Binnenland.
335e Staatsloterij.
Allerlei.
5e klasse, 13e lijst, 3 Februari.
No 840 15000; Ns. 4198 en 8219 1000; No.
8108 400; Nos. 12179, 13357, 14159, 15483, 18705
en 20510..200; Nos. 4339, 6425, 7521, 11266, 11329,
11767, 12247. 12692, 14447, 14925, 16015, 17905 en
19852 100.
a.6 opstandelingen in het stadshuis, waarin zij zich reeds
gevestigd hadden, te omsingelen, zoodat zij zich moesten
overgeven. De bevolking nam geen deel aan het oproer,
zoodat de staat van beleg niet afgekondigd werd.
SPAHTJE. Bij gelegenheid van den vorjaardag van
den jeugdigen Koning op den 23 is de heer Sagasta be
noemd tot ridder der Orde van het Gulden Vlies.
Bij de verkiezingen voor de Kamer op den 1 behielden
de conservatieven do overhand. Te Madrid werden ge
kozen 6 conservatieven en 2 liberalen. Emilio Castelar,
republikein, werd to Huesca gekozen.
SKRVIE. Het radicale ministerie Gruitch is afge
treden. De minister van binnen 1. zaken Djaja wilde eene
nog meer vijandige staatkunde jegens Oostenrijk volgen
dan de radicalen wenschten, en dit gaf aanleiding dat
het geheele ministerie ontslag vroeg,
VEREEKHaDE STATES. De Senaat heeft het
wetsontwerp goedgekeurd, waarbij het aantal leden van
het nieuwe Huis van Afgevaardigden op 356 wordt
bepaald.
BRA1IL1E. Volgens een der meest geziene bladen
van de republiek heeft de nieuw opgetreden regeering,
die een eind wenschte te maken aan het wanbeheer van
Keizer Pedro en zijne ministers op vreemde wijze met
's lands geldmiddelen en bezittingen omgesprongen.
Voor drie maanden richtte de broeder van den minis
ter voor landbouw een bank op onder den naam Itali
aan sch-Braziliaansche bank", met het doel om de land
verhuizing van italianen naar Brazilië te bevorderen.
Onmiddellijk stond de minister aan deze bank 100,000
bunders grond af in de nabijheid van St. Paulo voor
600,000. Eenige weken later verkocht de Bank diezelfde
gronden voor f 4,500,000. Het land wordtthansin perceelen
verdeeld en in gereedheid gebracht om de landverhuizers te
ontvangen. Ten einde hun verhuizing aannemelijk te
maken gaf de regeering zoogenaamde landverhuizers
contracten uit. De vrienden van den minister ontvangen
deze contracten en verkoopen ze met hooge winsten aan
buitenlandsche agenten.
De uitgaven voor het leger zijn zeer hoog. De minister
van financiëndr. Barbosaverdedigde deze buitenge
wone uitgaven met de verklaringdat het niet meer
dan billijk was dat het leger voor de bewezen diensten
werd beloondwant zonder bulp van het leger zou de
omwenteling niet geslaagd zijn.
De ministers die een jaar aan de regeering zijn ge
weest maar nu wegens hun wanbeheer moesten aftreden,
zijn allen rijk en ook hun bloedverwanten deelden in
de winst. Bijzonder werd de familie van president Da
Fonseca bevoordeeld. Een neef van hem ontving aan
verschillende geschenken eene waarde van 80.000. De
minister van financiën moest dan ook verklaren, dat de
begrooting een tekort aanwees van 80,000,000.
Later vermeerde dat tekort tot 100,000,000, waar
om het eongres weigerde de besluiten der regeering goed
te keuren. Het ministerie moest toen vallenmaar
maarschalk Da Fonseca bleef.
STATEN-GENERAAL.
Tweede Kamer.
(Vervolg.)
Den 30 kwam in behandeling het wetsontwerp tot
wijziging der kiestabel (splitsing der groote districten.)
De heer Mackay, die met genoegen de indiening
gezien had van dit ontwerpdat eene fout herstellen
en eene onbillijkheid wegnemen zal, verdedigde het
ontwerp.
De heeren Rutgers van Rozenburg en Roëll
bestreden deze wet breedvoerig. Eerstgenoemde beschouw
de deze voordracht bepaald in strijd met de grondwet en
achtte haar ook onaannemelijk om de verhouding tns-
schen Amsterdam en Nieuwer-Amstel. Laatstgenoemde
achtte het ontwerp in strijd met goede beginselen van
wetgevingomdat het wijziging bracht in een stelsel
dat slechts door organieke herziening der wetgeving kan
worden veranderd en in strijd was met den eisch van het
oogenblik kiesrechtregeling, in het regeerings-
programma toegezegd. Deze gedeeltelijke regeling zou
eene definitieve regeling van het kiesrecht verschniven.
De heer V e e g e n s bestreed vooral het gevoelen van
den heer Roëll. Hij wilde deze voordracht aannemen,
mits behoorlijk gezorgd worde tegen knoeierijen. De
minister van binnen 1. zaken verdedigde het
ontwerp, waarvan het doel was, de minderheden tot haar
recht te doen komen. Om tot een goed kiesstelsel te
kunnen gerakenwas voorafgaande regeling van de
districten-indeeling noodig en hij verklaarde, dat de houding
der regeering tegenover dit ontwerp bewees, dat zij geene
pressie heeft willen uitoefenen met staatkundige bedoe
lingen.
De heer V i r u 1 y achtte deze wet met prof. Buys
eene partijwet in den slechtsten zin des woords en was
overtuigd, dat deze voordracht bijbedoelingen had.
De heer van der Feltz was van hetzelfde ge
voelen en stelde ten slotte voor, de heden van de regeering
ingekomen wijzigingsvoorstellen naar de afdeelingen te
verzenden. Dit voorstel zal den 3 Februari behandeld
worden.
Den heer B o r e e 1 werd verlof verleend om den
minister van waterstaat op een nader te bepalen dag
te interpelleeren over de stremming van het verkeer in
het Noordzeekanaal bij Yelsen. Deze interpellatie zal
plaats hebben den 3 Februari na de interpellatie-Schepel.
Op voorstel van den voorzitter is besloten het wets
ontwerp op het faillietrecht en de surséance van beta
ling in handen eener commissie van voorbereiding te
stellen.
Tot leden dier commissie zijn benoemd de heeren
Smidt, Travaglino, Heemskerk, Hartogh en Bevers.
Van den 20 tot den 26 is te Hoera aan 2383
personen brood en koffie verstrekt.
Bij besluit van Ged. Staten van Noordholland van
den 21 is verklaarddat Lodewijk Vis, ontslagen onder
wijzer eener openbare lagere school te Zaandam, de be
voegdheid tot het geven van lager onderwijs heeft ver
loren.
Door het spuien te IJnmMea was de overtocht
aan het pont veer te Velsen in de vorige week zeer
bemoeielijkt. Op een verzoekden 29 per telegraaf
tot hooger autoriteit gerichtis vergunning verleend
dat voetgangers en handkarren over de spoorbrug mo
gen gaan.
Op de rivier voor Dordrecht is den 29 een ijs-
schuitje terugkomende van een tocht naar Hardings
veld in een wak geraakt bij de monding van het
kanaal van Steenenhoek waarbij de vier personen die
zich in dat schuitje bevondente water raakteneen
hunner de stuurman W. Krul, verdronk.
Bij kon. besluit van den 29 is aan den heer jhr. C
H. A. van der Wijck, vice-president van den Raad van
Nederl. Indie met ingang van 4 April a.s., op zijn
verzoek eervol ontslag uit 's lands dienst verleend, onder
dankbetuiging voor de langdurige en trouwe door hem
aan den lande bewezen diensten.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage heeft den 29 de-
gevangenisstraf, waartoe G. Ammerlaan door de arr.
rechtbank aldaar veroordeeld was wegens poging tot
moord door middel van vergiftiging gepleegd op zijne
echtgeuoote, verminderd van 15 tot 10 jaren.
Den 29 zijn in den gemeenteraad van Zaandam
de plannen ingekomen voor den sluisbouw in den Dam,
opgemaakt door de daarvoor benoemde deskundigen. Aan
het plan B, waarvan de kosten geraamd zijn op 245.000
en met inbegrip van de onteigening op 300.000, geven
burg. en weth. de voorkeur. De kosten zouden zij willen
verdoelen over het Rijk, de provincie en de belangheb
bende zaanlandsche gemeenten ieder voor 1 's, zoodat bij de
tot standkoming dezer verdeeling het aandeel van Zaan
dam zou bedragen 5/7 in 1 3, min f 5000, door Zaandijk
aangeboden.
Bij kon. besluit van den 31 is benoemd tot ridder der
orde van den Nederl. Leeuw de heer T. J. A. van Zijll de
Jong, luit.-generaal, commandant van het leger en hoofd
van het departement van oorlog in Nederl. Indië.
Den 30, des morgeus te 10 uren, is de nieuw be
noemde burgemeester van lVïeuwer-Aiiii»tel in eene door
5 van de 15 leden bijgewoonde raadsvergadering geïn
stalleerd, terwijl de secretaris bericht had, dat hij met
hoofdpijn te bed lag en, als het kon, tegen den middag beter
was. Uit de door den waarne menden voorzitter den
wethouder Schroder, gehouden toespraak bleek, dat van
Ged. Staten een brief ontvangen was ten geleide van
een nieuw plan van den min. van binnenl zaken tot
wijziging der grenzen tussehen Amsterdam en Nieuwer-
Amstel. Do burgemeester verklaarde altijd tegen inlij
ving van een deel der gemeente bij Amsterdam te zijn
geweest en nog te zijn.
Den 30, 's nachts ongeveer half een, gaf te Nijmegen
een kanonschot het teeken, dat het ijs op de Waal voor
de stad los ging. Het tweede schot werd zeer spoedig
daarna gelost en te ongeveer 1 uur het derde schot
ten teekendat het ijs en daarmede ook het gevaar
wegdreef. Het water liep snel op en kwam in de huizen
aan de Waalkade doch viel in den morgen aanzienlijk.
Den 1 dreven kolossale ijsschollenwaarvan sommige
eenige ellen boven den waterspiegel uitstaken en waarop
meermalen boomen of struisen aanwezig waren, de Waal
af. De stroom voerde ze zoo snel afdat een voetgan
ger ze op den wal niet kon bijhouden.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft den 30
besloten, dat het dagelijksch bestuur met de verschillende
commissiën uit den handel zal overwegen, of door ont
eigening een terrein te verkrijgen is, waarop een beurs
kan worden gebouwd, die aan alle eischen en wenschen
voldoetdaarbij tevens als zijn gevoelen uitsprekende
dat hij alleen zoodanige plannen zal goedkeuren, waarbij
rente en aflossing van het daaraan ten kostte te leggen
kapitaal kunnen worden bestreden uit de opbrengst der
beursbelasting en uit de baten, welke uit verhuring van
kantoorlokalen, verpachting van buffetten als anderszins
zullen voortvloeien.
Den 30 is door het openbaar ministerie bij de
arr. rechtbank te Assen tegen do vrouw uit Rhoden, die
hare dochter met rattekruid vergiftigd heeftlevens
lange gevangenisstraf geëischt. Uitspraak over 14 dagen.
Volgens de in de Staatscourant van den 30 mede
gedeelde staten betreflende de nederlandsche koopvaar
dijvloot telde zij op 31 December 1890 618 schepen
metende 723,660,97 kub. el of 253,336,55 tonnen, tegen
610 schepen, metende 699,173,60 kub. el of 244,795,09
tonnen op 31 Dec. 1889.
In 1890 zijn voor de eerste maal nederlandsche zee
brieven uitgereikt aan 61 schepen, metende 92,540,43 kub.
el ef 32,563,94 tonnentegen 52 schepen metende
59,338,17 of 20,899,35 tonnen in 1889.
In 1890 zijn gesloopt, verongeluktbuitenslands ver
kocht of op andere wijze uit de vaaat geraakt 53 sche
pen, tegen 51 in 1889.
Den 30 is te 's-Gravenhage, in den ouderdom
van 82 jaren overleden de heer mr. J. L. G. Gregory,
oud-commissaris des Konings in Drente.
Den 31, 's nachts half twee, verkondigden twee
kanonschoten, dat de rivier voor Gorinc'nem los was.
Den 1 des nachts zijn bij den zwaren mist, aan den
overweg bij het station te Breda twee goederentreinen
tegen elkander ingeloopenwaardoor eenige wagens ver
nield of zwaar beschadigd werden. Twee conducteurs
bekwamen slechts lechte verwonding.
Ds. A. van der Sluijs te Enkhuizen is beroepen
bij de christ. geref. gemeente te Sneek.
Wie zich een juist denkbeeld wil vormen van eenen
weg uit »den goedenouden tijd," behoeft zich slechts
naar het station Noordscharwoude te begeven en van
daar te wandelen naar den Jjangendijk. Het is een
ware modderpoeldie grindwegHoe wagens te marte
len hebben om door die pappige kleverige brij heen te
komen, laat zich wel denkenMet drie paarden bespan
den konden verleden week de landbouwers hunne wagens
met hooi en dan nog slechts half vol geladen naar
het station brengen. Gelukkig heeft men aan dien toe
stand een einde gemaakt door het openbreken van de
vaart naar de spoorbaanwaardoor het vervoor der
landbouwproducten heel wat minder zal kosten.
Werd onlangs berichtdat een onderwijzer in
Limburg privaatles gaf voor 3 centen per uur, om daar
mede aan te duiden hoeveel er waren en hoe weinig
zij verdienden in Noordholland schijnen er wat minder
zonder betrekking te zijn. Ten minste voor de vacante
betrekking van onderwijzer te Aartswoud (salaris f 500)
hebben zich slechts acht sollicitanten aangemeld. Een
paar jaar geledonmoeten' 30 a 40 geweest zijüV É'efi
goed teeken in de onderwijzerswereld derhalve.
De afdeeling Rijp der Noordhoïlandsche vereeni-
ging >Het Witte Kruis" zal den 5 bij eukele inschrij
ving aanbesteden het verplaatsen dér bestaande bad
inrichting *n het bouwen van een nieuw badhuis op een
daarvoor reeds aangekocht terrein.
Bij kon. besluit van den-31 is benoemd tot ridder
der orde van den Nederl. Leeuw de- heer T. J. A. van
Zijll de Jong luit -generaal, commandant van het leger
en hoofd van het departement van oorlog in Neder-
landsch Indië.
Den 1 zijn te Amsterdam drie jongens door het
ijs in het IJ nabij; de Houthaven gezakt, waarvan een
verdronken is.
Te Atjeh is de luitenant D. gevangen genomen en
naar Batavia overgebracht onder verdenking' van onge-
oorloofden handel met Atjehers.
Het kapitaal voor het te Hoorn op té richten
standbeeld van J. Pz. (L'oen is volteekend.
Ds. A. E. van Deinse te Heemskerk heeft be
dankt voor het beroep naar zijne vorige gemeente
Naaldwijk.
Het kohier van dén hoofdelijken omslag dér ge
meente Wormerveer voor 1891 is opgemaakt naar
een vermoedelijk belastbaar inkomen voor 915.000!
De gouverneinents-koffieoogst op Java voor dit jaar
wordt thans geraamd op 359.648 pikols.
De heer C. Gerritsma. te Het Meer heeft de Maat
schappij tot exploitatie van Staatsspoorwegen in rechten
aangesproken tot schadevergoeding. Hij verzond eene be
zending boter naar Rotterdam, om van daar naar Londen
verscheept te worden, welke boter 13 dagen tussehen
Leeuwarden en Rotterdam onder weg bleef. Door den
langen duur der reis werd de hoedanigheid der boter
minder en daar de prijzen der boter aan de markt te-
Londen in dien tijd gedaald waren, zoo heeft hij schade-
geleden, welke hij door de maatschappij vergoed wenscht
te zien.
Aan de ouders en voogden van cadetten aan de-
Militaire Academie te Breda, die na 1 September 1890
met eene eenigszins ernstige ziekte in de ziekeninrich-
ting dier Academie zijn opgenomen geweestzijn dezer
dagen door de bij kon. besluit'van 5 Januari benoemde
commissie van inspectie eenige vragen ter beantwoording
toegezonden. Uit den begeleidenden brief blijkt, dat die
vragen zijn gesteld naar aanleiding van het door het lid
der Tweede Kamer mr. G J. Goekoop den 20 December
in het midden gebrachte. Die vragen luiden
1. Wanneer is door n het eerste bericht van een ge
neesheer der Academie omtrent de ziekte van uw zoon
ontvangen
2. Wat was de korte inhoud van dat bericht
3. Heeft de verpleging van uw zoon in de ziekenin-
richting der Academie n in eenig opzicht reden tot
klagen, gegeven? Zoo ja, in welk opzicht?
4 Kan door li overigens iets worden medegedeeld, dat.
bevorderlijk kan zijn aan een doeltreffend onderzoek
omtrent de door den heer mr G. J Goekoop gemaakte
opmerkingen, welke door dezen werden gesplitst in op
merkingen, welke door dezen werden gesplitst in opmer
kingen over de gezondheidsbelangen het zoogenaamde
baren en de ziekenverpleging der cadetten.
Den 15 hopen de volgende geestelijken nit het
bisdom van Haarlem hun 12 J,jarig priesterschap te
berdenken W. O. Boers kapelaan te AlkmaarL. O,
Heemskerk, kapelaan te Heiloo; V. J. J. Leesberg, ka
pelaan te Hoorn; B P. Mohr, kapelaan te Alkmaar en F.
W. v. d. Pigge, kapelaan te Purmerend.
De heer Mol te Wesiwond heeft aan de katho
lieke kerk aldaar eene dotatie vermaakt ran omstreeks
50.000, bestaande uit eene boerenwoning en 20 buur
ders best weiland, vrij van alle onkosten.
Den 1 hield de heer ds. H. de Boer, van Alkmaar,
te ©raft eene lezing over >Eene reis naar Londen".
Zijne hoorders aangenaam> bezighoudendeoogstte hij
ten slotte den dank der vergadering.
De heer J. Fitema, sedert 12 jaren stationschef te
Uitgeest, herdacht den 2, onder vele blijken van be
langstelling, den dag, waarop hij vóór 25 jaren, bij de
Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij in dienst trad.
Op het perron prijkte eene fraaie eereboog, die 'aavonds
met een toepasselijk transparant verlicht was. Namens
vele ingezetenen, die zijne welwillendheid op prijs stellen,
werd hem een prachtig schrijfbureau aangeboden, terwijl
het fanfarecorps hem 's avonds eene ovatie bracht. Van
de Maatschappij ontving de jubilaris als aandenken een
paar fauteuils met tafeltje, terwijl nog vel© andere ge
schenken getuigenis aflegden van de sympathiedie de
heer Fitema zich heeft weten te verwerven.
Tot penningmeester van de banne Hoog- en
Aartswoud is benoemd de heer J. Glas Pz., te Hoog-
wonderweere.
De door het bestuur van den polder Wlerlnger-
waard opgemaakte voordracht ter benoeming van een
dijkgraaf bestaat nit de heeren J L. T. Groneman
V. Bakker Jzbeiden aldaar en .7. M. Koelman te
Schagen.
Uit een ingezonden stnkje, in de Leeuwarder courant
van den 2 van dr. Kooperberg te Leeuwarden, blijkt,
dat er nog al wat ongelukken op het ys plaats heb
ben en het schaatsenrijden niet zoo onschuldig isals
menigeen denkt. Gedurende dezen winter van 28 No
vember 90 tot 20 Januari 91 heeft genoemde genees
kundige de volgende gevallen, tengevolge van het ijsver,
maak, behandeld: 12 arm- en handbreuken, 4 breuken
van het been 1 ribbenbreuk 3 verwondingen van het
oog 4 van den neus en 5 van den mond en de lippen,
47 kneuzingen van verschillenden aardaan borstkas
knieën enkels teenen schoudersellebogen handen
vingers enz. te zamen 84. j
