RUMENIE. De heer Catargie heeft ontslag ge
nomen als president-minister ten gevolge van verschil
van gevoelen tusschen de ministers over de vraag, of
onmiddellijke ontbinding der Kamer wcnschelijk was.
De heeren Catargie en Yerneseo waren voorstanders
daarvan, in strijd met het oordeel van de meerderheid
van de ministers De Koning weigerde de ontbinding
en belastte den heer Maro met de samenstelling vau
een nieuw ministerie die daarin slaagde. Ouder zijn
voorzitterschap zijn als ministers opgetreden: Lahovary,
buitenl. zaken Rosetti, justitie Germani, financiën,
generaal Vladesco, oorlog, Holban, onderwijs, Marghii-
lomar, openbare werken en Francesco, domeinen. De
voorzitter treedt als minister van binnenl. zaken op.
BRAZILIË. De republiek der Vereenigde Staten
van Brazilië beeft eene nieuwe vlag gekozen, bestaande
uit drie banengroen rood en goadmet 19 gouden
sterren op een blauw veld. De toestand van den
minister van marine is gunstig de hem toegebrachte
wond is niet levensgevaarlijk.
i&nmeulattb.
Tweede Kamer.
Begrooting van Suriname voor 1899.
Kolfie-Conimissie.
Indische begroeting voor 1890.
l)e minister-president zeide, dat de regeering elke
kwestie wilde vermijden, waardoor verdeeldheid onder
de republikeinBehe meerderheid kon ontstaan.
De dadelijke behandeling werd daarna verworpen met
345 tegen 123 stemmen.
OOSTENRIJK—HONGARI-JE. Met 34 tegen
21 stemmen beeft de Lnnddag van Tyrol een voorstel
eangenomen betreffende de verandering van het provin
ciaal bestuur, waarin verklaard wcrdt, dat eene bijzondere
instelling noodig is, waarbij ten minste eene zekere
zelfstandigheid aan de italianen in Tyrol toegestaan
wordt.
Te Weeoen is een der oudste takken van nijverheid
bet maken van paarlemoeren knoopen welke hoofd
zakelijk naar Amerika uitgevoerd worden. Reeds heb
ben vierduizend werklieden die zich daarmede bezig
houden het werk gestaaktesiehende minder werk
uren en verhooging van loon met 10 pet.
RUSLAND. Volgens den berichtgever der Times
te Weenen had de Keizer van Rusland tijdens zijn
laatste verblijf te Kopenhagen eene brochure gelezen
van een predikant over de vervolgingen waaraan de
lutherschen in de Ooatzee-provinciën bloot stonden op
bevel van den heer Pobedonoszeffprocureur generaal
der synode des Keizers raadsman in alle bir.nenland-
sche zaken. De Keizer was zeer begaan geweest met
bet daarin vermelde en zou daarover aan het deensche
hof gesproken hebben, bij welke gelegenheid hem eene
zachtere behandeling gevraagd was van alle rnssisohe
onderdanendie tot een ander kerkgenootschap be-
hooren dan het grieksch-ortbodoxe. De Keizerdie
niets beloofde, heeft thans een eigenhandigen brief aan
genoemden procureur-generaal geschrevenwaarbij hij
hem ongevraagd drie maanden verlof geeft om in dien
tijd de aangehaalde brochuregeschreven door den
predikant Dalton afdoende te kunnen beantwoorden.
De procureur-generaal verzocht gehoor bij den Keizer
doch deze weigerde hem te ontvangenzoolang hij
zijne rechtvaardiging niet gereed had.
SPANJE. De heer Sagasta beeft in den Senaat
de verklaring afgelegd, dat hij bereid was als minister
president af te treden, mocht de meerderheid zijner
party dit verlangen, maar dat hij niet voornemens was
het bewind te laten varen, ter wille van eenige afvallige
leden der liberale partij. Hij verklaarde, dat hij zijn
programma wilde uitvoeren, waarvan invoering van het
algemeen stemrecht het hoofddoel was.
Te Barcelona is de schouwburg geheel afgebrand, ver-
moeaelijk ten gevolge vau eene gasontploffing. Niemand
bekwam eenig letsel.
ZWITSERLAND. Bij volksstemming is de wet
betreffende schulden en faillissementen aangenomen met
237.802 tegen 211.226 stemmen.
VEREENIG DE STATEN. Op de maritieme
bijeenkomrt te Washington is o. a, da bepaling aange
nomen, dat alle zeil- en stoomschepen by nevel, zwa-e
regens of sneeuwstormenmet getemperde snelheid
moeten varenonder nauwkeurige inachtneming van
alle omstandigheden.
Uit de nadere berichten blyktdat tot de om
wenteling zeer medegewerkt heeft het feit, dat de
kroonprinses Isabella geboren in 1836 en in 1864
gehuwd met prins Gaston van Orleansgraaf van
Eu velen vau zich vervreemd bad door hare steik
ultramontaansche neigingen. Toen de Keizer zyne reis
in Europa maakte en zij als regentes was opgetreden,
was dit reeds duidelijk aan het licht gekomen. Zy
was voor eenigen tijd ook eerste oaderteekenares
geweest van een verzoekschrift van dames aan de Kamer,
waarin op verwerping van het door den Senaat reeds
aangenomen wetsontwerp tot invoering van de vrijheid
van eeredienst was aangedrongen en wel met gunstig
gevolg. Er wordt zelfs beweerd, dat des Keizers reizen
naar Earopa hebben plaats gehadom het volk zoo
doende langzamerhand aan de regeering der kroon
prinseswaarvan hij wist, dat zij niet gezien was, te
gewennen.
Volgens den braziliaanschen gezant te Weenen
heeft de omwenteling zich aldus toegedragen. Den
14 liet generaal Da Fonseca 's nachts de straten
door de troepen bezetten, zoodat de inwoners bij hun
ontwaken met de uitroeping der republiek werden ver
rast. Hij reed terstond met professor Constant en eenige
officieren naar Fetropolis en deelde den Keizer mede,
dat de brazilianen nu genoeg ontwikkeld waren om de
monarchie te kunnen ontberen. Onder dankbetuiging
voor de gewichtige diensten, den lande bewezen, werd
hem verder medegedeeld, dat hij kon vertrekken.
Dom Pedro, omgeven door zijne gebeele familie, ont
ving de afgevaardigden op waardige wijze. Hij verklaarde,
dat bij moest wijken voor geweld en heen zou gaan.
Terstond werden de toebereidselen voor het vertrek
gemaakt. Nog denzelfden dag vertrok hy met zijne
familie naar de haven, waar hij zich inscheepte op eene
pakketboot, die onder begeleiding van een braziliaansch
oorlogechip in zee stak. De gezagvoerder ontving zijne
orders in een verzegelden brief, waarin de baven aan
gewezen was, waar de Keizer moest worden ontscheept,
vermoedelijk Lissabon.
Uit Rio Janeiro wordt de inhoud medegedeeld van
een nieuw manifest, door het voorloopig bewind tot het
volk uitgevaardigd.
Daarin wordt gezegd dat hot volk het lege", de
marine en de provinciën tot den val van de keizerlijke
dynastie en de opheffing van den monarchalen regee-
ringsvorm besloten en een voorloopig bewind benoemden,
dat in de eerste plaats te zorgen heeft voor de hand
having der orde.
Het gezag, waarmede dit bewind is bekleed, zal
eirekken tot beveiliging van 's lands belangen en tot
handhaving der openbare rust. De regeering belooft
alle middelen te zaken aanwenden waardoor de vei
ligheid van het leven en den eigendom van alle inwo
ners, inboorlingen of vreemdelingen, kan verzekerd
worden. Zij zal de staatkundige meening van eiken
burger eerbiedigen, in zooverre deze niet in strijd komt
met de veranderingen, noodig in het belang des lands.
Het leger, de marine, de rechterlijke macht en het
burgerlijk en militair bestuur zuilen hun arbeid blijven
vervullen overeenkomstig de tegenwoordige inzichten.
Do Senaat en de Staatsraad zijn afgeschaft en de
Kamer is ontbonden. De rogeering erkent en bekrach-
tigt alle verbintenissen, door de vorige regeering aan
gegaan en handhaaft alle verdragen, met andere Siaten
gesloten. Zj zal ook alle verplichtingen overnemen
door de vorige regeering jegens buiten- en binnenland-
sehe ecbuldeischers op zich genomen.
AUe door het nieuwe bewind benoemde presidenten
of gouverneurs der provinciën bebooren tot het leger.
In het aangeboden wetsontwerp tot vaststelling dezer be
grooting zijn de uitgaven op t 1.671.003.94 ya geraamd.
Een vijftal verhooging van posten, tot een gezamenlijk
bedrag van 8180, zijn uit de voorloopig vastgestelde begroo
ting niet overgenomendaarentegen is een nieuwe post vau
20.000 uitgetrokken voor de voorbereiding van den aanvoer
van immigranten uit Ned.-Indie. De uitgaven zijn f 10.172
hooger geraamd dan in de voorloopig vastgestelde begrooting,
zoodat het nadeelig slot gebracht is op t 350.190.61% of
t 143.562.12% meer dan dat van de begrooting voor 1889.
Grootendeels is dit hieraan te wijten, dat de opbrengst van den
accijns op binnenlandsch gedistilleerd f 105.000 lager is ge
raamd dan ten vorigen jare, toen omtrent de opbrengst dezer
belasting verwachtingen werden gekoesterd die niet vervuld zijn.
Onder de verhoogingen yan posten, die niet overgenomen
zijn, behooren: 1 4000 voor aanstelling, in den loop van 1890,
van een ingenieur op f 8000 'sjaars, daar de minister van
koloniën van meening is, dat de werkzaamheden kunnen worden
opgedragen aan den chef van het bouwdepartement in Suri
name; f 2500, ten einde met t 6000 in stede van 3500 te ge-
moet te komen in de bezoldiging van een opperrabbijn bij elke
of bij eene van de twee israëlitische gemeenten. De minister
wenscht eerst zekerheid te bekomen, dat de verhooging van
den post werkelijk leiden zou tot de aanstelling van één of
twee opperrabbijnen.
De 20.000, uitgetrokken voor de voorbereiding van den
aanvoer van immigranten uit Ned.-Indie, strekken tot bekos-
tiging van het uitzenden van één ot meer geschikte personen
uit Suriname naar Java, ten einde eene werving te beproeven.
De minister acht het met den Gouverneur der kolouie raadzaam,
te beproeven of de aanvoer van zulke immigranten mogelijk zij.
liet aan de leden rondgedeelde verslag der koffie-commissie,
61 bladzijden groot, behalve de lijvige bijlagen, komt tot
de volgende slotsom:
De inkoopsprijs per picol worde gebracht op t 20, met hand
having der verplichte levering;
tot opheffing der gedwongen cultuur worde in beginsel be
sloten, in toepassing te brengen vijf jaren na het afkondigen
eener desbetreffende regeling.
Gedurende die 5 jaren worden voorbereidende maatregelen ge
nomen o. a. worde aan de bevolkingdie uit eigen beweging
in het gebergte koffie gaat planten, in verschillende opzichten
vrijdom of verlichting van lasten toegekend; worrden de planters
al aanstonds vrijgelaten in de keuze van het terrein en in
de wijze van grondbewerking en aanplant; diene van stonde aan
op den voorgrond te staan, dat gevolg worde gegeven aan art.
56 6 regeeringsreglement.
Dit alles wat betreft de cultuur op Java en in Menado.
Voor Sumatra s Westkust wordt een eenigszins andere regeling
aanbevolen, n.l. verhooging van den inkoopsprijs tot t 25 met
handhaving der verplichte cultuur, doch met vrije keuze wat
betreft de gronden en de wijze van aanplant; verder invoering
eener hoofdelijke belasting, als equivalent van den hoogeren prijs.
Nog wordt aanbevolen op Java opheffing der betrekking van
inspecteur der koffiecultuur, herbossching van vele strekenop
richting zoo noodig van gouvernements-ondernemingen in be
taalden arbeidals voorbeeld en aanmoediging.
Een afzonderlijk verslag van het lid ffessels besluit tot
onmiddellijke vrijverklaring der cultuur, met vrije beschikking
der bevolking over de koffie en tot het drijven der staatscul
tures in vrijen arbeid,
De minister van koloniënde heer Keuchenius, verde
digt zeer uitvoerig zijne houding en handelingen en die van
den gouverneur-generaal in zijn antwoord op het Kamerverslag
omtrent de indische begrooting voor 1890.
Omtrent enkele punten leest men in dat verslag het volgende:
De geest en richting, waarnaar hij de heerschappij van Neder
land over Indie wenscht te zien bevestigd, kunnen ook worden
gekend uit zijne, buiten zijn toedoen openbaar geworden brieven
aan de christelijke zendingsvereenigingen en aan de Synodale
commissie der Ned. Herv. Kerk. Al werden de brieven door
de geheele wereld veroordeeld, hij zou meenendat het prac-
tisch belang van elke andere zijner regeeringsdaden bij dat van
die beide brieven zou moeten achterstaan. Het hoogste belang der
menschheid isdat de Heere J ezus Christus naar de Schriften
allerwegen gekend en geloofd worde en aller knie zich voor
Hem buige. In het belang van Nederland en het welzijn van
meer dan 27 millioen mohammedanen en heidenen heeft hij
gemeend die Vereenigingen op de hooge waarde van het Chris
tendom te mogen wijzen.
iegenover de gewraakte instelling eener koffie-commissie wil
hij geuandhaafd zien de vrijheid der regeering, om, zoo dikwijls
zij dit nuttig achtde hulp van bijzondere cominissiën in te
roepen. Het ingediende rapport zal velen overigens wel met
die commissie verzoenen.
Ofschoon herziening van de comptabiliteitswet en het regee
ringsreglement wenschehjk achtendeis het hem niet mogelijk
den tijd van indiening van ter zake betrekkelijke wetsontwerpen
te bepalen.
Met betrekking tot de regeling van het mijnwezen en de
daarmede verband houdende maatregelen betreffende de ontgin
ning van liet Ombiliën-kolenveld en de tinmijnen van Bilüton,
stelt hij zich voor nog in dit zittingjaar voorstellen in te dienen.
De opium-kwestie schijnt tegenwoordig voor ieder zqq ge
makkelijk oplosbaar, dat hij mag verwachtendat de spoedige
beëindiging van de zooveel gemakkelijker jenever- en prostitutie
vraagstukken aanstaande is. Hij zelf heeft tot beteugeling van
het opium misbruik gedaan wat mogelijk was.
Evenmin als zijne ambtsvoorgangers kan hij vooralsnog
sluitende begrootingen aanbieden. Tekorten zullen onvermij
delijk blijven door de vele noodzakelijke verbeteringen en her
vormingen, waarin nog voorzien moet wordendat alleen kan
geschieden ten koste van groote geldelijke offers.
Het tekort op de begrooting van 1889 ten bedrage van
bijna f 8.800.000 zal vermoedelijk tot een zeer klein bedrag
terug gebraoht kunnen worden Dat voor 1890 is van
f 12,375,389 teruggebracht tot/8,480,737, terwijl voor meer dan
f 12,500,000 buitengewone uitgaven op de begrooting voorkomen.
Hij vreest tot eene geldleening te moeten komenwaaromtrent
hij pas een voorstel van den gouverneur-generaal ontving met
betrekking tot den aanleg van een nieuwen staatsspoorweg.
Het denkbeeld van meerdere samentrekking onzer stelling
in Atjeh verdient volgens hem geen aanbeveling.
Voor de uitbreiding van het personeel bij de veeartsenijdienst
worden de noodige fondsen aangevraagd.
Het voorstel tot oprichting van een volledig gymnasium met
6jarigeu cursus te Batavia blijft gehandhaafd. De oprichting
van postspaarbanken in Indie zou vele, niet het minst gelde
lijke bezwaren medebrengen-
In dit zittingjaar zal hij nog voorstellen het verleenen van
rente-waarborg voor den aanleg van bijzondere spoorwegen op
Java. Aan de telegrafische mededeeling van gesneuvelde min
dere militairen zijn bezwaren verbonden. Het eerste boek van
bet ontwerp-strafwetboek voor de europeanen in Neerl. Indie
is in tweede lezing vastgesteld. Het oprichten eener Rijks
instelling voor de oprichting van indische ambtenaren wordt
overwogen in overleg met de indische regeering. Uitvoerig
wordt uiteengezetwaarom het dringend noodig is te beproe
ven een korps bier te lande op te richten, dat ook naar Indie
tot aanvulling van het leger aldaar kan worden uitgezonden.
De te verkoopen boeveelheid koffie wordt met 60000 picols
vermeerderd en door de vaste stemming der markt de opbrengst
op 48in plaats van 45 centen per ned. pond geraamd.
De minister van waterstaat heeft naar aanleiding van
art. 2 der wet van 23 Juni 1889 (Staatsblad no. 82),
houdende bepalingen tot voorkoming van bedrog in den
boterhandel, luidende:
„Het is verboden een surrogaat van boter te leveren
of het in een winkel of op eenige andere openbare ver
koopplaats voorbanden te hebben, indien niet op de ver
pakking of bij gebreke daarvan op de waar zelve, het
woord margarine, ot, is de waar uit oleo-margarine bereid,
het woord surrogaat in duidelijke letters voorkomt.
„De afmeting van de letters en de wijze waarop die
moeten worden aangebracht, worden door onzen minister
van waterstaat, handel en nijverheid bepaald en in de
Staatscourant aangekondigd."
het volgende bepaald:
De letters zijn goed leesbare, kapitale drukletters, ten
minste hoog twee centimeter (0.02 M.), dik drie milli
meter (0.003 M.)., volgens in de Staatscourant op werke
lijke grootte aangegeven model.
Is de buitenste verpakking van hout, zoo zijn de letters
daarin gebrand of daarop geschilderd.
Is zij van eene andere stof, als aardewerk, glas of
metaal, zoo zijn de letters daarin gebakken of daarop
geschilderd, in beide gevallen met eene van die der ver
pakking afstekende kleur.
Is zij eene zoodanige, als bijv. eene mand, waarop de
letters niet of zeer moeielijk op de bovenbepaalde wijze
kunnen worden aangebracht, zoo zijn aan de verpakking
stevig bevestigd houten of metalen strooken, waarin de
letters zijn gebrand of waarop zij met eene van die der
strooken afstekende kleur zijn geschilderd.
De letters komen voor en de strooken zijn bevestigd op
de buitenzijde van het deksel, van den bodem en van de
zijde of van eene der zijden van de verpakking.
Is papier als buitenste verpakking gebezigd, zoo zijn de
letters op de buitenzijde ten minste tweemaal afgedrukt.
Is de waar onverpakt, zoo zijn de letters boven op de
waar zelve duidelijk leesbaar aangebracht, hetzij door middel
van een vorm of van een stempel, met ter diepte van
een en-een-hal ven millimeter (0.0015 M.) ingesneden letters.
De middellijn van het grondvlak van den stempel bedraagt
niet minder dan zes centimeter (0.06 M.)
Is papier als buitenste verpakking gebezigd, of is de
waar onverpakt, zoo zijn de letters ten minste hoog een-
en-een-halve centimeter (0.015 M.), dik een-en-een-halve
millimeter (0.0015 M.)
Deze beschikking treedt in werking met 1 Jan. 1890.
- De gemeenteraad van Assen heeft besloten, het
nadeelig slot van het in 1888 aldaar gehouden Land-
huishoudkundig congres voor rekening der gemeente te
nemen.
Bij Bargum is een jeugdige schippersknecht ten
gevolge van kolendamp in de kajuit van zijn vaartuig
gestikt.
's Rijks middelen hebben gedurende October
f 10.854.479 opgebracht tegen f 11,449,242 in Oct.
1888 en gedurende da eerste tien maaadea van 1889
94,088.383 legen 92,290.241 in gelijk tydvak van
1888. Het 10/j2 der raming bedraagt f 92.218.974, De
suikeraccijns is hoofdzakelijk de oorzaak van de lagere
ontvangst over October.
Het lid der Tweede Kamerde beer Domela
Nieuwenhuis, heelt op eene bijeenkomst met bet kies-
comité in Schoterlaud c.a, medegedeeld, dat hij wegens
keelontsteking dit jaar niet voor zijne kiezers kou op
treden om rekenschap te geven van zijne houding in
de Kamer, doch dat hij voornemens was spoedig aan
de beraadslagingen aldaar weer deel te nemen. Het
comité keurde zijne houding goed.
Te Kralingen is een 17jarig jongmeusch des mor
gens dood in zijn bed gevonden by was gestikt door
den petroleumwalm van het nae tlichtje in de kamer.
De heer J. Visser Jz. is door de aandeelhouders
van bet Dagblad van Zuidholland en 's-Gravenbage
gekozen tot hoofdredacteur.
Te Heemskerk ie op f 500 jaarwedde tot
onderwyzeres benoemd mej. J. Jansen te Wijk <13,11
Zeemet wie op de voordracht geplaatst waren de
dames E. Damave te Heidei' en Beins te Amersfoort.
Tot onderwijzeres aan de openbare school te
Obdatn is benoemd mej. Cornelia Haarselhorst te
Tilburg.