I
So. 74.
Twee en KFegentigste Jaargang'.
1890.
Z ON I) A Gr
22 J UNI.
Dit milliliter bestaat uit 2 bladen.
EERSTE BLAD.
Binnen land.
l
Deze Courant wordt Hinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar O,SO: franco door bet
geheele rijk 1,
De 3 nummers O.©O
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel O,IS. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoon immmer 23.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
Den 20 ving de beraadslaging aan over het wetsontwerp
tot regeling van het militair onderwijs bij de landmacht
De heer van Vlijmen verklaarde met de regeering op
één hoofdpunt te verschillen, n.l. de practische opleiding
bij het wapen der infanterie Hem komt het verkeerd
voor, dat leerdingen der Academie, die daar niets leeren
omtrent de huishouding van den soldaat, tijdelijk gede
tacheerd worden bij het wapen dadelijk als korporaal
in welke hoedanigheid zij dus weinig gezag zullen kunnen
uitoefenen. Veel beter ware detacheering gedurende het
geheele eerste studiejaar bij den troep zooals de vorige
regeering voorstelde. Met het denkbeeld eener cadetten
school gaat hij niet mede, niet alleen om de kosten, maar
omdat het doel beter te bereiken ware door subsidiën
toe te kennen aan jongelieden, die zich voor de Academie
willen bekwamen. De heer Seijffardt betreurde het,
dat dit ontwerp niets bevatte omtrent de opleiding der
reserve- en militie-officieren en zou ook gaarne gezien
hebben eene regeling voor de opleiding der marine-offi
cieren. Erkennende, dat dit ontwerp verbeteringen bevat,
zoo staan daartegenover toch zulke groote gebreken, dat,
blijft de wet ongewijzigd, hij er moeilijk zijn stem aan zal
kunnen geven. Zijne twee hoofdbezwaren zijn, het op den
voorgrond stellen der cadettenschool, der militaire kost
school, en het geven van te geringe waarborgen voor de
krijgstucht aan de Kou. Academie. Verder trad hij in
uitvoerige bestrijding van de neiging om het wiskunstig
onderwijs aan de Academie te hoog op te drijven en te
doen overheerschen bij de opleiding van officieren voor
de artillerie en de genie. De minister is dagelijks met
de toepassing van hoogere wiskunde omgegaan en daarom
meent hij zeker dat dit vak voor ieder van belang is
Men moet gelijke opleiding geven aan alle officieren en
alleen aan onkele uitgelezenen gelegenheid geven tot meer
wiskunstige ontwikkeling. Practische en krijgskundige
opleiding moet op den voorgrond staan.
De lieer S e r e t acht het verkeerddat het leerplan
aan de Militaire Academie over 2 jaren verdeeld is en
niet over 3 jaren, volgens het stelsel van den heer Seijffardt,
waarin de cadets het eerste jaar aan eene militaire
school zonden verblijf houden. Hij bestrijdt de beden
kingen des ministers daartegen. Op zich zelf acht hij
hervorming der Militaire Academie in eene vakschool
uitstekend, maar uit een paedagogisch oogpunt heeft hij
bezwaar tegen de cadettenschool. Zijn hoofdbezwaar daar
tegen is gelegen in haar neutraal karakter. Zij kan wel
niets anders zijn maar toch ware het wenschelijk ge
weest te gemoet te komen aan hen, die bezwaren hebben
tegen dat neutraal karakter. Verder zou hij liever één
opleiding dan tweeerlei opleiding gezien hebben. De
nadoelen van het ontwerp acht hij vooralsnog overwegend
Zijne stem behondt hij zich echter voor.
Ds heer Schim melpenninck van der Oye
is ingenomen met het ontwerp en zou het betreuren, al
het schipbreuk leed op eene zee van amendementen.
Het geeft meer eenvormigheid in de opleiding betere
practische opleiding der officieren, voldoenden toevoer aan
de Aeademie door de cadettenschool, gelegenheid tot
opleiding voor Indië aan den hoofdcursus. In 't bijzonder
acht hij -de cadettenschool voor het oogenblik onmisbaar,
daar het middelbaar onderwijs niet bij machte is vol
doende te voorzien in de behoefte. Alleen zou hij eenige
meerdere gelegenheid willen zien gegeven aan jongelie
den om langer in de kringen te verblijven, waar hunne
ouders ze wenschen te laten. Ook zou hij gaarne ge^
zien hebben meer gelegenheid voor marineofficieren tot
voortgezet hooger onderwijs.
De heer Vermeulen gaat naof dit ontwerp
noodig en wenschelijk is. Hij wijat er op, dat men na
1869 voorzien heeft in een voldoend aantal officieren
door de school te Delft en te Haarlemdat onze offi
cieren in geen enkel opzicht achterstaan bij de buiten
landsche officieren dat de tegenwoordige opleiding wel
kostbaar is maar niet goedkooper zal worden door
eene hervorming. Hij komt dus tot de slotsom dat
de tegenwoordige regeling nog zoo slecht niet is dat
er geen periculum in mora is voor eene wijziging en
men uiterst voorziahtig moet zijn met wijzigingen.
Er zijn wel leemten, b.v. niet genoeg eenvormigheid
jn de opleiding der officieren maar door de oprichting
der cadettenschool krijgt men aan de Aeademie tweeer
lei cadetten, die wel en die niet onder krijgstucht heb
ben gestaan. Daardoor wordt de eenvormigheid niet
bevorderd. Hij verwacht van deze regeling aanzienlijke
vermeerdering van uitgaven. De opeenhooping van jon
geileden aan de Academie zal weinig verminderen en
daarentegen aan de cadettenschool opeenhooping ont
staan en nog schadelijker zijn. Hij erkent het vele
goede in het ontwerp maar hij betwijfelt, of dit tegen
de nadeelen opweegt. Hij kan zijn stem nog niet be
palen.
De heer Rooseboom merkt opdat de eischen
voor de opleiding tot officier moer en meer zijn toege
nomen. Hij gelooft ook, dat het bestaande nog zoo kwaad
niet ismaar er bestaat verplichting tot herziening en
nu heeft de regeering werkelijk belangrijke verbeteringen
voorgesteld, gelijk hij ze vroeger reeds gewenscht heeft.
De opheffing der eerste afdeeling van de krijgsschool
keurt hij goed. De voorbereidende opleiding wordt te-
echt afgescheiden .van het vakonderwijs. De cadetten
school ontmoet dan ook bij hem geen bezwaar. De toe
vloed zal voldoende zijn. Aan de Uitvoerende Macht
moet echter niet worden overgelaten de bepaling van
het aantal van iedere soort van opleiding. Het ontwerp
verzekert overigens genoegzame officieren van goed ge
halte.
Hij vroeg ten slottewelke voornemens de minister
had omtrent de eerste toelating der kadetten voor de
nieuwe Militaire .Academie; zal hij eene scheiding maken?
lang nog zullen de cursussen te Haarlem en Delft in
stand worden gehouden
De heer Zaayer erkende de juistheid van het be
ginsel om het voorbereidend ouderwijs van de militaire
opleiding te scheiden., maar dat beginsel was hier min-
r goed uitgewerkt dan in het ontwerp-Weitzel. De
aansluiting aan het middelbaar onderwijs, door de op
richting van de school te Haarlem is gebleken uitmun
tend te werken. Dezelfde grondslag wilde de minister
Weitzel voor de opleiding aan de Milit. Academie, met
bepaling dat voor de wetenschappelijke wapens voldoen
de kennis van de wiskundige vakken moest blijken uit
bet diploma van het eindexamen der Hoogere Burger
school. Hier mist men die volledige aansluiting en te
vens den waarborgdat een volgend minister dat be
ginsel niet weder geheel omverwerpe Waarom is het
eindexamen ingekort als grondslag voor het toelatings
examen? Ter wille van het bijzonder onderwijs? Men
malse zich echter geene illusiën. Wordt dat ingekort
programma aangenomendan zal het eindexamen der
Hoogere Burgerschool toch de grondslag blijvenen die
vakken, die de min. schrapt, kunnen om de kostbaarheid
geen bezwaar voor het bijz onderwijs opleveren. In het
belang van het militair onderwijs is eene nauwe aan
eensluiting aan het burgerlijk onderwijs noodig. De vak
studiën aan de Academie kunnen dan even goed worden
gevolgd. Het stelsel dat hij wil, wordt in het bnitenland
evolgd, o a in België, Oostenrijk en Pruisen. Daar
vooral geeft het diploma van het eindexamen toegang
tot de Academie, behoudens hoogere eischen in de wis
kunde voor de wetenschappelijke wapens en met weder
opneming van de drie vakkendie de minister heeft la
ten vallen. Blijken deze denkbeelden bij de overzijde
instemming te vinden dan zal bij ze in amendementen
formnleeren.
De kermis te Scha gen mag dit jaar worden gezien.
Niet alleen dat er vele tentjes en kramen staanook
grootere spellen zijn er aanwezig: Schuitevoerder's paar
denspel eene stoomcaronsselWéry's honden- en apen-
theater, „Magneta" en het tooneelgezelschap van W. Hart.
Bovendien zal het gezelschap ,,Nederlandsch tooneel"
eenige uitvoeringen geven in het Noordhollandsch Kof
fiehuis alhier.
dagen bleek ook te Wariaenhuizen, dat
amerikaansche manieren op hollandschen bodem kunnen
worden overgeplant Het betrof de verplaatsing van een
schuurtje. Dit gebouwtje, van hout opgetrokken en zwaar
met riet gedekt, lang 6, breed 4, hoog 5 ellen tot den
nok, werd in zijn geheel, na 10 ellen reizen over eene
8 ellen breede sloot gevoerd en daarna 80 ellen ver over
een weiland naar zijne nieuwe bestemming gebracht
waar het in behoorlijken staat aankwam.
Als een vervolg op een indertijd in ons blad op
genomen bericht in zake onderhandelingen door of van
wege het Rijk gevoerd met het kerkbestuur der ned. herv.
gemeente te Warmenhuizcntot overname van het
schilderwerk, vervaardigd door Jan Schorelin het
koor der ned. herv. kerk aldaar, wordt ons medegedeeld,
dat de overname thans een feit is. Reeds is het steiger
werk geplaatst, terwijl binnen enkele dagen door des
kundigen teekeningen van de vakken zullen worden ge
maakt waarna de afneming zal plaats hebben en dit
voorwerp van oude kunst, na hersteld te zijn, zijne
bestemming in het Rijks museum zal tegemoet gaan.
Ook te Winkel is de gedenkdag van den slag bij
Waterloo op gedenkwaardige wijze gevierd. Overal wap
perde de vaderlandsche drieklènr en hier en daar waren
eerebogen opgericht, 's Namiddags 1 uur werd een optocht
gehouden93 net gekleede ruiters en eenige fraaie zege
wagens vormden den stoet, aan welks hoofd de bevel-
Blücher en Wellington reden. Op hun tocht
dezen halt voor het paleis van den Prins van
en brachten den gewonden held een bezoek
Vóór hun vertrek wees de Prins de verzamelde menigte
op het hooge gewicht van de overwinning bij Waterloo
Zeer veel luister aan den optocht en het overige van het
feest werd bijgezet door het fanfarecorpsonder directie
van den heer A. Egmond. Uitmuntend beantwoordde
de muziek dezer jonge vereeniging aan het doel. Ruim
een uur na den optocht werden volksspelen gehouden
die, begunstigd door prachtig weder, eene aangename
afwisseling boden. Des avonds slaagde eene gondeivaart
hebbers
hielden
Oranje
aanvankelijk goed: de met groen en lampions versierde
vaartuigenwaarbij enkele met fakkels maakten een
verrassend effectdat nu en dan verhoogd werd door het
ontsteken van bengaalsch vuur. Jammer, dat de regen
er te spoedig een einde aan maakte Het feest liep verder,
dank zij de flinke leiding der feestcommissie, in de beste
orde af en zal lang in aangename herinnering blijven.
Op de 31 pet. conversie-leening van de gemeente
Leeuwardengroot 1-55000was ingeschreven voor
f 184000 de inschrijvingen van 99j tot 100.1 pet. wer
den aangenomen op de 3] pet. conversie-leening, groot
477.000 was ingeschreven voor 629.500gegund
werden 472.500 van 99j tot 100J pet.
Aan de beraadslaging en stemming over de spoor
wegregeling hebben vijf leden der Tweede Kamer geen
deel genomen omdat zij commissaris van een der be
trokken spoorwegmaatschappijen waren, namelijk de heer
Roëll van de Maatschappij tot exploitatie van Staatsspoor
wegen, de heeren Virnly Verbragge en Roijaards van
den Ham van de Holl. Spoorwegmaatschappij graaf
R. J. Schimmelpenninck en inr. A. P. Vos de Wael
van de Rijnspoorwegmaatschappij De heer Asch van
Wijck, lid van den Raad van Administratie der Centraal
spoorwegmaatschappij, is uog steeds in de Transvaal. In
de eerste Kamer zijn 8 leden, die zich om diezelfde reden
buiten stemming moeten houden.
Burg. en weth. van Rotterdam hebben aan den ge
meenteraad eene voordracht ingediend, om van gemeente
wege een centraalstation van electrische verlichting op
te richten
Vijf kinderen, die te ESennebroek door een dol
len hond zijn gebeten, zijn voor rekening van het Rijk
naar Pasteur te Parijs gezonden onder geleide van drie
der vaders
De gemeenteraad van Kampen heeft zich ver-
eenigd met een voorstel om eene samenkomst te houden
met de pachters van stadserven, ten einde de oprichting
eener coöperatieve boterfabriek te bespreken; dit voorstel
was ingediend naar aanleiding van een door eenige raads
leden gebracht bezoek aan dergelijke fabrieken te Warga
en te Leeuwarderadeel.
Bij kon. besluit vau den 18 is benoemd tot griffier
bij het kantongerecht te Medemblik de heer mr. S.
•J. H. van Walchren, advocaat en procureur te Haarlem.
Den 17 heeft de afdeeling »Beemster, Purmerend
en Omstreken" der Holl. Maatsch. van Landbouw het
programma vastgesteld voor de in de laatste dagen van
Augustus op de koemarkt aldaar te houden afdeelings-
ten toonstelling. De inzendingen zullen hoofdzakelijk be
staan in fokvee (runderen, schapen en varkeus), te rwijl
ook vette koeien afgewisseld en niet afgewisse-d
benevens sjeespaarden ter opluistering zullen worden toe
gelaten. Aan het einde der vergadering werd op voorstel
van den voorzitter den heer C. de Goede Hz., met
algemeene stemmen besloten dat de afdeeling zich zou
wenden tot het Hoofdbestuur, met het verzoek bij den
betrokken minister te willen aandringen dat oude, af
geleefde engolsche paarden met 't oog op besmetting,
hier niet langer ongestraft worden ingevoerd en verkocht.
Tevens werd er aan herinnerd dat de minister tijdens
de Parijsche tentoonstelling had verboden het aldaar in
gezonden hollandsch vee, met 't oog op mogelijke be
smetting, na afloop der tentoonstelling, weder in ons land
in te voeren.
Aan het onlangs bij de Maatschappij tot exploitatie
van Staatsspoor wegen gehouden examen voor goederenklerk
namen 76 personen deeldaarvan slaagden 32 voor goe
derenklerk le klasse en 44 voor goederenklerk 3e klasse.
Den 17 des avonds is de hoofdconducteur van de
stoomtram 's-Hertogenboseh—St. Michielsgestel J. B.
Keukenbrink bij het overstappen van den eenen wagen
in den anderen gestruikeld en onder de tram geraakt
waardoor beide beenen verbrijzeld werden.
In de rijtuigfabriek van de firma Beynos te Haar
lem wordt een salon wagen vervaardigd voer den gou
verneur-generaal van Nederl. Indie; de wagen moet vóór
1 November a.s. gereed zijnde kosten zijn geraamd
op 20000.
De Geldersche stoomtramwegmaatschappij keert
over 1889 een dividend van 7 pet. op de oprichters- en
van 43/)0 pet. op de gewone aandeolen uit.
De balans der Koloniale Bank over 1888/9 sluit
met een nadeelig slot van 96.428.74 ten gevolge van
op verschillende cultnurondernemingen gedane afschrijvin
gen tot een bedrag van 769.269.05.
Tot hoofdingelanden van den Anna Panlowna-
polder zijn herkozen de heeren R. A. Kaan in den
IJpolder en P. Tijsen te Anna Paulowna.
Mej. A. C. Grosse Forstman te Groesbeek is met
algemeene stemmen tot onderwijzeres aan de openb.
school te Zijdewind benoemd.
De inschrijving op de 312 pet. geldleening van
de gemeente Heltler, groot 100.000, is ter gemeente
secretarie opengesteld op 15 en 16 Juli a.s.
Bedankt voor het beroep naar Schermerhom
door den heer A. L. Kniphuizen, cand. te Abbekerk.
Benoemd tot koster der ned. herv. kerk te Scha-
gen P. Dekker, aldaar.
1
L
