No. 133*. Een en Negentigste Jaargang. 1889.
TWEEDE BLjAD. VRIJDAG 8 NOVEMBER.
ISnitgnlaub.
Rijksdag. Den 14 is, na eene langdurige bespre
king, de beraadslaging ten einde gebracht over het re-
geeringsrapport betredende de uitvoering der socialis
tenwet, dat de regeering jaarlijks moet uitbrengen.
ENGELAND. De Emin-commissie heeft bericht
ontvangen van Stanley, gedagteekend Zanzibar 2 Nov.
Stanley laat weten, dat hij, Banalya verlaten hebbende,
voor de derde maal het Albert-Nijanza meer bereikt
had na een marech van 140 dagen. Aldaar vernam hij,
dat Emin en Jepbson gevangen waren sedert 18 Aug.
1888. De troepen in Emina provincie waren in opstand
gekomen en weigerden te gehoorzamen. De aanhangers
van den Mahdi drongen toen met hunne geheele macht
het land binnen. Na den eersten veldslag werden de
stations van Emin overgegeven en sloten de inboor
lingen zich bij den vjjand aan om met hen het land te
plunderen. De indringers, die zelfs grijsaards vermoordden,
leden te Dafile eene nederlaag en zonden toen eene
stoomboot naar Khartoemom versterking te vragen.
Toen Stanley by genoemd meer was gekomen, vond bij
een brief van Emin, waarin deze hem zijn hachelijken
toestand mededeelde, maar bij kwam te laat. Van 14
Januari tot 8 Mei bad hij gewacht, maar toen had hij
het meer verlaten om den terugtooht te ondernemen.
Volgens een tweede door de Emin-commissie ontvangen
bericht van het Viotoria-meer, gedagteekend 29 Aug.,
waren Stanley, Emin, Jephson, Carati en andere euro-
peanen met 800 inboorlingen op weg naar Mpwapwa.
Emin en Jephson zonden dus niet langer gevangenen
zijn van de aanhangers van den Mahdi.
ITALIË. Bij de gemeentelijke verkiezingen heb
ben de socialisten verscheidene zetels gewonnen in de
Romagna en in andere gedeelten van het rjjk. De ele-
ricalen leden in het algemeen de nederlaag.
LUXEMBURG. De zitting der Kamer is den 5
door den minister van Staat zonder rede geopend. De
heer Servais is benoemd tot voorzitter, de heer Simons
tot onder-voorzitter.
SPANJE. De gewezen minister van financiën Cos-
caijon betoogde in de Kamer, dat de begrootiogen voor
alle departementen sluiten met een aanzienlijk tekort,
ofschoon in schijn uitgaven en inkomsten tegen elkaar
opwegen. De vlottende schuld is gestegen tot een bedrag
van 120,000,000. Daarom wordt verzekerd, dat Spanje
bedreigd wordt door eene hoogere leening, dan ooit door
dit land gesloten is. De heer Romero Robledo vroeg,
of deze leening door den min. van financiën bevestigd
werd, waarop de minister antwoordde, dat hij de nood
zakelijkheid erkende om zich geld te verschafiep, maar
hij voegde er bij dat hij volstrekt geene verklaringen
betreffende het sluiten eener leening had afgelegd of
kon afleggen.
TURKIJE. De Keizer en de Keizerin van
Duitschland braehten den 5 een bezoek aan het paleis
en de schatkamer des Sultans. Den 4 ontving de
Sultan den Koizer en onderhield zich twee uren met
hem, waarna zij samen het middagmaal gebruikten. Na
ZWITSERLAND. De gemeenteraad van Ge
neve heeft besloten alle vergaderingen van het Leger
des Heils voorloopig te verbieden en tevens alle zalen,
waar die vergaderingen gehouden worden te sluiten.
Niettegenstaande dat verbod, hielden eenige leden van
dat leger den 3 eene bijeenkomstzij werden onder
kraehtig verzet uiteengedreven.
Vergadering; van den Etaad der
gemeente ILKSSlitK.
Mo. 10 Woensdag 6 Mov. 1889.
ALKMAARSCHE COURANT.
DUITSC HL A N D. De scheepstimmerlieden te
Hamburg, ten getale van duizend hebben den arbeid
gestaakt, voor den winter hetzelfde dagloon eischende
als voor den zomer, welke eisoh door de eigenaars der
werven afgewezen was. Wel zouden zij geneigd zijn die
toe te staan ingeval de timmerlieden des winters ook
even lang wilden werken als in den zomer.
Graaf Kalnokydie den 5 van Friedrichsruhe te
Berlijn aankwam, is den 6 weer naar Weenen vertrokken.
De sociaal-democraat Singer verklaarde, dat de soci
alistenwet eene schande voor den Rijksdag was, waarop
hij tot de orde werd geroepen.
De heer Frohme mede sociaal-democraatverweet
der regeering, dat zij niet alleen het streven der soci
aal-democraten bestreed, maar ook bet recht van ver-
eeniging en de overige pogingen der handwerkslieden
om bun !ot te verbeteren. De regeering rou echter haar
doel niet bereiken. Leert, riep hij uit, leert rechtvaar
dig zijn, gij zijt gewaarschuwd en de regeering ook.
Minister Herrfuth verklaarde, tegenover de aanval
len der sociaal-democratische redenaars, dat de overheid
slechts dan tusschenbeiden was gekomenwanneer het
streven bleek, om de bestaande maatschappelijke orde
omver te werpen. Aan de overheid was bovendien ten
strengste aanbevolen, slechts op wettelijken grondslag te
handelen. Hij kwam vooral op tegen het verwijt, dat
de wet ten doel had om agents-provocateurs in het le
ven te roepen. De regeering kan de socialistenwet niet
missen, voornamelijk niet, omdat zij haar de macht geeft
aan gevaarlijke lieden het verblijf in het land te ontzeggen.
Aan de beraadslaging werd verder nog deel genomen
door den heer Barth, van de vrijzinnige partij, die het
memorandum van den heer Hartmann ten gunste der
wet bestreed.
FRANKRIJK. De groote prijs van f 250,000 det
parijsche tentoonstellingsloterij is ten deel gevallen nan
een genatnraliseerden belg te Parijs, Franssens genaamd,
gebnwd, hebbende zes kinderen, meesterknecht in eene
drukkerij.
De gemeenteraad van Parijs heeft met 41 tegen 23
stemmen den heer Roussellevoorstander van de ge
meentelijke zelfstandigheid, tot voorzitter benoemd.
GRIEKENLAND. De Kamer heeft de candi-
daten der regeering tot voorzitter en onder-voorzitter
gekozen.
den maaltijd werden de Bosphorus, het arsenaal en de
moskeeën verlicht. Ook bezocht de Koize* de moskeeën
en het tuighuis. Den 6 zijn Keizer Wilhelm en zijne
gemalin van Pera naar Venetië vertrokken.
Den 31 is te Rotterdam in eene vergadering van
bakkerspatroonswaartoe ook het comité der geiellen
uitgenoodigd was, door de patroons de noodzakelijkheid
aangetoond, om den werktijd, thans op 12 uren gebracht,
weder op 14 uren te stellen. Het comité der gezellen,
dat zulks erkende, zou dit voorstel in de eerstvolgende
vergadering der gezellen ondersteunen.
De gemeenteraad van WoriDGrV60r beeft den
31 verworpen zoowel het voorstel der plaatselijke school
commissie tot opheffing der kostelooze sehool en daar
mede gepaard gaande verplaatsing der school voor meer
uitgebreid lager onderwijs als dat van burg. en weth.,
om de beslissing in die zaak uit te stellen.
Bij kon. besluit van den 31 October is, als blyk
van Zr. Ms. goedkeuring en tevredenheidwegens het
met levensgevaar redden van personen de bronzen
medaille en een loffelijk getuigschrift toegekend aan
J. B, PijlBchipper te Rupelmonde (Belgie), van
twee drenkelingen ait de gracht langs den Z. O. Bin
nensingel en uit het water aan het Zieke 'te 'a-Gra-
venhage, op 2G Juli en 17 Augustus 1889;
G. B. Krebbe te Amsterdam, van twee drenkelingen
uit het water langs den. Singel bij het Klooster aldaar,
op 19 Aug. 1889;
T. J. Oostrop timmerman te Amsterdam van een
zesjarigen knaap uit de Palmgracht aldaar, op 1G
Aug. 1889;
R. J. Tengnagel, kantoorbediende te Amsterdam, van
een drenkeling uit de Rozengracht aldaarop 29
Aug. 1889;
H. Heynes, agent van. politie te Amsterdam, van een
meisje uit de Lijnbaansjjratjfct aldaar, in den avond van
31 Aug. 1889.
Voorzitter de Burgemeester A. Maclaine Pont.
Tegenwoordig 15 leden.
De Voorzitter opent de vergadering, waarna
I. de notulen der vorige vergadering gelezen en goedge
keurd worden.
2. Deelt de Voorzitter mededat
a. sedert de vorige vergadering in handen der vaste commissie
van financiën om bericht en raad gesteld zijn de volgende be
zwaarschriften tegen den aanslag in de plaatselijke directe belas
ting naar het inkomen, dienst 1889, namelijk van: J. J.Tesse-
laar, J. J. Schrieke, 1. v. Praag, J. F. Vaske, J. J. Bruno, G.
P. Levert, wed. F,. Sokoen, C. Volkers, F. J. Q,uax, G. de
lluiter en P. Ko m, alsmede een door A. P. Burger aan Ged.
Staten ingediend, adres tegen zijn aanslag, door den gemeen
teraad bij beslu it van 1 October gehandhaafd
b. de heer J. van Bremen aan Z. M. den Koning eervol ontslag
heeft gevraagd als commissaris van politie met 1 Jan. a-s,
Voor kennisgeving aangenomen.
De Voorzitter zegtdat het hem persoonlijk leed doet.
dat de heer van Bremen, die ruim 35 jaren met ijver en be
kwaamheid de betrekking van commissaris van politie heeft
waargenomenzijn ontslag gevraagd heeft.
Zijn medegedeeld de sedert de vorige vergadering
ingekomen stukken.
Van Gedeputeerde Staten.
3. Brief, waarbij ter kennisneming toegezonden wordt een
afschrift van 's konings besluit van 1 October, waarbij aan deze
gemeente weder tot het einde van den cursus 1893 4 ontheffing
wordt verleend van de verplichting tot het oprichten eener
burgerdagsehool, met bepaling dat aan de burgeravondschool
onderwijs zal worden gegeven in de vakken, vermeld onder
a, b, c, f, g, h en k van art. 13 der wet van 2 Mei 1863
(Staatsblad No. 50) benevens in het bouwkundig teekenen en
de beginselen van de technologie.
4. Brief ten geleide van de afwijzende beschikking den
16 October genomen op het bezwaarschrift van G. Henze tegen
zijnen aanslag in de plaatselijke directe belasting naar het in
komen, dienst 1889.
5. Brief ten geleide van het goedgekeurde raadsbesluit tot
regeling van de jaarwedde van de onderwijzers en onderwijze
ressen aan de openbare 2e tusschenschocl.
Ns. 3 tot en met 5 voor kennisgeving aangenomen.
6. Rapport der kamer wan koophandel en fabrieken op het
verzoek van den heer W, H. Arkes, directeur eener tram-
omnibusdienst HoornEnkhuizen, om gedurende 5 achtereen
volgende jaren 1 600 subsidiis uit de gemeentekas per jaar te
geven voor den door hem in. het leven te roepen tram-omnibus-
dienst van Hoorn naar Alkmaar, langs Berkhout, Avenhorn,
Ursem, Oterleek en Oudarp. De kamer achtte het verzoek
schrift niet duidelijk genoeg om daarop te adviseeren, waarom
zij den heer Arkes verzocht het nader toe te lichten, overtuigd,
dat het meer dan wensehelijk en noodzakelijk ïfl, dat de ge
meenschap met het oostelijk deel van Noord holland verbeterd
worde en alle middelen tot verbetering rijpelijk overwogen en
niet zoo dadelijk van. de hand gewezen dienen te -worden. De
heer Arkes gaf aan die uitnoodiging gehoor en deed haar de
volgende mededeelingenwelke zij met zijne machtiging den
Raad mocht openbaren. Hij begint deze onderneming met een
kapitaal van 20000 en .neemt direct van dit .kapitaal, om den
dienst aan te vangen, f 17000 in gebruik blijkens eene door
hem overgelegden staat van benoodigd kapitaal. De door de ge-
meenten te verleenen subsidiën gedurende 5 japen zullen dienen
tot rente-waarborg voor het benoodigde kapitaal, zoodat, wan
neer de onderneming een opbrengst heeft van 5 pot. of meer
van het benoodigd kapitaal, door de gemeenten niet wordt bij
gedragen bij mindere inkomst wordt het te kort komende
over de subsiaieerende gemeenten pondspondsgewijze omgeslagen.
Hij had zichbehalve tot Alkmaar, tot Oudorp gewend om
100, Oterleek f 100, Ursem f 100, Avenhorn t 100 en Berk
hout 1 100 subsidie. Tot Hoorn had hij zich niet gewend
overtuigd als hij is door antecedenten dat deze gemeente tot
eene betere gemeenschap met Alkmaar niets wil bijdragen.
Ursem en Berkhout hadden bereids toezegging gedaan; de
overige gemeenten, behalve Avenhorn, dat wegens het geringe
gedeelte dat de omnibus door het dorp gaat, de subsidie ge
weigerd heeft, zullen waarschijnlijk afwachten, wat Alkmaar doen
zal, vermits van de subsidie van Alkmaar het al of niet tot
stand komen dezer onderneming afhankelijk is. Hij had zijner
zijds geen bezwaar iemand van gemeentewege, zoo dit verlangd
mocht worden, inzage van de te houden administratie te geven,
zoodat de gemeente zich zelve overtuigen kan van het quantum
der subsidie. Hij zal den dienst aanvangen met 20 paarden
en 3 tramomnibussen volgens overgelegde teekening, welke 5 el
lang, 1.85 el breed en 3 el hoog zijn, met ruimte voor 20
personen, 12 binnen en 8 buiten, terwijl de breedte over de
wielen minder is dan van de gewone diligences en dus minder
bezwaar zal opleveren op de te passeeren wegen. Hij neemt
verder op zichwanneer de andere middelen van goederen
vervoer hunnen dienst staken, eenen goederendienst te openen,
onder voorbehoud dat hem als maximum een tijd van 2 maanden
worde verleend voor de inrichting van dezen dienst, tariefbe
rekening enz. De kamer, inzage genomen hebbende van de
overgelegde dienstregeling alsmede van de tarieven kan zich
daarmede zeer goed vereenigen. Zij vermeent, dat deze onder
neming, op de wijze op het getouw gezet, zooals de verzoeker
van plan is te doen, moet slagen en hoewel niet ten volle
beantwoordende aan de eischen van vervoer in den tegenwoor-
digen tijd, toch in ieder geval eene groote en te waardeeren
verbetering is in het vervoer naar Hoorn, waarom zij gerust
met algemeene stemmen den raad durft adviseeren tot het
verleenen van de gevraagde subsidie op de door den verzoeker
aangegeven wijze, te meer daar deze subsidie met het oog op
de te brengen verbetering zeer gering is.
De Voorzitter stelt voor dit rapport ter visie te leggen
en verder krachtens het vroeger genomen besluit te stellen in
handen van burg. en weth. om bericht en raad. De heeren
Stoel, Janssen en Con ij n drongen op spoedigezoo
mogelijk dadelijke beslissing aan, in verband met het voorne
men van den heer W. H. Arkes, om dien dienst met 1 Januari
1890 te beginnen. De dadelijke behandeling werd bestreden
door de heeren H. J. Bruinvis en den Voorzitter, die
meendendat het voor dezen verzoeker veel beter was af te
wachten den loop, dien de zaak van den lokaalspoorweg Hoorn
Alkmaar zou nemen, waartegen opgemerkt werd, dat, al kwam
die spoorweg tot standtoch nog zeker 4 a 5 j aren zouden
verloopeneer geëxploiteerd zou wordenzoodat deze dienst
inmiddels zeer goed gesteund kon worden en de heeren Goede
en Vonk, die bezwaar maakten tegen dadelijke behandeling
in verband met de onzekerheid of deze aanvrage niet van zelf
verviel door bet thans bij dezen verzoeker bestaande plan om
een stoomtram aan te leggen en te exploiteeren.
Nadat de heer K r a a k m a ndie op de behandeling dezer
zaak ook volstrekt niet voorbereid wasopgemerkt had dat
het thans alleen de vraag gold of de raad zou terugkomen op
zijn vroeger besluit om bet gevoelen van burgemeester en wet
houders in te winnen, werd met algemeene stemmen besloten
dat besluit te handhaven, na de bereidverklaring van den
Voorzitter, namens burgemeester en wethouders, om te zorgen,
dat hun rapport in de eerstvolgende vergadering behandeld
zou kunnen worden en dat een onderzoek zou worden inge
steldin hoeverre de nadere aanvraag van den heer W. H.
Arkes wijziging bracht in zijn aanvankelijk plan.
7. Adres van de afdeeling Alkmaar van het Nederlandsch
Werkliedenverbond Patrimonium, inhoudende dat vele burgers
dezer goede stad telken jare met ergernis zien, dat de voor-
en naj aars-koemarkt alhier reeds op den Zondag aanvangt. Ze
ziet daardoor de heilige stemming verbrekendie op dien dag
ieder bezielen moet en ziet ook, hoe velen genoodzaakt worden
tot arbeid, op een dag aan de heiligste belangen der mensch-
heid gewijd. Ook mag Patrimonium er op wijzen, hoe velen
daardoor worden benadeelddie om der gewetenswille op den
Zondag niet kunnen handelen en het van algemeene bekendheid
is, dat juist op dien dag de beste prijzen kunnen gemaakt, de
voordeeligste zaken gedaan worden. Wat voorts alles afdoet;
de heilige wet des Heeren wordt geschonden en zijne oordeelen
over ons gebracht, De nederl. wetgever heeft daarom ook
gezorgd, dat aan elke overheid artikelen ten dienste staan om
zulk bedrijf te stuiten, waarom de afdeeling dan ook eerbiedig
verzoekt, d i e artikelen toe te passen, waardoor zij en vele
anderen met hen kunnen verlost worden van de ergernissen,
welke uit hare overtreding voortvloeien.
8. Adres van den kerkeraad der christelijk gereformeerde
gemeente, inhoudende dat het voor de leden zijner gemeente
evenals voor vele anderen een groot bezwaar is, dat de voor-
en najaarsveemarkt alhier telkens reeds op Zondag aanvangt,
omdat daardoor die dag, door de christelijke kerk tot rustdag
gewijd, geheel aan zijne bestemming onttrokken, bet goddelijk
gebod geschonden, iederwiens geweten daaraan gebonden is,
in zijne overtuiging gekwetst wordtwaarom hij zich^ tot
den raad wendt, met de ootmoedige en dringende bede, t zij
door het doen toepassen der Zondagswet, of door welke mid
delen ookhet aangewezen bezwaar weg te nemen.
9. Adres van den Kerkeraad der Nederduitsch Gerefor
meerde Kerk, waarbij het ondersteunt het door de werklieden-
vereeniging Patrimonium gedane verzoek, om de veemarkten
voortaan niet meer op Zondag te doen plaats hebben, aangezien
de Zondag naar zijne overtuiging de dag is, gewijd aan de
dienst des Heeren. Hij meent bescheidenhjk onder de aandacht
te mo^en brengen, dat aan de onderhouding van dezen dag
als z°o o d a n i g bet welzijn van land en volk verbonden is
en bindt den raad, als in het maatschappelijk leven daartoe
van God geroepen, de bevordering daarvan ernstiglijk op
het harte.
Nos. 7 en 8 gesteld in handen van burg. en weth. om bericht
en raad en No. 9 ter zijde gelegd, als op ongezegeld papier
geschreven.
10. Brief van P. Schipper, houdende bericht, dat hij de
benoeming tot eersten onderwijzer aan de tweede tusschenschool
aa nneemt.
11. Brief van de brandmeesters-kommandanten der vrijwillige
brandweerkorpsen, de Alkmaarscke Turnclub Kracht en Vlug
heid, Burgerplicht en Jan van der Heide, houdende betuiging
van den dank van genoemde corpsen voor de goedgunstige
beschikking, door den raad op hun verzoek genomen.
Ns. 10 en 11 voor kennisgeving aangenomen.
i