Levend of dood FEUILLETON. Twee en Negentigste Jaargang 1890. De Europeanen in Afrika. 12 JANUARI. JVo. 6. ZONDAG Dit nummer bestaat uit twee bladen, EERSTE BLAD. CORRESPONDENTEN worden beleetd verzocht, hunne reke ningen ten spoedigste in te leveren. De Uitgevers. Officieel Gedeelte. INSCHRIJVING voor de MILITIE ten raadhuize der gemeente Alkmaar op Dinsdag en Vrijdag, s namiddags van 5 tot 7 uur, tot en met 20 Januari 1890 (Novelle van EMIL HARRIOT). COURANT. Prijs der gewone Advertentiën: Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS- TER ZOON. UKHAARSOHE Deze Courant wordt 'Dinsdag-, Donderdag- en ■Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar -.0,80franco door het geheele rijk 1, i De 3 nummers 0,0tt. Op Afrika en zijn bewoners is voortdurend de belang stelling van regeeringen en handelaren van -reizigers :zendeiingen en pbilanthropen gevestigd. Te Brussel ver gadert het congres tot bestrijding van de slavernij in -dat werelddeel. De Koning van Italië sluit een verbond met den nieuwenKoning van Abessinie en aanvaardt het beschermheerschap over dit landterwijl de Afri- kaansche vorst zich y-erbindt om met geen andere mogend heid in betrekking te zullen treden dan door bemiddeling van de Italiaansche Regeering. Rusland weigert echter dat traktaat te erkennen Tusschen Engeland en Por tugal .zijn moeilijkheden ontstaan over grondgebied in Midden-Afrikadat de Portugeezen in bezit zouden hebben genomen in strijd met de betore rechten van de Engelschen en in spijt van de Eugelsche vlagdie de aulandsche stammen hadden aangenomen. Maar allen verheugen zich over de behouden aankomst aan de kust onder Europeesch gezag van den grooten reiziger Stanley en den wakkeren Emin-Pacha, die den hem toevertrouw den post niet wilde verlatenvoordat do uiterste nood er hem toe dwong. Binnen weinige jaren zullen misschien alle kusten van het donkere werelddeel door Europeesche mogendheden in bezit genomen, onder haar beschermheerschap gesteld, of althans onder haren invloed gebracht wezen zoodat zij er, onder welken vorm dan ook, meester zijn. Daar aan de kust blijven de botsingen reeds niet uiten wanneer zij vandaar het land indringen moeten onaan gename ontmoetingen volgen gelijk onlangs van de Portugeezen met de Engelsehen. En wat is het doel van al die inspanning Aan de Afrikaansche volken de "beschaving brengen of het Christendom misschien Dat is ongetwijfeld het doel van den zendelingmaar de Europeesche regeeringen en de Europeesche maat schappijen die de regeeringen voorgaan of in haar gevolg meetrekken hebben een ander doel. Terrein winnen voor den nationalen ondernemingsgeesteen veld voor de werkkrachten eener steeds toenemende bevolking., die zich in het vaderland verdringt een markt voor den wasseuden overvloed van de voortbreng selen der nijverheid, nieuwe wegen en nieuwe produkten voor den handel. Zijn beschaving en christendom de vruchten van do aanraking met de Europeanen, zooveel te beter, maar het doel van deze ondernemingen is iets anders, is het behalen van winst en voordeel, het zoeken naar rijkdom naar welvaart of dagelijksch brood. Niet in het belang van den neger betreedt de Europeaan den Afrikaauschen bodem, maar in zijn eigen belang. Ge schiedde het met een onbaatzuchtig oogmerk en tot één grootsch gemeenschappelijk doel, de verschillende natiën zonden optreden als bondgenooten, zouden samenwerken, elkander steunen en voorthelpen en zich over en weder verheugen over den goeden uitslag harer pogingen. Nu treden zij op als concurrenten die elkander benijden belemmeren tegenwerken heimelijk belagen of openlijk bestrijden. Maar niet alleen van elkander zijn de Europeesche volken onvermoeide en strijdlustige mededingers; zij hebben daar enboven allen te zamen een gemeensehappelijken en sterken mededinger in den Arabier, die hun voor is geweest en den Islam met zich brengt. Men moet over dit werk der Arabieren niet gering denken. Zij zijn diep in het binnenland doorgedrongenhebben wegen aangelegd moskeeën gesticht, met strenge hand orde gevestigd en voor veilig verkeer gezorgd, den rijstbouw en het kwee ken vau den oliepalin bevorderd en den negers katoenen kleeren gebracht, maar geen rum en jenever. Integendeel hebben zij matigheid gepredikt en Mohammed's verbod van den wijn en alle alcoholische dranken alom verspreid en gehandhaafd. Terwijl dan ook het Christendom slechts uiterst langzaam veld wint of niet de minste vorderin gen maakt, in elk geval de bekeerlingen bij enkelen telt, treden invloedrijke hoofden tot het Mohammedanisme toe, gevolgd door hunne onderdanen, en worden geheele stammen gelijkelijk bekeerd. Groote voordeelen heeft de Muzulmansche Arabier daarbij ook hierin, dat de neger zich nader aan hem verwant gevoeltdat hij zelf den neger meer als zijns gelijken beschouwt, gemeenzamer met hem omgaatonder hem blijft wonen en zich door het sluiten van huwelijken met hem verbindt. Bij het bestuur van het Congres te Brussel is een verzoek ingekomen van de Britsehe Commissiedie het verwilderen der inlandsche rassen ten gevolge van het gebruik van sterke dranken tracht tegen te gaan. Zij herinnert er aan, hoe op het congres te Berlijn in 1885 de ernstige wensch werd uitgesproken, dat alle mogend heden, die eenigen invloed of gezag in het Congo-gebied hebbenvoor het behoud van de inlandsche bevolking en de verbetering van haren zedelijken en stoffelijken toestand zullen waken. Zij merkt op dat een belang rijke hinderpaal daartegen bestaat in den handel in sterken drankwaarvan de verderfelijke buitensporig- 10) »Is die vreeselijke toestand onlangs weergekomen vroeg ik na eene pauze. »Ja, sedert gisteren", antwoordde mijn vriend, >maar nu op eene geheel andere wijze. De rusteloosheid waarvan hij steeds vergezeld ging, is nu niet voorgekomen. Irene staat sedert gisteren avond aan het venster, beweegt -zich nietzegt niets raakt geen voedsel aan en is somber en in zich zelf gekeerd. Als ik haar roep ziet zij mij aan met oogen zonder -uitdrukking, alsof zij mij niet herkende. Zij is precies eene stervende." »En de grootmoeder", vroeg ik verder. »Zij kwijnt weg. Sedert den dood van de kleine is zij bijna stom geworden. Meestal sluit zij zich in hare vertrekken op." »Kan ik haar zien en spreken?" »Ik weet het niet. Klop aan hare deurmisschien laat zij je binnen. Ik ging heen en zocht de vertrekken op, die door de oude vrouw bewoond werden. »Wie is daar riep iemand nadat ik herhaalde malen had aangeklopt. »Doe maar open", antwoordde ik. »Ik moet met u spreken." Ik vernam slepende schredendie de deur naderden, de sleutel werd omgedraaid. Ik deed zelf de deur open en trad snel het vertrek binnen. Die oude vrouwdie er nog grijzer en afgeleefder uitzagdan toen ik haar verlaten had, stond tegenover mij, en zag mij aan met oogen, waaruit het licht al half geweken was. Met een ijzeren greep vatte ik haar bij de polsen trok haar naar mij toe en zag haar strak in het gelaat. »Waar is de doode Maria? vroeg ik zacht en langzaam. Zij liet een kermend gelnid hooren en trachtte zich los te wringen. Ik hield haar echter vast. »Bij alleswat ons menschen heilig is", zeide ik tot haar, bij God en de eeuwigheid, waaraan wij niet kunnen ontloopen bij het laatste oordeeldat onze kleine en groote zonden aan het licht brengtantwoord mij Gij zijt oudde dood zoekt naar n en zal u spoedig vin den. Neem uwe vreeselijke schuld niet mede naar het graf en naar de eeuwigheid. God is een streng rechter. Wat is er met Maria gebeurd Waarom rust haar stoffe lijk overschot niet in de kist?" Zij staarde mij aanontzet en weerloos en steunde zachtjes. Toen zakte zij in elkaar en lag voor mij op de knieën. »Ik zal het bekennen", zeide zij. Ik bleef voor haar staan. »Wij hadden Maria begraven haar vader en ik", begon zij »en waren in ons vaderland teruggekeerd. Zes dagen waren wij tehuis en zaten in de verlaten kamers en beweenden het kind en het kleinkind, toen or, 't was 's avonds laat en de bedienden sliepen reedsbuiten aan de schel getrokken werd. Mijn zoon en ik gingen naar voren om open te doen ik droeg een kaars en lichtte mijnen zoon bij, terwijl hij de deur ontgrendelde op den drempel stond een dicht gesluierde vrouw. Ik liet het licht der kaars op haar vallen zij sloeg den sluier naar achteren en toen uitten wij een kreet van ontzet ting vóór ons stond de doode Maria. Maakt geen leven", zeide zij, »en laat mij binnen. En past op, dat niemand mij zie of hoore." Haar vader nam haar bij de hand en bracht haar in de huiskameren ik volgde met het lichthij en ik trilden als espenbladeren. »Zijt ge levend begraven geworden, mijn kind", vroeg mijn zoon haar. Of vindt uw geest geen rust in het graf?" »Ik ben dood geweest'1, antwoordde zij, »wist van niets, gevoelde, zag, hoorde niet" zij sprak als eene slaapwandelaarster zonder klank, zonder uitdrukking en staarde inet doffen blik voor zich uit»toen ont- heden in Europa te land en ter zee worden bestreden maar die in Afrika in volle vrijheid tiert en den inlander lichamelijk en zedelijk ondermijnt. Hoe men echter in Afrika den handel in sterke dranken zal kunnen beperken, zonder hem geheel te verbieden en geen invoer van sterke dranken in de bedoelde gewesten toe te laten, is niet duidelijk. Maar het Congres te Brussel heeft eigenlijk ten doel de bestrijding van de slavernij en den slavenhandel. Tusschen beide zal men echter een verschil moeten maken- De slavernij zelve zal in Afrika en onder Mohamme- daansche volken niet kunnen worden afgeschaft zonder de geheele maatschappij om te keeren de geheele mate- riëele welvaart, de landbouw, de handel rusten in Afrika op den slavenarbeid. In hunne eindelooze onderlinge oorlogen maken de negervorsten de krijgsgevangenen en de geroofde bevolking der vijandelijke stammen tot slaven. Die zij niet konden gebruikenwerden vroeger een voudig ter dood gebrachtlater hadden zij gelegenheid hen te verkoopen aan de Ara-bierendie hen weg voeren en verhandelen. Op de lange tochten door wil dernis en woestijnwordt door de weggevoerde slaven onbeschrijflijk veel geleden, en de lijken van hen die bezweken teekenen niet zelden het spoor van den treu- rigen karavaan, vooral sedert de slavenhandelaar zich vaak genoodzaakt zietzijn menschelijke koopwaar met groote snolheid en langs wijde omwegen in veiligheid te brengen en te onttrekken aan do waakzaamheid dei- troepen, die zijn handel moeten tegengaan. Medelijden en menschelijkheid zijn op die wilde jacht volkomen on bruikbare eigenschappen. Daarentegen schilderen reizigers in het oosten ons het lot van den slaaf, die eenmaal zijn meester heeft gevonden, in den regel af als verre van ondraaglijkja meestal zacht en voldoende voor zijne behoeftenzóó zelfsdat hij den terugkeer naar zijn vaderland niet wenscht en van de gelegenheid om zijn vrijheid terug te verkrijgen geen gebruik maakt. Den uitvoer van slaven uit Afrika, die tot oorlog eu en menschenroof uitlokt, tegen te gaan, blijft echter te recht het streven der Europeesche natiën. Daartoe be raamt ook het congres te Brussel maatregelen. Hiervan mag men echter zeker zijn, dat de mannen die den toestand kennen, zullen voorkomen, dat in al te grooten ijver een kruistocht tegen den slavenhandel in Afrika zal worden beproefd en een poging zal worden gedaan om, niet alleen langs de kust, maar in het binnenland den slavenhandel met kracht van wapenen tegen te gaan, wat tot niet anders zou kunnen leiden dan tot een jam merlijken strijd en tot de grootste ongeregeldheden en de vreeselijkste oorlogen met en tusschen Arabieren en negerstammen. Het verlies van mensehenlevens en de ellende, die van zulk een kruistocht de gevolgen zouden wezen zijn niet te berekenen waakte ik plotseling tot een nieuw leven. Ik lag in de kist en was erg koud. Toon rees het deksel in de hoogte, de grond spleet, en ik werd als door onzichtbare handen uit de kist getild en uit het graf, en lag nu tegen den heuvel het was middernacht en de maan scheen op mijn grafzerk. Ik las het opschriftlas mijnen naam bezag mijn lijkgewaad ik was alzoo werkelijk dood en begraven geweest. En nu leefde ik weer, wist echter zeker dat ik geen recht meer had te leven en dat niemand mocht vernemen, hoe ik weer uit het graf opgestaan en gevlucht was. Daarom maakte ik met mijne handen het graf weer dicht en zwierf toen doelloos rond, terwijl ik echter steeds zorg droeg, dat niemand mij zag. Toen de morgen aanbrakkwam ik cp den straatweg eene troep reizende komedianten tegen. Toen die menschen mij zagenbleven zij staan en sloegen een kruis. Ik smeekte hen medelijden met mij te hebben, en mij niet te verraden. Ik zeide, dat ik van het altaar was weg- geloopen, omdat men mij met eenen man wilde doen trou wen, dien ik haatte, en dat ik nu van plan was, eenige bloedverwanten op te zoeken, die op mijne zijde waren, en mij in hnn huis wildon verbergen. Waarom ik deze leugen bedachtweet ik niet. Ik weet alleen dat ik hun de waarheid niet mocht vertellen. Dank zij het witte gewaadden krans van oranjebloesem en den sluier welken ik droeg, schonken zij geloof aan mijn ver haal. Ik verzocht nu eene der vrouwen, mij eene andere japon te geven, ik wilde haar dan de mijne laten, want in mijne kleederon kon ik onmogelijk onopgemerkt ont komen. De vrouw was goedhartigmisschien be koorde haar het vooruitzicht mijn satijnen gewaad te bezitten om 't evenzij hielp mij van kleederen verwisselen, gaf mij ook een hoed en een sluier en nam daarvoor mijn kostbare japon in ruil. Daarna trokken zij weer verder en ik vervolgde mijnen weg in de tegen overgestelde richting. In de eerste stad, waar ik door kwam verkocht ik de snoer paarlen en armbanden eu ringen welke gij mij mee in de kist hadt gegeven en kwam op deze wijze aan geld. Nu trok ik naar het l uid mijner geboorte en reisde dag en nacht tot ik hot

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1890 | | pagina 1