Het gas in de keuken.
Stadsbericliten.
Veiling' yan yaste goederen,
sol
69}
te Heerhugowaard; B. Rosier, ouderwijzer, te Wormerveer;
K. van 't Veer, onderwijzer, te Oudkarspel.
Te Westzaan is eene afdeeling van »het Witte
Kruis" opgericht.
Te Hoorn heeft den 14 eene gruwelijke misdaad
plaats gehad. Een man heeft zijne vrouw met een bijl
dood geslagen en vervolgens zich zeiven van het leven
beroofd.
Vertaling van J b r. F. H. P. J. Situs.
(SLOT.)
Evenwel behoeft men bij gasfornuizen nooit gebruik
te maken van dikke aarden pottendie men dikwijls
gebruikt bij de fornuizen met steenkolen gestooktom
tegemoet te komen aan de onregelmatigheden van de
verwarming. Koper is het metaal, dat het beste voldoet,
omdat het de warmte goed geleidt.
Men moet zich op een gasfornuis zooveel mogelijk be
dienen van pannen en potten met platten en dunnen
bodem;,plat, om de vlam niet te veel te verminken; dun,
omdat de warmte beter gebruikt wordten men niet
angstig behoeit te zijn voor springen van pannen.
Men zal zich gemakkelijk kuunen voorstellen, dat men
op gas volmaakt kan koken, daar men de warmte naar
goedvinden kan regelen en constant houden. Neem bij
voorbeeld de soepdie eerst moet koken totdat ze
schuimt, dan hevig koken, vervolgens gelijkmatig zacht
koken. Welke andere toestel dan het gasfornuis kan
beantwoorden aan dit doel
Het gasfornuis dient gewoonlijk slechts tot bereiding
van spijzen in gesloten pottenvoor het roosteren of
braden van vleesch gebruikt men speciale toestellen.
Vleesch op gas braden
Ja ten spijt van het vooroordeel doet men dit eu zoo
goed dat wij niet vreezen deze aphorisme te maken
»Het vleesch kan slechts op gas goed gebraden worden."
In de engelsche hospitalen wordt het vleesch op gas
gebraden. Te Parijs op de tentoonstelling in 1889 werd
de geheele keuken uitsluitend op gas toebereid. De
braadoven met gas heeft het braadspit met houtvuur
van onze voorvaderen tót volmaaktheid gebrachtwant
met gas heeft men geen onvoorziene omstandigheden, of
plotseling doorbranden van het vuur; eene altijd gelijk
matige, een weinig vochtige warmte, die braadt zonder
te verkoolen, die een goudgele kleur geeft zonder uit te
drogen. De felle hitte bij het begin heeft het vleesch
aangetast eu terstond aan de oppervlakte een ondoor
dringbaar huidje gevormd, dat de jus terughoudt.
Een braadspit rhet gas bestaat gewoonlijk *uit een
trommel van plaatijzer van bovenaan de binnenzijde
voorzien van eene ijzeren, of koperen buis met kleine
gaatjes om het gas door te laten. Hierbij heeft .men geen
bijmenging van lucht, de gasvlammetjes zijn wit'en
stralen veel warmte uit.
Het te braden vleesch wordt aan het spit gestoken
onder de vlam het vet wordt opgevangen in een pan
onder in den toestel; dit vet wordt dus niet verbrand,
en er verspreidt zich geen reuk door het huis.
Om te roosteren vervangt men hot spit door een
rooster, dien men zoo dicht mogelijk bij de vlam brengt,
•maar zonder die te raken.
Deze toestel is zeer eenvoudig en werkt over het al
gemeen goed de penige voorzorg die men moet nemen,
is er voor te waken, dat de gaatjes denzelfden diameter
blijven houden, opdat de vlammetjes goed blijven. Indien
ze op den duur onregelmatig en roetgevend worden is
het eenvoudigste den brander door een anderen te ver
vangen, wat met weinig kosten kan gebeuren.
Er bestaat nog een rooster met blauwe vlam, d. w. z.
waar vooraf lucht bij het gas is gemengd. Het is een
kachel, waarvan de brander beweegbaar is, en dien men
omkeert met behulp van een beugelom de vlam van
onderen aan- te brengen. Het vleesch op een rooster
geplaatst, bevindt zich tusschen de vlam en de braadpan,
en geen enkele druppel verbrand vet valt af, omdat de
vlam boven het vleesch i3.
Men ma$kt ook gebruik van de blauwe vlam bij het
braden. De toestel bestaat uit een 'gegoten ijzeren kist
met dubbele wanden voorzien van slecht warmte ge
leidende stoffen. De branders met blauwe vlam bevinden
zich van onderen en tegen de wanden, zoodat de geheele
binnenruimte vrij blijft. Het vet wordt opgevangen in
een pan. Daar de ontwikkelde warmte het vleesch aan
alle kanten omringt, en deze warmte gelijk verdeeld is,
behoeft men het vleesch niet aap te raken en dat is
een groot voordeel boven de kolènfornuizen, waarin men
het te braden stuk dikwijls moet omkeeren, om succes
sievelijk alle kanten naar den ijzeren pot toe te keeren,
waar het vuur dezen aanraakt.
Met dezen toestel kan men gelijktijdig alle soorten
spijzen bereiden gebak, pasteien in schotels, visch enz.
Het valt "niet binnen-het bestek van deze aanteeke-
ningen om eene beschrijving te geven van alle verwar
mingstoestellen voor de keuken ze zijn te talrijk en
wij hebben ons moeten bepalen tot het geven van een
algemeen overzicht van hunne werking.
De gasverbruiker kan uit een groot aantal goede toe
stellen kiezenvan het eenvoudige comfoor met één
brander van één gulden af, tot het complete keuken
fornuis van 250.en hooger.
Met een fornuis met 3 vuren tegen den prijs van 9
en een braadoven van plaatijzer van /II kan men aan
alle eischen voldoen van een goede burgerkeuken. Het
is dqs geeue bezwarende uitgave.
Besparing in de keuken bij gebruik vcm gas. De gewoonte
en het vooroordeel zijn oorzaakdat vele personen
hoewel oVertuigd van de groote voordeelen verbonden
aan het gebruik van gas in de keuken, hardnekkig wei
geren het in gebruik te nemen en hun laatste argument
is «Koken op gas is te duur Zij weten er niets van,
daar zij er zich nooit rekenschap van hebben gegeven,
maar herhalen wat ze hebben hooren zeggen.
Ziehier het resultaat van e'ene proef, dié bewijst hoe
weinig gegrond die tegenwerping is.
In een klein ambtenaarsgezin, bestaande .uit den vader,
de moeder en drie kinderen, heeft men nauwkeurig aau-
teekening doen houden van het brandstof verbruik.gedu
rende zes weken van de maanden Juni en Juli. Gedurende
de eerste week werd in de kenken alles op gas toebereid,
de volgende week op kolenvuur. Gedurende deze tweede
week was de hoeveelheid warme spijzen, die gereed ge
maakt werdennauwkeurig dezelfde en van dezelfde
samenstelling als die in de eerste week, hetzelfde voor
schrift is in acht genomen gedurende de volgende weken.
Het wekelijksch verbruik bedroeg
Bij het gebruik van gas 4,200 kub. el gas".
Bij het gebruik van kolen 36 ned. ponden steenkolen,
36 bossen hout en 15 bossen spaanders.
Volgens deze proeven, wetende hoeveel brandstof van
iedere soort noodig is voor hetzelfde werkis het ge
makkelijk de kosten voor de verwarming in -beide ge
vallen te berekenen, volgens de prijzen van hot gas, de
steenkool, het hout en de spaanders.
Wanneer de brandstof wordt berekend tegen een nor
malen'prijs, zou het gas 18 cents de k&bieke el
moeten kosten, opdat er gelijkheid zou zijn in de rekening
van de twee wijzen van verwarming 1
In vele huisgezinnen heeft de vervanging van de
steenkool door het gas slechts in het goede jaargetijde
plaatsomdat het kolenfornuis in den winter evengoed
dient ter eigenlijke verwarming als tot spijsbereiding.
Ook is gedurende het goede jaargetijde of liever gedu
rende negen maanden het gebruik van gas in het bijzonder
voordeelig, want wat het stoken van steenkool zeer duur
maakt is zooals men hierboven gezien heefthet aan
steken en het weder aansteken of ook de gewoonte of
de noodzakelijkheid om het vuur den geheelen dag aan te
houden, zonder dat men behoefte heeft aan verwarming.
Do uitslag van de zorgvuldige proef, die wij genomen
hebben is zoo treffend, dat men de volharding niet be
grijpt, waarmee men dikwijls hoort beweren, dat gas te
duur is voor de keuken. Het is natuurlijk, omdat deze
vergelijking nooit ernstig gemaakt is. Indien eenige
abonné's het gebruik van gastoestellen hebben beproefd,
is de verhooging van de rekeningdie de gasfabriek
regelmatig aan het einde van de maand inzendtvol
doende geweest o.m het gebruik van gas kostbaar te
noemen. De kolen, spaanders of het hout, worden niet
per maand betaaldalleen het gas komtdoor eene
maandelijks terugkeerende rekening, dikwijls de aandacht
vestigen op dit gedeelte van de kosten van een gezin,
en zonder nadenken zonder vergelijken of onderzoeken
veroordeelt men het. Indien men het gas gebruikt heeft
voor verwarming, verwondert men zich er over, dat de
rekening van de fabriek veel hooger is dan toen men
het. slechts voor verlichting gebruikte. Men geeft wel
toe, dat ze een weinig hooger moest zijn, maar hoeveel
Men weet het nietmen heeft nooit berekend hoe de
kolenrekening enz. zoude zijn, indien men die rekening
elke maand moest betalen en hoe groot het totaal zou
zijn wanneer men het bedrag v"an het gas voor ver
lichting er bij voegt. Onze proeven bewijzen dat dit
totaal minder hoog zou wezen indien, in plaats van kolen,
gas als brandstof in de keuken gebruikt werd.
Opmerkingen over het koken met gas. Om zooveel
mogelijk al het voordeel van het gebruik van gas in de
keuken te genieten moet men zorgen voor eene goede
aanwending er van.
Men moet dus nooit vergeten
1°. De vlammen zoo te regelen, dat ze niet buiten den
bodem der pannen uitsteken en over het algemeen ze
kort houden.
2°. Partij trekken van de warmte, Verkregen door het
roosteren en braden om een schotelde beginnen te
koken of verder gereed te maken of om water te
koken in potten boven op het fornuis.
3°. Eveneens de warmte van de branders te gebruiken
door er borden, schalen, gebak enz. onder te plaatsen.
49. De branders aan 'te steken en uit te draaien op het
oogenblik dat men begintof ophoudt er gebruik
van te maken.
In onze gemeente zijn er, volgens ons door den di
recteur der Gasfabriek alhier, verstrekte inlichtingen
ook voorbeelden aan te wijzen waar het gasverbruik,
tot het bereiden der benoodigde spijzen voor een gezin
van 4 tot 6 personen, niet meer bedroeg gedurende één
jaar dan p. m. f 50,—, terwijl men verzekerde, dat voor
dezelfde keukenbehoefte p. m. 20 a 30°/o meerdere brand
stoffen benoodigd waren geweestgezwegen van het
ontzettend groote gemak en van de reinheid 1
Betreffende de aanhouding te Leeuwarden van de
twee valsche munters L. Gruning en P. Bergerolt
uit Pruisen, kan nog worden medegedeeld, dat zij in het
laatst der maand Maart j.l., na verschillende plaatsèn
hier te lande bezocht te hebbenook een bezoek aan
onze gemeente hebben gebracht. Zij hebben hier ter stede
4 dagen in eon logement vertoefd en hielden zich bezig
met het repareeren van glazenmakersdiamanten. Waar
schijnlijk'hebben zij alhier geen valsche munt vervaardigd
of uitgegeven, doch zij moeten hier in een koffiehuis van
eenige jongelieden een weinig gebruikten gulden met het
jaartal 1863 hebben ingewisseld omdat dit geldstuk
scherp van stempelafdruk, en dus zeer geschikt was; om
te dienen bij het maken van de vormenwaarin de
valsche muntspeciën zouden worden gegoten. Aangezien
de justitie er prijs op stelt, te vernemen van wien zij
dien golden hebben ingewisseld, verzoekt de commissaris
van politie alhier hom hieromtrent de noodige inlich
tingen te verstrekken.
Tegen G. W. H. en D. H., beiden hier ter stede
woonachtigen welbekenden der justitieis door den
commissaris van politie proces-verbaal opgemaaktter
za"ke van diefstal van een gouden remontoir horloge
met dito ketting. De voorwerpen, die zij een beschonken
persoon hadden ontrold zijn door hen te den Helder
verkocht en aldaar door de politie- opgespoordterwijl
de beide personen door de politie te dezer stede zijn
aangehouden en reeds naar het huis van bewaring
alhier overgebracht.
Mede werd tegen den 20jarigen sigarenmaker C J. K.
proces-verbaal opgemaakt ter zake van het zich met ge
weld verzetten tegen de nachtpolitio, toen hij wegens
openbare dronkenschap in den nacht van den 12 op den
13 naar het bureau van politie zou worden overgebracht.
De Alkinaarsche llarddraverljvereeniglng
heeft het voornemen, in de dagen van 1015 September,
de weekdat de Hollandsche Maatschappij
van landbouw hier hare tentoonstelling houdt,
twee .harddraverijen uit te schrijven, een alleen voor
paarden, die geen prijs of premie boven 100 hebben
gewonnen, de ander op den gewonen voet. Het bestuur
verzoekt ons tevens daarbij te herinneren, dat men, lid
zijnde van genoemde vereeniging met twee dames
vrijen toegang heeft tot deze harddraverijen.
13 April.
Door den Notaris W. F. G. L. GOUWE.
Heerenhuis met tuin, Voormeer, B 1295, 0,06,17.
Str. de Boer q.q. voor f 5550,
Niet verhoogd.
ARRONDIS SEMBNTS RECHTBANK.
Zitting van 14 April 1891.
J. O. A. G., Alkmaar, verbrijzeling, 1 week gev.
Tevens werden 2 bedelaars tot verschillende straffen
veroordeeld.
BURGERLIJKE ST A N D.
ONDERTROUWD.
10 Apr. Jacob Schoonhoven, wednr. van Louisé Catharina
Hendriks, alhier, en Sara Tillema, te Loosdrecht.
GETROUWD*.
12 Apr. Hendrik Theodoras Smorenberg en Klaasje de
.Moes. - Petrus Anthonius Rabeling en Geertruida
Anna Maria Assies. Jan de Rooswednr.
van Geertruij Winkel, ên Maria Anna Weber.
OVERLEDEN.
12 Apr. Teelkelina Helena Margaretha, D. van Johannes
Hermanus Anna Marius Heinsius en Jantje
Borst, 6 j. en 7 w., overleden te Hilversum.
13 Hendrik Boerwinkel65 j., wonende te Wan-
neperveen.
14 DieuwertjeD. van Thijs Appel en Ariaantje
van Essen, 2 j. en ruim 3 m.
AnSTHE M.
pOt. 13 Apr.
79t%
474
33
89-nf
58
142
127
991
100*}
108}
dito dito3
dito dito3|
dito, Oblig3J
[talie, Inschrijving 1862/815
Oostenrijk, Obl. in pap. il. 1000 Mei-Nov. 5
dito dito Febr.-Aug. 5
dito, zilver Jan.-Juli. 5
ditodito April-Oot. 5
Portugal, Obl. Buit. 1853/84 3
Rusland, Ob.H. en C. 1798 1815 f 1000 Jan. 5
dito, Oostersehe Leening, 2e serie 5
dito, 1860 2e leening 100 4J
dito, 1875 gecons. 50-100 Apr.-Oct. 4£
dito, 1880 gecons. Z.R.125-625 13 Mei-Nov. 4
dito, 1889 ieên 2eser. 1 Jan. lAp.l JulilOct. 4
dito, 1867/69 20-100 Mei-Nov4
dito, in goud 1883. Juni. Dec6
dito, dito 1884. 13 Jan.- 13 Juli5
Spanje, Obl. Buit. Perpetuele4
Turkijegepriv. Conv.leen.iug4
ditoDouane Obl5
dito, Geconcerteerde Ser. D en C
Egypte, Obl. leening 18764
Mexico, Obligatiën geconvert. 18906
dito, Subsidiebonds6
Peru, aandeel en6
Venezuela, Obligatiën 18814
Nederland, Cult. Maatsck. d. Vorstel. Aand.
dito, dito Winst- Aandeelen
dito, Koloniale Bank Aandeelen
dito, dito Oblig5
dito, Ned. Ind. Handelsb. Aand....
ditg, N.Centr. Spoorw. Aand. f250..
dito, dito gestemp. Obligatiën f 250
Nederl.-Zuid-Afr. Spw4
Italië. Spoorwegleening 1887/893
dito, Zuid-Ital. Spoorweg Obl.»3
Polen, Wars.-Weenen Aandeel
Rusland, Gr. Sp.-Maatsck.-Aand5
dito, Hypotk. Obligatiën4£
dito, id3
dito, Baltiscke Spoorw. Aand3
dito, Morsckansk-Sysran Aand
dito, Orel.-Vitebsk. Obl5
dito, Poti-Tiflis Oblig. f 10005
dito, Transcaus. Spoorweg Oblig3
dito, Z.-W. Spoorw. Aand. 1001000.. 5
dito, dito Oblig4
ZweedschNoorweegsche Spoorwegen.... 5
Amerika, Cleveland, Akron Shares
dito, Denv. Rio Grande dito
dito, Illinois Centr. Cert. v. Aand
dito, Louisv-. en Naskv. Cert. v. Aand..
dito, Miss. Kans. Tkixas Adn. ex 2e. llyp.
dito, dito, le Hyp4
dito, N.-York. Erie West. Sp. Aand....
dito Wabash St. L. en Pac. Ct. v. Aand.
Nederland, Stad Amsterdam f 1003
Hongarije, Tkeiss Loten4
Oostenrijk, Staatsl. 18544
dito, dito 18605
dito, dito 1864
dito, Stad Weenen 1874
Rusland, Staatsleening 1864 Loten.5
dito, dito 1866. Dito5
Turkije, Spoorwegleening
Transvaal, le. Ned. Tr Goudm. Mij. Aand.
ALKMAAR 13 Apr. Aangevoerd 4 koeien en osssn
f 210 a 250, 152 vette kalveren f 35 a 94 per kilo
f 0,80 a 0,90ft 56 nucht. dito f 5 a 12, 21 magere scha
pen f 8 a 16, 196 vette varkens f 0,32 a 0,41 per pond,
36 magere dito f 13 a 16.
AMSTERDAM 13 Apr. Aardappelen: Friescho Dok-
kummer Jammen f '2,50 a 3,50, dito Franeker f 2,50 a
4,25, dito Saayers f 2,a 2,30,. Pruisische Hamburgers
f 4.10 a 4,40, Roode f 3,10 a 3,30, Zeeuwsche Spuische
Jammen f 2,50 a 4,50, dito Flakkeesche f 2,10 a 3,50,
dito blauwe f'3,50 a 3,90, Friesche Saaiers -,a-,-,
alles pe'r mud. Nieuwe Malta 10 a 12 c. p. P.
13 Apr. Petroleum. Prijzen onveranderd.
Raapkoeken f 54 a 80, lijnkoeken f 9,50 a 14,50.
13 Apr. Aangevoerd 460 Runderen vette f 0,59 a
0,77 p. P., 206 melk- en kalf koeien f 145 a 260, 125
nucht kalveren f 7 a 10, 356 vette varkens f 0,34 a
0,39 p. P.
EDAM 11 Apr. Kleine kaas, hoogste prijs 30,
Aangevoerd 15 stapels wegende 2808 P
HAARLEM 13 Apr. Roode tarwe f8, Witte dito f 10,10
a 9,50, Haver 4,20, Gr. erwten f 7,25.
SChlEDAM 11 Apr. Moutwijn 1 10, Jenever f 14.
LONDEN 18 Apr. 1900 runderen 2.9-4.8, 12000 scha
pen en lammeren 3.8-5.4, kalveren 3.9-6. 140 varkens
2.6-3.9.
128
