ARBEIDSWET. Begrooting: van koloniën. Den 17 is te KOOg aan de Zaan bij her stemming tot lid van den gemeenteraad gekozen de heer D. de Vries met 94 stemmen tegen 60 op den heer C. P. J. Stam. Bij de voortgezette behandeling der spoorweg-begrooting op den 21 werd door den heer Clercx het gevoelen verdedigd, dat het billijk zou zijn, voor verzakkingen in spoorwegwerken niet de aannemersde uitvoerders der werken, maar de bouw meesters, de ingenieurs, aansprakelijk te stellen. Op de wijze als het nu gaat worden aanbestedingen hazardspelen en die spelen zijn bij de wet verboden. Deze algemeene opmerking had meer bijzonder betrekking tot eene aan de aannemers der lijn StavorenLeeuwarden opgelegde betaling van t 40000 boete. De minister antwoordde, dat de zaak met deze aannemers nog hangende was en wellicht tot een proces kon leiden. De Staat had in dezen naar recht en billijkheid gehan deld. De spoorwegbegrooting werd ten slotte met algemeene stemmen aangenomen. Daarna werd de behandeling der be grooting van waterstaat voortgezet. Bij art. 153 sprak de heer A. van Dedem den wensch uit, dat met betrekking tot de proeve ter verbetering van de nederl. paardenrassen geene mi litaire richting gevolgdmaar een meer algemeen standpunt ingenomen zou worden. De heer Rooseboom wilde juist, dat het ministerie van oorlog nog eene bijzondere premie zou geven voor de paarden, die voor de remonte geschikt waren. De minister antwoordde, dat het de bedoeling was in eene algemeene richting werkzaam te zijn, hetgeen niet belette, dat de proeven met de verbetering der paardenrassen aan de militaire belangen ook dienstbaar gemaakt kunnen worden. De landbouwers moeten er zich op toeleggen, dat wij de remonte geheel uit het binnenland kunnen trekken. Een speciaal officier in de commissie was onmisbaar. Bij art. 168 antwoordde de minister o. a., dat de postbe ambten de bijzondere diensten zullen blijven verrichten, welke zij thans verrichten; de aanneming van abonnementen op de bladen zal geschieden ten postkantore, maar voor rekening van den Staat. Daardoor zal juist mogelijk worden het ongeadres- seerd doen bezorgeu der bladen. Aan den heer Kerdijk werd overweging toegezegd van zijn verzoekom het lot van den postbode uit Warffum, die ten onrechte verdacht is geweest, te verzachten. De minister heeft verder den heer Mees toegezegd, een volgend jaar een voorstel tot traktementsverhooging der telegraafambtenaren te zullen doen. De aanneming der begroo ting geschiedde met algemeene stemmen. De heer Cremer ontvouwdeook namens eenige staat kundige vrienden, de redenen van wantrouwen in het beleid des ministers, namelijk wegens gemis aan vasten wil en door tastendheiduit verschillende maatregelen gebleken, in het bijzonder uit zijne financieele-, opium- Atjeh en godsdienst- staatkunde. De heer van Nunen verdedigde het beleid des ministers; de beschuldigingen waren naar zijn oordeel vaag. De heer van Houten had laatst zelf er op gewezen dat de minister geene eenzijdige godsdienst-staatkunde wil. In de opiumzaak heeft hij meer dan één zijner voorgangers gedaan. In Atjeh viel weinig meer te bederven en zelfstandigheid van den Gouverneur is goed. Zijne financieele staatkunde is afkeurenswaard, maar niet hij, wel de liberalen hebben den slechten financieelen toe stand teweeggebracht door de koffie-cultuur te laten achteruit gaan. Als men dezen minister wil trefien, moet men aan een liberaal het koloniaal beleid kunnen toevertrouwen. De heer Bool motiveerde zijne goedkeurende stem op grond van de goede verwachtingen, waartoe 's ministers verleden en kracht van werkzaamheid'recht geven. Hoewel zijne Atjeh- en financieele staatkunde bezorgdheid inboezemen, zou toch, nu na aanneming der schoolwet een tijdperk van verhoogde werkzaam heid is ingetreden, het uitlokken eener ministerieele crisis bedenkelijk zijn. De heer Mees merkte op, dat het optimisme van den mi nister op de sprekers overgeslagen is. De minister heeft onher stelbare organische gebreken. Hij bewijst, dat kennis niet altijd macht is; van een conservatief standpunt is steun jegens hem begrijpelijk maar zijne subjectiviteit op godsdienstig gebied zijne staatkunde ter zake van Atjeh, de koffie en de opium, die eene vaste hand eischen, maken langer vertrouwen onmogelijk. De heer W. van Dedem grondde zijn wantrouwen op s ministers opium-staatkunde. De minister verdedigde zijn beleid. Zijn optimisme is gegrond op zijne overtuiging, dat het Christendom eeuwig zal bestaan en kracht zal geven voor hervorming. De verloochening van het Christendom is oorzaak van alle ellende in onze en in de indische maatschappij. Maar tevens zal de Islam geëerbiedigd worden. Het voorgenomen opiumstelsel berust op de adviezen van deskundigen en ervaring sinds 1831juist het driejarig stelsel heeft millioenen gekost. Hij betoogde verder, dat een driejarig pachtstelsel de sluikerij krachtig ontwikkelde. Hij had de strengste bevelen tegen den sluikhandel gegeven en deed alles tot handhaving der bestaande wettelijke bepalingen. In den tegenwoordigen stand van zaken in Atjeh is het voorzichtig en wijs beleid en het gevolg van goede berekening om, vertrouwende op den Gouverneur van Atjeh, consequent te blijven volgen de gedragslijn, sedert vier jaren toegepast. Het financieele vraagstuk is moeielijkomdat het evenwicht moet bewaard blijven en tevens de belangen van Nederland en de nederl. ingezetenen behartigd moeten worden. Daartoe is het noodig vóór alles de rust te herstellen in Indië, waartoe de voorgenomen maatregelen betreffende heerendienstenland rente en kolfie zullen bijdragen. Zijne pogingen om de koffie op den werkelijken prijs te behouden getuigen almede van zijne zorg voor het financieel evenwicht. Ook voor de inlandsche bevolking zal hij blijven zorgen. De heer van Houten, erkennende, dat de minister bij de beraadslaging over de indische begrooting een beter standpunt dan de heer Lobman had ingenomen in het kerkelijke vraag stuk meende echterdat hijtoen herstellendethans weer ingestort is. De heer van der Eeltz sloot zich hierbij aan. De behandeling der onderdeelen werd tot den 23 verdaagd. Den 23 werd het eerst de begrooting voor Suriname behandeld. Alle door de commissie van rapporteurs daarop voorgedragen amendementen tot bezuiniging warden met ééne uitzondering aangenomen met ruim 4Ü tegen 37 of 38 stemmen, tengevolge van welke beslissingen het subsidie-cijfer verminderde met f 23850. Ten slotte werd de begrooting voor Suriname met algemeene stemmen en die voor koloniën met 53 tegen 33 stemmen aangenoman. De tegenstemmers waren liberalen. Van de tegenwoordig zijnde liberalen stemden vóór de heeren Tak van Poortvliet, Iloëll, Bool, Smidt en Kooijaards. Het hoofdstuk Onvoorziene uitgaven werd met algemeene stemmen goedgekeurd. Daarna waren aan de orde de wetsont werpen tot afwijking van de regels der gemeentewet omtrent de plaatselijke belastingen ten behoeve van de gemeenten Vlissingen, Edam, Hoorn, Purmerend en Alkmaar_ Dat voor Vlissingen werd goedgekeurd. De vier ontwerpen voor de Noordhollandsche gemeenten worden gelijktijdig behandeld. De heer Visser van Hazerswoude is tegen de heffing van wik- en weegloonenop de bekende grondenals in strijd met de gemeentewet. De heer van der Kaay zegt, dat de vraag in deze slechts is of, wanneer een gemeentebestuur den marktbezoekers gele genheid geeft hun waar te taten wegen, en zij naar eigen be lieven daarvan kunnen gebruik maken, het gevorderde loon beperkt moet blijven tot de werkelijke kosten van den verplichten dienst. Dit nu ontkent hij. De bezoekers zijn vrij, maar maken zij er van gebruik, dan weten ze, dat de gemeente daarvoor een door haar bepaald loon eischt. Art. 254 gemeentewet is dus hier niet toepasselijk. Het geldt hier geen publiekrechtelijke, maar privaatrechtelijke instellingen. Hij verklaart dat hij, van zijn standpunt, zich onthouden zal van stemming over deze ontwerpen. De heer Borgesius ontkent dat het geschilpuntdoor den heer van der Kaay gegeven, nog een geschilpunt is. Zijne beweringen zijn door de administratieve rechtspraak ongegrond verklaard en telkens heeft de Kamer deze heffingen goedge keurd, ja, wijziging gebracht in het bedrag der heffing; wel een bewijs, dat zij de wettelijke goedkeuring dezer heffingen erkende. Hij betoogt, dat langzame vermindering der heffing in den geest des wetgevers ligt. De motie-van der Eeltz tot sluiting der beraadslaging wordt aangenomen met 56 tegen 18 stemmen. Op art. 1 stelde de meerderheid der commissie van rappor teurs voorde heffing der wik- en weegloonen in de vier ge meenten van 70 centen per 100 P. terug te brengen tot 60 centen. De heer Ru t ge r s verdedigde het amendement als conse quente voortzetting van het beginsel van langzame verminde ring, in 1886 aangenomen. Dat de heffing onveranderd moest blijven op grond van de toegezegde wijziging in de gemeentewet ziet hij niet indat ware vooruitloopen op die herziening. Voorts betoogt hij, dat het bedrag der wik- en weegloonen ten deele voor verfraaiing wordt gebruikt. De minister van binnen 1. zaken kan geen nieuw gezichtspunt in deze zaak openen. De uitvoering, aan de ge meentewet gegeven, rechtvaardigt de indiening dezer ontwerpen en Thorbecke zelf heeft dit toegegeven. De wik- en weegloonen zijn ten deele als marktgelden te beschouwen en worden voor het grootste deel gebruikt ten bate van den handel. Verlaging van het bedrag acht hij ongewenscht met het oog ook op de aanstaande wijziging der gemeentewet. De heer W. K. van Dedem ontkent, dat in 1886 besloten is tot trapsgewijze vermindering der heffing. Zelfs indien het tegenwoordig amendement mocht worden aangenomenziet hij daarin geene beslissing voor de toekomst. Hij verdedigt de heffing. De motie-Eabius tot sluiting der beraadslaging wordt aan genomen. Het amendement tot verlaging der heffing tot 60 centen voor Edarn wordt verworpen met 38 tegen 31 stemmen. Het amendement tot gelijke verlaging voor Hoorn wordt verworpen met 38 tegen 32 stemmen. Voor Alkmaar en Purmerend trekt de comm. van rappor teurs de amendementen in. De ontwerpen zijn onveranderd goedgekeurd. De Middelenwet werd zonder beraadslaging goedgekeurd, nadat de Voorzitier de heer Domela Nieuwenhuisdie over het financieel beleid der regeering nog eens kort wilde spreken, gezegd had, dit niet te kunnen toelaten. Bij de algemeene beschouwingen eu bij hoofdstuk 7 b had daarvoor de gelegen heid bestaan. Daarna werd het wetsontwerp, houdende mach tiging op den Gouverneur-Generaal om ten behoeve van het vervoer van suikerriet tijdleijk de kustvaart binnen Ned. Indie te vergunnen aan schepenvarende onder vreemde vlagaan genomen. Te half één des nachts ging de Kamer tot nadere bijeen roeping uiteen. Te Krommenie ia de werkstaking onder de sigarenmakers geëindigd doordat een der werkstakers een eigen zaak opgericht en syne makkers als knechts aangenomen heeft. Wolsink de inbreker in de villa van den heer J.insen te Baarn en van den he8r Noothoven van Goor te Hilversum. is veroordeeld tot 6 jaren gevange nisstraf. Volg8ns den provincialen almanak zijn in Limburg thans 31 mannen- en 58 vrouwen-kloosters4 meer dan in 1888, De arr. rechtbank te Assen heeft de dionatbode te Hoogeveen die de boerderij van haren meester in brand siak tot 1% jaar hechtenis veroordeeld. Te VVolvega is eene aan het armbestuur behoo- rende woning, waarin res bedeelden in zes afzonderlijke kamers woonden afgebrand. De kerkvoogdsn van de ned. herv. gemeente te Ed&m hebben aan den gemeenteraad van Haarlem eene bijdrage verzocht voor de herstelling van een der kerk ramen van de Groote Kerk in 1607 door Haarlem aan Edam geschonken bij den herbouw van de op 24 Februari 1602 afgebrande kerk. Do „Heilssoldaat", orgaan van het Leger des Heils, zal met Januari a,s, van naam veranderen in „Oor logskreet." In het jaar 1889 zijn te Zaandam ter kaas markt aangevoerd 795 stapels gewogen 762 stapels of 79126 stuksEamen 153345 P. Voor Geertruide Blommersde dienstbode die het kind van den heer D. te Amsterdam bij een brand onlangs redde, terwijl zij zelve zwaar gekwetst werdis 1500 bijeengebracht. Bij kon. besluit van den 9 is ten aanzien van den werktijd in fabrieken en werkplaatsen onder VI o.a, het volgende bepaald Naaisters breisters borduursters passementwerksters modemaaksters of vervaardigsters van vrouwelijke hand werken. (Werkplaatsen van) Het is vergund den arbeid van eene vrouwelijke per soon boven veertien jaren te doen eindigen op zijn laatst te 8 uren dez namiddagsonder voorwaarde, dat haar arbeid niet vroeger aanvange dan te 8 uren des voormiddags. - De 3 October-vereenigine: te Leiden telt op het oogeBblik 2439 leden en 443 donateurs. De raad der gemoente KsilOO heeft den 23 benoemd tot onderwijzeres aan de openbare school aldaar, mej. A. F. Diemei te Broeke by Neede, No. 2 der voordracht, waarop mej. J. Duonewold te Akersloot No. 1 en mej. Damave te Helder No. 3 stond. Het wrak van de in de Noordergronden gestrande engelsche stoomboot Dragonfly is met de lading rogge verkocht voor f 444de geborgen gedeeltelijke inven taris voor ruim f 1000. Te Goes is weer een varben van 240 a 250 pond, dat geslacht sou worden, afgekeurd, wijl daarin trichinen gevonden werden. De 4 pet's geldleening der Harmonie te Gro ningen groot f 180,000is meer dan 20 maal vol- teekend. Beroepen bij de ned. geref. gemeente (doleerende) te Zaandam is beroepen de heer H. H. Kuyper Aï,, doctorandus aan de Vrije Universiteit. De gouvernementa-koffieoogst op Java wordt thans voor dit jaar geraamd op 548787 pikols. De straat- en havenverlichting te Volendam is aangenomen voor f 1775 door B. Kok. Te Groningen is een man van een hooiblok door een luik gevallen en kort daarna aan de gevolgen overleden. De minister van justitie heeftkrachtens art. 15 der wet van 5 Mei 1889 (Staatsblad nr. 48), houdende bepalingen tot het tegengaan van overmatigen en ge vaarlijken arbeid van jeugdige personen en van vrouwen, den vorm der kennisgeving bedoeld in het eerste lid van dat artikelvastgesteld a's volgt Kennisgeving van een ter zake van den arbeid aan een persoon overkomen ongeluk. (Artikel 15 der wet van 5 Mei 1889, Stbl. n°. 48.) Aan den Burgemeester van 1. Naam en voornaam van den persoon 2. diens ouderdom 3. gehuwd of ongehuwd 4. diens woonplaats 5. diens beroep 6. bedrijf of onderneming 7. plaats van het ongeluk 8. arbeid ter zake waarvan overkomen 9. aard van het ongeluk 10. waardoor overkomen 11. dag en uur waarop 12. woonplaats van het hoofd of den bestuurder; 13. dagteekening dezer kennisgeving 14. bandteekening. - Het stoomschip Prins Willem I van den kon. West-indischen Maildienst had te Havre nagenoeg alle lading gelest. Te Paramaribo hadden slechts twee reizigers 2e klassemilitairen plaats genomen en te Havre waren er 3 bijgekomen do bemanning bestond nit 36 koppen. Van deze 41 man kwamen 28 te Bou logne sur Mer en 11 te Treport behonden aan. Uit de te Treport aangekomen sloep waren de tweede kok en een matroos verdronken. De boot was verzekerd voor f 300,000waarvan f 25000 voor risico der maatschappij. Ongeveer f 32000, in specie aan boord, is geborgen. Den 3 Januari is de inschrijving geopend op 160 aandeelen a f 1000 splitsbaar in onder-aandeelen van f 500, zijnde het maatschappelijk kapitaal, groot/160,000, der Maassinissobe Waterleiding-maatschappij, te vestigen te Maassluis, met waarborg van de gemeente van een jaarlijksch waterverbruik gedurende den geheelen duur der concessie. De brand in de groote dekenfabriek van de firma J. O. Zaalberg en Zoon te Leiden is ontstaan door het vallen van den nachtwaker met een petroleumlampje van de trappeD, tengevolge waarvan de geheele spinnerij weldra in brand stond en geheel uitbrandde. De machine kamer is behouden, evenals het aan de overzijde van de fabriek gelegen magazijn. Meer dan honderd werk lieden zijn zonder brood, doch zullen in het machine- gebouw spoedig het werk kunnen hervatten. De fabriek was op benrspolis verzekerd. De door de Nieuwjaars-commissie te Purmerend bij de ingezetenen gehouden collecte bracht f 425 op ongeveer f 80 minder dan ten vorigen jare. De gemeenteraad van 's-Hertogenbosch heeft den 19 besloten tot afstand der oude rechterlijke archieven aan het Rijk. De gemeenteraad van Purmerend heeft den 20 het verzoek van de heer T. Sanders, civiel-ingenieur te Amsterdam om vergunning tot exploitatie van de tramlijn Sohouw-Purmerend, in handen eener commissie om bericht gesteld. Het Nederl, barkschip Tborbeeke VII is den 21, des namiddags ongeveer 3 uren, in het Noordzeekanaal bij Buitenbuizen in aanvaring gekomen met het stoom schip P. Caland en gezonken waardoor voor groote schepen de vaart gestremd werdterwijl de Caland oogensehijnlyk geen schade bekwam. Een duikeronder- zoek aan boord van de Thorbecke heeft doen zien, dat bet gat in betrekkelijk korten tijd hersteld kan worden; bet voornemen bestaat, het schip na die herstelling leeg te pompen. Den 21 des nachts is nabij de reede van Vlissin gen het ooslenrijksohe stoomschip B. Kemmeny van Fiume naar Antwerpen in aanvaring gekomen met het dnitsche stoomschip Germania, van Antwerpen naar Hamburg bestemd. De Germania is gezonken, doch de bemanning met eigen boot geredde Kemmeny is zwaar lek te Vlissingen in het dok gebracht. Den 21 des nachts werden te Amsterdam door twee werklieden der reiniging eenige personen ontdekt, die glasruiten in een kleerenmagazijn stuk sloegen. Een der daders19 jaren oudwerd kort daarna aangehouden in het bezit van gestolen broeken. In bet hospitaal te Amsterdam worden dage lijks zeer vele militairen lijdende aan zware verkoud heid en griepter verpleging opgenomen. Den 21 waren van de 275 bedden nog slechts 20 onbezet. Bij de mariniers waren den 22 en 23 ongeveer 59 gevallen. Ook op de oorlogsschepen komen gevallen voor. De bemanning van het gezonken stoomschip Leerdam is den 21 des avonds van Hamburg naar Rotterdam vertrokken. Op de wintervergadering van den Geneeskundigen Raad van Noordhollandden 23 fe Amst6rd8.nl gehouden is docr een der leden medegedeeld dat hij onderzocht had drop, van een zoogenaamd snoeptafeltje afkomstig. Dat ODderzoek had doen ziendat deze drop bestond uit: blanke stroop, roggemeel en beenzwart. De op den 27 bepaalde aanbesteding van het bcawen eener schutsluis met eenige daarbij beboorende werken te IJmuiden ie tot nader bericht uitgesteld. Te Nieuwendam is een te Buiksloot wonende man, in beschonken toestand verkeerende, van het bal kon van een v agen aan den Noordhollandsehen stoom- tiam gevallen en overreden. Hij was zwaar gewond. De Nederl. Zuid-Afrikaansehe spoorweg-maat schappij keert op 1 Januari 1889 f 30 voorloopig dividend uit. Stoomdr. Herms, Coster Zoon Alkmaar.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1889 | | pagina 6