H E R T H A.
Feuilleton.
No. 96.
Twee en Negentigste Jaargang,
1890
NV 0 E N S 1) A O
13 AUGUSTUS.
Officieel Gedeelte.
NATIONALE MILITIE.
Buitenland.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en
Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar 0,80franco door het
geheele rijk ƒ1,
De 3 nummers O,O©.
Prijs der gewone Advertentïën
Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS-
TER ZOON.
Telefoonnummer 23.
De BURGEMEESTER der gemeente AL KM AAR
gelast, krachtens bekomen aanschrijving, de onderstaande,
hier wonende verlofgangers, om zich tot bijwoning dei-
oefeningen, 's namiddags vóór 4 uren bij hun korps te
vervoegenals volgt
22 September 1890, 4 regiment vesting-artillerie,
garnizoen te Helder,
CORNELIS EEKEN en THIJS PEETOOM.
De opgeroepenen hebben recht op vrij transport naar
hun korps en daggelddat ter gemeente-secretarie der
woonplaats tijdig moet worden aangevraagd.
Alkmaar De Burgemeester voornoemd
12 Aug. 1890. A. MACLAINE PONT.
De volgende personen worden verzocht zich ter gemeente
secretarie (afd. bevolking) ten spoedigste aan te melden:
A. van Oosterbrugge laatste woonplaats Helder.
Marijtje van Dijk Barradeel.
Gerhard Heinrich Buers Amsterdam.
Christina Johanna Balster Valburg.
Arie Holtman Dijters Hóorn.
BEXiGIK. De thans gepensioneerde generaal van der
Smissen heeft den 30 Juli een brief aan den minister
van oorlog gericht, waarin o.a bet volgende voorkomt
»De bevordering in de Leopoldsorde heeft den trenrigsten
indruk gemaakt en ik verklaar u, dat er niet veel meer
van dien aard noodig zou zijn, om moedeloosheid en
onverschilligheid in het leger te verbreiden Ik ver
lang, mijnheer de minister, dat het ouder mijne bevelen
staand korps officieren niet kunne gelooven, dat van mij
uitgegane voorstellen eenig deel hebben gehad aan bedoeld
besluit en daarom verzoek ik u den Koning voor mij
machtiging te vragen ten einde aanzoek te doen om
mijn pensioen."
Aan het dezer dagen door den minisier van justitie
uitgebrachte verslag omtrent de werking der wet op de
voorwaardelijke invrijheidstelling en de voorwaardelijke
veroordeeling over het tijdvak van 1 Juni 1888, den dag
barer in werkingtreding, tot 31 December 1889 worden
de volgende opgaven ontleend. In dat tijdvak werden 172
gevangenen vóór het verstrijken van hunnen straftijd
voorwaardelijk op vrije voeten gesteld, waaronder slechts
3 geweest zijn, te wier aanzien de gunstige beschikking
moest worden ingetrokken. Op 61.787 veroordeelende
vonnissen der correctioneele rechtspraak werden 8696
voorwaardelijk uitgesprokenvan deze is voor 192 wegens
herhaling van het misdrijf binnen den gestelden termijn,
de straf toch moeten worden toegepast; van 222.492 ver
oordeelingen wegens politieovertredingen werden 4499 voor
waardelijk uitgesproken en van deze is in 54 gevallen
de straf moeten worden toegepast. Omtrent de wijze van
uitvoering bevat het verslag slechts één algemeene klacht,
UIT HET HOOGDUITSCH VAN E. ECKSTEIN.
55)
HOOFDSTUK XXVI.
Zoo naderde de eerste week van het nieuwe jaar. Ro
land had nog altijd niets noemenswaardigs geschilderd
het gebeuzel in het atelier kon nauwelijks schilderen
genoemd worden. Zijne hoofdstudie was Hertha's gehoele
persoonlijkheid geweestHertha met alles wat van hare
prilste jeugd af met haar samenhing.
Als een hartstochtelijk antiquiteitenverzamelaar stelde
hij belang in de geringste kleinigheden. Zij had hem
hare schoolschriften moeten toonen, de duitsche, engelsche
en fransche opstellende beoordeelingenjazelfs het
leertableau. Met den grootsten ernstals doorbladerde
hij een historisch documenthad hij bladzijde na blad
zijde gelezen. Een opstel in de vacantie gemaakt»Over
de waarde van de vriendschap", ontlokte hem een juich'
kreeteen onschuldig schetsje»La vie de campagne'
scheen hem der pen van Madame de Staël of George
Sand waardig. Hertha's poësie-albums, waarin zij bont
dooreen alles had vergaard, wat haar sinds haar veertiende
jaar in duitsche en vreemde dichters had aangetrokken
hare lievelingsschrijversmet de menigvuldige potlood
krassenhaar prachtig, in pluche gebonden album van
de kostschool, waarin drie malen de Engel van geduld"
en vijf malen »The rainy day" voorkwam alles
alles had hij met den grootsten ijver doorsnuffeld
vreesde hij dat hem hier of daar een enkel trekje uit
de geschiedenis van hare ontwikkelingeen enkel stipje
in de vorming van haar karakter zou ontgaan.
Plotseling echter hij kon den dag, ja zelfs het uur
.1. dat de rechtbanken te weinig schijnen in te zien
dat het hoofddoel der voorwaardelijke veroordeeling is
het tegengaau der herhaling van het misdrijf, en de proef
tijd derhalve zeer ruim, althans ruimer behoort genomen
te worden dan in het algemeen door haar geschiedt
In de bijeenkomst, welke de gemachtigden der radicale
en werklieden-partij den 10 te Brussel hielden werd
besloten aan den koning het volgende telegram te zen
den »Tot uwe voorlichting hebt gij een wachtwoord
gevraagd van het land. Dat wachtwoord is algemeen
stemrecht."
Tevens werd besloten van 10 tot 15 September een
congres bijeen te roepen, waar een voorstel tot het organi-
seeren eener algemeene werkstaking zal besproken wor
den. Vele gemachtigden voerden het woord om te be-
toogendatin plaats van den wettelijken weg, de weg
van geweld moest worden ingeslagendaar het volk
dat de ware souverein is, moest gehoord worden.
Voor de groote socialistische betooging, ten gunste van
de invoering van het algemeen stemrechtkwamon den
10 te Brussel van alle kanten des lands tal van extra-
treinen aan die een groot aantal deelnemers aanvoerden.
Het aantal deelnemers wordt op 40,000 geschatonder
wie vele vrouwen. Allen zongen de Marseillaiseafge
wisseld door kreten van leve het algemeen stemrecht
Een gedeelte van den weg werd door den optocht in
de beste orde afgelegdmaar om één uur kwam een
hevig onweer opzettendat gepaard ging met zwaren
regen. De deelnemers aan den optocht werden daardoor
verstrooid en vluchtten in huizen en koffiehuizen.
De talrijke menigte die zich tijdens den optocht in
de straten verdrongjuichte de socialisten zeer toe.
Elke groep werd voorafgegaan door vlaggen en borden
waarop de eisch om algemeen stemrecht kenbaar werd
gemaakt.
Na het onweer begaf men zich weder in optocht naar
het park Saint Gilleswaar de leiders der socialisten
plechtig den eed aflegdendat zij zonder verpoozing
zouden blijven strijden tot den dagwaarop het alge'
meen stemrecht in België zou zijn ingevoerd. Op dat
oogenblik werd door eene hevige stortbui aan de be
tooging een einde gemaakt.
Het garnizoen was in de kazerne geconsigneerd en de
politie had buitengewone voorzorgsmaatregelen genomen,
maar ongeregeldheden kwamen nergens voor.
DI/1TICHLANID. De Staatscourant van den 8 be
vatte een besluit des Keizers, waarin bepaald wordt, dat,
totdat de eindregeling van den toestand op Helgoland
tot stand gekomen is, de rijkskanselier het eiland voor-
loopig in naam des Keizers zal besturen volgens de daar
nu bestaande wetten en gebruiken. Met het bestuur van
het technisch gedeelte is belast de kapitein-ter-zee
Geiseler met den titel van gouverneur terwijl de ge
heimraad von Wermuth als keizerlijk commissaris voor-
het burgerlijk bestuur en de rechtspleging zal zorgen.
Minister Bötticher, de kapitein-ter-zee Geiseler, de ge
heimraden von Wermuth, Lindau, enz. landden den 9 te 3.j-
uur des namiddags op Helgoland en begaven zich onder het
nauwkeurig aangeven overviel hem eene soort ver
moeidheid of overprikkeling die veel overeenkomst had
met den toestand, waarin de kaartspeler geraakt, wanneer
hij gedurende eenigen tijd met gespannen aandacht de
wisselende kansen van het spel heeft gevolgd. Op eenmaal
kan hij »geen kaart meer zien" en als hij op deze
waarschuwing van zijne zenuwen geen acht slaatdan
maakt zich een heimelijke weerzin van hem meester.
Inderdaad, juist zóó was het dien vijfden Januari, des
namiddagstoen de schemering begon in te vallen, met
Roland Kessinger gesteld. Het zalig niets-doen het ro
mantische d weepen, dat onafgebroken doordringen in het
leven en het karakter der geliefde riep bij den aan arbeid
gewenden kunstenaar plotseling eene soort geeuwhonger
te voorschijn naar de ongestoorde uitoefening van zijn
beroep en reeds den volgenden morgen zoodra het
licht het veroorloofde, begon hij met groote hardnekkig
heid te schilderen.
Deze plotselinge omkeer was zoo natuurlijk mogelijk
maar toen de schilder na vier uren onafgebroken te
hebben gewerkttot bezinning kwamvoelde hij zich
toch ontstemd. Hij dacht aan het zonderlinge gevoel
dat hem bekropen had, toen hij bij het bericht van von
Anzendorff's dood zeggen kon thans bestaat er geene
enkele hinderpaal meer tusschen Hertha en mij.
Hij bleef eenigen tijd zitten met de hand onder het
hoofd. Zou dat vreemde voorgevoel waar zijn geweest?
Zou de dichter gelijk hebben als hij zegtWanneer gij
uw geluk deelachtig zijt gewordenhoudt het op een
geluk te zijn
Hertha was niet weinig verbaasd, toen Roland zoo op
eenmaal weder geheel bij zijn werk was en haar dringend
verzocht hem heden niet met vragen lastig te vallen
aangezien hij buitengewone zwarigheden in zijne schets
te overwinnen had hij moest nu eindelijk die lang ver
waarloosde taak eens duchtig ter hand nemen!
Van dit oogenblik af was in Roland een egoïsme ont
waaktdat hem aan niets deed denken dan aan zijn
werk. Hij was niet onvriendelijk tegen Hertha of onver
schillig voor hare bekoorlijkhedenneen hij genoot in
lossen van saluutschoten naar de gouverneurswoning
waar eene engelsche eerewacht het geweer presenteerde.
De gouverneur las de overeenkomst betreffende de
overdracht van het eiland aan Duitschland voor, waarna
minister Bötticher het te 3.) uur overnamonder het
hijschen van de duitsche vlag, dat begroet werd met hoera
geroep, en het zingen van het lied: «Deutschland
Deutschland über alles." Minister Bötticher riep leve de
Koningin van Engelandhetgeen door den voormaligen
gouverneur beantwoord werd met een leve de Keizer
De Keizer vertrok den 8 tegen middernacht uit Cowes
naar Helgoland na een allerprettigst feestmaal op het
^acht van den kroonprins te hebben bijgewoond. Zeer
vele jachten voeren middelerwijl rondluisterende naar
de keizerlijke kapel, welke ten slotte het pruisische volks
lied speelde. Nadat de Keizer aan boord der Hohen-
zollern was teruggekeerd, beval hij de electrische speur-
lichten te richten naar het kasteel der Koningin, terwijl
de Irene 22 saluutschoten loste.
De Keizer kwam den 10 des ochtends op het eiland
Helgoland aan, alwaar hij door minister von Bötticher,
de autoriteiten, de badgasten en de inwoners onder
groote geestdrift ontvangen werd.
Na eene toespraak des Keizers werd de duitsche vlag
geheschen en door alle schepen met saluutschoten begroet.
Daarna defileerden de marine-soldaten in parademarsch.
Vervolgens overhandigden de inwoners den Keizer een
adres.
Minister von Bötticher las een proclamatie des Keizers
aan de Helgolanders voor, yaarin er op gewezen wordt,
dat Helgoland nu terugkeert tot het duitsche vaderland,
waartoe het volgens de geschiedenis de ligging en de
verkeerswegen behoort.
Do Keizer rekent er op, dat de Helgolanders hem ep
Duitschland getrouw zullen blijven. Daarentegen belooft
hij, dat hij Helgoland beschermen en de bestaande wetten
en gebruiken zoo veel mogelijk handhaven zal. Ten einde
den overgang gemakkelijk te maken, zal het nu levend
geslacht vrijgesteld blijven van den algomeenen dienstplicht
bij leger en vloot.
Na het voorlezen dezer proclamatie hield de Keizer
eene aanspraak tot de marine-soldaten, waarin hij herin
nerde aan den dag van Wörth toen een krachtige ha
merslag tot de bevestiging van het nieuwe duitsche rijk
werd gedaan. Heden voegde hij Helgoland als het laatste
stukje duitsche grond bij het duitsche rijk, zonder strijd
of bloedvergieten. Het eiland is aangewezen om het
bolwerk te worden voor de duitsche visschers, een steun
punt voor de zeemacht, een krachtige steun bij de ver
dediging van de duitsche zee.
Hij nam bezit van het eiland en begroette de inwoners
als zijne onderdanen. Ten bewijze hiervan aldus
besloot hij gelast ik dat mijn standaard geheschen
worde naast de vlag mijner zeemacht.
Na deze woorden werd de keizerlijke vlag geheschen.
Den 9 is na eene zitting van ongeveer 6 uren het
internationale medische congres te Berlijn officieel ge
sloten. Ook in deze zitting heerschte een verheffende
geest van internationale verbroedering der beoefenaars
stilte van hare tegenwoordigheidmaar zij moest zich
toch onvoorwaardelijk schikken in eene verandering, die
voor elk teeder gevoelend vrouwenhart iets angstverwek-
kends heeftzij moest achterstaan bij de aanmatigende
Muse. Roland had zijne jonge vrouw schromelijk ver
wend, haar laten baden in zonneschijn en daarom kon het
thans niet anders of zij moest bij dezen plotselingen
omkeer wel eene lichte huivering ondervinden.
Het was eene zware taakdie Roland op zich had
genomen, eene taak, waaraan hij al zijne krachten moest
wijden. De lange ontbering was bovendien oorzaak, dat
hij zijn werk met zooveel gretigheid weder had opge
nomen want den scheppenden kunstenaar is het voort
brengen zóó zeer tot eene tweede natuur geworden, dat
een langer intermezzo, als het niet heel noodzakelijk is,
vermindering van zelfvertrouwenjaernstige ontstem
ming zou te weeg brengen. Hij wilde thans met geweld
het verzuimde inhalen en overschreed daardoor in tegen
overgestelde richting de maatdie net vorstand aangaf.
De rustelooze inspanning en de voortdurende strijd met
de moeilijkheden van zijne schets maakten hem dagelijks
zenuwachtiger. Hij ging geheel op in zijn werkde
buitenwereld scheen niet meer voor hem te bestaan.
Geheele uren gingen voorbij zonder dat hij een enkel
woord met Hertha wisselde, die, nauwelijks twee schreden
van hem verwijdord, hare droefenis, door zelve ijverig te
werken, trachtte te vergeten, of, met een boek in de hand,
over de bladzijden heen in de lucht starend, zat te droomen.
De zwaarmoedigste gedachten vervulden hare ziel. maar
telkens zei toch het verstand dat de vreesdie zij koes
terde, volkomen ongegrond, onmogelijk was. Neen, zóó
kon, wat zoo even nog zoo heerlijk gebloeid had niet
verwelken Zij moest rekening houden met de omstandig
heden zij moest begrijpen, dat, zooals het in Rainy day"
genoemd wordt, elk leven, ook het gelukkigste, zijn regen
tijd heeft. Roland zou wel weder tot haar terugkeeren.
Na eenige weken trad dan ook werkelijk eene merkbare
verbetering in. De moeilijkheden in de compositie waren
opgelostRoland kon thans overgaan tot de uitvoering.
De kunstenaar ademde vrijer en met deze vrijheid keerde