Hollands Noorderkwartier.
gevende periode.
Het beleid der tegenwoordige meerderheid heeft alom
teleurstelling gebaard. Bedriegen niet alle teekenen, dan
wendt het land zich af van partijen die getoond hebben
zijne behoeften niet te begrijpenveel miuder die te
kunnen bevredigen dan verlangt het niets anders dan
zijn vertrouwen te hergeven aan eene waarlijk liberale
staatkunde. En voorzeker zal de natie bereid zijn dat te
doen wanneer deze staatkunde blijk geeft van hare
ernstige begeerte om zich te wijden aan het tot stand
brengen van de hervormingendie het belang van het
nederlandsche volk eischt.
Welke die hervormingen zijn, wat dus het wachtwoord
moet wezen bij do aanstaande verkiezingen, ons schijnt
het niet twijfelachtig.
De kiesbevoegdheid voor do Tweede Kamer der
Staten-G-eneraal worde door onbekrompen toepassing van
het voorschrift der grondwet uitgebreid ook tot den
kring der werkliedendie reeds te lang daarvan ver
stoken bleef. De wetgever ga aanstonds zooverals
eene eerlijke uitlegging der grondwet hem veroorlooft.
Onder vaststelling van de noodige waarborgen tegen mis
bruik geve hij het kiesrecht aan alle meerderjarige
mannelijke nedeiianders die, bij eene eigenhandig ge
schreven aanvrage aan het plaatselijk bestuur hunner
inwoninghun verlangen te kennen geven om op de
kiezerslijst te worden geplaatstof op eene andere door
de wet voor te schrijven wijze toouen te kunnen lezen
en schrijven en belang te stellen in de openbare zaau.
Behalve de bedoelden en de overige in de grond wet aan
gewezenen, blijven daarbij echter uitgesloten zij, van
wie blijktdat zij niet in staat zijn zelf in hun onder
houd en in dat van hun gezin te voorzien. Persoonlijke
invulling van het stembiljet in het lokaal der stemming
worde voorgeschreven.
Hervorming van het samenstel onzer belas
tingen worde met alle kracht tor hand genomen. iSliet
langer worde gedraald met de invoering eener progres
sieve directe belastingdie een einde maakt aan het
onduldbaar privilege dat het roerend vermogen thans
geniet, in verband daarmede moet de patentbelasting
hetzij opgeheven hetzij vervormd worden de accijnzen
op eerste levensbehoeften moeten vervallende druk der
mutatierechten moet worden verlicht. Zoo noodig worde
de successiebelasting uitgebreid echter zoodanig dat
voorzoover zij in de rechte lijn wordt geheven, de kleine
vermogens in geen geval zwaarder worden belast. In het
algemeen worde gewaakt tegen te zware belasting van
den kleinen middelstand en rekening gehouden met de
belangen van den landbouwdien gewichtigen tak van
onze volkswelvaart.
Met deze hervormingen moeten maatregelen gepaard
gaan, om de gemeenten iu hare tinaneieële moeilijkheden
te gemoet te komen.
Wordt awe en onze wensch vervuld dan zalals
straks do stembus wordt geopendhet aanhangig ont
werp tot regeling van «len krijgsdienst, iu hoofd
beginselen ongewijzigddank zij de medewerking van
de meerderheid der liberalen, reeds tot wet zijn verheven.
Mocht dit onverhoopt niet het geval zijn dan neme
op het liberale program eene voorname plaats in eene
legerinricbtingin hoofdzaak overeenkomende met het
stelseliu het ontwerp-Bergansius neergelegd, eene leger
inrichting die gegrond is op hot beginsel van den per
soonlijken dienstplichten welke getuigt, dat Nederland
vast besloten is, zijne onafhankelijkheid en zijne neutra
liteit tot het uiterste te verdedigen.
Met betrekking tot het arbeidersvraagstuk hebbeu
wij iu hoofdzaak slechts te herhalen wat daaromtrent
in ons programma van lc87 werd gezegd. Onze wenschen
te dezen luiden
dat maatregelen worden verordend ter bevordering
van veiligheid en gezondheid iu fabrieken en werkplaatsen
dat aan iederen arbeider een wekehjksche rustdag
worde gewaarborgd
dat de verzekering van den werkman tegen ongelukken
worde geregeld en aan voorzioningen bij ziekte ouder
dom en overlijden krachtig de hand geslagen worde
dat het vakonderwpsmet name het ambachts-, ia-
brieks- en landbouwonderwijsvan overheidswege op
afdoende wijze worde gesteund
dat het arbeidscontract bij de wet worde geregeld en
de naleving daarvan beter worde verzekerd door eene
ook buitendien hoog noodige vereenvoudiging van ons
procesrecht
dat tot vertegenwoordiging der arbeidersbelangen ad-
viseorende arbeidskamers worden georganiseerd.
Eu bovenal worde leerplicht ingevoerdwaaraan
thans na beëindiging van don schoolstrijd, geen beletsel
meer in den weg staat.
De administratieve rechtspraak worde zoo ge
regeld, dat de burger gevrijwaard is tegen willekeurige
wetstoepassing door de overheid.
De nooden en behoeften binnen eigen grenzen mogen
Nederland niet doen vergeten de dringende plichten die
het heelt te vervullen als koloniale mogendheid. Ook
lndië biedt een ruim veld van werkzaamheid voor eeue
vooruitstrevende staatkunde.
Zoo worde een gedeelte der bestuurstaak in lndië van
het centraal gezag overgebracht naar de deelen. Er worde
gestreefd naar gestadige vermindóring van dén drnk, op
de iniaudscho bevolking golegd door beeron- en culttmr-
diènsten. Mot vasten tred worde op den ingeslagen weg
voortgegaan en worden maatregelen genomen, opdat ook
de laatstovergeblevene der gouvernementscultures aan de
vrije industrie worde overgegeven.
Ten aanzien van het opium vraagstuk trachte men
door eene afdoende fegeling het misbruik te keeren.
De „Liberale Unie" vertrouwtdat deze denkbeelden
bij de aanstaande verkiezingen door de liberalen eenparig
'zullen worden gehuldigd.
Namens de „Liberale Unie"
HET BESTUUR:
(Voïgéii de bandteekeningen.)
i. i. ïd "£»i; i n
de inning der bruggelden op de IJselbrug thans ver-
pacht voor 3350 per jaar, niet meer te verpachten en
te zijner tijd te besluiten over het al of niet behouden
dier belasting.
Bij twee kon. besluiten van 25 Februari is tot 1
Mei geschorst het besluit van burg. en weth. a. van
Hoogeveen, d.d. 24 Juli 1890, waarbij aan J. Kip Azn.
vergunning is verleend tot oprichting van eene scheeps
timmerwerf voor den bouw van ijzeren schepen; b. van
Groningen d.d. 14 Juli 1890, waarbij zijn gewijzigd de
voorwaarden eener aan E. Noack verleende vergunning
tot het oprichten eener stoommachine.
Hoe weinig geregeld tegenwoordig nog het goede
renvervoer bij de Hollandsche Spoorwegmaatschappij
plaats heeftbewijze het volgende Een vaandel moest
dezer dagen vau Amsterdam naar Schagen gezonden
worden. Het kwam eerst echter te 's Hagetoen te
Rotterdamdaarna te den Helder en eindelijk op de
plaats zijner bestemming. Evenzoo ging het met eenige
werktuigen, die van Schagen naar Beverwjjk werden
verzonden. Deze deden eerst Amsterdam aan toen Rot
terdam en eindelijk toch ook Beverwijk. Mochten de pas
sagiers ook maar zulke extra reisjes maken, zoo eindigt
onze berichtgever zijne verzuchting.
Bij kon. besluit van den 6 zijn benoemd bij het
wapen der genie, tot kolonel, de luit.-kolonel K. Eland,
directeur van de lie afdeeling der Krijgsschoolbij deu
Staf van het wapen, tot kolonel, command, in het 2
genie-commandement, de luit .-kolonel A. J.Voorduin, van
dien Staf, hoofd der Vo afd. van het dep. v. Oorlog,
uit welke betrekking hij in verband daarmede eervol
wordt ontheven tot luit.-kolonelde majoor F. M. van
Panthaleon baron Van Eek, van dien staf, en is aange
wezen tot hoofd van genoemde Ve afdeeling, de luit.-ko
lonel van Panthaleon baron Van Eek voornoemd.
Den 7 is op de rivier de Waal onder Rossmn ter
hoogte van »de Schans" eeue volgeladen schuit gezon
ken waarbij één der opvarenden verdronk en een ander
met de grootste moeite gered word.
De laatste stoomtram van Edam naar Amster
dam is den 8 dicht bij Amsterdam ontspoord, zonder
ongelukken te veroorzaken.
Uit Weenen wordt bericht, dat het syndicaat voor
de Holl. Witte Kruisloten ontbonden isde niet geplaatste
21676 stnks zijn verdeeld.
De minister van binnenl. zaken heeft zich bereid
verklaard het daarheen te leidondat aan de Nederl.
Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkundeten behoeve
van een door haar aan te stel'en tuinbouwleeraar over
het jaar 1891 een subsidie worde verleend vau 2000,
onder voorwaardedat de keuze van den aan te stel
len leoraar aan de goedkeuring van den minister worde on
derworpen en dezen jaarlijks een verslag worde toegezon
den van hetgeen door dien leeraar is verricht.
Den 8 des nachts is de sigarenmakerij van Jvan
den Berg te Kaarden uitgebrand.
Den 9 des ochtends is te Zaandam in de stoom-
wasscherij en bleekerij van de firma Latenstein en van
de Stadt de machinist Zeulevoet bij het smeron van de
in vollen gang zijnde machine, beklemd geraakt tusschen
den stang en het kamrad, zoodat hij oogenblikkelijk
dood was.
Bij kon. besluit van don 7 is aan den heer A. van
Dissel op verzoek eervol ontslag verleend als 2 luitenant
bij de dienstdoende schutterij te Helder, onder gehou
denheid zijne op hem uit kracht der wet nog rustende
verplichtingen als gewoon lid der schutterij te volbrengen.
Den 9 des avonds vertrok de Tielscho veerpont
van de Wamelsehe zijde zonder veerkuecht, daar deze
door deu hevigen wind bij het afvaren te water ge
raakte. Hij redde zich eveuwel. De pont gierde weg
met twee reizigers, een metselaar en den Rijksveldwach
ter uit Wameldoch bleef midden op de rivier liggen
daar de reizigers, bij de volslagen duisternis, niet wisten
hoe zij de gierkettingen moesten verzetten. Binnen
weinige oogeublikken sloeg de pont vol water en toen
de veerknechtdie eerst met veel moeite naar Tiel ge
bracht was eindelijk met twee andere mannen de pont
opgespoord had was zij reeds in de diepte verdwenen.
De metselaar bad zich in een mast gereddoch de
Rijksveldwachter was verdronken. Deze laat eene vrouw
met acht kinderen na.
De gemeenteraad van Rdani heeft den 9 met alge-
ineene stemmen besloten, niet te steunen het adres van de
heereu Kaan c.s. betrefieude het wetsontwerp tot her
ziening der algemeene regels ten aanzien der plaatselijke
belastingen.
Vermoedelijk misleid door de dikke sneeuwlaag
die den 10 des ochtends do sloot bij het station der
Holl. Spoorweg-maatschappij aan den Parallelweg te
's-Gravenhage bedekte, is de juffrouw uit het feoffio-toutje
op het stationsplein aldaar te water geraakt en ver
dronken.
Den 10 is te Raalte aanbesteed het bouwen eener
r. k. kerk met torencathechiseerkamernoodkerk
schuur en het herstellen der pastorie. Laagste inschrijver
de heer J. Dijkstra te öolsward voor 132.300.
Den 11 heeft te Amsterdam door het uitschie
ten van een ketting een in de houthaven werkzame man
een balk tegen het hoofd gekregen met hej; gevolg dat
hij dadelijk dood bleef.
Tot helpster bij het onderwijs in de nuttige hand
werken aau de openbare lagere school te Ouitorp is
benoemd mejuffrouw A. Winder.
De raad der gemeente Hensbroek heeft besloten
zich te wetiden tot de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
ten einde te doen blijken van zijne instemming met liet
adres, bij dat college ingediend door do hoeren Kaan
c. s. in zake de aanhangige belastingwetten.
De geërfden van de Maalschap Gardereu ouder Bar-
neveld, gróót ongeveer 5000 bunders; hebben met groote
mèerderhéid van stemmen een plan tot verdeeling dier
Maalschap goedgekeurd.
De geineeuteraad van Monnikendam heeft beslo
ten tot het vernieuwen van de Zeepziedersbrug en van
verschillende schoeiingen en tot het sluiten eener geld-
leening van 5000, tot eene rente van ten hoogste 4 pet;.,
met jaarlijksche aflossing van minstens f 250 ter dek-
kiug van die uitgaaf.
De arr. rechtbank te 's-Gravenhage heeft een per
soon die in dronkenschap zijn hondje tegen een landhek
dood geslagen had veroordeeld tot 14 dagen gevange
nisstraf.
H. D. Avink zijnvolgens testamentaire beschikking
van wijlen haar echtgenoot, vroeger geneoshoer te krom
menie in 1881 overleden, eenige legaten ten deel
gevallen aan verschillende aldaar bestaande instellingen,
alsaan de diaconie der ned. hervormde gemeente de
halve eigendom in eon stuk weiland, in het geheel groot
ongeveer 3 bundersbenevens 1000 het Algemeen
Weeshuis, de halve eigendom in een stuk weiland, in
het geheel groot ongeveer 2 banders en f 1000; het
Fonds voor behoeftige kraamvrouwen de halve eigendom
in een stuk weiland in het geheel groot ongeveer 2
banders de Vereenigiug tot Werkverschaffing 1000
de diaconie der doopsgezinde gemeente en het r. k.
armbestuur 200, en verder aan de gemeente Kromme
nie 1000, met bepaling dat deze som moet dienen tot
het maken eener regenbak ten algemeenen nutte. Aan
deze legaten is geen vrijdom van successierechten ver
bonden alleen zijn eenige bepalingen gemaakt omtrent
de verhuur aau de tegenwoordige gebruikers der landerijen.
De arr. rechtbank te Groningen heeft J. J. M.
adsistent aan het postkantoor aldaar veroordeeld tot
zes maanden gevangenisstraf wegens verduistering van
gelden.
Bij de den 10 te Scltagen gehouden hengsten-
keuriug voor het Aederlandsch Paardenstamboek
werden aangeboden 10 tweejarige hengstenwaarvan
2 goed- en 8 afgekeurd werden.
Voor mededinging naar de provincialo snbsidiën van
f 250toetekeuuen aan driejarige of oudere hengsten
waren van de 6 aangebodene vijf opgekomen. Ter
mededinging naar de aanhoudiugspremiën a 150 voor
tweejarige hengsten, waren 11 stuks aangeboden. Ter
verkrijging van de aauhoudingspremiën a 100 van
eenjarige hengsten, waren 12 stuks aangemeld. De uitslag
dor keuringen wordt later bekend gemaakt.
Den 10 trad de heer Emil Balk in het lokaal
»Cérès" te Schagen voor een twintigtal hoorders als
Reuter-vertolker op met eenige der schoonste en geestig
ste stukken van dien schrijver. Wat waar kan zijn voor
de bewoners van Overijsel, Drenthe enz., is o. i. niet waar
voor ons, Noordhollauders: het Meckleuburgsch wordt
hier stellig niet zoo spoedig verstaan als daar. Het is
voor ons wel noodzakelijk Reuter te kennen als men
ten volle genieten wil van de meosterlijke voordracht des
hoeren Balk. Toch sleept de spreker een ieder mee on
zijn lach is aanstekelijk. Niet anders dan met den groot
sten lof kan men van dezen Reutei'-vertolker spreken.
Het is een genot hem te hoorenmen waardeert er Reu
ter te meer om.
Den 10 zou te Rijp in de zaal van den heer A.
de Goede het Grand Théatre Varié," onder directie
van den heer John Zumsteg, optreden. Wegens gebrek
aan belangstelling kon de voorstelling niet plaats hebben
en moest het gezelschap onverrichter zake vertrekken.
Het werken aan de badiurichtiug te Rijp moest
dezer dagen geslaakt worden, omdat het bestuur van het
Waterschap niet kon goedkeuren dat genoemd gebouw
zóó ver in de Beemsterringsloot geplaatst wordt.
Den 12 geraakte te Schagen (Lagedijk) do kar
en het paard van den heer J. Zeeman van Callants-
oog te water met het gevolgdat het paard er dood
werd uitgehaald.
Bij de stemming voor hoofdingeland van den pol
der lleerhugowaard ziju uitgebracht 38 stemmen.
Herkozen is de heer G. Heider met allo stommen ter
wijl gekozen is de heer S. Akkerman met 22 tegen
16 stemmen op hot aftredend bestuurslid, deu heer J.
Swaag.
De verpachting van het vischwater iu den polder
lleerhugowaard heeft opgebracht 10,—, tegen
J 108.50 in het vorige jaar.
Den 11 is mej. C. Cöllen te St. Pankras benoemd
tot onderwijzeres te Amsterdam.
In de voorjaarsvergadering to houden op Woensdag
25 Maart 1891, des voormiddags 10 ure, bij G. J.
Hoekstra te Twisk zullen de navolgende puuten wor
den behandeld: mededeeliugon vau verschillenden aard;
ingekomen stukkeu; jaarverslag der Vereenigiug rapport
van de flnaucieelo commissie betreffende do rekouing en
verantwoording over het dienstjaar 1890 verslag van
het laudhuishoudkuudig congres, uit te brengen door
den heer J. Zijp Kz.; verslag omtrent de proef met Bluut's
voederpers uit te brengen door deu heer P. Stapel Sz.;
mededeelingen omtrent de aangelegde proefvelden dooi
den heer C. J. van Lookeren Campagne; benoeming van
een afgevaardigde voor het laiidhuishondknndig congres
benoeming van een afgevaardigde voor do vergaderingen
van de Verecniging »hol Nederlandsch Paardun-stauiboek";
benoeming van eene commissie tot wetsherziening, waar
voor het bestuur voordraagt de heereu jhr. mr. P. van
ForeestN. Loder en J. L. T. Gronemanbenoeming
van drie leden van hot bestuur iu plaats van de heeren
jhr. mr. P. van Foreest, K. Breobaart Jr. on J. Zijp Hz.:
benoemiug van een voorzitterbepaling van de plaats
waar de algemeene vergadering in Novomber 1891 zal
gehouden worden waarvoor het bestuur Purmerend
voordraagtvoorstel van dsn heer C. do Goede Hz,, om
op de tentoonstelling der Hollandsche Maatschappij van
landbouw te Alkmaar, vauwege de Vereeniging twee
prijzen uit te loven voor de grootste eu beste vorzamo-
meling veebehoorende tot dezelfde familie uit ééue
boerderij de afstamming te bewijzen door extracten van
inschrijving in een der stamboeken voorstellen van
het bestuur: a. proefneming met de iaëntiug tegen vlek
ziekte der varkensiu te leiden door deu heer M. J.
Hengeveld Gz.; b. om andermaal 700,beschikbaar
te stellen voor het aauleggen vau proefvelden, in te
leiden door den heer N. Loder; c. om adhaesie te be
tuigen aan een adres van de Hollandsche Maatschappij
van landbouw aau deu minister van biuueulandsche
zakenomtrent maatregelen bij het uitbreken dor be
smettelijke' varkensziektein te leideu door den keer
K. Koster Hz.; cl. om too te treden tot het lidmaatschap
der Kamer vau Koophandel te Londen in te leideu door
den heer jhr. mr. P van Foreest bespreking vau het
in te dienen adres aan de Tweede Kamer der Staten-
Generaal i betreffende de belasting-voorstellen in te
leidon door den heer J Bro. haait Kz,; vaststelling der
begrootiug van het dienstjaar 189 b; bespreking van ver
dere werkzaamheden. -1
