeren-
borsteleen koperen tabaksdoos met den naam Bruineen
meerschuimen tabakspijp in étui; een zilveren armband met
gouden sluiting; een kindermutsje; een knipmes metwitbeenen
hefteen nikkelen armband.
i.
Doe ik mijn oogen toe
Dan wil ik 'o wel gelooven,
Doch als ik ze open doe,
Komt weer de Twijfel boven.
Die woorden van de Genestetwaarde lezerskwa
men mij onwillekeurig voor den geest toen de bur
gemeester van Amsterdam dezer dagen in den gemeente
raad verklaardedat bet dagelijksoh bestuur dezer stad
steeds de zuinigheid betracht.Ach, wilt bet mij
niet kwalijk nemendat ik zoo in eens met de deur
in huis kom vallen. Ja, het zou beter geweest zijn, in
dien ik begonnen was met mij bij u te introduceeren
als briefschrijver der Alkmaabsche Coubant, die n in
het vervolg op de hoogte zat trachten te houden van het
voornaamste, dat er in de hoofdstad voorvalt en daar te
zien is ik zou verstandiger gedaan hebben indien ik
vervolgens een beroep op uwe welwillendheid had ge
waagd, maar als ge in de laatste dagen in amsterdam-
sche kringen hadt verkeerd zoudt ge begrijpen hoe
't mogelijk ip, dat ik verzuimd heb op eene manier te
beginnen als de chroniqueurs meestal doen.
Ge moet dan weten, dat wij tegenwoordig in een disens-
siaperiode verkeerec, waartoe de behandeling der ge-
DOOB
21)
Wat scheelde er eigenlijk aan Zou zij spelen
met zijn vriend, zijn Jakob? Zou zij uit berekening
nit ijdelheid in gezelschap zioh op 't voordeeliget
op 't schoonst toonen Zonden het vrouwenlisten
zijn Er was iets raadselachtigsiets vreemds in
die ijdelheid!". Zon zij Jakob nu trachten te
verblinden, om later des te gemakkelijker in huis slecht
gekleed te kunnen gaan en hem met de maaltijden te
laten wachter, tot aan den tyrannischen wil Tan ieder
der kinderen was voldaan
Een mooilevendig innemend vrouwtje aan wie
man en kinderen zoo iunig gehecht zijn. Indien men
in deze wereld vol gebreken iemand zijn gelukkig
huwelijk zou benijdendan zou dat zeker wel Jakob
Mörk zijn Zoo sprak een ieder.
Het algemeen geachte paar werd overal steeds met
dezelfde complimenten begroeten met bescheidenheid
moeeten zij erkennendat zij hun geluk niet konden
tegenspreken. Was, om zoo te zeggen, de geheele
wereld overtuigd geworden van dit gelukkige feit,
Jörgen Berven had, by verschillende bezoeken aan zijn
vriendeen ander inzicht daaromtrent gekregenen
had heel wat maren opgeteekend.
Hij was nu eenmaal een pessimist en geloofdedat
het met de huwelijken ging als met de handelsfirma's
Een failliet komt niet voor den dag vóór de nood er
toe dringt. Als de krisis aanbreekthoort men toch
dikwijls niet veel van al de ellende, want er wordt een
ondershandsch accoord opgemaakt, voor vijf-en-twintig,
voor vijftien ja zelfs voor vijf pereent om elkande.*
te verdragen en bedaard samen te leven ter wille
meente-begrooting over 1890 in den raad aanleiding heelt
gegeven. Het zal u bekend zijn, hoe onlangs het financieel
beheer van Amsterdam door de meerderheid der kiezers
veroordeeld is, doordien mannen in den raad gebracht zijc,
wier denkbeelden in menig opzicht verschillen van hen, die
het roer van het amaterdamsche schip hanteeren. Men
mocht alzoo met eenigen grond verwaohten.'dat het dage
lijksch bestaur een andere gedragslijn zou gaan volgen,
maar hierin heeft men zich deerlijk vergist. De een vindt
het flink, dat burg. en weth. niet afwijken van hetgeen
□aar hnnne meening de beste weg is, de ander zegt,
dat zij de wensehen der kiezers, die onlangs duidelijk
zijn uitgesproken hebben te bevredigen en zoo dit
tegen hunne overtuiging strijdt, hebben heen te gaan
daar heeft men de debatten in vollen gang. Velen stel
len ook de dubbeltjesquaestie alleen op den voorgrond
en vragen, of er niet veel geld verspild wordt; uit den
aard der zaak zijn er al heel weinig menschen op de
wereld, die met innige vreugde den weg naar het be
lastingkantoor inslaan om daar te gaan ofieren op het
altaar der stedelijke financiën, maar wanneer zy daarbij
nog denken moeten dat een groot gedeelte van dat
geld nutteloos wordt uitgegeven dan verliest de blij
moedigste onder hen wel eens zijn goede stemming en
vindt de ontevredenheid een geëffend terrein. Zoo gaat
het althans te Amsterdam, waar de belastingen tot zulk
een groote hoogte zijn opgevoerd. Het is een feitdat
de geldelijke draagkracht der ingezetenen op een tamelijk
zware proef wordt gesteld zóó «waardat menig be
lastingschuldige zijn toevlucht geuomen heeft tot eene
naburige gemeente, waar hij minder wordt geëxploiteerd
en waar ook de huurprijzen der woningen veel geringer
eisehen aan zijn beurs stellen. Nieuwer-Amstel breidt
zich met dau dag uit, iedereu morgen wemelt hot aan
het Centraalstation van Amsterdammers, die hier hunne
zaken doen maar voor de goedkoopte even buiten de
hoofdstad zijn gaan wonen. Daarmee zijn diegenen, die
in de stad blijven, eohter niet geholpen, integendeel, i j
hebben kans, dat hun aanslagbiljet daardoor met een
nog hooger bedrag zal worden ingevuld. Als men dat
bedenkt dan geef ik het iemand te doen om kalm te
blyven, wannoer hij op de gemeente-begrooting, zooals
die dezer dagen werd ingediend, honderdduizend gulden
ziet uitgetrokken voor bestrating, honderdduizend gulden
voor het Oosterpark en nog eens anderhalf maal zooveel
voor „onvoorziene uitgaven." (1) Jahet is zeker wel
veel waard om de straten te asphalteeren zooals nu
ook in de Eeguliersbreedstraat, de Harten- en Beestraten
en de Warmoesstraat zal geschieden, maar zou het niet
verstandiger zijn geweest om daarmee te wachten, totdat
de toestand dier stiaten zóó was dat er toeh geld
mosst besteed worden om deze te verbeteren Een
park in of bij de stad is ook beel aardig maar Am
sterdam heeft er reeds verscheidene en deze hebben
(1) Ten slotte is het bedrag verminderd tot 84,750. De
geheele begrooting is in ontvangst en uitgaaf vastgesteld op
11,843,911.
van kinderen en familie, natuurlijk! Yoor ieder fatsoen
lijk huwelijks-faillietdat met een scheiding eindigt
zijn er tien arrangementenof gevallen waar het op
een accoordje wordt gegooiden dandacht hijis
ook alles dood
Jörgen Berven's groote levensindrak was, dat de ver
houding tnsschen zijne ouders ook zulk een versteend
graf was geweest. Als kind had hij zoo vast op hen
verlrouwd als op den grond waarop hij stond, had aan
hen geloofd als aan zijn Goden eindelijk was die
bodem eensklaps onder zijn voeten weggezonken.
Hy volgde daarom met levendige belangstelling de
ondervindingen van zijn vriend in het huwelijk. In het
begin scheen dit hem toe waarlijk nog eens een uit
zondering op den regel te zijn Maar uit verschillende
kleinigheden, had bij langzamerhand een ander oordeel
gevestigd, hij bemerkte, dat ook in deze verhouding het
een en ander ontbrak, om het huwelijk tot een volkomen
reine en ideale samenleving te maken.
XI.
Johan Hendrik draafde eiken morgen naar school.
Het kostte zijn moeder heel wat hoofdbrekens, om hem
om acht uur precies klaar te krijgen. Hij moest eerst
gekleed worden, dan moest hij eten, en zijn schooltasoh
en boekenriem moesten nauwkeurig nagezien worden
de arme jongen mocht soms iets vergeten hebben I De
elfjarige knaap ijlde met de vaart van een kegelbal nit
zijn moeders handen nit de slaapkameren werd door
hare zorgende, beschermende oogen gevolgd en nagegaan,
totdat hij de trappen af en de straat uit was. Het was
een heele rust voor haar, dat hy wat zijn leeftijd betrof
eigenlijk in een lagere klasse zat dan hij behoorde; zijn
kameraden waren meest allen jonger. Van hen zou hij
dus minder last hebben.
Het had heel wzt strijd gekostom den juisten tijd
voor zijn schoolgaan te bepalen. Alette had ergens
gelezendat het vroege learen en inspannen heel
schadelijk was voor de ontwikkeling der hersenen, ja,
dat men bij kinderen niet te laat met onderwijzen kon
schatten gekost en vorderen ook vrijwat voor onderhoud.
Deze eu dergelijke bespiegelingen houden op het oogen-
blik de meeste amsterdammers bezig, sommigen verde
digden al die hooga uitgaven, maar de meesten zouden
toch meer van inkrimping gediend zijn. Komen er dan
ook weer eens verkiezingen, dan zal een candidaat, die
bezuiniging vooropstelt, zeker menige stem kunnen winnen
van personen die overigens met zijne richting weinig
ingenomen zijn.
Bezuiniging is ook de lens geweest bij de reorgani
satie van het Paleis voor Volksvlijt een gebouw dat
avond aan avond gevuld is en toch geen voordeelige
exploitatie schijnt te kunnen opleveren. Uit de Am-
aterdamsche conranten zal men allicht gezien hebben,
tot welk een voortdurend geharrewar deze onderneming
aanleiding geeft. Besehuldigingen van oneerlijkheid
werpt de eene bestuurder deu ander naar het hoofd,
iedere vergadering van aandeelhouders kenmerkt zich
door eene rumoerigheid, zooals men eer in het Volks
park zou verwaohtea. Een aanwinst voor het Paleis is
ontegenzeggelijk de benoeming van den heer van Kea-
teren tot directeur wiens organiseerend talent reeds
meermalen schitterende overwinningen behaalde, zooals
op het marktplein der voedingstentoonsteiling en bij de
vereeniging M. E. O. (Muiderpoort en omatreken), een
gezelschap dat veel bijdraagt tot bevordering van het
gezellig verkeer in bet gedeelte der stad buiten de
Muiderpoort. Eensdeels mag men zich verwonderen, dat
de heer van Kesteren zich in zulk een wespennest heeft
willen steken te meerdaar velen beweren dat zijne
benoeming onwettig is en de heer Delabarre nog steeds
als directeur beschouwd moet worden, maar dat is een
particuliere zaakdie ieder voor zichzelf moet weten.
Erkend moet evenwel worden, dat, selert de verschijning
van van Kesteren, op het Paleistooneel niets onbeproefd
is gelaten om het publiek te trekken en datmet dit
doel nog heel aardige plannetjes in den maak zijn.
De klassieke donderdagavond-concerten onderscheiden
zich door zorgvuldig gekozen programma'sdie door
een goed orkest op waarlijk verdienstelijke wijze worden
uitgevoerd. De violist Timmner is daaraan tegenwoord g
verbonden en zijn optreden in solo's wordt steeds met
stormachtig applaus beloond, geen wonder trouwens,
wanneer men hoort, met welk een meesterschap hij het
moeilijke strijkinstrument hanteerthoe hij daaraan
tonen weet te ontlokken, die rechtstreeks tot het hart
spreken. Maar ook op andere avonden stelt het Paleis
zijne deuren open voor hen, die eenige genoeglijke uren
willen doorbrengen. Soms is er volksconcert, een andore
maal treedt een speeialiteitengezelschap op, ook Thalia
houdt daar somtijds haar intocht. Een toovertnin was
in de laatste weken een der lokmiddelen en de mensehenj
verdrongen zich in de slingerpaadjes daarvan zoozeer
dat menig bloemstengelcje geknakt werd en menig blad
onherstelbaar werd geknoeid.
De maatschappij tot exploitatie van markthallen te
Amsterdam, die reeds in de Spuistraat een lokaal bezit,
heeft thans ook een btukje van het Paleis weten te
beginnen en Jakob, die zooveel aan zyn hoofd had en
gewoon was het kinderdepartement geheel aan de
moeder over te laten had om den vrede te bewaren
toegegeven totdat hij op een mooien dag ontdekte
dat Johan Hendrik op ziju aohts'.e jaar niet anders had
geleerd dan van ziju moeder het a b e en het cijfers
schrijven.
Dat veroorzaakte een plotseling krachtig ingrijpen
van de zijde van Jakobzonder te wachten tot een
nieuwen termijn of zelfs tot een nieuwe weeknam
Jacob hem bij de hand en bracht hem naar de school,
waar hij in de eerstvolgende jaren dag in dag nit
heentrok.
Bij de laatste overgangsexamens was hij nu in de
derde klasse gekomen terwijl de drie jaren jongere
Alf nog een minder moeilijk leven bad in de laagste
klasse der school.
Korten tijd daarna ontstond er verschil tusschen hen
over de lessenwaarmede volgens Alette de hersenen
der kinderen al te zeer werden overladen en overspan
nen. Zij kon het nu al aan het karakter van den
jongen merken zei Alette dat er te veel van
zijn hoofd werd gevergdde andere jongens waren zoo
veel vroeger gewend en geoefend aan het uit het hoofd
leeienEa daarbij kwam nog, dat Johan Hendrik zoo'n
bijzonder kind was, zoo eigenaardig ontwikkeld,
uiet zjo gewoon en aliedaagscb Ztjn vader zou er zich
zeker over vorwonderen als hij zich de moeite en den
tijd wilde geven om zyn kinderen te leeren kennen.
Nu meeude Jakob uit zijn sohoolrapport het een en
ander daaromtrent te kunnen opmaken. In het eerst
kwam bet rapport niet onder zijn oogen als Johan
Hendrik thuis kwam, gooide hy zijn tasoh ergens neer
en zijn boekenriem slingerde bij naar een of andere
leege plaats. Zijn geweten was in 't geheel niet be
zwaard eu zijn gemoed niet ontstemd door zijne slechte
rapporten en hij ondervond er ook niet veel onaange
naams vanwant mama teekende iederen zaterdag zijn
rapport voor „Gezien'', zonder in do details te treden.
Wordt vervolgd