No. 134. Een en Negentigste Jaargang. 1889.
De anti-opium-bond.
FEUILLETON.
Een Huwelijksleven,
ZONDAG
10 NOVEMBEK.
Deze Coarant wordt Dinsdag-, Donderdag-en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door
het geheele rijk f 1,—.
De 3 nummers f 0,06.
Prijs der gewone Advertentiën;
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HEEM». COS-
TEE ZOON.
Dit nummer bestaat uit twee bladen,
EERSTE BLAD.
(Slot.)
Twee zaken blijkenwat de opiumpacht betreft
vast te staan: 1°. dat er behalve het opiam dat door
de Regeering aan de pachters wordt verstrekt nog
een groote hoeveelheid opium tegen een veel lageren
prijs op Java wordt binnengesmokkeld en aan de
bevolking verkocht2=>. dat dit smokkelen zoowel
door de pachters als door anderen geschiedt.
Bij het tegengaan van dezen sluikhandel zijn dus
twee groote belangen gelijkelijk betrokken1°. het
belang der bevolking waaraan al dat binnengesmok
kelde opium met het door het Gouvernement verstrekte
wordt verkocht, en wel het een zoowel als het ander
tegen lageren prijs dan zonder dien sluikhandel mogelijk
zou zijn want ook het gouvernementsopium kan door
de pachters goedkooper worden geleverd, al naar mate
zij hun voorraad meer met gesloken opium aanvullen;
29. het belang van de schatkistdie van alle voor-
deelen van het gesloken opium verstoken blijftter
wijl de smokkelende Chineezen rijk worden.
Maar nog een ander nadeel is aan dezen sluikhan
del verbonden. Het tegengaan van den heimelijken
invoer op Java en den ongeoorloofden verkoop aan
de bevolking eischt bewaking van de kusten en
politietoezicht te land, en een en ander kost geld en
zelfs zeer veel geld. In de laatste jaren wordt daar
voor jaarlijks op de Indische begrooting 4 ton be
schikbaar gesteld; vroeger was dat bedrag veel minder;
maar ook deze som van f 400.000 is te eenen male
ontoereikend. Daar de pachters echter groot belang
hebben bij het tegengaan van het verkoopen van opium
door anderen, hebben zij de pogingen der Regeering
in dit opzicht altijd ijverig gesteund met alle geoor
loofde en ongeoorloofde middelen. Rijke geschenken en
klinkende geldsommen waren de middelen om euro-
peesche en indische ambtenaren voor hunne belan
gen te winnenvoor hunne eigene ongerechtig
heden het oog te doen sluiten en een verdelgings
oorlog te doen voeren tegen de andere smok
kelaars en onbevoegde verkoopers. Het getal ver
koopplaatsen voor de pachters is beperkt; voor geheel
Java bedraagt het 850. Toch wordt beweerd, dat
er behalve de geoorloofde verkoopplaatsen in ééne
van de 22 residentiën nog wel 1000 geheime opium
kitten zouden bestaan. Van hoeveel belang is het
voor den pachter, indien hij zelf daar het opium
levert, dat die geheime kitten niet worden opgemerkt.
Wat de Europeesche ambtenaren betreftkan ge-
JONAS T .TFI,
De theetafel stond netjes gedekt, toen hij 's avonds
binnenkwam de thee was gezet en alles gereed. De
kinderen waren goed en wel bezorgd. De kachel
brandde lustig en de lamp verspreidde een helder lieht;
zoo zat Alette zelve hem af te wachten.
Zij maakte zijn bord klaar en had een lekker schotel
tje van het middagmaal voor hem bewaard. Van allerlei
had zij hem te vertellen. Zij was bijna aandoenlijk in
hare zorgelijkheid.
En toen de kinderen één voor één binnen kwamen
om goeden nacht te zeggenhing het er maar van af
of vader naar 't kantoor ging of in de huiskamer bleef;
om haar te doen besluiten hem gezelschap te honden of
met de kinderen meê te gaan.
Jakob was zeer gevoelig voor hare toenadering het
deed hem meer goed dan hij zeggen kou. Eu toen zij
eens toevallig vlak voorbij ziju stoel ging, waarin hij
de courant zat te lezen pakte bij haar om het midden
en kaste haar
„Mijn lieveling zei hij, terwijl hij haar hand op
zijn voorhoofd legde „ik kan soms zoo verlangen naar
een hartelijk woord van je
„Ik weet toch niet waaraan ge denktik dacht
dat het altijd bosschen of processen waren... Als
ik maar geweten had, wat het was.Ik dacht heusch
nietJakob dat ge ook eens zoo heerlijk kinderachtig
kondt zijn 1"
's Morgens had hij tranen gestort en nu lag zij
lukkig worden gemeld dat de vroegere misbruiken
niet meer bestaan. Ook zij die in de laatste jaren
zich beijverd hebben om de misbruiken aan den dag
te brengen, erkennen met voldoening het groote ver
schil dat in dit opzicht tusschen de vroegere ambte
naren en hun tegenwoordige opvolgers valt waar te
nemenmaar de indische beambten zijn tegen de
klinkende beweegredenen van de chineesche pachters,
tegen hun «smeer", zooals het door hen genoemd
wordt, niet bestand, en zoo wordt het inlandsch poli-
tie-personeel door en door bedorven.
Behalve deze ongeoorloofde en strafwaardige mid
delen, heerscht er in Indië nog een gebruik, dat niet
verboden ismaar toch hoogst bedenkelijke gevolgen
heeft. De gewone politie, die uit de openbare kassen
wordt bezoldigd, is natuurlijk geheel onvoldoende om
allen sluikhandel tegen te gaan de pachters stellen
daarom niet alleen belangrijke sommen ter beschikking
van de gouvernements-politieom daarmede buiten
gewone maatregelen tot ontdekking en bestrijding
van den ongeoorloofden verkoop van opium te bekos
tigen en den ijver der politie-beambten aan te moe
digen, maar zij houden er ook een eigen corps amb
tenaren in hun particulieren dienst op nadie door
hen betaald worden en wel geeuerlei bevoegdheid
hebbenmaar als spionnen gebruikt worden om de
eigenlijke politie bij te staan, te waarschuwen en
haar den weg te wijzen. Zij sluipen de woningen
binnen, om rond te zien naar gesloken opium, waar
schuwen de politievergezellen haar bij de huiszoe
kingen en merkwaardig is het, hoe gelukkig zij dik
wijls zijn in het vinden van een blikje of darmpje
met opium onder de legerstede of de tafel. Maar
nog merkwaardiger is hetgeen wij lezen in sommige
vonnissen, waarin de personen bij wie het opium is
gevonden en die terecht gestaan hebben wegens het
bezitten of verbergen van opium niet afkomstig van
den paohterzijn vrijgesproken. In die vonnissen
toch komen beschouwingen voor als de volgende
«dat het van algemeene bekendheid is met welk
ruw geweld door de opium-politie alhier huiszoekin
gen worden gedaan
«dat verder met zeer veel grond van waarheid
algemeen wordt gezegd, dat de opiumpachter of diens
personeel alhier heimelijk gesloken opium doet neder-
leggen bij personendie te recht of ten onrechte
worden verdacht zulk opium te gebruiken;"
«dat daarom dergelijke huiszoekingen niet het
minste vertrouwen verdienen en den rechter nimmer
de overtuiging kunnen schenken, dat het daarbij
aangehaalde opium niet heimelijk is ingebracht;"
«dat uit niets blijktdat de beklaagde wist dat
het opium lag waar het gevonden is doch dat er
integendeel een zwaar vermoeden bestaatdat de
rechter weer te doen heeft met een der praktijken
schreiend in zijn armen. Het was alsof zij elkander
dien avond opnieuw gevonden hadden.
Zij waren weer goede vrienden geworden, zij voelden
beiden dat do strijd hunne verhouding had verbeterd.
Maar het was hun helder gewordendat zij beiden
wat moesten toegeven en hunne eischen wat lager
stellen. Dat deden zij echter gaarne
Jacob had na dikwijls tijd om met haar uit rijden
te gaan. Dat frischte en vroolijkte hen op. Zij zag
er zoo lief uitals de winterkoude hare wangen
klenrde. Hij wilde haar medenemea op zjn tochten
door het district en haar bij een of ander van bnnne
goede kennissen laten rusten. Dat gebeurde ook een
paar malen.
Maar de kinderen waren er ook nog en heelemaal
voor hun genoegen konden zij toeh niet leven.
En 's avonds uit te gaan zonder Jakob dat kostte
haar heel wat moeite. Zy wilde het niet en Jakob
kon haar er alleen toe overhalen als hij haar verzekerde,
dat hij tot zoo laat te werken had, dat het hem on
verschillig was of zy thnis bleef of niet.
XII.
De zon scheen dezen zomer gestadig over berg en
dal. Maar voor de meeste bewoners was het een bij
zaak of het droog of regenachtig weder was of de
oogst goed of slecht uitviel; de hoofdzaak was en bleef
de houthandel
Het woud bleef het voorwerp der droomenhet
verhitte de verbeelding en deed de harten kloppen.
Daarin werd steeds gespeculeerddaarvoor word er
gereisd en reed de boer in zijn karjool rondde zorg
voor de hoeve overlatende aan zijne vrouw of aan zijne
volwassen zoons, die Blechts met moeite zich dat werk
lieten welgevallen en er steeds over peinsden hoe ooit
van de opiumpachters om menschen, die niet schuiven
door stelselmatige vervolging tot schuiven te dwingen."
Zoover schijnt inderdaad de onbeschaamde schur
kerij van de opiumpachters of hunne handlangers te
gaan, dat zij betrekkelijk gegoede of rijke inlanders,
die geen opium schuivendoor het heimelijk neer-
leggen van opium in hunne woning of op hun erf
vrees aanjagen voor vervolging en hen alzoo letter
lijk tot het gebruik van opium dwingen ofblijven
zij weigerenzoo mogelijk tot gevangenisstraf en
geldboeten doen veroordeelen. Gelukkig zal men
zeggen, dat er rechters op Java zijn, die dergelijke
schurkenstreken doorzien en zich niet door deze
schelmen laten beetnemen 1 Inderdaadmaar
ongelukkig hebben deze vrijgesprokenen «voorloopig"
toch 6, 7 A 8 maanden in hechtenis gezetenen
hoevelen zijn misschien veroordeeld, tegen wie het
zelfde bedrog gepleegd was! Wat ons echter met ware
ontzetting vervult, is een vonnis van een landraad,
in het Indisch Weekblad van het Recht opgenomen,
waarin een inlandsch handelaar tot een maand ge
vangenisstraf en duizend gulden boete wordt veroor
deeld, omdat er in zijn woning een blikje was ge
vonden waarvan één der getuigen had hooren zeggen
dat er opium in was. De landraad erkende in dit
vonnisdat er bij hem vermoedens waren gerezen
dat het blik, ten huize van den beklaagde gevonden,
daar door een ander was neergelegd, maar de
beklaagde had het «voldoend wettig bewijs" daarvan
niet kunnen leveren, en zoo werd hij veroordeeld
wegens «het heimelijk verborgen hebben in zijn huis
van opium, niet afkomstig van den pachter."
Dat men, zulke dingen lezende, een anti opium-bond
opricht, is begrijpelijk.
Maar wat moet er dan gebeuren P Moet het opium
schuiven worden verboden en belet Verbieden is
gemakkelijkluidt het antwoordmaar beletten is
onmogelijk. Moet de opinmbelasting worden afge
schaft en vrije invoer worden toegelaten, zoodat er
geen reden meer is om te smokkelen en de schatkist
bij het opiumschuiven geen voordeel heeft? Dan
wordt het opium zoo goedkoop, wordt ons geantwoord,
dat het kwaad op inderdaad ontzettende wijze zal
voortwoekeren en de toestand der bevolking nog veel
ellendiger zal worden dan hij reeds is. Laat de
Regeering de verpachting afschaffen, zeggen velen en
zelve door hare eigene ambtenaren opium verkoopen
waar het niet kan worden nagelaten, maar zóó, dat
1°. de zoogenaamde «verboden kringen" streken
waar geen opium mag verkocht worden meer en meer
wordeu uitgebreid, gelijk met zoo uitmuntend gevolg
in de Preanger Regentschappen is geschied, en 2°.
niemand persoonlijk belang heeft bij het verkoopen
van opium. Dit laatste is mogelijk door aan de
personen die de Regeering met den verkoop van
zij zoo ver konden komen, om ook op hun eigen houtje
te speculeeren.
Men kon er maar niet achter komen, hoe groot de
vermogens wel waren van de grondbezitters.
De prijzen van het hout waren gestegen en daarmede
ooh de waarde der eigendommen.
De eene groote koop werd na den anderen gesloten
en dikwijls aanstonds aan een dorde overgedaan met
eene winstdie duizenden beliep. Reeds lang was de
vaste grond bewegelijk geworden. De grondbezittingen
sinds eeuwen van vader op zoon erfelijk, gingen nu van
hand tot hand als inzet op een speeltafel, en de bos
schen wisselden van eigenaar bijna even vlug als de
plaatsen in het spel van „stuivertje wisselen."
En wederom werd het bewezendat lest best is.
Wat in 't voorjaar nog gewaagde handel scheeD, werd
in 't najaar een spotprijsje en „te geef" genoemd.
Op het kantoor van Jakob en door zijn bemiddeling
werden tal van deze koopen afgedaan die alle hunne
voordeelen afwierpen.
Jakob Mörk was op weg een vermogend man te
worden. Door zijn zaken en zijn handelsbetrekkingen
had hij een juisten blik gekregen op de kansen van
den houthandel en ontbrak het hem niet aan gelegen
heden om zijn geld goed uit te zetten. En kon men al
de kleine stukken grond, die hy gekocht bad of waarin
hij deel had aan elkaar zetteadan zou men gemerkt
hebben dat hij een van de groote grondbezitters was.
Maar by moest er heel wat voor reizeD, en het kostte
hem heel wat hoofdbrekens
Johan Hendrik en Alf zorgden er voor dat hun
vader kunne schoolrapporten niet meer dan eens per
maand inzag, en dan gingen zij naar hem toe zoo
werd hem door Alette verweten alsof zij voor den
rechter gingen. Of was het wel één enkele keer ge
beurd dat de jongens bij hem geweest waren zonder
dat er droefheid op gevolgd wa3 P Wcrdt vervolgd
ALKMAARSCHE COURANT.
doos
23)
