Binnenland.
geering. Ook hij zou gaarne een eind maken aan het
geschil en wenschtedat aan hen, die nadeel hebben
geleden, dit geheel zou worden vergoed, maar er moesten
waarborgen gegeven worden, dat het fonds niet gebruikt
kan worden tot bestrijding van de protestantsche kerk
Ten slotte werd het ontwerp naar eene commissie van
21 leden verzonden.
Heerenhuls. De minister van openbare werken, de
heer Maybach, antwoordde op de interpellatie betreffende
den toestand in de rivieren, dat de regeering alle voor
zorgsmaatregelen tegen overstrooming genomen en zorg
gedragen had voor de noodige hulp. In de eerste plaats
zou de benedenloop van alle rivieren van ijs w orden be
vrijd. Met de nederlandsche regeering waren schikkingen
getroffen tot voortzetting vau dit werk. De regeering
streefde met ijver naar afwending van het dreigende ge
vaar eener overstroomingzonder kosten te ontzien.
Yolgens bericht van de gouverneurs was de toestand van
den Rijn wel ernstig, maar gaf de waterstand nog geene
aanleiding tot ongerustheid.
DENHMJlRKEllI.
prins te Kopenhagen is
In het paleis van den kroon-
brand ontstaan. Het duurde een
uur voordat de brand bedwongeu was. Zijne woonkamer
is geheel uitgebrandwaarbij zeer mooie schilderijen
verloren zijn gegaan.
Ki\'HELAi DDe juiste cijfers van de te Hartle
pool gehouden verkiezing voor lid van het Lagerhuis
zijn als volgt4603 op Gladstone's aanhanger en 4305
op den tegencandidaat De gekozene had zich voor den
werkdag van acht uren verklaard en daardoor de stem
men der werklieden verkregen.
De nederlandsche vereeniging te Londen heeft met
algemeene stemmen de oprichting eener nederlandsche
kamer van koophandel aldaar weuschelijk verklaard en
gelijktijdig besloten tot het benoemen eener bijzondere com
missie tot het ontwerpen der statuten, in eene volgende
vergadering ter goedkeuring aan te bieden. Van die
commissie, waartoo zoven leden bonoemd werden, is het
eere-voorzitterschap aangeboden aan den nederl. gezant,
graaf van Bylaudt en het eere-ondervoorzitterschap aan
den nederl. consnl-generaal jbr. J. W May.
De snelle dooi heeft vele rivieren buiten de oevers
doen treden: de Severn bij Worcester rees in vier uren
tijds 7 voet.
Lagerhuis. Den 23, toen het Huis weder bijeenkwam
en tal van afgevaardigden afwezig waren deelde minister
Fergusson mede, dat de onderhandelingen met de Ver'
eenigde Staten over de visscherij in de Behringzee den
diploinatieken loop hadden. De nota van den ameri-
kaanschon minister Blaine van den 17 December was
niet beantwoord. De onderhandelingen met Portugal
aangaande de grensverdeeling waren nog niet afgeloopen.
De afgevaardigde Channing verlangde den 24 de aan
neming van een besluit, waarin afgekeurd werd, dat de
directeuren der schotsche spoorwegen van hunne beamb
ten te veel werk eischen. Hij weigerde aan het verzoek
van den minister van koophandel te voldoen om zijue
motie in te trekken, waarna zij met 141 tegen 124
stemmen onder ironische toejuichingen van de leden der
oppositie verworpen werd.
FRANKRIJK. Den 23 heeft de commissie voor
het heffen van invoerrechten in beginsel met 19 tegen
12 stemmen verworpen het heffen van een invoerrecht
op zijde-cocons en met 22 tegen 16 stemmen dat op
ruwe zijde- en zijde-poppen. Ovor deze beslissing heerschte
te Lyou zooveel vreugdedat het gebouw der Kamer
van Koophandel en vele woningen van handelaren
avonds geïllumineerd werden.
Baron Hirsch te Parijs heeft 50000 voor de armen
aldaar geschonken.
De minister van financiën heeft den president het
voorstel doen teekenen tot verlenging van het privilege
der Bank van Frankrijkdat den 24 bij de Kamer
ingediend is. Het privilege dat in 1897 eindigt, wordt
daarbij verlengd tot 31 December 1920. De bank zal
jaarlijks fr. 2,500,000 in de schatkist storten te begin
nen met 1898.
Te Toulouse heeft het door den dooi losgeraakte iji
in de Garonne groote schade veroorzaakt. Behalve een
badhuis en eene waschinriohting, werden zes visschers-
booten meegesleurd en vernield.
De tuiniers en bloemisten hebben belangrijke verliezen,
geleden door de strenge koude. De schade, door 50 kweekers
samen geleden, wordt op ongeveer 100.000 geschat en
vermoedelijk zullen drie a vier jaren noodig zijn eer
hunne tuinen weer zoo goed voorzien zijn als voor dezen
winter het geval was.
Het openbaar ministerie is in hooger beroep gekomen
van het vonnis, waarbij de Mijn maatschappij te St. Etienne
vrijgesproken is van de beschuldiging van door hare
nalatigheid den dood van 116 personen te hebben ver
oorzaakt.
ITALIË. De Kamer heeft den 20 hare zittingen
hervat De minister-president vroeg de spoedige be
handeling van het wetsontwerp op de hervorming der
prefecturen en bood onderscheidene handelsverdragen aan.
Door eene hevige regenbui is te Rome de sneeuw
weggespoeld.
SPAKJE. Het is thans uitgemaaktdat de voor
den moordenaar Padlewski aangehouden persoon een
gewezen belgisch soldaat is geweestCaburg genaamd
die nu terecht zal staan wegens het dragen van een
valschen naam.
BVLGARIJE. De duitsche diplomatieke agent te
Sofia heeft als waarnemend vertegenwoordiger van
Rusland namens de russische regeering aan den mi
nister van buitenl. zaken een schrijven overhandigd
waarin opgekomen wordt tegen de gastvrijheidin
Bulgarije aan nihilisten verleend. Hij vroeg de uit
levering van 13 personen. De minister antwoordde
dat Bulgarije de fout wilde vermijden, door Turkije ten
opzichte van den ingenieur Lutzky begaan. Hij zou een
onderzoek instellen maar behield zich voor, de gevraag
de uitlevering te weigeren, zoo het hun ten laste gelegde
niet was bewezen.
ZÜID-AFRIKA. De uitslag der in Transvaal ge
houden volkstelling is, dat de blanke bevolking bestaat
uit 119128 zielen, 66498 mannen en 52630 vrouwen.
XI 1II- ADI EKIHA. De beweging tegen president
Balmaceda in Chili neemt toe. Een deel der hem tot
nog toe getrouw gebleven troepen liep tot zijne tegen
standers over De stad Coronel in het zuiden des lands
is gebombardeerd. Vele menschen zijn gedood of gekwetst.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Hamer.
Den 23 verklaarde de heer Schaepman niet te
zullen spreken over het verschil tusschen het programma
van actie en de daden van het ministerie Overal komt
teleurstelling voor; deze kan voortkomen uit eigen schuld
en uit omstandigheden. Deze laatste waren hier voorname
lijk de oorzaak. Hij wilde niet diep treden in al de
door den heer Tak aangevoerde tekortkomingenSlechts
eeu paar punten hadden hem getroffen. De heer Tak
had gesproken van een in 1887 met overhaasting aan
genomen kiesregeling De omstandigheden waaronder
dit plaats had waren bekend. En was het de schuld
der anti-revolutionaire partij, dat het daarbij door haar
voorgesLgeu stelsel van enkelvoudige districten niet
doorgevoerd was? De liberale partij beloofde wel
het volmaaktere maar hij wilde er wel meer van weten.
Hij wilde wel ontwikkelen niet hervormen, geene proef
nemingen. Hoe zal men alles hervormen Daarop komt
het aan. Laat de heer Tak zijn programma geven
Want het is niet genoeg om ruimte te krijgen" voor
de moderne levensbeschouwingmaar voor practisch
regeeringsbeleid.
De heer Borgesius wees er op, hoe de beloften
der regeeringspartij meer toenamen naar gelang het
uur van de stembus naderde. Uitvoerig zette hij uiteen,
hoe men in gebreke was gebleven het program van
actie uit te voeren Er waren natuurlijk wel wetten tot
stand gekomen maar uit het oogpunt van beginselen
betee kenden die juist niet veel. De voornaamste toe
zien en werd door allen op de hartelijkste wijze be
groet. Hij zag bij het spel toe zonder mede te doen
want hij had geen geld bij zichzooals hij zeide. Tot
zijne groote verbazing vernam hij, dat de kleine Bössow
naar Hamburg vertrokken was en waarschijnlijk binnen
eenige dagen de reis naar de overzijde van den Oceaan
zou aanvaarden.
Tegen middernacht keerde hij naar het hotel terug
want hij moest den volgenden morgen vroeg bij de hand
zijn. Tegen zeven uur had hij een rijtuig besteld.
HOOFDSTUK XXIV.
Het was des nachts werkelijk een weinig afgekoeld.
De lucht was betrokken en er woei een flinke bries uit
het oosten maar de regenwaarnaar iedereen en alles
verlangde, liet nog op zich wachten. Toen Bruuo iD dat
vroege morgenuur per huurrijtuig naar Dalldorf reed
was het tamelijk frisch maar nevelachtig winderig en
stoffig.
Voor het lijkenhuisje het van baksteen opgetrokken,
met een kruis versierde, sombere gebouwtje aan den in
gang van het kerkhof -hadden zich de weinige belang
stellenden verzameld om de eenvoudige houten kist. Juf
frouw Lessen schreide zóó erbarmelijk en klaagde zóó
luid, dat Franzi die werkelijk diep bedroefd was haar
influisterde Maar, moeder, houd u toch bedaard Adolph
Wörler was doodsbleek. Het scheen weldat hij in de
drie laatste dagen nog magerder geworden was. Gedach
teloos keek b.j voor zich on scheen zich om de overigen
volstrekt niet te bekommeren. Alma stond alleenzij
kende de overigen bijna of in het geheel niet. Reeds
des Zondags avonds had zij van een bezoeker vernomen,
wat er gebeurd was en geen oogenblik getwijfeld of
de ongelukkige was hare vriendin Grete
Het lokaal was ochter vol bezoekers en de eigenaar,
die zich al heel weinig inliet met sentimentaliteiten, had
haar niet veroorloofd het te verlaten. Zoo had zij dus
niet voor in den loop van Maandag de juiste toedracht
vernomen. Alma zag er slecht en innig bedroefd uit.
Zij beet op haar zakdoek en snikte hevig.
Bij den grooten eenvoud van deze begrafenis vormden
de drie prachtige groote kransen van witte rozen, die op de
kist waren gelegd, eene eigenaardige tegenstelling Zij
waren van graaf Bruno, van Franzi en Julie. De laatste
had zich door het zenden van een krans van alles afge
maakt Franzi had hare zuster den vorigen dag voor de
eerste maal na langen tijd in de Köppenstrasze ontmoet
en van haar verlangd, dat zij de begrafenis zou komen
bijwonen; maar Julie had geantwoord
»Ik kan niet tegen al die aandoeningen Ik treur xn
stilte." Waartoe zou zij zich ook van streek brengen
Zij had dagelijks vermoeiende repetities en den volgenden
Zaterdag moest zij in eene nieuwe rol optreden 1
Behalve d'e bovengenoemden waren nog slechts eenige
beambten en lichte zieken bij de plechtigheid tegenwoordig.
Klokslag acht uur trad graaf Bruno het lijkenhuis binnen.
De lange, slanke, voorname jonge man trok ieders aan
dacht. Juffrouw Lessen steunde, terwijl zij hem van het
hoefd tot de voeten opnam nog harder dan te voren
Bruno reikte Franzi de hand en deze zette groote oogen
op; zij begreep volstrekt niet wat graaf Bruno von Pagger-
Mahldorff bewegen kon, de laatste eer aan hare zuster
te bewijzen. Bruno groette de hem onbekende moeder
met een hoofdknik en deze beantwoordde dien groet met
een diepen zucht.
»Wie is die heer?" vroeg juffrouw Lessen, steeds door
schreiende, op fluisterenden toon aan hare dochter.
Graaf Pagger-MaUdorff", antwoordde deze.
»0, zoo", hernam de moeder snikkend.
Heeft hij Grete gekend?" vroeg Franzi.
Hij heeft geheel voor haar gezorgd en haar de school
laten bezoeken", snikte de moeder, wier aandoening door
deze herinnering nog grooter geworden was.
»Zoo, zoo", fluisterde Franzi nadenkend. Deze plotse
linge openbaring van zooveel, wat haar geheimzinnig had
toegeschenen deed haar gedurende een oogenblik hare
droefheid vergeten. Zij werd bang, dat hare moeder de
eene of andere onhandigheid zou begaan en fluisterde
zeggingen zijn achterwege gebleven. Van liberale zijde
zijn belastingvoorstellen gedaanwelke tot zekere
hoogte verder gingen dan de vroeger gewenschte en men
heeft ze niet aangenomen. De liberalen hebben althans
iets gedaan op het belastinggebied al was het gebrek
kig doch de anti-liberalen niets. De teleurstelling van
dit ministeriedat hij tegemoetkomend tegengetreden
wasvooral in de verwachting van sociale bemoeiingen,
was groot. Al hebben vorige miniateriën niets gedaan
dan was dit geen reden voor het tegenwoordige ministe
rie om stil te zitten. Gelukkig is men aan de zijde
der liberalen omtrent twee groote hoofdpunten tot een
stemmigheid gekomen n.l. omtrent de invoering van
leerplicht en van deprogessieve inkom
stenbelasting.
Daarmede is geantwoord op de vraag, welke hervormin
gen de liberalen dan willen. De census moet uit ons
kiesrecht geheel verdwijnen en men vergete niet, dat bij
de grondwetsherziening wel degelijk uitbreiding van het
kiesrecht op den voorgrond stond. In het program van
actie was kiesrecht op den voorgrond gesteld en thans
treedt het zelfs op den achtergrond.
De minister van koloniën meende dat de
regeering zich door de beschouwingen harer vrienden
ontslagen kon rekenen van eene breede repliek. Alle
verwachtingen waren zeker niet bevredigd maar de
regeering kon zich aan den anderen kant ook niet te
veel storen aan te sterke eischen harer vrienden b.v
waar de afschaffing der Eerste Kamer werd gevraagd.
Zooveel mogelijk was voldaan aan hetgeen in het regee-
riugsprogramma in volgorde was toegezegddoch men
kan niet te veel hooi op zijn vork nemen. Verwachtte
men, dat de regeering ingrijpen zou in de volksvrijheden
en rechten dan moest men zeker teleur gesteld worden.
Op sociaal gebied was de regeering werkzaamdoch
verscheidene zakenwaaronder ook het denkbeeld tot
instelling van kamers van arbeid moesten wachten op
den afloop der enquête. Sprak de heer Tak van finan-
cieele opdrijving, dan moest gewezen worden op het
buitengewone van vele uitgaven, waar tegenover buiten
gewone inkomsten staan. Om een laag eindcijfer te
verkrijgen, mocht het noodige niet verwaarloosd worden.
De jongste herziening van het kiesrecht was nog te kort in
werking om thans weder herziening aan de orde te stellen.
In de districtenwet was niet naar welgevallen geknipt
men had zich gehouden aan het door andere ontworpene.
De leniging van den heerschenden nood kan voornamelijk
geschieden door liefde, speciaal door christelijke liefde.
Toen de heer Hartogh vroeg alleen christelijke en de heer
Kerdijk riep. de humanitaire zeide de minister, dat hij
bedoelde bijzondere liefdadigheid. Tegen Staatshulp, als
de noodzakelijkheid bewezen ware zou in beginsel geen
bezwaar bestaan maar men kan den Staat niet de ver
plichting tot hulp opleggen. In de Lawa-kwestie kreeg
de regeering haar zin, al was het dan in twee tempo s.
De Congo-Zaak kon slechts na kennisneming der
noodige stukken beoordeeld worden. Voor de milithire
belangon was door de regeering veel gedaan. Met de
kwestie van het opperbevelhebberschap hield zij zich bezig.
Ten slotte zeide de minister dat zij bij hare voordrach
ten in het oog had gehoudendat ook de rechten eener
liberale minderheid moesten geëerbiedigd worden.
De minister v. buitenl. zaken beantwoordde
enkele vragen en wenschte thans de Congo-zaak in af
wachting der over te leggen stukken, niet uitvoerig te
bespreken.
De minister van financiën lichtte voor de ver
schillende hoofdstukken de verhooging der uitgaven toe
en deelde mede, dat de indiening der thans aanhangige be
lastingvoorstellen vertraagd is geworden door het optreden
van een nieuwen minister van binnenl. zaken. Subsidie
voor armenzorg aan de gemeenten wil hij niet geven.
Bij afschaffing der mut itierechten zou hij verlaging van
de opbrengst der successiebelasting in de zijlinie vreezen.
Hij wil eene belasting op het roerend vermogen dienst
baar maken tot dekking der verliezen zullende voort
vloeien uit de herziening der wet op het personeel.
Wordt buiten ons toedoen onze vrijheid van tariefs-
en accijns-wetgeving weder herkregen, dan zou ernsiig
ter sprake moeten komen eene fiscale herziening der
tarieven.
De minister van binnenl. zaken had nooit
op bezuiniging bij dit departement aangedrongen. De
uitgaven voor de takken van onderwijs zijn zeker op te
grooten voet geschoeidmaar daaruit volgt niet dat
een andere leest moet worden aangenomen Opheffing
van een of twee academiën zou niet veel bezuinigen.
Ook het middelbaar onderwijs is te weelderig ingericht,
maar dat is nu eenmaal een bestaand stelsel. De kosten
van het lager onderwijs zijn voor het bijzonder onder
wijs met 8 ton geklommen doch op den duur zal op
openbaar onderwijs nog meer bezuinigd kunnen worden,
wanneer het particulier initiatief slechts meer en meer
gesteund wordt.
haar in »Doe mij bet genoegen den graaf niet aan te
spreken; dat past niet." Daarna keek zij weder voor zich
en de moeder bleef schreien.
Toen Adolph Wörler de schoone jeugdige gestalte
van den graaf had opgemerkt, was in het eerste oogen
blik een gevoel van verbittering in hem opgekomen Maar
deze onvriendelijke opwelling duurde niet lang Met een
onwillekeurig gevoel van achting keek hij den welge-
maakten, voornamen, jongen man aan en zonder het te
willen, vergeleek hij Bruno met zich zeiven. Wat kwam
hij zich zeiven klein en onbeduidend voor! Zijn kale,
afgedragen, zwarte rok zat hem over de ingevallen borst
en° de magere schouders als over een kapstok voor de
eerste maal trof het hem, hoe lomp zijne schoenen waren.
Nogmaals nam hij den graaf van het hoofd tot de voeten
op. Dat moest de man zijn, dien Grete bemind had Ter
wille van hem bad zij den dood gezocht en gevonden
Adolph was de eenige die de waarheid vermoedde en
thans nu hij den graaf had gezien kon hij alles be
grijpen 1 De smart over Grete's dood had den armen
Adolph zóó aangegrepen, zóó zacht gestemd, dat hjj op
dit oogenblik niet in staat was iemand te haten. Hij zag
in Bruno niet den gelukkigen medeminnaarmaar den
man, dieu Grete bemind had en ter wille van hare
liefde schonk hij hem vergiffenis. Hij was verzoend
Slot volgt.
