Veertig Cents
STEDELIJE MUSEUM.
SCHUTTERIJ.
No* 59
Twee en Negentigste Jaargang
1890.
ZOND A G
DE OVERWINTERING OP NOVA ZEA1BLA.
De aflevering geschiedtslechts votur tie
voorraad strekt, it eon ta m t. Naar buiten per post,
na ontvangst van SO cents.
De vrede geteekend.
18 M EI.
Uitsluitend voor de geabonneerden op ons blad stellen wij, tot
den uiterst lagen prijs van
verkrijgbaar eene serie boeiende vaderlandsch-historische Novellenvan
O. FOOTESlLiOO,
getiteld
DE OORLOG IINT HET HOLDER.EANÜ.
HELDEN IN DONHERE DAGEN.
SLAG BIJ KIJKDUIN.
I>1U UITGEVERS.
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Olficiëel Gedeelte.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
ALKMAAR brengen ter algemeene kennisdat
zij het volgende schrijvenonder dagteekening
van 13 Mei, tot de hoofden van alle scholen in
;deze gemeente gericht hebben:
„In den laatsten tijd worden telkens van inge
zetenen klachten vernomen over hier of daar in
de gemeente gepleegde baldadigheid en over de bij
sommigen bestaande zucht tot het vernielen en
beschadigen van de eigendommen, hetzij van par
ticulieren, hetzij van de gemeente. Zoo hoort
men, dat ruiten ingeworpen worden, zoodra grind
op de wegen is gebracht; dat gevels, schuttin
gen of hekken besmeerd of bevuild worden, on
middellijk nadat zij geverfd zijn. Zoo ziet men
herhaaldelijk essen of andere stekken, kort nadat
zij ingeboet zijn, stuk snijden, loopen over gras-
of door bloemperken, jonge hoornen schillen, takken
van hoornen en gewassen afrukken, in den zomer
bloemen uit de bloemperken in de plantsoenen
afplukken enz. Zoo wordt aanhoudend het ophalen
door de gemeente-reiniging van verschillende arti
kelen bemoeielijkt door het omverwerpen van de
voorwerpenwaarin die artikelen geborgen zijn.
Voor -een groot deel worden deze baldadigheden
gepleegd door de jeugd, waartegen de politie
onmogelijk voldoende kan waken. Bij de jeugd
moet echter het besef ontwikkeld en levendig ge
houden wordendat het plegen van dergelijke
baldadigheden niet alleen ongeoorloofd, maar in
hooge mate afkeurenswaardig is. Ons komt het
voordat de school ter bereiking van dit doel
eene uitstekende gelegenheid aanbiedt. De onder
wijzer kan de aan zijne zorgen toevertrouwde
leerlingen herhaaldelijk wijzen op het ongeoorloofde
,en afkeurenswaardige van dergelijke handelingen
•en hen aansporen zich daarvan te onthouden. Die
opvatting geeft ons dan ook aanleiding de mede
werking van alle hoofden van scholenzoo open
bare als bijsondere, in te roepen om met hun
personeel in dien geest bij hunne leerlingen aan
houdend werkzaam te zijn, opdat de jeugd, bij
herhaling daarop gewezen, zich meer en meer
onthoude van het plegen van feiten, als boven
genoemd zijn en zoodoende minder aanleiding
geve tot, helaas,, gegronde klachten.
Van het verleenen dier medewerking houden
wij ons ten sterkste overtuigd."
Burgemeester en Wethouders noodigen tevens
ouders of voogden uit, krachtig mede te werken
tot het tegengaan van de in aangehaald schrijven
bedoelde baldadigheid bij de aan hunne zorgen
toevertrouwde kinderen.
Burgemeestér en wethouders voornoemd
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
J7 Mei 1890. De Secretaris,
NüHOUT VAN DER VEEN.
INSCHRIJVING* ter gemeente-secre
tarie alhier, op DINSDAG en DON
DERDAG, 's morgens van 12 tot 2 uur
tot 1 Juni 1890.
COURANT.
Prijs der gewone Advertentie*!
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven ran co aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
UkHAAIISfHE
Deze Courant wordt Bïnsdag-, iinrnlrritHg- en
aSaterdagavonii uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,SO; franco door het
geheele rijk 1,
De 3 nummers 0,06.
TeiefottiiiiiiMainer 23.
DE COMMISSIE VAN TOEZICHT EN BE
HEER OVER HET STEDELIJK MUSEUM te
ALKMAAR hrengt ter algemeene kennis, dat de
herstelling van het gebouw en de rangschikking
der voorwerpen na den brand zoover gevorderd is,
dat het weder voor het publiek kan worden ge
opend niet ingang van 19 MEI. Krachtens de
bestaande voorschriften blijft het museum voor een
ieder te zien op MAANDAG en VRIJDAG van
iedere weekdes namiddags van één tot drie uren,
tegen betaling van f 0,25 per persoon.
KOSTELÜÖZE BEZICHTIGING heeft plaats op
ZONDAG 8 JUNI van 1 tot 3 uur 's namiddags,
voor hen, die zich ter bekoming van een toelatings-
bnetje aanmelden ter vergadering der commissie op
DONDERDAG 5 J UNIdes namiddags tusschen
2 en 3 uren ter gemeente-secretarie, bestaande voor
hendie niet in de termen vallen om kosteloos tot
het museum te worden toegelaten, de gelegenheid
het te zien op ZONDAG 1 JUNI, 's namiddags van
1 tot 3 uren, tegen betaling van tien centeu.
De Commissie voornoemd,
C. NV. BRUINVISVoorzitter.
Alkmaar, A. KLiiSENER.
16 Mei 1890. J. NÜHOUT VAN DER VEEN,
Secretaris.
LIJST VAN BRIEVEN,
waarvan de geadresseerden onbekend zijnverzonden
gedurende de 2e helft der maand April 1890
Kerkhoven Bolsward M. Prins Hoogwoud J. J.
Koopman Vlieland B. van den Burg, UtrechtT. van
Brosy
Briefkaarten
J. M. Volken, Amsterdam; P. Olie, Haarlem.
Brieven:
Afrika: J. van der HoevenCelesbery.
»Op voet van oorlog" moest de titel zijn van ons
vorig opstel; thans kunnen wij er, gelukkig, een beter
klinkend opschrift boven plaatsen. De werkstaking te
Enschedé is geëindigdde werklieden der firma ter
Kuile en Morsman hebben er in berust, dat van de
werkstakers een negental niet weer in de fabriek werden
toegelaten, en Dinsdag 1.1. den arbeid hervat. Er is te
Enschedé veel schade geleden, veel verloren, zoo door
fabrikanten als door arbeidersonder de laatsten waren
er die reeds veel moesten ontberen en werkelijk gebrek
begonnen te lijden of wier betrekkelijke welvaart aan
merkelijk is verminderd. Zullen de geleden verliezen en
ontberingen nu ook eenig nut hebben gestichteenig
vooi'deel hebben aangebracht voor de toekomst
Laat ons dat hopen.
Zooals men het te Enschedé beproefd heeft kan het
niet gaan dit moge de eerste leering zijn die uit het
gebeurde wordt getrokken. Dit alle arbeiders eensklaps
een fabriek verlaten omdat één hunner wegens dronken
schap en onbehoorlijk gedrag wordt ontslagen is een
wijze van werkstaking die onmogelijk kan worden ver
dedigd dat de arbeiders bij die gelegenheid tevens
andere grieven opperen en eischen dat daaraan oogen-
blikkelijk zal worden voldaan en dat daarenboven de
ontslagen werkman weer aanstonds zal worden toege
laten; ook dat gaat. niet aan, zelfs al mochten die andere
grieven volkomen gegrond zijn, wat wij met betrekking
tot de zaak te Enschedé niet kunnen beoordeelen. Dat
de arbeiders hunne grieven ter sprake brengen, uitmuntend.
Er kunnen in een groote fabriek dingen gebeuren die
niet rechtvaardig, niet billijk, of althans voor de werk
lieden zeer onaangenaam zijn, waarvan de fabrikant geen
kennis draagt of die hij althans niet volkomen kent; er
kunnen voorschriften of gebruiken bestaan, waarvan het
onbillijke of noodeloos onaangename niet aanstonds blijkt,
maar eerst bij de toepassing aan het licht komt. Het is
goed, dat daarover geklaagd, dat de zaak onderzocht, dat
de bezwaren, zoo mogelijk, weggenomen worden. Dat is
in het belang niet alleen van den werkman maar ook
van den fabrikant. Of zon iemand kunnen meenendat
het voor dezen van geen belang is dat het hem onver
schillig kan zijn welke stemming er onder zijn werk
lieden heerscht V Zou iemand kunnen meeuen dat het
voor hem hetzelfde is of er door de werkplaatsen een
geest van ontevredenheidvan bitterheid en tegenzin
rondwaart, die zich niet uit, maar juist omdat hij onder
drukt wordt steeds aangroeit en zich openbaart in lus
teloosheid en onverschilligheid bij het werk, in bedekten
onwil en heimelijke tegenwerkingqf wel dat er met
last en toewijding wordt gearbeid en ieder medewerkt
om alles goed en voorspoedig te doen gelukken Wij
achten het onmogelijkdat iemand het groote belang
voor beide partijen niet zou inziendat er tusschen
werkgever en arbeider een goede verstandhoudingeen
geest van welwillendheid en samenwerking bestaat.
Daarom is het goed, dat grieven en bezwaren niet ver
zwegen worden.
Dat echter de werklieden der firma ter Kuile en
Morsman hunne andere grieven bij dezegelegen-
h e i d ter sprake brachten, was reeds dadelijk een groote
foutdat zij er ééne zaak van maakten met den eisch
dat de ontslagen werkman terstond weer in dienst zou
worden genomen, maakte inderdaad voor die firma geen
ander antwoord mogelijk dan hetgeen zij gegeven heeft
wij willen gaarne alle andere grieven onderzoeken, maar
uw eerste eisch, de onverwijlde toelating van den te recht
ontslagen werkman, kan in geen geval worden ingewilligd.
Maar ook al had de eisch om den ontslagen werkman
terstond weer toe te laten niet alle onderhandeling on
mogelijk gemaakt, al waren de andere klachten der werk
lieden niet ongegrond geweestzoodat althans de wen-
schelijkheid van een onderzoek en een ernstige poging
om er aan te gemoet te komen door niemand betwist
had kunnen worden, dan nog was het onmiddellijk staken
van den arbeid een daad die in elk geval onbewimpelde
afkeuring verdient. Eén ding staat vast; indien er ooit
in de onderlinge verhouding tusschen werkgever en
arbeider eenige verbetering zal kunnen komen, dan moe
ten beide partijen, dan moeten ook de arbeiders trouw
blijven aan het dienstcontract. Als men zich daaraan niet
houdt, is alle overleg, alle afspraak, elke overeenkomst
doelloos. Wordt de arbeider door den werkgever binnen's
tijds en zonder voldoende reden ontslagen, hij weet dat
hij niet vruchteloos schadeloosstelling kan eischen; maar
de werkgever kan de schade, door onrechtmatige werk
staking veroorzaaktnooit op zijn werklieden verhalen.
In geen geval kan het daarom gebillijkt worden, dat
werklieden met hunne grieven voor den dag komen en
te gelijk het werk staken, met den eisch dat die grieven
zullen worden weggenomen, voordat zij het werk hervatten.
Wij knnnen ons voorstellen dat er omstandigheden zijn,
waaronder werklieden als eenig overblijvendals uiterst
middel tot een werkstaking besluiten; maar dan moeten
eerst alle andere middelen om verbetering in den toestand
te brengen zijn uitgeput. Het is er mee als met een
oorlog tusschen twee natiënals met een opstand tegen
het wettig gezag. Alleen als laatste, als uiterste mid
delen knnnen beide verdedigd worden; maar die er mee
begint, doet een misdaad; die er toe overgaat anders dan
in den uitersten nood en voordat alle andere middelen
te vergeefs zijn beproefdhandelt onverantwoordelijk
In het maatschappelijk leven moet hetzelfde gelden.
Eerlijke menschen waarschuwen elkander spreken metfjjs
elkander, trachten elkander te overtuigen, verstaan rede.
Al is bij mondelinge hnur de huurtijd verstreken toch
kan volgens onze wet de huurder niet uit het huis worden
gezetals hem de huur niet op den gebruikelijken ter
mijn is opgezegd, als hij niet gewaarschuwd is. Die zijn
verbintenis jegens iemand niet nakomt, moet hem scha
devergoeding betalenmaar alleen wanneer hij is ge
waarschuwd wanneer hij in gebreke is gesteld en ook
dan nog nalatig blijft. Als iemand niet aan de over
eenkomst voldoet, die hij met een ander heeft aangegaan,
dan kan de ander vorderen dat de overeenkomst ont-
