Stads-Berichten.
1885 442252
1886 447046
1887 483012
1888 496616
1889 547682
pet.
Spanbroek zal bloeien en nooit vergaan,
Zoolang burgemeester aan 't hoofd zal staan.
Het feest zal nog menigmaal met genoegen herdacht
wordenniet alleen bij de burgerij maar ook door de
familie van den Steen.
Te Kolliorn zal de geboortedag van de prinses
weder met een schoolfeest worden herdacht.
De ansjovis-visscherij is voor dit jaar te Kolliorn
geëindigd; de vorige week werd zoo onbeduidend weinig
gevangendat mets meer kon worden verdiend. De
inzouterij is dientengevolge voor dit jaar gesloten, en de
zouters zijn naar hunne woonplaats teruggegaan.
Het laat zich aanzien, dat de granen in den polder
Waard en Groet later rijp zijn dan het vorige jaar
en het zaad veel lichter zal zijneen gevolg van het
natte weder. Hoe droger zomer, hoe beter oogst aldaar;
als het overige land in het Noorderkwartier door droogte
weinig voortbrengt, dan zijn het voor dezen polder steeds
de beste jaren. De suikerpeenen staan goed en hebben
van den natten bodem oogenschijnlijk voordeel; volgens
deskundigen zou warm weder aan het suikergehalte zeer
ten goede komen. Voor de aardappelen is het hier te
nat; deze munten hier met droge jaren reeds niet uit en
er is daarom alle kans, dat zij dit jaar slecht zijn; boonen,
vooral bruinezijn zeer ten achteren en hebben een
langen, mooien nazomer noodig.
Nog steeds worden te Oudeschild op Texel krach
tige pogingen aangewend tot vergrooting van het fonds
tot stichting der Prinses-Wilhelmina-bewaarschool aldaar.
Verscheen onlangs van de hand des heeren W. MetsTz.
een werkje, getiteld: «Vertellingen voor den winter
avond", thans heeft hij een drietal liederen het licht doen
.zien met het oog op den aanstaanden Prinsessedag, ter
wijl de heer J. K. G. Muller een novelle heeft uitge
geven onder den titel van «Het geheim van den
blinde". De opbrengsten dezer uitgaven zijn ten bate
van genoemd fondswaarvoor onlangs de hollandsche
gemeente te St. Petersburg j 100 heeft afgezonderd, die
in dank is aangenomen.
Bedankt voor de ned. geref. gemeente te Broek
op Eangedijk door J. Hania te Oosterbierum.
In de vorige week is te Leeuwarden gehouden de
113 algemeene vergadering en het 33 congres der nederl
Maatschappij ter bevordering van Nijverheid. Op de
vergadering van den 10 werden o a. aangenomen een
paar door het Congres voorgestelde, besluiten namelijk om
directeuren der maatschappij te verzoeken het vraagstuk
«Internationale Arbeidswetgeving" als onderwerp van
bespreking op te geven aan de departementeu en dan
later, na ontvangst van de verslagen der besprekingen,
naar omstandigheden te handelen en om het voorstel
tot oprichting van Landbouwbanken bij de departementen
aanhangig te maken. Het voorstel, om de vraag aan
gaande de suikerbieten ook bij de departementen aan
hangig te maken, word niet aangenomen. Voor de Haag-
sche Kookschool werd 250 subsidie toegestaan. De heer
dr. D. de Haan te Haarlem die als president aftrad
werd herkozen. Tot directeuren werden gekozen de heeren
A. L. de Sturler te Leiden, P. Montauban van Swijndregt
te Oldenzaal, S. J. graaf van Limburg Stirum te Haarlem
en P. J. van Houten te 's Gravenhage. Naar aanleiding
van een op den 8 genomen besluit om de maatschappij
te hervormen werd eene commissie benoemd voor het
onderzoek naar die hervorming. Voor die commissie
werden aangewezen de departementen Amsterdam, Haar
lem UtrechtGroningenArnhem en Goudade heer
Montauban van Swijndregt zal voorzitter dier commissie
zijn. In 1891 wordt de vergadering te Haarlem gehouden.
Uit het uitgebrachte verslag is geblekendat de Maat
schappij tegenwoordig 2058 leden telteene kleine ver
meerdering aanwijzende.
Den 13 haalden te Deutichem een boerenknecht en
eene dienstmeidterwijl de landbouwer met zijn gezin
naar de kerk was, een geladen geweer voor den dag, dat
in een kast opgeborgen was. Vermoedelijk doordat zij
stoeiden, ging het geweer onverwachts af, waardoor het
meisje in het hoofd getroffen werd en dood nederviel.
Den 13 is te ScUagen een ziekenfonds opge
richtdat zich ten doel steltaan de leden bij eene
wekelijksche bijdrage van J 0,10 in geval van ziekte
2,50 per week uit te koeren benevens geneeskundige
behandeling en geneesmiddelen te verschaffen, voorloopig
gedurende hoogstens 10 weken in het jaar. Leden kunnen
worden alle mannelijke personen boven 18, doch beneden
55 jaren, dienstboden voor dokter en geneesmiddelen
alleen weduwen met kinderen, beneden 15 jaar en de
vrouwen en kinderen der mannelijke leden. De veree-
niging neemt ook begunstigers aan personen die voor
de goede zaak 2,50 of meer willen storten. Het fonds
telt reeds 27 leden en 7 begunstigers. Het bestuur be
staat uit 9 leden, de heeren mr. C. H. Beels, C. J.
Plomp, C. Burger, J. CastricnmG. Nieuwenhuis
J. Overtoom, Th. Roep, S. Overtoom en P. van Twuijver.
Witte raven zijn spreekwoordelijk schaarsdoch
ook witte mollen zijn geene dagelijks voorkomende ver
schijnselen. Te Oost-Graftdijk werd echter deze week
zulk een ongewonen aardbewoner gevangen, als bewijs
te overhoe de «natuurlijke" natuur zich soms grillige
vrijheden veroorlooft.
In eene vergadering van een 40tal belangstellenden,
den 12 te Heer lltigoivaard gehouden, is een onderling
begrafenisfondsuitsluitend voor genoemde gemeente
opgericht. Alleen personen van 6- tot öOjarigen leef
tijd worden als leden aangenomenterwijlvolgens de
verstrekte gegevens, de deelneming er aan gemiddeld
slechts eene uitgave zal vorderen, gelijkstaande met eene
wekelijksche bijdrage van 2} cent voor een volwassene
en Ij cent voor een kind. Bereids traden een 150 tal
leden toe en naar alle waarschijnlijkheid zal, tot groote
voldoening der oprichters, dit getal aanmerkelijk stijgen.
Tot bestuursleden werden gekozen de heeren J. Winkel,
voorzitterK. van DamJb. Smit en C. Swager, com
missarissen C. H. Marschal, secretaris, terwijl A. de
Vries tot bode werd aangesteld.
Aan de harddraverij, den 13 aan «de Hengstman"
te Heer Hugowanrd gehouden namen 9 paarden
deel. De prijs, f 75, werd gewonnen door «de Spaarpot"
van den heer Bakker te Hoorn en de premie, 25
door «Wilhelm" van den heer Schilder te Spierdijk.
Bij kon. besluit van den 11 is, als blijk van Zr.
Ms. goedkeuring en tevredenheid, de bronzen medaille en
een loffelijk getuigschrift, ingesteld bij kon. besluit van
22 September 1855 No. 6-1, toegekend wegens het met
levensgevaar redden van drenkelingen, aan: H. van
Raam te Amsterdam vau een kind uit de Lijnbaans
gracht aldaar, op 12 Mei 1890; A. Steenbergen, schip
persknecht te Steenwijkvan een knaap uit de gracht
langs de Dunne Bierkade te 's-Gravenhageop 12 Mei
1890; C. P. A. Stapels, expeditiebaas bij de Ned. Ame-
rikaansche Stoomvaartmaatschappij te Rotterdam van
een passagier 2e klasse van het stoomschip Spaarndam, in
den avond van 9 Mei 1890 over boord gesprongen;
W. L. Haentjens, pakhuismeester te Amsterdam, van een
kind uit het water der Biekersgracht aldaar, op 6 Mei
1890; Geertruida Blommert, te Amsterdam, wegens haar
moedig gedragbetoond bij de redding van een 5jarig
meisje uit het brandend perceel Huidenstraat no. 7, in
den nacht van 17 op 18 November 1889.
De gemeenteraad van Apeldoorn heeft den 11 met
10 tegen 5 stemmen in beginsel besloten tot het doen
aanleggen eener drinkwaterleiding, doch met 10 tegen 6
stemmen verworpen het voorstel om concessie te ver-
leenen aan de heeren van den Broek en Barneveld Kooy,
met dien verstande dat als bij onderzoek mocht blijken,
dat deze voor de gemeente voordeeliger is, zij alsdan nog
kan worden verleend.
De heer Roderhof, die den 12 met zijn ballon te
Amsterdam opsteeg moest 18 minuten na zijne op
stijging weder nederdalen door het volslagen gebrek aan
wind. De ballon kwam, niettegenstaande al de ballast
uitgeworpen was, tot zelfs zwemgordels en touwen, niet
hooger dan 470 el. De temperatuur was op het hoogste
punt 46 graden Fahr.
Den 12 werden de Egmonden bezocht door den
heer Commissaris des Konings in deze provincie. Allerwege
werd door het uitsteken van vlaggen belangstelling be
toond met dit bezoek. Daarna werden Kastrikum en
Bergen bezochtaan Schoorl en Koedijk werd geen
bezoek gebracht.
- Op de gewone algemeene vergadering van de Li
berale Unieden 12 te Amsterdam gehouden is na
uitvoerige bespreking het hoofddenkbeeld van de heeren
Oppenheim c.s. verworpen met 36 tegen 8 stemmen (vijf
afgevaardigden waren reeds vertrokken)waarna die
heeren hunne voorstellen introkkenuitgezonderd de
wijziging van art. 20 betrekkelijk de openbaarheid van de
ledenvergaderingen der Unie, tenzij op voorstel van het
bestuur of van vijf afgevaardigden besloten wordt eenig
onderwerp in besloten vergadering te behandelen, welke
wijziging met algemeene stemmen aangenomen werd
nadat het hoofdbestuur zich daarvoor had verklaard.
Nadat het bestuur zich bereid verklaard had eene wij
ziging der statuten te overwegen, ten einde de benoeming
van bestuursleden nauwgezet voor te bereiden, werden de
bestuursvoorstellen tot wijziging der statuten behandeld.
Daarbij werd o.a. beslist, dat de afgevaardigden telkens
voor ééne algemeene vergadering gekozen worden en dan
herkiesbaar zijn dus niet meer voor 2 jarendat het
bestuur zal zijn samengesteld uit twaalf leden, waarvan
minstens 7 uit de afgevaardigden voor den tijd van zes
jaren en niet terstond herkiesbaar, terwijl alle twee jaren
een derde aftreedt. Tot lid van het bestuur buiten de
afgevaardigden zal alleen benoembaar zijn een buiten
gewoon lid of een beschermer der Liberale Unie.
Aan het verslag, uitgebracht aan den gemeente
raad omtrent den toestand der gemeente-gasfabriek
over het jaar 1889 worden de volgende opgaven ontleend.
De totale lengte der buizenleiding bedraagt ongeveer 21000
ellen. Het grootste gasverbruik vond plaats op 24 Decem
ber namelijk 4430 kub. ellen de grootste gasproductie
was 4540 kub. ellen op 19 Dec.. De gasberging bleef
2600 kub. ellen of ongeveer 57.7 van het grootste ver
bruik. In den loop van het jaar werdenhoofdzakelijk
voor kookgas, 70 stuks nieuwe gasmeters uitgegeven. Het
verbruik van kookgas neemt gestadig toe; het klom van
2542 kub. ellen in Dec. 1888 tot 6269 kub. ellen in
Dec. 1889. Op 31 Dec. waren 847 gasmeters bij de
gasverbruikers geplaatst tegen 777 in het vorige jaar,
als 607 natte en 240 droge. Het gasverbruik over de
meters was als volgt:
1884 410847 kub. ellen
Het getal lantarens werd met drie uitgebreid en be
reikte dus op 31 December het cijfer van 355 tegen
352 in het vorige jaar. Die 352 lantarens werden
gedurende 25661 uur per lantaren verlicht en verbruikten
tegen de aangenomen standaard van 180 kannen per
uur en per vlam 162.597 kub. ellen gas tegen 157587
kub. ellen in 1888. Met inbegrip van opsteek- blusch-
en schoonmaakloonen ad 1150.82 en herstelling en
vernieuwing van lantarens ad 465.28 bedroegen de
kosten van die hoeveelheid gas 8932.96.j; de gemeente
voldeed hiervoor 5943.84), alzoo een nadeelig
saldo van 2989.12.
Volgens aanwijzing van den fabrieksmeter werden ge
maakt 798126 kub. ellen gas, makende met de hoeveel
heid, op 31 Dec. meer voorhanden dan het vorige jaar
ad 710 kub. ellen, samen 798836.
Daarvan werd gebruikt
over de meters
voor gemeente verlichting
fabriek zelve
2 groote lantarens op het
Waagplein en het Waaggebouw
loonenuitziften en sorteeren. De afval werd evenals
vroeger tegen 30 25 en 10 cents per mmd verkocht.
De afgeleverde teer, ten bedrage van 108555 kannen,
bracht op f 1807.99 tegen 1451.20 in 1888 of 1.66}
tegen 1.22 per 100 kannen. Op 31 Dec. waren 17500
kannen voorhanden, 2000 kannen meer dan ten vorigenjare.
Aan de salmiakfabriek te Amsterdam werden 284500
kannen ammoniakwater geleverd voor 1077.75 tegen
1260.50 in 1888; op 31 Dec. 1889 waren 36000 kan
nen voorhanden tegen 15300 ten vorigen jare. De ge
middelde sterkte van het water was 2.85 Bé tegen
3° Bé in 1888. In 1890 moeten twee oude waschvaten
eene kleine wijziging ondergaan ter verkrijging van de
gewenschte verbetering in de opbrengst. Ongeveer 1020
mudden afgewerkte kalk werden naar Groningen ver
scheept en brachten 77 23 opop 31 Dec. waren on
geveer 400 mudden voorhanden. Na aftrek van het door
gasverbruikers terug gegeven iittingsloon a f 697.90 be
droegen de loonen der fabrieksarbeiders 5901.57.
Uit het verslag blijkt, dat verandering gebracht is
in de administratie, tot heden op dezelfde wijze geregeld
als bij de vroegere Alkmaarsche Pijpgascompagnie. Voor
taan zullen de jaarrekeningen bevatten alle de tot den
dienst van eenzelfde jaar betrekking hebbende ontvang
sten en uitgavenonverschillig of zij binnen dat jaar
of wel na afloop daarvan zijn te boek gesteld. De reke
ning is naar dat veranderd stelsel ingericht, maar vooraf
gegaan door eene suppletoirs rekening over het jaar te
voi'en, voor ditmaal een noodzakelijke overgangsmaatregel.
Die suppletoirs rekening over 1888 vermeldt in ontvang
sten f 14036.73 en in uitgaven 12715.11), alzoo met
een batig slot van 1321.61).
De rekening over 1889 vermeldt
Ontvang.
Genoemd saldo
Gaslevering
Lichtgas 42737.96
Kookgas 2518.32
Straatverlichting 5943.84,}
Meterhuur
Bij-producten, cokes
teer enz. (zie hierboven) 14902.41}
Restitutie n van ver
bruikers voor aanleg
en herstel 1710.16
Aan andere rsstitutiën 104.21}
1814.37}
Verkocht oud materieel 59.50
Samen 71526.88
Uitgaaf.
Grondstoffen 24855.60
Gasmeters u 2433.66}
Onderhoud van gebouwen, werktuigen
en leidingen 2423.02
Pijpleiding 1443.75
Straatlantarens 465.28
Arbeidsloonen 8148.91
Aankoop van buizen en fittings 1035.86
Administratie 3048.15}
Lasten 442.36
Aflossing schuld 6000.
Rente 3200.08
Uitkeering ad gemeente voor
winst aandeel 15000,
Batig saldo 3030,20
71526.88
547682
162597
11000 I
2500
w
e
a'
1321.61}
51200.12',
2228.85
Samen 723779
alzoo voor verlies 75057 kub. ellen of p.m. 9
tegen 11 pet. in 1888.
Van de in den loop des jaars geleverde en van de op
31 Dec. 1888 voorhanden kolen ten bedrage van 46606
mudden werden 38006 mudden gebruikt en waren op
31 Dec. 8600 voorhanden. De gemiddelde prijs der kolen,
in de magazijnen opgeslagenbedroeg p.m. 65} cents,
tegen 59 cents per mud in 1888.
De 38006 mudden voor destillatie gebruikte steen
kolen leverden 52448} mud cokes of p.m. 1.38 per mud
steenkolen op. Op 31 Dec. waren 1850 mudden cokes en
350 mudden cokesbries voorhanden. De verkochte 26577}
mudden brachten op 11502.93 of ruim 43 tegen 39
cents per mud in 1888, na aftrek der kosten voor breek-
Aan het verslag is een uittreksel toegevoegd van den
inventaris der roerende goederen en voorraden op 31
Dec. 1889, in eindcijfer 15789.39} bedragende.
Tot secretaris-penningmeester van den polder de
Eendracht is, in plaats van wijlen den heer J. Post,
benoemd de heer P. de Graaf alhier
Voor het tweede gedeelte van het notarieel staats
examen slaagde in de vorige week onze vroegere stad
genoot de heer B-. Wessels Boer, thans te Dordrecht.
Het algemeen overzicht is verschenen van den toe
stand, op 31 December 1889, van de Spaarbank al
hier opgericht door het departement Alkmaar der
Maatschap pij tot Nut van 't Algemeen op
gericht 20 Maart 1857.
De spaarbank houdt iederen zondagmorgen van 12}
tot 1} en donderdagavond, van 6 tot 7 uur zitting tot
het ontvangen en terugbetalen van gelden. Het bijschrij
ven der rente geschiedt driemaandelijks. Rente ad 36/,0
wordt vergoed voor iedere 1,zoodra de inleg 5
bedraagt, voor ieder maatschappelijk kwartaal.
Het gezamenlijk bedrag der inlagen voor 1889 is ge
weest f66490,50}, tegen ƒ67687,92 in 1888; dat der
terugbetalingen ƒ63171,36, tegen ƒ66801,42. Het aan
de inleggers verschuldigde bedrag, met inbegrip der bij
geschreven rente, was 255,165,84 tegen 245,558,01
terwijl de bezittingen eene waarde vertegenwoordigden
van 298.554,72} tegen 285,487,68}.
De bezittingen bestonden inhypotheken tot een bedrag
,n 179,050binnenlandsche effectenpaudbrieven
hypotheekbanken enz. 81,969,28; leeningen aan ge
meentenpolders en kerkvoogdijen 14,600; huis en lan
derijen 6978,45 dóposito's t 6000.—; rente te goed
3822,87 mobilair enz. J 350; kasgeld 5784,12}.
Aan rente en huur werd ontvangen 16323,51}, tegen
12,215,79 in 1888; aan rente werd bijgeschreven
8245,52 tegen 8067,68; aan afkoop van tienden werd
betaald f 129,95.
Het reservefondsdat aan het einde van 1888 bedroeg
39,929,67}, steeg in het afgeloopen jaar tot 43,388,88}.
In 1889 werden 6662 inlagen gedaan tegen 6596 in 1888;
een aantal van 1149 terugbetalingen tegen 1257; 256 nieuwe
inleggers werden ingeschreven tegen 269het getal
geheel afgeloste boekjes was 222 tegen 275 zoodat aan
het einde van het laatste boekjaar het getal inleggers
bedroeg 3571 tegen 3537 op 31 December 1888.
De inlagen zijn verdeeld als volgt2928 niet hooger
dan 1,per post, of 43 pet. van het geheel; 5012
niet hooger dan 5,per postof 75 pet. van het
geheel en 6004 niet hooger dan 20,per post of
90 pet. van het geheel, waaruit dus blijkt, dat 9( 0 der
inlagen van 20 cents (het laagste cijferdat als inlage
wordt aangenomen) tot 20afwisselen voorzeker
een bewijs, dat juist door die personen van do Spaar
bank wordt gebruik gemaakt, voor wie zij werkzaam is.
Met den tramomnlbusdlenst Alkmaar Ber
gen—-Egmond aau Zee werden gedurende de maanden
Mei en Juni 5728 personen vervoerd.
