Bevolking.
No. 140.
Een en Negentigste Jaargang.
1889.
Onze kofüeteelt op Java.
ZONDAG
24 NOVEMBER.
Prijs der gewone Advertentiën:
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit twee blade».
©fficiëel (Bebceïte.
Zij, die zich in den laatsten tijd binnen
deze gemeente met der woon geves
tigd hebben zonder een getuigschrift
van woonplaats verandering inteleveren,
worden alsnog verzocht, dit ten spoe
digste te doenten einde de stral,
(eene geldboete van ten hoogste 100
ol hechtenis van ten hoogste 14 dagen)
op de niet voldoening aan deze ver
plichting gesteldte ontgaan.
Gemeente-Reiniging.
VERGADERING VAN DEN RAAD DER GEMEENTE
ALK.MAAR
op Woensdag 3? November 1889,
NU II OUT VAN DEK VEEN.
AIKMAARSCHE
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag-en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs
per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door
het geheele rijk f 1,
De 3 nummers f 0,06.
COURANT.
Per regel f 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERM». COS»
TER ZOON.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter kennis van belanghebbenden dat met
1 December a.s. in werking treedt de nieuwe door
den gemeenteraad bij besluit van 3 September 1.1, onder
No. 14 vastgestelde verorden ing tot hefting
ecner belasting voor het gebruik van plaatsen op
de kleine kaas- en botermarkt.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
23 Nov. 1889. De Secretaris,
NUHOUT VAN DER VEEN.
Ter gemeente-secretarie is tegen betaling van
v ij f centen verkrijgbaar gemeenteblad No. 20,
inhoudende de verordeningen tot beffing en invor
dering eener belasting voor bet gebruik van plaatsen
op de kleine kaas- en botermarkt.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALKMAAR
brengen ter algemeene kennisdat heden op de gemeente
secretarie ter visie is gelegd het aan hen ingediende verzoek,
met de bijlagen, van den heer E. VESTER, aannemer en
architect alhier, om vergunning tot het oprichten van eene
slachtplaats in het perceel aan het Luttik-Oudorp, wijk C,
No. 63, en dat op Zaterdag 7 December 1889, 's middags te
twaalf uren, ten raadhuize gelegenheid wordt gegeven om tegen
het oprichten van die inrichting bezwaren in te dienen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, A. MACLA1NE PONT.
23 November 1889. De Secretaris,
NUHOUT van der VEEN.
Gevonden in de vuilnis twee kleine zilveren
lepeltjes, waarvan een met gekartelden rand', en een zil
veren vork, gemerkt A. D.L. 2 Maart 1871. De rechthebbenden
op die voorwerpen vervoegen zich bij den directeur.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aan het Commissariaat van Politie zijn voor de rechtheb
benden terug te bekomeneen kindermof, een gouden oor
belletje, een rood baaien hemd, een rozenkrans, een huissleutel,
een paar nieuwe zwarte vrouwen pantoffels, een gele glacé
handschoen, een schippershaakboomeen R. C. kerkboekje
een wit bontje, een schoolboekje, een gouden éénsnoers vrou
wen halsketting met dito tonnetje.
bes Namibbags te 12% uüb.
TE BEHANDELEN PUNTEN.-
Van Burgemeester en Wethouders.
Rapport op het verzoek van
a. E. Vester, om vergunning tot het maken van een uitgang
op gemeentegrond bij het perceel Kweerenpad No. Ij
i. bewoners van den Geestersingelom bestraling van een deel
van dien singel tusschen den Helderschen en den Bergerweg
c. de erven C. Bruinom wegneming van 4 boomen op het
bolwerk nabij hunne huizen aan de Baangracht
d. de afdeeling Alkmaar van het Nederl. Werkliedenverbond
Patrimonium en den Kerkeraad der christ. ger. gemeente
om voortaan de groote veemarkten niet op Zondag te doen
aanvangen.
Ontwerp-besluit voor het tijdelijk opnemen van geld in 1890.
Voorstel betrekkelijk het onderhoud van den Middenweg
door den polder Heer Hugowaardin verband met een van
het bestuur van dien polder ontvangen schrijven betreffende
dat onderhoud.
Rapport op het verzoek van den heer W. H. Arkes, om
subsidie uit de gemeentekas voor zijnetramomnibusdienst Hoorn-
Alkmaar en op het verzoek van den heer mr. H. Cosman te Am
sterdam betreffende een stoomtram tusschen Hoorn en Alkmaar.
Rapport der speciale commissie omtrent het door de Maat
schappij tot exploitatie van waterleidingen in Nederland inge
diende neringtarief voor het gebruik van duinwater.
Namens ben Voorzitter van ben Raabj
De Secretaris,
Rnim een jaar geleden, den 14 October 1888, werd
op voordracht van den tegenwoordigeu Minister vau
Koloniën door den Koning een commissie benoemd,
waaraan een uiterst gewichtige taak werd opgedragen.
Het is bekend, dat een belangrijk deel der inkomsten
van Nederlandsch-Indië bestaat in de opbrengst van
de koffie die aldaar in sommige streken vooral op
Java, op last van de Regeering door de bevolking
wordt geteeld en door haar voor een vasten lagen
prijs aan den Staat moet worden geleverd. Tweeërlei
bezwaren hebben zich reeds sedert vele jaren tegen
deze verplichte koffieteelt doen gevoelen. Voor de
bevolking zon zij een zeer ongelijk drukkende en in
de meeste streken een veel te zware last zijn, en voor
den staat zou deze bron van inkomsten te wisselvallig,
teo nzeker en op den duur wegens het toenemend ge
brek aan geschikte gronden niet houdbaar zijn, Reden
genoeg om zich ernstig al te vragen wat er in den
toestand veranderd en verbeterd zou kunnen worden,
hetzij dan met behoud of met alschaffing van het
bestaande cultuurstelsel.
Daar kwam nog iets bij. In bet Regeerings-regle-
ment voor Nederlandsch-Indië wordt wel den Gou
verneur-Generaal de verplichting opgelegd, de op hoog
gezag ingevoerde cultures zooveel mogelijk in stand
te houden, maar dat gebod gaat met eenige andere
voorschriften gepaardwaarvan wel de voornaamste
zijndat de belooning der kofSe-plantende inlanders
zoodanig moet wezen dat de gouvernements-cultuur
haar bij gelijken arbeid ten minste gelijke voordeelen
moet opleveren als de vrije teelt., en dat een regeling
moet worden voorbereid die op vrijwillige overeen
komsten met de inlandsche g meenten en personen
steunt, om ten slotte te komen tot een toestand,
waarbij de tusschenkomst van het bestuur geheel kan
worden gemist, (art. 56, 4° en 6»).
Dat de gouvernements-cultuur aan de bevolking ten
minste evenveel voordeel opbrengt als de vrije cultuur,
werd steeds sterker ontkend, en van een regeling die
op vrije overeenkomsten zou steunen was tot nog toe
geen sprake. Alzoo wordt het Regeeringsreglement
niet opgevolgd.
Wat moet er dan gedaan worden was de vraag.
Er werd het een en ander beproefddoch zonder
goed gevolg; en met te grooter belangstelling werden
daarom de maatregelen en voorstellen van den nieuwen
Minister van Koloniën, den heer Keuchenius, te gemoet
gezien. Dat deze Minister zich echter niet in staat
achtte den weg te wijzen die gevolgd moet worden,
blijkt uit de benoeming der commissie, waarvan wij
gewaagden. Aan haar werd namelijk opgedragen een
onderzoek in te stellen naar de mid
delen, welke kunnen strekken om den
achteruitgang vandeGouvernements-
Koffiecnltuur op Java en Sumatra te
verhoeden, de daaraan klevende be
zwaren zooveel mogelijk op te heffen,
en, met inachtneming dat die cultuur
behoort tot de middelen terbestrij-
ding van 's lauds uitgaven, daaraan
eene met de belangen der bevolking
overeenkomende uitbreidingte geven,
zoodanig dat ook zijdeele in de voor
deelen van die cultuur, en dat de be
loon i n g van den daaraan beiteden ar
beid in overeenstemming ge bracht
worde met het voorschrift van art. 56
No 4 van het Regeerings-Reglement.
Het verslag der commissie is in deze maand ver
schenen, en de slotsom harer overwegingen is ernstig
en spoort aan tot doortastende maatregelen. Naar hare.
overtuiging gaat de Gouvernements-Koffiecultuur in
verreweg het grootste gedeelte van Java haren onder
gang te gemoetwanneer men blijft vasthouden aan
het thans gevolgde stelselen zullen de inkomsten
die zij nu nog oplevert, allengs verminderen en ten
slotte geheel ophouden te vloeien. Dit zou, zegt de
commissie verder, een fiuancieele ramp zijn, waardoor
Indië in de grootste mate zou worden gedrukt.
Inderdaad zou die ramp voor Indië groot zijn; want
er is voor de ontwikkeling van land en volk veel te
doen. Alleen voor het allernoodigste, voor den aan
leg van bevloeiingswerken tot vruchtbaarmaking van
den bodem en den aanleg van spoorwegen tot ver
betering van het verkeer en het vervoer van de
voortbrengselen van den grond worden nog millioenen
vereischt. Het gebruik van opium is voor de bevol
king zoo gevaarlijk dat de Regeering alles dient te
bevorderen wat dit gebruik kan doen afnemen, zoodat
wij, in plaats van op vermeerdering, op vermindering
van de opbrengst van de opiumpacht bedacht moeten
zijn. Aan verzwaring der andere bestaande belastingen
kan niet gedacht wordenen nieuwe belastingen met
eenigszins belangrijke opbrengst schijnen niet gevonden
te kunnen worden. Men kan dus thans de inkomsten
uit de koffiecultuur niet prijs gevenzegt de com
missie. Thans niet; maar men zal er naar hare over
tuiging toch toe moeten komen. Voor de toekomst
moet het streven zijn, Indië onafhankelijk te maken van
de rechtstreeksche inkomsten uit de koffiecultuur. Ver
hoogt men den inkoopprijsdie aan den inlander
betaald wordtdan nemen de inkomsten van de
schatkist uit de koffiecultuur af, maar de welvaart
der bevolking kan door die verbooging in verband
met andere maatregelen toenemen, en daardoor zullen
andere bronnen van inkomsten milder vloeien. Zoo
zal men naar de meening der commissie eindelijk de
rechtstreeksche inkomsten uit het koffiemonopolie
kunnen prijsgevenzonder het evenwicht tusschen
inkomsten en uitgaven op bedenkelijke wijze te ver
storen. Ingrijpende maatregelen acht zij echter ter
stond noodig om den algeheelen ondergang der
koffieteelt te voorkomenen daarvoor zal men zich
eenige geldelijke offers moeten getroosten en reeds
aanstonds met mindere voordeelen uit de koffieteelt
genoegen moeten nemen dan er thans nog uit worden
getrokken.
De maatregelen die de commissie terstond nood
zakelijk acht, zijn de volgende:
De prijs, die door het Gouvernement voor de koffie
aan de bevolking wordt betaald, moet verhoogd wor
den. In de laatste jaren bedroeg hij 14 per pikoi.
In het vorige jaar werd hij verhoogd tot 15. De
commissie stelt voor hem te bepalen op 20, en de
verplichting te handhaven om de kolfie voor dien
prijs aan het Gouvernement te leveren. Maar tevens
moet naar hare meening besloten worden tot af
schaffing van de gedwongen koffieteelt; die afschaffing
behoort geleidelijk te geschieden, en om daartoe te
komen moet een regeling gemaakt worden, die openlijk
moet worden afgekondigd, met bepaling dat vijfjaren
na den dag der afkondiging alle dwang om koffie te
telen zal zijn opgeheven. Gedurende die vijf jaren
moet reeds terstond de indische koffieplanter worden
vrijgelaten in de keuze van het terrein en de wijze
van grondbewerking en aanplant; indien de bevolking
zich uit eigen beweging in het gebergte vestigt om
aldaar kolfie te telenmoet haar in verschillende
opzichten vrijheid van lasten, althans verlichting vau
lasten worden toegekendtevens moet onmiddellijk
een begin worden gemaakt met het sluiten van vrij
willige overeenkomsten met de inlandsche gemeenten
of de inlanders persoonlijk tot het telen van koffie
voor het Gouvernement. Waar niettegenstaande de
verhooging van den inkoopprijs de koffieteelt voor de
bevolking meer lasten dan lusten zou blijven ople
veren, moet de aanplant terstond worden ingetrokken.
Nog andere maatregelen worden door de commissie
wenschelijk geacht.
Waar de bevolking nieuwe gronden (zoogenaamde
woeste gronden) voor de koffieteelt wil gebruiken
worde haar de voorkeur gegeven boven Europeanen en
anderen die nieuwe gronden in erfpacht verlangen
voor de teelt van andere gewassen.
De levering van de koffie worde voor de bevolking
gemakkelijker gemaakt door den aanleg van wegen
waar dit noodig is, in behoorlijk betaalde arbeid, en
door het bouwen van meer koffiepakhuizen waar de
koffie kan worden ingebracht.
De Regeering geve zoo noodig voorschot aan de
bevolking op den koffieoogst van het loopende jaar,
en stelle de Javanen, die koffieaanplantingen van het
Gouvernement hebben overgenomen, in de gelegenheid
om van die gronden het erfelijk persoonlijk bezit te
verkrijgen.
Door het aanleggen van bosschen op groote schaal
make men, waar dit geschieden kan, den grond weer
geschikt voor de koffieteelt, en, mocht dit noodig zijn,
richte men enkele Gonvernements-ondernemingen op,
in betaalden arbeid, om tot voorbeeld en aanmoediging
te dienen.
Voor de koffiecultuur op Sumatra's Westkust en
in de residentie Menado worden door de commissie
bijna dezelfde maatregelen aanbevolen als voor de
koffiecultuur op Java. Uit geheel haar verslag spreekt
de eenstemmige overtuigingdat met het bestaande
stelsel onverwijld moet gebroken wordendat men
de opheffing van allen dwang ernstig en krachtig
