I No. 9¥. Twee en Negentigste Jaargang 1890. Slechte lectuur? Wik- en Weegloonen. ZONDAG 19 JANUARI. BUITENLAND. BINNENLAND. Vergadering der afdeeling W1ERINGER- W.44R!) der llollandsche Maatschappij van landbouw, gehouden 16 Januari. i BELCIIE De Kamer heeft haren arbeid hervat. Zij zet de beraadslaging over de wijziging der wet op het hooger onderwijs voort. De bijeenkomst tot bestrijding van den slavenhandel zal den 20 te Brussel haren arbeid hervatten. Uit Charleroi wordt gemelddat in verscheidene mijnen op nieuw werkstaking uitgebroken is ten gevolge van geschil omtrent de toepassing der toege stane vermindering van werkuren. JHJITSCREANO. De stad Elberfeld heeft besloten 60000 beschikbaar te stellen voor eene instelling tot verbotering van arbeiderswoningen, als een blijvend aan denken aan wijlen keizerin Augusta. In Dec 1889 zijn in de openbare slachthuizen te Berlijn 83148 beesten geslacht tegen 86690 in Dec. 1888. Het aantal geslachte varkens daalde van 45237 tot 34567, als gevolg van het nog steeds gehandhaafde verbod van den varkensinvoer. Rijksdag. Den 16 is bij de beraadslaging over de begrooting voor de posterijen door den staats-secrotaris, den heer Stephan, medegedeeld, dat de Keizer afgezien had van het inrichten van een keizerlijk bureau in het nieuwo postkantoor te Frankfort aan do Main. PRUISEN. Huis van Afgevaardigden. Den 16 werden de voorzitter en de onder voorzitters herkozen. De minister van financiën gaf een overzicht van de be grootingen voor 1886/7 en 1888 9 en diende tevens de begrooting voor 1»90/1 in. De toestand der geldmiddelen was gunstig. Er was over 1888/9 een overschot van ongeveer 80.000.000 mark, waarvan 3,8 uit de directe, 9,8 uit de indirecte belastingen en 37 uit de spoorwegen komen. Het vroeger telkens terugkeerende tekort was ovorwonnen, dank zij den maatregelen der regeering, voornamelijk wat betreft de alcoholbelasting. De be grooting voor 1890 1, ton bedrage van 1586 millioen, was 108 millioen hooger. De minister waarschuwde tegen terugtreden in de tolwetgeving en zeide, dat^ de regeering voornemens was om de voor schulddelging bestemde 18 millioen te besteden aan verbetering van de bezoldiging der ambtenaren, zoo het Huis daarin toestemde. FRANKH9JK. Te Parijs is het aantal sterfge vallen weer tot 230 per dag gedaald. De ziekte blijft afnemen. De hertog van Aumale heeft in deze week zijn 68 verjaardag gevierd. Hamer. Don 16 werden tot onder-voorzitters ge kozen de heeren de Mahij, Deville, Casimir-Périer en Peytral en tot secretarissen de heeren Duclaud, Guillau- mon en Roijor. De heer Gerville-Réache heeft zijn voor nemen om aan de regeering inlichtingen te vragen over eene beweerde samenkomst tusschen keizer Wilhelm en president Carnot te Brussel opgegeven, nadat hem ge bleken was, dat de minister-president Tirard weigeren MuÜatuli zoekt de waarde van den mensch in persoonlijkheid, arbeid en onthouding en beschouwt het als zijn plicht om wat is te leeren kennen. Ieder die me kent schrijft Multatuli kan weten, dat ik werkzaam ben en eigenlijk ben ik niets dan dat. (Ideeën IY. 267). Ik dring aan op zelf-waarnemen, zelf- oordeelen zelf besluiten 804. Maar ik wenschte dit alles verbonden te zien, met wat blijken van ernstige inspan ning. Wie 't ploegen en eggen verzuimde mag geen deel nemen aan 't oogstfeest alsof hij behoorlijk had meegewerkt. Dit is stuitend voor den arbeider die in 't zweet zijns aanschijns derft. Kennis is weten; leven arbeid (Zaaier 37.) Er zijn weinig foutenja misschien geene die niet voortkomen uit luiheid. 460. De traagheid der natuur is onwil om te veranderen van beweging of om daarmeo op te houden. De traagheid van onzen geest is gewoonlijk onwil om te bewegeu. 461. Een arbeider verstuikte zijn voet en de meester riep voortIk heb mijn geest verrekt en mijn meester roept: Voort! Meester, ik zal! 67. Niemand schat hoog genoeg wat hij zijn kan. Niemand laag genoeg wat hij is. 505. Wijsbegeerte, zucht om to weten, te begrijpen (niet begrijpen is een verkeerde gewoonte 462) is de roeping van allen. Wie zich reden geeft van wat hij waarneemt of zelfs wie zich inspant om die reden te vinden kan niet gebiologeerd blijven. Een tafel op 4 pooten neemt geen 1000 pooten aan, om zich te schikken naar een droom vol monsters. De on bewegelijke wand treedt niet dreigend op ons toe, omdat wij ons iets akeligs voorsteldou. Wie 's avonds een leege portemonnaie op zijn nachttafel legdezal dien 's mor gens niet gevuld vinden omdat hij droomde van schat ten. De werkelijkheid vleit niet en dreigt niet. Zij is oprecht. Zij is onomkoopbaar Zij is waar. Zij en zij alleen. 899. We zijn van de geboorte af onderworpeu aan vooroor- deelen. Men dringt het kind allerlei leugens op die niet zoo zeer op zich zelf schadelijk zijn maar hierom zoo uadeelig werken, wijl de kleine mensch gewoon raakt, in plaats van de vraagwat is waarheid zich telkens deze andere vraag voor te leggen: Wat zegt hierover baker zoo of zoo? Hoe oordeelt de heilige die en die? Hoe luidt de jurisprudentie van den Hove? 559. De vooroordeelen, die men zijn kinderen inprent, zijn zooveel beletselen die hen vasthouden en 't is ijdel een ernstig streven naar waarheid te verwach ten van iemanddie door vooroordeelen beheerscht meent dat streven te kunnen nalaten. Wie niet streeft, zou op die vraag te antwoorden. Men zegt thans, dat de boulangisten daarover inlichtingen zullen vi'agen. Senaat. Do heer Leroijer is den 16 tot voorzitter herbenoemd; tot onder-voorzitters werden benoemd de heeren Challomel-LacourHumbert, Bardoux en Merlin. ORIEKEITLAIVD. Blijkens telegram van den 15 uit Athene zijn verscheidene leden der koninklijke familie door de influenza aangetast. ITALIË. De hertog van Aosta, broeder des Ko- nings is door longontsteking aangetast. Zijn toestand is ernstig. De koning werd te Turijn verwacht. POETUGAE. De nieuwe ministerpresidentde heer Serpa Pimentel, heeft in de kamer medegedeeld dat het ministerie de rechten der portugeezen handhaven en voor de nationale eer en de belangen des volks waken zou. Het zal beginnen mot op de uitgaven^ te bezuinigen en bijzondere zorg te wijden aan de koloniale aangelegenheden, het leger, de zeemacht en den landbouw. RIJSIiAN». De Staatscourant bevat een schrijven van den*Keizer aan den Gouverneur van Moskou,-waarin wordt gezogd »Bij de intrede van het nieuwe jaar is het mijne oprechte bede dat de krachten van ons vader land zich ongestoord kunnen blijven ontwikkelen te mid den van den vrede, die door allen wordt gewenscht". SPANJE. De Koning is het tijdperk van herstel ingetreden. De Koningin-regentes heeft den heer Alonzo Martinez, voorzitter der Kamer, met de samenstelling van een ministerie belast. Deze aanvaardde de opdracht en zal een ministerie uit de midden-partijen vormen. BULEARIJE. De nieuwe bulgaarsche leeniug groot 15.000.000 is ruim zes maal volteekend. V ER EEN IE WE STATEN. In den Senaat heeft de heer Sherman namens do commissie voor buitenl. zaken een voorstel ingediendwaarbij bepaald wordt dat twisten, welke tusschen de Vereenigde Staten en andere landen mochten onstaan, door een scheidsgerecht uitgemaakt zullen worden. Dit voorstel zal later worden onderzocht De heer Turpie verlangde, dat de regeering de republiek Brazilië terstond zou erkennen. Het con gres, betoogde hij verder, moest besluiten, dat het aan geene europeesche mogendhoid zal vrijstaan, zich met do aangelegenheden op het westel jk halfrond te bemoeien, hetzij om een koninkrijk of keizerrijk op te richten of om het vestigen eener republiek te verhinderen SSRAKIÏiIE. De nieuwe postzegels zullen weldra gereed zijn. Het merk is een kruis, omringd door 21 sterren, die de 20 provinciën en de stad Rio de. Janeiro voorstellen met het onderschrift: E. U. do Brazil. zal niet bereiken. Wie niet zoekt zal niet vinden. Doch niet elk streven wordt bekroond. Niet ieder die waarheid zoektzal de waarheid veroveren Doch niets doen niet streven is in strijd met de geheole natuur. Niets doenniet bewegen is verkrachting van ons zijndat uit beweging bestaat, 't Is miskenning van onze roepingdie strijd wil ter verovering van 't on bekende. Aan niets twijfelen a!les meenen te weten, te begrij pen is het zekerste middel om onkundig te blijven. Natuurlijk. Waarom zou men zich moeite geven om iets te verkrijgen, dat men meent reeds te bezitten Maar eilieve indien Gallilei Keppler Huyghens Newton Humboldt aan niets hadden getwijfeld zouden ze niets gevonden hebben. Sommige (menschon) worden beheerscht door een idee fixe. Hun vooroordeel is t. beilig huisje waaraan niet mag geraakt worden op strafle vau anathe ma «Praat wat je wilt datdat of dè,t is een paal boven water." 't Is mij wèl en ik erken dat er iets palerigs ligt in zulke redeneeringen. Jammer maar, dat zoo'n paal gewoonlijk reeds was ingeheid in de dagen van grootvader ofvroegeren 't dus de moeite waard wezen zou eens na te zien of men dat ding nog altijd voor dukdalf gebruiken kan. 579. Wat moet ik zeggen van hen die uit trots of hoof digheid weigeren te onderzoeken of hun »paal boven water" verrot zou kunnen zijn Zouden ze ook te trotsch wezen om buikpijn te voelen na 't overladen van hun maag Te trotsch om nat te worden in t bad? 581. Moet ik wijzen op de velen die te traag zijn om te veranderen van opinie 't Getal van dezulken is groot en ik heb medelijden met de onnoozelheid van hun berekening, want zietoch moet do weg afgelegd worden. 582. Een hinderpaal op den weg van vrij onderzoek is zinnelijkheid. Uit zinnelijkheid nemen wij indrukken behagelijke of onbehagelijke gemakshalve als opiniën aan en meenen iets gedemonstreerd te hebben als wij uitdrukking geven aan indrukken of gevoel. We zijn op dit punt als sommige geneesheeren, die koffie of wijn al dan niet gezond vindennaarmate zij zelf min of meer op die dranken gesteld zijn 584. Lafhartigheid is oen van de grootste bezwaren tegen de vrije studie, want wijsbegeerte heeft behoefte aan dat element vaa juist denken: aan moed. En niet alleen tot het verkondigen van een gevonden waarheid neen tot het vinden en erkennen zelfs, is deze moed een voreischte. Bij elk nieuw vooroordeel dat wij overwinnenbevangt ons zekere schroom om door te tasten en 't gevondene tot ons eigendom te maken. De hoogste graad van moed is hoogmoed. 220. Nederigheid is een lafhartige en ou_ Tegenwoordig 15 leden en 1 gast. Na opening der vergadering lezing en goedkeuring der notulen werd door den voorzitter mededeeling gedaan van eenige in gekomen stukken, welke voor kennisgeving werden aan genomen. De heeren J. A. Kaan en D. D. Kaan brachten ver slag uit van de vergadering der Hollandsche Maatschappij van landbouw en van de Vereeniging tot ontwikkeling van den landbouw in Hollands Noorderkwartier. Tot afgevaardigde voor de in dit jaar te houden ver gadering van laatstgenoemde vereeniging werd de heer E. Rijkes gekozen. Met een toepasselijk woord werden vervolgens de prijzen uitgereikt, door de heeren E. Rijkes, J. Bakker Jz. en mej. de wed. S. Grin op do tent joustelling to Haar lem behaald. Aan mej. A. Rijkes werd een getuigschrift toegekend, als maakster van do met eersten prijs bekroonde Edammer Kaas. De voorzitter de heer J. Zijp Hz zeide hierna on geveer het volgendeTot mijn leedwezen zie ik mij gonoodzaakt, na de beslissing welke zoo onverwacht over ons gekomen is in zake de heffing der wik- en weeg loonen deze zaak wederom in behandeling te brengen. Allo leden zullen door de couranten toch wel met het feit bekend zijn geworden dat ondanks de bezwaren daartegen ingebracht, met Edam, Hoorn en Purmerend ook Alkmaar wederom gerust en vrijelijk zijn 70 centen, ongerekend de tasman zal kunnen heffen. Door den heer Visser van Hazërswoude werd met een warm pleidooi voor verlaging van 70 op 60 eonten, de behan deling van het desbetreffend wetsontwerp ingezet, terwijl onmiddellijk daarna de alkmaarsche afgevaardigde van der Kaay het wederom zijne roeping vond, om met een zeer breedvoerig betoog, de zoogenoemde alkmaarscho thesis in het vuur te brengen en het to doen voorkomen, alsof van do gelegenheid door Alkmaar verschaftom to laten wegen, geheel vrijwillig door de belanghebbende kaasboeren en kooplieden word gebruik gemaakt; niemand daartoe verplicht was en eene bewering, als zou men niarlct- geld moeten betalen, wanneer men geen gebruik maakte van de waaggeen recht van bestaan had. Gelukkig bleven de hoeren Rutgers van Rozenburg en Goeman Borgesius niet uitom met een ernstig woord protest aan te teekenen tegen de voorstelling door don heer van der Kaay aan het bestaan van de waag en de heffing der wik- en weegloonen te Alkmaar gegeven, en hielden met een krachtig bel,oog vol, dat eene verlaging, als in het amendement voorgesteldmoest volgen waar eens zoo duidelijk door de wetgevonde macht dit in het vooruitzicht was gesteld. Met de sluiting van eerlijke manier om wat te schijnen. 221. Wie u nederig heid voorpreekt als deugd is een bedrieger. (Minne brieven). Het vinden der waarheid dat ishet naderen tot waarheid zou niet zoo moeielijk wezen als we minder lafhartig waren. In zeer veel gevallen durven we niet wetenwat waar is. Zoo ooitdan is op 't slagveld van vrijo studie die moed noodig bij 't beoordeelen van de zedelijkheid. Vergeten we nooit dat de deugden van den dag geen deugd uitmakenen dat de wetgevers op 't gebied der zedelijkheid vaak van meening veranderen. Wat is goed? Wat is niet goed? zij de vraag die de vrije student zich voorlegt. Nietwat is geoor loofd volgens de zeden van de maatschappijdie in den regel haar zeden geeft in plaats van 't goede en meer acht slaat op rust en ordedan op do eischen der waarheid en de rechten van het individu. Wèl erken ik dat het opvolgen van de gestelde regelen, voor zoover daarmee geen hooger belangen worden geschaadplicht is. Ik zelf zou niet gaarne mij in 't publiek vertoonen, in hemdsmouwen of ongeschoeid. Maar... indien 't weg werpen van rok en schoeisel noodig ware tot het redden van een evenmensch indien zekere konventionoele toon mij hinderde in 't uiten van meoningen die hooger staan dan conventie dan geloof ik de vrijheid te mogen nomen ongeschoeid en ongekleed mij te vertoonen, mij te uiten en te handelen waar mijn tegenwoordigheid mijne meening of mijn hulp gevorderd wordt door recht vaardigheid menschelijkheid en waarheid. 589. Onze plicht is, niet te zeer toe te geven aan verklaar woede voor we ons wel overtuigd hebben dat de te verklaren zaak inderdaad bestaat. 547. We zijn zedelijk verplicht ons zelf rekenschap te geven van de beteekenis der woorden, die bij benadering slechts onze gedachten voorstellen en onze denkbeelden afteekenen. Alle onder zoek immers zou ijdel zijnindien wij 't niet eens waren met ons zelf en anderen omtrent de identiteit der zaakwelker behandeling ons bezig houdt. 548. Wie zich niet bekommert over de juistheid van een woord geeft blijk van onverschilligheid voor de zuiver heid zijner denkbeelden en neemt het dus niet zeer nauw in 't onderscheiden van goed en kwaad. (Speciali teiten bl. 190.) Do roeping van den mensch ismensch te zijn. Daarheen moet leiden opvoeding onderwijs beroeps keuze zedeleer wetgeving godsdienst. 136. 't Staat aan ons waar te nemen na te denken toe te passen. 't Staat aan ons te willen en te werken, 't Staat aan ons te strevon naar ontwikkeling. 't Staat aan ons genot te vinden in dat alles dat l

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1890 | | pagina 5