FATENTEN.
ARME MEISJES.
No. 121.
Twee en Negentigste Jaargang,
1890
YII IJ D A (1
10 OCTOBER.
Officieel Gedeelte.
Laatste dag- voor de af-
haling* der Patenten van in
gezetenen der gemeente
Alkmaar Zaterdag 11 Octo
ber 1890.
Amsterdamsche Brieven.
FEUILLETON.
KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN.
Roman uit liet Berlijnsche leven.
ALKMAARSMIE COI RA VI.
Deze Courant wordt Dlindas;-, Donderdag- en
Kater dagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden voor Alkmaar 0,80; franco door bet
geheele rijk t,
De 3 nummers O.OH.
Prijs der gewone Advertentïën.
Per regel J 0,15. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de Uitgevers HERMS. COSTER
ZOON.
Telefoonnummer 33.
Zij die in aanmerking wenschen te komea voor on
derwijzer aan de openbare tweede tussehenschool of
aan de openbare school voor onvermogenden te Alkmaar
op f 600.jaarweddeworden uitgenoodigd hunne
stukken vóór 20 October 1890 onder overlegging van
de bij de wet vereischte stukken en van eene verklaring
omtrent den tijd gedurende welke zij reeds werkzaam
zijn geweest., vrachtvrij in te zenden bij bet gemeente'
bestuur.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS vau ALKMAAR
brengen, naar aanleiding van art. 11 van het reglement
betreffende de Kamers van Koophandel en Fabrieken
vastgesteld bij het koninklijk besluit van 9 November
1851 (Staatsblad No. 142), gewijzigd bij dat van 11
Augustus 1859 (Staatsblad No. 80) en 12 Juli 1873
(Staatsblad No. 108) ter kennis van de belanghebbenden
dat op Donderdag 13 November 1890, des
morgens van ÏO tot 1 uur, ten raadhuize dei-
gemeente de verkiezing zal plaats hebben van vier
leden voor de Kamer van Koophandel en Fa
brieken alhier, in vervanging van de heeren T. I,.
HOOKA. A. PftlAS Az, i DU LAYOU P.Hz.
en «F. P. J. H. SCHIUUIYO, die met het einde
dezes jaars periodiek aftreden zijnde de op 8 October
vastgestelde lijst van kiesgerechtigden, van
af ÏO October ter gemeente-secretarie van 's morgens
9 tot 2 uren voor de belanghebbenden ter lezing
nedergelegd.
Bezwaren tegen die 1 ij s t kunnen gedurende 8
dagen na ÏO October bij het gemeentebestuur worden
ingeleverd.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, A. MACLAINE PONT.
8 Oct. 1890. De Secretaris
NUHOÜT VAN DER VEEN.
XXV.
Nauwelijks is de Veiligheidstentoonstelling gesloten,
of alweder kom ik mijne lezers uitnoodigenmet mij
hunne schreden naar het Paleis voor Volksvlijt te richten
om daar andermaal eene expositie te bezichtigen. Dit-
PAUL LINDA U.
Uit het Hoogduitse h.
10)
«Het jouge meisje is zeer schoon", ging Bruno voort.
«Ik houd haar voor beleefd en gedienstig en naar ik
uit zeer goede bron vernam is op haar handel en
wandel niets aan te merken. Zij is doodarm. Nu"... de
graaf hield een oogenblik op en ging toen voort«stel
ik zeer veel belang in dat jonge meisje en zoo het
mogelijk is, zou ik haar gaarne vooruithelpen. Met het
grootste genoegen stel ik de daarvoor benoodigde gelden
te uwer beschikking. Ik heb bij m jzelven gedachtvóór
alles moet zij uit hare tegenwoordige omgeving in een
fatsoenlijken kring komen en wat leeren. Voor eenigen
tijd nn schreef mijn vader mij, dat gij u in omstandig
heden zoudt bevinden waarin het u aangenaam moet
zijn, fatsoenlijke lieden bij u aan huis te nemen. Ik vraag
u daarom mevrouw zoudt gij geuegen zijn, dat jonge
meisje een onderkomen te verschaffen
»Uw voorstel is zonder twijfel niet alledaagsch, mijn
heer de graaf. Het verrast mij eenigormate. Tot nu toe
heb ik nooit pensionaires van die soort gehad en ik
moet u eerlijk bekennen, dat er tal van bedenkingen bij
mij opkomen
»Die ik volmaakt begrijp", voegde Bruno er bij. «Ik
wil ook volstrekt niet van u vergen dat gij het 'alleen
om mijnentwille zoudt doen Ik veroorloof mij slechts,
u het voorstel te doen of gij er eenige dagen de proef
van zoudt willen nemen en het meisje bij u houdenj
maal is het er eene van haardenkachels en allerlei
ander soort verwarmingstoestellennu October in den
lande gekomen is met gare winden en koude regenvlagen,
zoodat menigeen er al eens over gaat denken om het
gemis aan warmte langs kunstmatigen weg te rempla-
ceeren, rekenen wij op veler belangstelling. Met het
uiterste hoekje van de beide zalen aan deze tentoon
stelling gewijd, zullen wij ditmaal beginnen, omdat zich
daar een keurige collectie bevindt uit de welbekende
smederij van Oebrs. van Tuure te Alkmaar. Genoemde
heeren hebben zich in het bijzonder toegelegd op het
fabriceeren van spaarkachels het systeem dat het ge-
maklievend menschdom alles aanbiedtwat het maar
wenschen kan. Het regelen der warmte gaat daarbij zeer
eenvoudig in zijn werk, het telkens naar de kachel kijken
wordt daardoor voorkomen, van tusschentijds uitgaan is
derhalve geen sprake meer om nog niet te spreken van
het genot, dat men zijn handen niet telkens behoeft vuil
te maken met het aanpakken van pook tang of steen
kolenschepper. Als de practjk beantwoordt aan al het
mooisdat men zich van deze kachels 'hoort voorspie
gelen en de daarmee gepaard gaande kosten niet hooger
zijn dan wordt opgegeven gaan de spaarkachels onge
twijfeld een groote toekomst te gemoet. Gebrs. van
nure hebben aan hunne kachels verschillende nummers
gegeven en de wijze van behandeling van No. 4 in een
prospectus geschetst, dat wij ter wille van de duidelijk
heid in eenigszins andere bewoordingen zullen weergeven.
Bij het aanleggen wordt het benedendeurtjedat den
toegang tot den aschbak afsluitgeopend. Vervolgens
haakt men de hoofddeur der kachel (1), die uit glas of
mica bestaataf om daarna met een losse blinde klep
de kachelholte van de kamerlucht af te sluiten. Is het
vuur eenmaal goed doorgebranddan wordt de klep
weder door de gewone deur vervangen en vult meu de
kachel vau boven met goede kwaliteit geklopte
cokes of magere steenkolen, totdat zij- geheel of gedeel
telijk vol isal naar gelang van den tijd gedurende
welken men wenscht te stoken. De cursiveering van
«goede kwaliteit" is van mij afkomstigomdat ik bij
ondervinding weet, hoezeer men kan tobben met kolen,
die niet verbranden zonder sintels na te laten. Het
poken, dat geschiedt door het schudden van den rooster
met behulp van een kruk welke aan de voorzijde der
kaehel is aangebrachtwordt dan namelijk onmogelijk
zoodat de toevoer van lucht van onderen zeer gebrekkig
plaats heeft, het vuur niet branden wil en er ten slotte
niet veel anders overblijft dan den geheelen kolenhouder
weder te ledigen. Al naarmate men het benedendeurtje
of een daarin aangebrachte rozet opentkan men de
trekking in de kackol bevorderen. Ook het midden-
deurtje heeft zulk een rozetdie bestemd heet te zijn
voor deu afvoer van bedorven lucht. Een bjzonder
systeem van pijpen maaktzoo ik mij niet vergisook
bij dit soort spaarkachels het regelen van de temperatuur
(1). Als wij dezen naam nog mogen behouden voor
de losse klep.
indien zij u bevalt. Ik heb gegronde verwachting, dat
zulks het geval zjn zal. Merkt gij evenwel zekere eigen
aardigheden bij haar op die haar in uw kring voor u
tot een lastpost zouden maken, dan zal ik het niet meer
dan natuurlijk vinden dat gij, zonder eenige aarzeling,
onmiddellijk van uw recht als vrouw des huizes gebruik
maakt. Ik zou niet zoo driest zijn, u die voorwaarde te
stellenindien ik niet meendedat het jonge meisje
warme belangstelling verdient en gij u volstrekt niet zult
behoeven te schamen haar in uw huis opgenomen te
hebben.
«Nu dan antwoordde Claudine na eenige oogenblik-
ken bij zich zelve overlegd te hebben, suit beginsel kan
ik er niets tegen inbrengenzoo ben ik dus gaarne be
reid aan uw wensch gevolg te geven. Toevalligerwijze
ben ik in staat het jonge meisje eene kamer aan te bieden.
Tot nu toe heb ik de beide voorkamers aan juffrouw
Marianne Berg verhuurd, die gij als zangeres uit de
opera wel kennen zult; zj is een zeer fatsoenljk moisje
en mj door hare moeder toevertrouwd. De wonin» is
voor die jonge dame te groot en te duur, zoodat zj mj
eenige dagen geleden heeft medegedeeld, dat zij aan ééne
kamer genoeg heeft en de andere gaarne zon afstaan.
Dat is dus geen bezwaar. Wilt gij mij nu ook zoo on
geveer meedeelen hoe gj u onzen omgang met uwe be
schermelinge voorgesteld hebt?"
sik heb mij die zoo onbeperkt mogeljk voorgesteld
en verzoek n juffrouw Margarethe Lessen zoo heet
zij eene kamer te geven zooals u zal goed dunken,
haar aan uwe tafel te noodigen of haar in hare eigene
kamer te laten eten en alle uitgaven voor wasch klee
ding, schoeisel, enz. enz. voor haar te bekostigen. Zon
der twjfel zou ik u bjzonder dankbaar zjn indien gj
u juffrouw Lessen persoonlijk wildet aantrekkenhaar
verooiloofdet van tjd tot tjd met u over hare persoon
lijke aangelegenheden te spreken en vooral, zoo gij toe
zicht hieldt op haar arbeid want ik heb het plan juf
frouw Lessen op eene meisjesschool te doen. Gj begrjpt
mij natuurlijk al. Het spreekt van zelf, dat ik juffrouw
Lessen niet al te dikwjls zal bezoeken en er niets tegen
zeer gemakkeljk. Het schoonmaken schjnt ons niet zoo
eenvoudig toe als de meeste huisvrouwen en gedienstigen
wel zonden wenschen. Eerst moeten nameljk kop-
schroeijes losgedraaid worden vervolgens moet een bo-
venring worden weggenomen en eerst dan kan men de
kolom uit de kachel lichteneen werkjewaarmee
men bj de meeste amsterdamsche meiden niet behoeft
aan te komen. Mj dunkt, daar moeten de heeren van
uure nog iets anders op vinden Het deed m j genoegen
voor hen om te zien, dat hunne inzending belangstellende
bezoekers en bezoeksters trok en hun vertegenwoordiger
hoorde ik ook iets mompelen van niet onbelangrijke be
stellingen, hem door deze expositie bezorgd.
Voor dames is eene der groote aantrekkelijkheden van
de tentoonstelling het Sugg's Westminster" gasfornuis,
dat door de Imperial Continental Gas Association gele
verd wordt tegen den prijs van 100, maar ook tegen
een som van J 6 per halfjaar in huur wordt gegeven.
In den oven waarin een goede ventilatie heerscht en
die met geëmailleerd ijzer is bekleed, worden verscheidene
gaspitjes aangestoken. Weldra heerscht daarin dan een
ontzaglijk hooge temperatuurwaarbj men vleesch kan
braden of broodgebakjes en pasteien bakken. Boven
den oven is een roosterbrander van nieuw systeem
waarop meu, volgens den vertegenwoordiger der heeren
Sugg brood kotelettenkarbonades enz. lekker klaar
kan maken. De hemel beware mj er voordat mjn
vrouw dit systeem in haar keuken gaat toepassenEn-
gelschen mogen van dat geroosterde vleesch gediend
zjn maar mij lacht een karbonade eenigen tjd door
een gasvlam geblakerd, weinig toe. In de geheimzinnige
onderwereld van een hotelwaar de bereidingswjze er
minder op aankomt als de uitkomsten oog en smaak
slechts streelen en spoedig verkregen wordenmag zulk
een fornuis op zjn plaats zjn. maar voor onze gewone
keukens zou het weinig deugen. Alleen om altijd in de
gelegenheid te zjn, spoedig kokend water te krjgen, zou
menige huisvrouw wel gaarne een der drie gasbranders
tot hare beschikking willen hebben.
Bij eene inzending van den heer Lion J. Engers wordt
onze aandacht gevraagd voor eene nieuwe inrichting van
een petroleumtoestel. De vlam daarvan zendt hare warmte
omhoog door een koker met een middellijn ter grootte
van de pittenwaardoor de warmte-uitstraling door de
buitenwanden van het toestel veel geringer wordt. Bo
vendien heeft deze nieuwe constructie het voorrecht, dat
de afzonderljke deeleu alle aan elkaar verbonden zjn,
zoodat men het toestel b.v. bj den cilinder kan opheffen.
Verder wordt het brandgevaar bj het omvallen van de
petroleummacbine tot een minimum beperkt, waut even
als bj onze Lampes Beiges wordt de lucht door
een koker, die in het midden van het reservoir is aan
gebracht bj het neervallen van bet toestel naar boven
geperst en daardoor de vlam gebluscht. Zoo gaat het
althans in theoriede statistiek zal wel aanwijzenof
na verloop van eenige jaren het aantal petroleumbranden,
dat thans ontzettend hoog is, ook is verminderd.
De kooltjes uit de warme stovendie eertjds geen
schr jver zou vergeten te vermelden als h j een hollandsch
hebben zalwanneer gij b j die bezoeken tegenwoordig
z jt. Ik behoel dat zelfs niet te verzekeren nietwaar
Ik weet wat ik verschuldigd ben aan den goeden naam
van de familie von Sellnitz."
«Welnumjnheer de graaf, ik zal het beproeven",
sprak Claudine na eene korte pauze in het onderhoud
«op voorwaarde echter, dat gj het mj niet kwalijk neemt[
iudien de proef mislukt. Ik twjfel geen oogenblik aan
uwe woorden, maar gj zegt zelf, dat gj het jonge meisje
ter nauwernood kent. Ik vermoed, dat ik haar spoedig
zal leeren kennen en u na korten tjd reeds zal kunnen
zeggen of juffrouw Lessen uwe belangstelling waardig
is of niet. Zend mj dus bet jonge meisje of liever
nog, kom haar zelf aan mj voorstellen."
«•Ontvang voorloopig mjn harteljken dank", sprak Bruno
opstaande. «Ik heb nog één ding vergeten", voegde hj
er bj. »Ik meen, dat juffrouw Lessen zoo goed als niets
haar eigendom kan noemen. Zj moet dus eene volledige
uitrusting hebbenmaar ik zelf heb daarvan niet het
minste verstand. Mag ik u daarom verzoeken dat voor
haar in orde te brengen
«Gaarne wil ik u daarin van dienst zjn", antwoordde
mevrouw von Sellnitz.
«Ontvang nogmaals mijn innigen dankDe geld-
quaestie wordt het gemakkelijkste opgelostindien ik
eene zekere som bij u deponeer en u verzoek mj maan-
deljks eene afrekening toe te zenden."
«Zeer goed mjnheer de graaf."
Bruno boog en maakte zich gereed om heen te gaan
toen een jongslank meisje de kamer binnentrad. H j
was niet alleen verrast door de in het oog vallende
schoonheid en de bloeiende jeugd vau deze verschjning,
maar vooral door de merkwaardige overeenkomst met
Gretedie hem in liet eerste oogenblik deed gelooven
dat z jne beschermelinge in eigen persoon de kamer was
binnengekomen. Dit gezichtsbedrog duurde slechts een
oogenblik, want b j nadere beschouwing begreep de graaf
nauweljks hoe bj zich zoo had kunnen vergissen.
Beide meisjes muntten uit door eene hooge, edele ge
stalte en eene fiere houding beiden waren blond.