No. 127* Twee en Negentigste Jaargang, 1800. VRIJDAG 24 OCTOBER. TWEEDE BLAD. Amsterdamsche Brieven. Buitenland. vitsciii. courant. Deze Courant wordt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar 0,80; franco door het geheele rijk 1, De 3 nummers 0,0U. Prijs der gewone AdvertentiPn Per regel 0,15. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de Uitgevers HERMs. COS- TER ZOON. Telefoonnummer 83. XXVI. Wie de beperkte ruimte der meeste amsterdamsche huizen kentzal zich kunnen voorstellen, dat menigeen de tentoonstelling van verwarmingstoestellen in het Paleis voor Volksvlijt gaat bezoeken om eens uit te vorschen of de vindingrijkheid het nog niet zóó ver gebracht heeft, dat men een kamertje zonder schoorsteen met de minst mogelijke nadoelen voor de gezondheid kan ver warmen. Wat toch is hot geval bij degenen, wierfiuan- cieele draagkracht slechts opgewassen is togen het huren van óéne étage De voor- en achterkamer hobbeu beide schoorsteenenwaardoor ook de tusschenliggeude alcoof op de gewenschte temperatuur kan worden gebracht maar het kleine zijkamertje de amsterdammers noemen dat meestalhet kabinetje beeft geen afvoerbuis voor de kachels. Ieder in zijn kring past de een of andere methode toe om aan dat bezwaar te gemoet te koinen maar gewoonlijk zijn do resultaten al heel treurig. De verbranding d. i de vereoniging der brandbare stoffen met de zuurstof der omgeving doet het zuurstofgehalte der kamerlucht natuurlijk steeds verminderen en altijd wreekt zich dat in den vorm van hoofdpijn of benauwd heid. Heeft men dan nog bovendien te worstelen met kolendamp van calorifères of met gas- en petroleumstank van kacheltjeswaarbij deze brandstoffen worden aange wend dan blijkt het ten slotte het verstandigst te zijn om den geheelen verwarmingstoestel maar zoo spoedig mogelijk naar den zolder te doen verhuizen. Wandelt men op de hierboven genoemde expositie rond, dan kan men van alle kanten de verklaring hooren dat men slechts met gas de gewenschte uitkomsten kan verkrijgen. Daar evenwel vele of groote gaspitten de lucht sterk verontreinigen heeft men er naar gestreefd om met een paar kleine vlammetjes niet grooter dan van een gewonen gasbrander een zoo krachtig moge lijk effect te krijgen. Sommige hebben zich daartoe van zoogenoemde reflecteurs bediend, zooals die b.v. geëtaleerd worden door den heer Lion J. Engers. Het licht, terug gekaatst door een gebogen roodkoperen plaatdoet het oog zeer aangenaam aan maar personen die er onder vinding van hadden verzekerden mij dat de warmte slechts zeer gering is. Bij de uitgebreide étalage der lieeren Becht Dyserinck informeerde ik ook naar net bewuste soort kacheltjeswaarop ik van den vertegen woordiger ten antwoord ontving dat degenedie tot hiertoe in den handel waren zonder uitzondering den naam van prullen verdienden. Hij had daarentegen een gaskacheltje zonder afvoerbuisdat aan alle billijke ei- schen voldeed en dat van do Parijsche tentoonstelling afkomstig was. Op mijn verzoek liet hij mij dat in wer king zien. Van ouderen zijn slechts twee gaspitten waarboven op gelijke afstanden eenige geperforeerde steenen zijn geplaatstdie de warmte absorbeeren om daarna des te krachtiger uit te stralen. Op welke natuur kundige v et dit systeem berustzou ik niet kunnen zeggenmaar een feit is hetdat die twee kleine pitten bij deze kacheltjes een vrij aanzienlijke warmte voort- Brengen ruimschoots voldoende om een .kabinetje" van gewone afmetingen te verwarmen. Voor het oogenblik zal het dus het verstandigst zijn om daartoe zijn toe vlucht te nemen want werkelijk schijnt deze methode veel boven de oudere vóór te hebben De Imperial Con tinental Gaz Association heeft blijk gegevendat zij zich reeds vertrouwd heeft gemaakt met de Hollandsche geaardheidwaartoe ook de vrees voor nieuwigheden behoort. Daarom wil zij geheel hetzelfde kacheltje als van Becht Dyserinck voor den prijs van 3 in het halfjaar verhureniedereen kan daarmee dus een proef nemen en bevalt deze dan wordt een gedeelte der kuur van de koopsom (20 gulden) afgetrokken. Bij do zeer interessante collectie van de Imperial werd mij ook mode- gedeeld dat een dergelijk kacheltje per nar voor niet meer dan 1.8 ct. aan gas verbrandt; laat dit cijfer des noods tweemaal to laag zijn opgegeven dan kan toch niemand nog over eene dure brandstof klagen. Het hinderlijke kachelpokendo voortdurende zorg voor nieuwe brandstoffen en het niet te vermijden ge mors met asch of sintels heeft ook de gashaarden in het aanzijn geroepen. Vooral de heeren William Sugg Co te Westminster, S. W., hebben dat systeem tot groote volmaaktheid weten te brengen zooals men op de ten toonstelling kan zien. De constructie dier gepatenteerde kachels is geheel verschillend van die van alle andere welke tot hiertoe in den handel zijn gebracht. De bran ders daarvan werken namelijk geheel onafhankelijk van elkaarieder heeft zijn eigen regulateur en zijn eigen kraan. De inrichting is zoo gemaaktdat do vlam vrije speling heeft tusschen asbeststukken die als de kolen in onze gewone haarden liggen opgestapeld. Op die wijze verbrandt het gas volkomen en wordt de hoogste graad van hitte mot gas onder gewone drukking te verkrijgen, bereikt. Aan een prospectus dor heeren Sugg Co. zij het volgende ontleendHet gasvuur is altijd klaar, kan spoedig worden aangestoken zonder vrees voor ontplof fing zelfs door den meest vreesachtige en is in eenige minuten in vollen gloed. Nadat de kamer op de ver- eischte warmte gebracht iskunnen één of meer branders worden uitgedraaid en het gebruik van 170 kan voor eiken brander wordt nu ook verminderd zonder hinder voor de nog brandende pitten die haar volle warmte blijven geven. Dit laatste is een groot voordeel, omdat in gewone kachels waar alle branders door één kraan worden gecontroleerd de plotselinge vermindering van gas een meer of minder onznivere vermenging van gas eu lucht teweeg brengthetgeen eene onvolkomen ver branding eu ontwikkeling van warmte veroorzaaktdie meestal nog van een onaangeaamen reuk vergezeld gaan. Wordt een slaapkamer van 6 X 5 X "1 °P een kouden avond tot 60" Fahr verwarmddan kan zijals twee pitten brandenden geheelen nacht op deze temperatuur worden gehouden. De kosten per uur hiervan zijn nog minder dan 3 cent. Men kan derhalve gemakkelijk na gaan dat volgens den liiorboven genoemden prijs een kamer door ga3 goedkooper verwarmd wordt dau door steenkolen. Het asbest is zeer duurzaam en geeft een goede warmte Wordt de kachel in een gewonen schoor steen geplaatstdan moet voor een afvoerpijp gezorgd worden om alle overblijvende bestanddeelen dor verbran ding weg te nemen. In geval van rookende schoorsteenen, waar het onmogelijk is een kolenvuur te hebben zoo eindigen de heeren Sugg k Co., kunnen wij aan den schoorsteen een windschut bevestigen dat de tocht naar beuedon verhindert en het gebruik van een gaskachel tot een genot maakt. Het vuur is zeer helder en vroolijk, en daar wij het gedurende drie jaar bij alle weer en wind bobben nagegaan kunnen wij voor de deugdelijk heid daarvan garandeeren. Hoe gaarne wij onze lezers ook nog zouden willen rondleiden bij de verschillende badkachels de vrees om te veel van hunne belangstelling te vergen houdt ons daarvan terug. Toch moeten wij nog enkele oogen- blikken stilstaan bij de prachtige gasbranders van Wil liam Sugg Co. Van de »Christiania" werd ons mede gedeeld dat hij een enorme besparing van gasverbruik oplevert en het licht daarbij bovendien veel beter is dan bij eenigen platte-vlams-brander Zeer mooi zijn ook de hierbij behoorende ballons van albatrine een doorschij nend soort glas, veel witter en zachter dan iedere andere in den handel voorkomende kwaliteit. Wie zijn salon eens heel fraai versieren wil, zal zich zeker een albatrine-ballou met toekeningen aanschaffen voor do vervaardiging waarvan de heeren Sugg Co. speciale kunstenaars in hun dienst hebben. Ook de Argand-branders derzelfde firma worden zeer geroemd; deze hebben zich trouwens een zeergun- stigen naam weten te verwerven. Zooals men ziet, biedt do tentoonstelling in het Paleis werkelijk veel bezienswaardigs en ik geloof dan ook, dat zij zich wel in succes verheugen mag. Behalve op een tweetal dagen der week wordt geen toegangsprijs geheven; de inzenders zullen echter de onkosten waarschijnlijk ruim schoots vergoed krijgen door hunne vorkoopen. Daarop is namolijk de geheele tentoonstelling ingerichtmen zou haar gerust als markt van verwarmingstoestellen kunnen be titelen. Als ook in andere vakkon pogingon werden gedaan om op deze wijze koopers en verkoopers op ge makkelijke wijze tot elkaar te brengen zou dat zeker aanbeveling verdienen te meer daar dan tevens het ras der knoeiers wier producten op zulk eene tentoon stelling den toets der vergelijking niet zouden kunnen doorstaan, zou worden uitgeroeid, wat niet alleen aan de af nemers maar ook aau de andere, degelijke fabrikanten ten goede zou komen. Toen wij in oen onzer vorige brieven melding maakten van het voorstel Van Hall in zake kindervoeding op de scholen, hadden wij niet durven vermoeden, dat ons ge acht Raadslid uit de Vondelstraat zoo onberaden was te werk gegaan. Wat toch hooft hij gedaan gelijk later is gebleken. Pleitende voor de verceniging »Kinder- voeding" heeft hij zich bij het Bestuur daarvan niet vooraf overtuigd of dit van zijn pleidooi gediend was hetgeen tot een voor don heer Van Hall zeer onaauge- naam misverstand heeft geleid. De hoofden der open bare scholen hebben namelijk wol verklaarddat de genoemde vereeniging niet steeds in staat was om aan alle aanvragen te voldoen doch achter de hand blijkt dat, gelijk het Bestuur dor Vereeniging uitdrukkelijk opmerkt, het geenszins gebrek aan geldolijken steun van particulieren is geweest, die hen iu de noodzakelijk heid bracht zich in de uitvoering hunner taak te be perken. Veeleer is het feit, dat niet meerdere kinderen in de gelegenheid waren om van de kostelooze voeding gebruik te maken, eensdeels veroorzaakt door het gemis aan een voldoend aantal beschikbare kosthuizen en ander deels door het gevoel van eigenwaarde van vele ouders, diezoodra zij er wederom toe in staat zijn hunne kinderen aau eigen disch en met zelfverdiend geld willen voeden. Daarom vraagt do Vereeniging vooralsnog geen ondersteuning van gemeentewegemaar zou zij zich er zeer in verheugen, indien burg. en weth eenige geschikto gebouwen ter harer beschikkiug wilden stellen, ten einde de kindervoeding op meer uitgebreiden grond slag te organiseeren. Door een gemeente-subsidie zou de Vereeniging allicht evenveel particuliere gelden kunnen verliezen, maar bovendien gaat het niet aau om sommen te nemen uit de gemeentekas, waar de liefdadigheid der Amsterdammers alleen voldoende blijkt te zijn. De heer Van Hall zou daarom het verstandigst doen zijn voor stel kalmpjes in te trekken en een betere gelegenheid af te wachten om te toonen dat ook hij met het lot zijner minder bedeelde natnurgenooten is begaan. Sur- tout pas trop de zèlemogen de spotters hem toeroepen naar aanleiding van zijn optreden voor kindervoeding verreweg het meerendeel zijner stadgenooten zal hem dankbaar zijn, dat hij zich aan de zorg voor de kinderen onzer behoeftigen laat gelegen liggen. In den gemeenteraad hebben bnrg. en weth. een klein échec geleden bij de behandeling van de quaestie der schoolbaden. Zij hadden zich, naar aanleiding van een voorstel van het raadslid mr. M. W. F. Treub om daarmee een proef te nemenin beginsel tegen alle schoolbaden verklaardomdat zij de meening waren toegedaan dat het onderwijs daardoor werd benadeeld maar hun betoog mocht niet baten en het voorstel Treub is met 21 tegen 12 stemmen aangenomen. Nu nog het vooroordeel van vele ouders tegen het baden uit den weg geruimd eu woldra zal de groezeligheid van vele Amsterdamsche jongensgezichten plaats maken voor een frisschen blos. Dat zij zoo Omstreeks de helft van November mogen wij eene tentoonstelling van de Amsterdamsche afdeeling der Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw en Plant kunde verwachten, die zeer belangrijk belooft te worden. Op de tentoonstelling mogen namolijk uitsluitend chrysanthe mums worden ingezonden, welker bloeiwijzen voor talrjjke vormverwisselingen vatbaar zijn waardoor zij zich hoe langer hoe meer in oene groote populariteit mogen ver heugen. Het houten schilderijengebouwtje op het Damrak zal hiervoor worden gebruikt en door de liggiug daarvau in het centrum der stad verwacht men een talrijk be zoek. Ook wij stellen ous voor, ons aan deze schoone kinderen van Flora te gaan verkwikken en komen dus waarschijnlijk nog wel op de tentoonstelling terug. Op tooneelgebied wordt eigenlijk alles verduisterd door het licht, dat van Po3sart uitstraalt, den man, van wien men getuigen mag, dat niet velen over zulk een zeggingskracht beschikken of beschikt hebben gelijk hij. Avond aau avond is het Grand Theatre gevuld en telkens weer hangt hot publiek aan de lippen van den zeldzaam begaafden tooneelspeler. Dinsdag trad hij op in het meesterwerk van den Spaanschen dichter Calderou het tooueelstuk dat onder den naam van De rechter van Zalamea" in hot Hollandsch is vertaald. Zoo iets te zien is een wellust voor de oogen, een tooneel, gespeeld als door Possart en juffrouw Deman, zal nimmer uit de herinnering worden gewischt. Eeuwen zijn er verloopen sinds Calderou dit kunst werk voorLbracht, maar nog voor don huidigen dag ligt daarovor eene frischheid gespreiddie het hart goed doet en hot gemoed verkwikt. Zou die .ook nog te vinden zijn in de oud Hollandsche tooneelliteratuur, ge lijk sommigen zoo gaarne beweren o dan wordt het tijd, dat de stukken van Hooft en Coster, van Vondel en B rederode worden opgedolven uit het stof, waaronder zij voor de meesten begraven liggen. »De rechter van Zalamea" moet die gedachte bij menigeen hebben doen ontwaken en misschien zal ook naar aanleiding van dat stuk bij een of andere tooneeldirectie het voornemen zijn gerijpt om nog eens iets van die Oud-Hollandsche school voor het voetlicht te brengen. Het buitengewone feestconcert, waarmede het concert gebouw zijne solisten-uitvoeringen heeft geopend en waar op wij aan het einde van onzen vorigon brief de aan dacht vestigdenheeft zeer goed voldaan. Al beschikt mej. Trebelli ook nog niet over de stemmiddelen van hare moeder, die in vroegere jaren als een ster aan den muzikalen hemel blonk toch heeft haar orgaan alle eigenschappon om bij voortgezette oefening mejuffrouw naast mevrouw Trebelli een eervolle plaats te doen innemen. Bijna nog grooter succeszouden wij haast zeggen, had de violist Albertini, die aan zijn instrument zulke zoetvloeiende tonen wist te ontlokken dat het publiek bij de uitvoering van oen tweetal stukken van Ferdinand Ries in ware verrukking geraakte en niet tevreden was voordat hij ook nog de eerste nocturne van Chopin ten beste had gegeven. De eerste kennis making met deze beide virtuozen is het Amsterdamsche kunstminnende publiek zoo goed bevallen dat velen naar voortzetting daarvan verlangen. Mijn schrijven over dit concert zou niet volledig zijn indien ik ook nog niet een woord van hulde bracht aan het orkest dat ouder de welbeproefde leiding van den genialen Kes eenige stukken op zulk eene voortreffelijke wijze ten uitvoer brachtdat hot den toehoorders opnieuw duidelijk werd dat men hier met een keurcorps van Nederlandsche musici heeft te doen. HEIiGIB. De uitslag voor de verkiezingen voor de gemeenteraden in de kleine gemeenten isdat de libe ralen iu 11 en de katholieken in 46 gemeenten winnen. Zestien herstemmingen waaronder die te Namen, staan gunstig voor de katholieken, 11 voor de liberalen. Pruisen. Do Landdag is bijeengeroepen tegen 12 November a.s. EViJEI.AXI» De regeering heeft aan de buiten- landsche gezanten medegedeeld dat zij de braziliaan- sche republiek erkent en aan de marine bevel gegeven heeft de vlag der republiek te begroeten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1890 | | pagina 5